Zomergasten 2025 met Simon Kuper

[Lees hier de recensie van Zomergasten met Simon Kuper] Wat is de link tussen Özcan Akyol (de vorige Zomergast), Matthijs van Nieuwkerk en Simon Kuper, VPRO’s Zomergast van komende avond? Dat er een dingetje was tussen Özcan Akyol en Matthijs van Nieuwkerk werd vorige week wel duidelijk toen presentator Griet op de Beeck daarover door begon te zagen. En vervolgens gingen veel reacties meer daar over, dan over de rest van het programma. Jammer. Griet op de Beeck viel overigens niet bij iedereen in de smaak. Tja, een vrouw, een Belg en dan hoef je niet lang op denigrerende opmerkingen te wachten. Er waren mensen die haar onverstaanbaar vonden vanwege haar Vlaamse tongval. Wie die muggen wil ziften komt vanavond aan zijn trekken. De Zomergast van vanavond heeft een licht, nauwelijks merkbaar accent. Logisch als je zijn levensloop leest: Geboren in Oeganda, uit liberale Zuid-Afrikaans Joodse ouders met een Brits paspoort. In 1976 verhuisd naar Nederland. Op zijn zestiende verhuisde hij naar Londen, studeerde geschiedenis en Duits in Oxford. Was later Kennedy Scholar aan Harvard in de VS. Nu woont hij al weer dik twintig jaar in Parijs en is Frans staatsburger. Journalist en schrijver Simon Kuper (spreek uit op zijn Engels: Sajmon Koepahr) ziet zich niet als Brit, niet als Fransoos, ook niet als Nederlander, maar als wereldburger. Als journalist schrijft hij onder andere voor het Britse kranten als Financial Times en The Observer, het Franse Le Monde en het Nederlandse NRC. Een groot deel van zijn boeken hebben het voetbal als onderwerp. Niet gek dus dat Johan Cruijff, naast Nelson Mandela en George Orwell tot Simon Kupers heilige drie-eenheid hoort. Die helden komen vanavond zeker langs. Verder wil Kuper het hebben over hoe hij in zijn werk de wereld probeert te begrijpen: “In welke wereld leven wij nu in godsnaam? Wat is er misgegaan? En hoe schrijf je daarover?” Hij wil zijn als buitenstaander zijn blik op Nederland met de kijkers delen. Hopelijk zijn dat er meer dan bij de vorige uitzending met minstens één bekende kijker. Op Instagram nodigt Kuper ook Geert Wilders uit: Wie er zeker moet kijken naar deze uitzending is Geert Wilders. Omdat ik hoop hem nieuw te laten denken. Veel van zijn veronderstellingen over Nederland, over de maatschappij in twijfel te trekken. Misschien dat-ie alles heel anders gaat zien na het kijken van deze uitzending. Wie weet. Maar wat is nu die link tussen Özcan Akyol, Matthijs van Nieuwkerk en Simon Kuper? Het antwoord: Hard Gras, een voetbaltijdschrift onder redactie van Henk Spaan, Hugo Borst en (jawel, daar is-t-ie…) Matthijs van Nieuwkerk. Simon Kuper is een van de vaste columnisten. Ook Özcan Akyol en Herman Koch (31 augustus de laatste Zomergast) hebben hun liefde voor het voetbal in Hard Gras geëtaleerd. De wereld is klein, het voetbalwereldje nog kleiner. Vanavond kijken dus naar VPRO Zomergasten met Simon Kuper, 20.15 uur op NPO 2 en via de livestream op npostart.nl. En morgen weer de recensie van Max Molovich, onze vaste Zomergastenrecensent. De recensie leest u hier. -o-o-o- Ook schrijven voor Sargasso? Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Door: Foto: VPRO Zomergasten met Simon Kuper Foto © Bas Losekoot
Foto: Deventer street art © ShortLife © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag op de IJsselbiënnale

, door

REPORTAGE - Het thema van de vierde editie van de IJsselbiënnale is ‘over grenzen’. De IJsselbiënnale kent zowel een binnen- als een buitenprogramma. In het buitenprogramma spelen de uiterwaarden van de IJssel de hoofdrol. Het binnenprogramma kreeg als titel de Nevengeul. Voor Kunst op Zondag bezocht ik deze groepstentoonstelling in de Bergkerk in Deventer.

IJsselbiënnale Nevengeul-tentoonstelling Grenzen in de Nicolaas- Bergkerk in Deventer © foto Wilma_Lankhorst

Nevengeul-tentoonstelling Grenzen in de Nicolaas- Bergkerk in Deventer © foto Wilma Lankhorst.

Over grenzen

Sinds de eerste editie van de IJsselbiënnale is de impact van klimaatverandering op ons landschap het kernperspectief. Vanuit deze gedachte kiest de organisatie iedere editie een ander (deel)thema. De kunstenaars reageren met hun werken op het editie-thema in de buitententoonstelling. Het thema voor 2025 is ‘over grenzen’. Op allerlei vlakken lopen we tegen de grenzen van de maakbaarheid aan. Denk aan klimaatverandering, de ruimte die we nodig hebben voor natuur, landbouw, industrie en de woningbouwopgave. De IJssel met de buitententoonstelling is de blauwe draad, de inhoudelijke ruggengraat  in dit 120 kilometer lange evenement. Het totale riviertraject is onderverdeeld in vier routes: Zwolle, Fortmond (nieuw in 2025); Deventer en Brummen. In het buitenprogramma ontdek je 18 tijdelijke kunstwerken/installatie van nationale en internationale kunstenaars.

IJsselbiënnale Sfeerbeeld Bergkerk © foto Wilma_Lankhorst

Sfeerbeeld Bergkerk © foto Wilma Lankhorst.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: VPRO Zomergasten met Özcan Akyol Foto © Bas Losekoot

Zomergasten 2025 met Griet Op de Beeck en Özcan Akyol

, door

[Lees hier de daadwerkelijke recensie!]

Ook deze zomer laaft Sargasso zich aan VPRO’s Zomergasten. Het programma begon in 1988, beleefde vorig jaar de 200ste uitzending en wordt sinds 2011 op Sargasso belicht met een korte voorbeschouwing en een recensie.

Deze zomer heeft de VPRO een voormalige Zomergast bereid gevonden het programma te presenteren: Griet Op de Beeck. Zij zat in 2016 tegenover presentator Thomas Erdbrink aan tafel.

Ze is, lezen we in de VPRO-gids, gevraagd voor deze klus omdat de VPRO kennelijk iemand zocht die een zachtere kant heeft (refererend aan haar werk als therapeute). Griet op de Beeck:

Ik denk dat juist in deze tijd waarin er zo veel verschrikkelijks aan de hand is en het bij momenten zo beangstigend kan zijn en zo donker en zo hard en zo polariserend, dat het heel fijn is als je met een zachte, empathische blik gaat zoeken naar de nuance. Daar is vaak zo weinig ruimte voor. Het is dit of het is dat. Nee, er ligt een hele wereld tussen en dat is het stuk dat mij ook het meest interesseert. Dus de keuze voor mij is wel een keuze voor een programma dat een andere benadering heeft dan om de polarisatie keihard uit te spelen

Foto: Wachtende reizigers (1989) © Dick de Wit © foto's Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag en de drie van Doetinchem

, door

Vakantie in eigen stad/regio is een leuke uitdaging. Bekijk je dagelijkse omgeving eens met andere ogen. De ogen van een bezoeker. Bezoek het stadsmuseum, pak de fiets en verken mooie routes of wandel door het centrum op zoek naar verborgen kunst- en cultuurparels. Voor Kunst op Zondag heb ik in mijn nieuwe woonplaats Doetinchem (in de Achterhoek) drie zomerse activiteiten bezocht die ik elke bezoeker en inwoner kan aanbevelen.

Doetinchem_Walmolen - expo 12 portretten van Doetinchemmers foto's Wilma_Lankhorst

De Walmolen, expo 12 portretten van Doetinchemmers © foto’s Wilma Lankhorst.

Een jaar rond: een beeld van Doetinchem door andere ogen 

VERSLAG - De tentoonstelling Doetinchem door andere ogen – een jaar rond’ is het slotstuk van een serie ontmoetingen die in juli 2024 begon. Twaalf maanden lang is er iedere maand een Doetinchemmer bevraagd over zijn/haar ervaringen met de stad. Het zijn stuk voor stuk inwoners die, in hun vrije tijd of beroepsmatig, Doetinchem een stukje mooier maken. Naast een persoonlijk verhaal, krijg je inspiratie om zelf onbekende plekken in de stad of het omliggende landschap te gaan ontdekken. In de hal van de Walmolen staat een fotowand met daarop de twaalf portretten en een kort stukje tekst. In de gratis brochure staan de volledige verhalen. Klik hier voor meer details over de twaalf portretten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | George Kooymans

, door

George Kooymans is dus overleden. Gesloopt door ALS.

Nu wil iedereen natuurlijk weer ‘Radar Love’ horen, maar daarmee wordt hij sterk tekort gedaan. Radar Love mag zeker wel representatief zijn voor een groot deel van het hardcore repertoire van de Golden Earring, maar vergeet niet waar het allemaal mee begon.

Kooymans was ook een meester in het meer commerciëlere, songfestivalwaardige repertoire. Denk aan het olijke Dong Dong Diki Diki Dong (1968) of de smartlap  ‘Just a little bit of peace in my heart’ (1968 – 1969).

Foto: Igor Omilaev on Unsplash

Kritisch op AI, maar het toch gebruiken: hypocrisie of noodweer?

, door

Stel je voor: je woont in een land waar iedereen een wapen mag kopen bij de supermarkt, en je buurman, die gelooft dat de aarde plat is en Obama een hagedis, heeft er inmiddels dertien. Jij gelooft in hopeloze ‘nance, democratische instituties en het nut van dialoog. Maar ja, jij hebt geen geweer. Op een dag barst de boel: burgeroorlog. Wie wint er, denk je?

Juist. Niet degene met het pamflet over geweldloos verzet.

Dit is het dilemma van de AI-kritische mens in 2025. De algoritmische pandemie is niet meer te stoppen. Elk bedrijf, van de lokale fietsenmaker tot de internationale datahoer, plugt nu AI in alsof het wifi is, onder het mom van “je moet wel mee, anders blijf je achter.” En wat doet de kritische burger? Die overweegt… om toch maar ChatGPT te gebruiken. Of Gemini. Of wat er deze week weer gratis bij de cloudboer zat.

En dan komt de existentiële kramp: Mag dat wel?

Mag je AI gebruiken als je je zorgen maakt over arbeidsverdringing, culturele verschraling, data-extractie en het feit dat alles wat je zegt nu potentieel trainingsmateriaal is voor een digitale Terminator?

Het eerlijke antwoord: natuurlijk niet. Maar ook: natuurlijk wel.

Foto: Intocht op rose woensdag in Nijmegen © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag: cultuurtips voor 4Daagse bezoekers

, door

ACHTERGROND - Dinsdag 15 juli begint de 107de editie van de Internationale Wandel4Daagse van Nijmegen. 45.000 Wandelaars uit 82 landen hebben zich voor deze editie ingeschreven. Ruim een miljoen bezoekers komen in de 4Daagse week naar de Oudste stad van ons land om de lopers een hart onder de riem te steken en/of te genieten van het ruime aanbod aan feestmogelijkheden. Voor Kunst op Zondag selecteerde ik vier cultuurparels om te ontdekken op de route van de 4Daagse.

4daagse_Routekaart van de Internationale wandel 4daagse Nijmegen © collage Wilma_Lankhorst

Routekaart van de Internationale wandel 4daagse Nijmegen © collage Wilma Lankhorst.

4 dagen wandelen: 4 dagen kunst kijken

Het routeplan voor de wandelaars is al vele jaren hetzelfde. De eerste dag is de dag van Elst, op de tweede dag verkennen de lopers Wijchen en omgeving. De derde dag wordt als de zwaarste gezien dat is de dag van Groesbeek, in de volksmond de dag van de zevenheuvelen. De laatste dag wordt de dag van Cuijk genoemd, maar dag 4 is dé dag van de feestelijke intocht op de Via Gladiola in Nijmegen. Mijn tips volgen de vier dagen van de lopers, maar je kunt er natuurlijk ook op een ander moment van genieten. Ook na de 4Daagse zijn de genoemde activiteiten nog te bezoeken.

Closing Time | Tentet van Hans Koolmees

, door

Tentet, een lekker stukje muziek in drie delen: 1. Berang (Dance of the friends), 2. Rikpwe di Bie (Picking of the coconuts – begint op2 min. 53) en 3. Gam (Dance of the spider – op  5 min. 40), u8tgevoerd door het Rotterdamse Doelenensemble.

Componist Hans Koolmees verklaarde: Tentet is gebaseerd op melodieën van de Bafia uit Kameroen. Het is een etude in kleptomanie: het is een poging mijzelf melodisch materiaal toe te eigenen dat weliswaar ver van mijn klassieke organistenbed staat, maar waar ik toch zoveel in herken dat ik denk dat het van mij is. Verder vind ik het een spannend idee om de Amerikaanse jazzcultuur te confronteren met haar Afrikaanse roots.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende