Prinsjesdag 2011: “It Gets Worse”

Deze week zijn er niet alleen Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen, maar ook de dag dat 'Don't Ask, Don't Tell' is afgeschaft, de regeling waaronder homoseksuelen wel in het leger mochten dienen, als ze maar in de kast bleven. Er lijkt weinig verband tussen de twee zaken zijn, maar toch zie ik er één. Dat komt door Jon Stewart. De Amerikaanse komiek maakte een paar maanden terug dit filmpje over senator John McCain, die met steeds vreemdere argumenten bleef vasthouden aan 'Don't Ask, Don't Tell', terwijl zelfs zijn vrouw zich er tegen uitsprak. Kijk het filmpje vooral af, het venijn zit hem in de staart: Precies dat 'It Gets Worse'-scenario is waar de Nederlandse politiek in zijn geheel en de regering nog een beetje meer zich lijkt te bevinden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Angst voor de toekomst

De moeder aller crises is daar. Na de hypotheekcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis hebben we nu een complete vertrouwenscrisis. Als burgers en ondernemers geen vertrouwen hebben in de toekomst, dan valt het economische raderwerk stil. Terwijl de politici grappend en grollend spreken over kleuters en poedels mist men het grote gevaar. Wij zijn bang voor de toekomst. Wij, ja wij met zijn allen, wij geloven er niet meer in. Ondernemers investeren niet meer. Consumenten houden de hand op de knip. De angst is niet ingegeven door waandenkbeelden, maar door een internationaal gebrek aan politiek leiderschap, daadkracht en duidelijkheid.

Wie gaat er volgend jaar een procentje op achteruit? Wie moet er een jaartje langer doorwerken? Echt, dit is klein bier in vergelijking met de vertrouwenscrisis. Premier Rutte heeft een plan ingediend om een eurocommissaris aan te stellen. Deze man of vrouw gaat landen die er een potje van maken bestraffen. Goed plan, waardeloze timing. Het is te laat: we zitten al vuistdiep in de shit. De schulden van de zuidelijke landen nemen alleen maar toe. Griekenland is in economisch opzicht een Duits deelstaatje. Dat de politieke wil ontbreekt om dat land snel te redden zegt veel. Hieruit blijkt namelijk dat Italië het evenmin redt. Ratingbureaus zeggen het klip en klaar: Italië gaat bankarotta. De steunaankopen van de ECB hebben alleen tijd gekocht. Rente op Italiaanse staatsleningen stijgt, de schuld neemt toe en de Italiaan pikt niet nog meer bezuinigingen van lopend lijk Silvio.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verlies verantwoordelijkheidsbesef leidt tot schuldenberg

De economische crisis is het gevolg van een onbegrensd optimisme en verminderd risicobesef, zegt econoom Jaap van Duijn in deze gastbijdrage. Na dertig jaar schulden maken, is de koek op, ook in Nederland. Om de crisis te bestrijden en de schuldenberg te verkleinen, moet de burger zich weer bewust worden van de risico’s die aan lenen zijn verbonden.

De huidige economische neergang begon in 2007 als een kleine crisis op de Amerikaanse markt voor ‘sub-prime’-hypotheken. Dit type hypotheek werd verstrekt aan huizenkopers met een slechte kredietgeschiedenis of die feitelijk  onvoldoende inkomen hadden om voor een hypotheek in aanmerking te komen. Banken verschaften deze groep toch geld vanuit de veronderstelling dat de huizenprijzen alleen maar zouden stijgen, zodat de lener uiteindelijk gemakkelijk zijn schuld zou kunnen aflossen. De hypotheekbanken zagen dan ook weinig risico in het uitlenen aan marginale klanten.

De schuldenlast stijgt versneld vanaf de jaren negentig

Vanaf begin jaren tachtig begint de schuldenlast – behalve hypotheken ook een veelvoud aan andere leningen- in Nederland en de andere westerse landen voortdurend te stijgen. Aanvankelijk verloopt de stijging geleidelijk, maar in het midden van de jaren negentig treedt er een versnelling op. De totale schuldenlast van bedrijven, gezinnen, banken en overheden stijgt tot nooit eerder bereikte niveaus.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tegenbegrotingen, waar tegen?

De gehele oppositie  biedt met tegenbegrotingen alternatieven voor de Miljoenennota van Rutte I. Al enige dagen staan de tegenbegrotingen on-line. GroenLinks sluit vandaag de rijen. Hoewel, van gesloten rijen is geen sprake. Eén krachtige tegenbegroting zit er niet in, dus moet  de oppositie elkaar op onderdelen zien te vinden in de komende begrotingsdebatten.

De tegenbegrotingen van D66 (Worddocument), de PvdA, de SP, GroenLinks  en de CU (allen in pdf) hebben één ding gemeenschappelijk: de boodschap van het kabinet. Het begrotingstekort en de staatsschuld moet binnen de perken blijven. De SP komt als enige op een wat hogere staatsschuld uit dan kabinet en de andere partijen.
Om de staatsschuld een beetje onder controle te houden, moet ook de oppositie dus net zozeer schuiven met postjes als het kabinet dat doet. Het mag er wat vriendelijker uitzien, ook in de tegenbegrotingen worden alle voordeeltjes gecompenseerd door nadeeltjes, waar niet iedereen even blij mee zal zijn. Dat is ook niet te doen, als je er vanuit gaat dat we allemaal verantwoordelijk zijn voor de staatsschuld.

D66 is het helder over de schuldvraag: “Zowel banken (te veel risico genomen), als overheden (te grote overheidsschulden), als individuele burgers en bedrijven (te veel schulden in hypotheken en leningen) hebben een aandeel in de oorzaken van deze crisis”. Met die stelling schurkt D66 dicht tegen de visie van het kabinet aan. Allemaal schuld, dus moeten we er allemaal wat van voelen, volgens Rutte I. En daar is het kabinet eigenlijk nog veel te laks mee, vindt Pechtold, die het crisisverhaal verder overslaat en de vergrijzing als belangrijkste risicofactor opvoert.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eurocrisis: het eindspel

Simon Tilford, chief economist at the Centre for European Reform, haalt uit naar Nederlandse en Duitse politici. De EU houdt wel erg weinig middelen over om de crisis te bestrijden.

Eurozone policy-makers, especially German and Dutch ones, have been unable to rise above hubris and moral posturing, leaving the eurozone with very little ammunition to confront the coming financial storm. They have stubbornly dug in their feet, preferring to deepen the crisis than to admit their mistakes. This makes a fracturing of the eurozone almost inevitable. And it will not simply be Greece (and possibly Portugal) leaving, as some German and Dutch policy-makers appear to think. This is wilfully naive. This threat goes right up to and includes France. A ‘core’ could be very small indeed, comprising just Germany, the Netherlands, Austria, Finland and Luxembourg. France and Germany would no longer share a currency.
The eurozone has opted to deny itself the policy tools to deal with the crisis: there will be no debt mutualisation, even one accompanied by tight fiscal rules; the European Central Bank (ECB) will not be permitted to exercise the full range of lender of last resort functions (for example, to buy unlimited volumes of sovereign debt or other financial assets); there will be no co-ordinated recapitalisation of eurozone banks; and economic policy will be driven by faith, not reason (leading eurozone policy-makers believe that uncoordinated, simultaneous cuts in public spending allied to tax increases, will boost household and business confidence). This is the kind of thinking that caused economic slump in the 1930s, and with it the rise of political extremism.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de dag: falend macroeconomische beleid

[qvdd]Throughout modern economic history, whether in Western Europe in the 1920s, in the US and elsewhere in the 1930s, or in Japan in the 1990s, every major financial crisis-driven downturn has been followed by premature abandonment—if not reversal—of the macroeconomic stimulus policies that are necessary to sustained recovery.

Dit zegt Adam Posen, via Mark Thoma. Hij constateert dat economische crises meestal halfslachtig bestreden worden of men stopt te snel met het stimuleren van de economie waardoor herstel langer duurt dan nodig is.

Ook in de jaren dertig stopte President Rooseveld te snel met stimulering van de economie en begon te vroeg met bezuinigen. Het gevolg was de tweede “Roosveld recessie” van 1938.

Een ander goed voorbeeld is de crisis in de jaren 90 in Japan . Ook deze crisis was het gevolg van het uiteenspatten van een vastgoedbel die veel banken achterliet met slechte leningen. Door halfslachtig aanpakken van de banken (ook net als nu dus!) en het veel te laat en te weinig stimuleren van de economie heeft deze crisis meer dan 10 jaar geduurd.

Zie ook de GeenCommentaar van eerder deze week.

Wat is toch de reden dat dit iedere keer weer fout gaat? Komt het omdat economie geen wetenschap is? Of zijn het politieke belangen die het beleid de andere kant op sturen? Maar wie heeft daar toch belang bij? Iedereen heeft toch baat bij herstel van de economie? Of niet? Wat denkt U? En, van groot belang op dit moment, waarom wil deze regering zo graag bezuinigen?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Griekenland en EU houden elkaar gegijzeld

De legitimiteit van het internationale bestuur is onhoudbaar, zolang Griekenland en Europa elkaar in gijzeling houden, zegt columnist, cultuurwetenschapper Marlies Katy Hanifer (blog).

Het is een feit. Ook de tweede tranche Europese noodsteun van 12 miljard aan Griekenland is in een bodemloze put beland. Zonder duidelijke overeenkomsten en nuttige investeringen, is de kans Griekenland tot een gezonde economie om te bouwen gemist. Wat nu rest is onduidelijkheid over scenario’s, chaos op de beurs en platte retoriek. Met als risico blijvende schade voor het vertrouwen in het (inter)nationaal bestuur.

Dat Griekenland Europa heeft gegijzeld, is het bekende narratief. George Papandreou en Evangelos Venizelos hebben verzuimd doeltreffende maatregelen te nemen. Hun ziens- en handelswijze bevestigt dat zij geen enkel belang hebben om Griekenland uit de crisis te helpen. Griekse burgers zijn de gedupeerden, maar niemand neemt de moeite om volmondig hun belangen te representeren. Wie is in deze tijden eigenlijk de stem van de Griekse burger?

Het maatschappelijk sentiment dat Griekenland ons Europeanen in de houdgreep heeft, wordt bijzonder weinig tegengesproken door onze eigen politici. Het komt eigenlijk wel goed uit, dat de publieke opinie niet overeenkomt met de politieke werkelijkheid. Want is het ook niet zo dat de EU Griekenland gijzelt? Vooral Franse en Duitse pensioensfondsen, banken en zelfs de ECB hebben grote belangen om het huidige systeem in stand te houden. Als Griekenland zijn betalingsverplichtingen niet na komt, zorgt dat voor een domino-effect binnen de eurozone met als resultaat een recessie die alle EU burger zal raken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wat er in de Miljoenennota zou moeten staan

Het kabinet richt de Miljoenennota vooral op het terugdringen van de staatsschuld, maar mist ambitie op het realiseren van een robuuste economie, stellen de Tilburgse economen Marten van den Bossche en Marcel Canoy. Vijf essentiële zaken die in de Miljoenennota voorop zouden moeten staan.

Nederland exporteert

Zo’n 75% van de Nederlandse export blijft binnen de Europese grenzen, vooral onze buren zijn onze belangrijkste handelspartners. Ook de uitvoer naar Spanje, Italië, Griekenland en Portugal is ruimschoots groter dan die naar Brazilië, India en China. De gezondheid van de Nederlandse economie valt of staat bij de exportprestaties binnen de EU. Hoe verhoudt dit zich tot het Nederlandse EU-beleid? Niet best. Nederland bruuskeert, polemiseert en zondert zich af. Daarmee handelt Nederland politiek niet in het eigenbelang van een structureel sterk exporterende economie. Implosie van de euro betekent een handelsdebacle en goedkoop electoraal gewin is duurkoop voor de economie. De Miljoenennota kan daar verandering in brengen door te kiezen voor het borgen van de exportprestatie van onze economie. Een zakelijke politiek garandeert een gezonde en langdurige relatie met onze belangrijkste handelspartners. Oorlogstaal over Griekse belastingontduikers wordt vervangen door pragmatisme en handelsgeest.

En de miljoenennota?

Opmerkelijk is dat een heel hoofdstuk aan Europa is gewijd met een toonzetting die een groot verschil maakt met de oneliners over Grieken en andere ‘knoflooklanden’. Het kabinet toont hiermee mogelijk de wens een andere koers te varen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende