Barlaam en Josafat

Vorige week is Hans Overduin overleden, de auteur van niet minder dan 129 stukken op Sargasso. Bescheiden als hij was, stelde hij geen prijs op een uitgebreide necrologie, maar het leek de redactie gepast om, bij wijze van in memoriam, een van zijn bijdragen opnieuw te plaatsen. Het onderstaande stukje illustreert zijn brede belangstelling voor volkscultuur, religie, de Middeleeuwen, ja eigenlijk alles wat op zijn pad kwam. *** Prins Siddhartha Gautama, de historische figuur waar het boeddhisme op gebaseerd is, leefde een kleine vijfhonderd jaar vóór Jezus van Nazareth in het huidige India. Na zijn dood werden al snel biografieën opgetekend die onderling de nodige verschillen vertoonden maar altijd drie elementen bevatten: een profetie van astrologen die voorspelden dat Siddhartha óf een groot koning óf een grote heilige zou worden (waarna zijn vader hem opsloot in het paleis), de tijdelijke ontsnapping uit het isolement op zijn negenentwintigste jaar, waarbij de prins tijdens een rijtoer een oude man, een zieke man en een dode man zag en aldus werd geconfronteerd met het leed dat zijn vader al die tijd voor hem verborgen had gehouden, de poging van hofdames om hem te verleiden en hem van het spirituele pad af te houden.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Closing Time | Aephanemer 8 bit

Dat was vet hé, eergister? Aephanemer? Voor degenen die (ook) de instrumentale versie hebben geluisterd: verrassing! Er is er nóg een van. Een 8 bit versie. Die verdacht veel meer lijkt op oude computerspelletjesmuziek, meer dan op de melo-death die het eigenlijk was. Maar boeien, superleuk dit.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Tips van Kunst op Zondag voor de museumweek 2024

NIEUWS - Van 30 maart tot en met 5 april 2024 is het weer nationale museumweek. Tijdens deze week mag je als museumkaarthouder je pas tijdelijk uitlenen aan een vriend/vriendin, collega, buren of familielid. Een uitgelezen kans om iemand gratis kennis te laten maken met het grote aanbod van tentoonstellingen en musea in ons land. Voor Kunst op Zondag deel ik graag vijf tips met je voor de museumweek 2024.

Ruthi Helbitz Cohen in de kelder van DAT Bolwerck © foto Wilma_Lankhorst

Ruthi Helbitz Cohen installatie in de kelder van DAT Bolwerck in Zutphen © foto Wilma Lankhorst.

Ruthi Helbitz Cohen in Zwolle en Zutphen

De Israëlische kunstenaar Ruthi Helbitz Cohen (1969) exposeert haar werk op dit moment op twee locaties in ons land. Museum de Fundatie in Zwolle heeft haar uitgenodigd als eerste kunstenaar voor hun nieuwe programma ‘Kunst in de Vide’.

In DAT Bolwerck aan de Zaadmarkt in Zutphen is meer werk van haar te zien in de expositie The Sky Fell on Her. In het werk van Helbitz Cohen neemt het vrouwelijk lichaam een centrale plaats in. Ook de verbinding met haar familie komt steeds weer naar voren. Dat is in Zutphen letterlijk zichtbaar in het plakband dat haar grootvader gebruikte in zijn bedrijf. In ieder werk is dit terug te vinden, soms heel duidelijk, soms heel subtiel. Op 6 april wordt er muziek gemaakt bij de werken van Helbitz Cohen. Kijk hier voor meer informatie.

Foto: Sfeerbeeld van de spiegelzaal in de grote illusie © foto Bastiaan Van Musscher, Teylers Museum.

Kunst op Zondag ondergaat de grote illusie

De peuter staat te springen voor de spiegelwand. Hij wil de kat strelen en de papegaai vastpakken. Dan ziet hij de muis rennen, hij schrikt en zoekt zijn papa. Die attendeert hem op de projector. Maar daar wil het kind niets van weten. Hij heeft alleen oog voor de illusies op de wanden in het Teylers Museum. Voor Kunst op Zondag dompel ik me onder in ‘De grote illusie’.

Kunnen we onze ogen nog wel geloven?

Anno 2024 komen we bijna dagelijks in aanraking met kunstmatige of artificiële intelligentie (AI). Met een paar kernwoorden kunnen we onze computer een artikel laten schrijven of een beeld laten ontwerpen. Op social media komen berichten en beelden naar ons toe waarbij je soms heel goed moet kijken of wat je leest of ziet waar of niet waar is. Maar deze vragen zijn niet nieuw…!

Tijdens de tentoonstelling De Grote Illusie – 200 jaar Virtual Realities (Teylers Museum Haarlem) reis je terug naar de negentiende eeuw. In die tijd groeide optische illusies uit tot massaspektakel. In het oudste museum van ons land, kun je nu terug naar de wortels van virtual reality (VR), augmented reality (AR) en deepfake. De tentoonstellingszaal is voor deze gelegenheid omgebouwd tot een spiegelpaleis. Mijn ogen moeten even wennen aan de ruimte. Vier spiegelwanden met daarin een box met spiegelwanden. Al deze spiegels versterken de illusie, kan ik mijn ogen hier nog wel geloven?

Closing Time | Thy Catafalque

Het fijne van mensen tegenkomen die naar een vet concert zijn geweest, is (naast het aanstekelijk enthousiasme van mensen die over goede muziek praten) natuurlijk dat je zo ook wel eens wat hoort over bands die je tot dat moment niet kende. Zoals, in dit geval, over het Hongaarse Thy Catafalque, die experimentele (en behoorlijk eclectische) metal maken. Supervet, ik zou ze graag eens gaan bekijken, maar het concert hier in de buurt was dus (op het moment van schrijven) gisteren. Grummel grummel. Nou ja, deze live-registratie ui Boedapest maakt veel goed gelukkig.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | Aephanemer

Aephanemer is een Franse melo-death band. Momento Mori is het debuutalbum uit 2015. Heel fijne muziek! En mocht de lezer nu denken “ja das mooi die fijne muziek, maar bij death metal schreeuwt er altijd iemand doorheen”, ja, eh, das waar en hoort er bij enzo, maar als u dat nou écht niet zo goed trekt staat achter de opname van deze cd hetzelfde album nog een keer, maar dan zonder zang.

Closing Time | Divine is the Illusion

Erica Switchblade (drums) en Gianni Blacula (gitaar) vormen samen het Italiaanse rockduo The Devils.

[G]arage rock zoals het hoort: pompende drums en gruizige riffs zonder poespas,” zo prijst rockmagazine Harde Metalen hun vierde album aan.

Closing Time | Please

Gedurende de jaren negentig werden Noord-Ierland en diverse Britse steden opgeschrikt door terreur- en moordcampagnes van de IRA en de Irish National Liberation Army (INLA).

De protestantse Ieren (nazaten van Britse kolonisten) hadden op hun beurt hun eigen paramilitaire groepen, zoals de Ulster Defense Association (UDA) en het Ulster Volunteer Army (UVA) die eveneens moordaanslagen pleegden. Interne onenigheid en weerstand tegen verzoeningspogingen met de Britse overheid leidden afsplitsingen als de Loyalist Volunteer Force (LVF) en een paar jaar later de ‘Real IRA’.

Closing Time | Sacred The Thread

Greta Van Fleet is een rockband uit Michigan rond de broertjes Kiszka, die zich laten inspireren door klassieke rockbands als Led Zeppelin, Aerosmith en The Doors.

Dat hoor je er ook wel aan af.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende