Overzicht

Krispijn Beek

217 Artikelen
170 Waanlinks
995 Reacties
Ik ben een geboren en getogen Rotterdammer. Ik chargeer graag. Ik blog vanaf 2004 op mijn eigen website. Sinds 2013 ben ik redactielid van Sargasso.

Voor Sargasso schrijf ik over duurzame ontwikkeling. Onderwerpen die ik behandel variëren van de emissies van ontgassen door de binnenvaart (lang lopende serie), duurzaam bouwen en duurzame energie. In dat laatste kader het ik een aantal jaar artikelen van Craig Morris over de Duitse Energiewende vertaald, uiteraard met toestemming van de auteur.

De serie over emissies van ontgassen door de binnenvaart heeft o.a. geleid tot Tweede Kamervragen. Mijn artikelen over de soort duurzame energie die de rijksoverheid inkoopt waren voor WISE reden om vervolgonderzoek te doen, wat eind 2013 tot een voorpagina artikel in De Volkskrant leidde.

Ik heb een achtergrond als milieu-econoom en heb zowel bij de overheid, in het bedrijfsleven en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks gewerkt. Momenteel werk ik voor de provincie Zuid-Holland. Bijdragen aan Sargasso zijn op persoonlijke titel.
Je kan me ook volgen op Sargasso's Mastodon instance.
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

VN-rapport United in Science: laatste 5 jaar warmste ooit gemeten

, door

NIEUWS - De periode 2015-2019 is volgens wetenschappers de warmste periode ooit gemeten met een temperatuur 1,1 graden Celsius boven pre-industrieel niveau. De hoeveelheid ijs neemt ook nog steeds af, de zeespiegel stijgt, oceanen verzuren en de concentratie van belangrijke broeikasgassen als koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas (N2O) bevind zich op record hoogte voor de periode met menselijke beschaving. Het rapport United in Science is het product van een samenwerking tussen verscheidene belangrijke wetenschappelijke instituten zoals de Wereld Meteorologische Organisatie en het klimaatpanel IPCC. In het rapport stellen de wetenschappers ook dat de wereld nog steeds te weinig doet om klimaatverandering en de gevolgen ervan tegen te gaan. Het rapport United in Science is gisteravond aan de vooravond van de VN-klimaattop in New York gepubliceerd. De hoop en verwachting is dat landen hier hun inzet om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen zullen verhogen. De afgelopen dagen gingen wereldwijd al miljoenen jongeren de straat op om daartoe op te roepen. Deze acties gaan door tot en met vrijdag.

Belangrijkste punten uit United in Science

Dat de afgelopen 5 jaar de warmte periode is kan geen verrassing zijn voor degene die de maandelijkse update van de wereldtemperatuur van Steeph op Sargasso volgen. Dat het ijs op de polen smelt kan ook weinigen ontgaan. De minimale hoeveelheid ijs in de zomer is in de periode 19792-2018 met ongeveer 12% per decennium geslonken. De vier laagste hoeveelheden winterijs traden op in de periode 2015-2019, in deze periode verloren gletsjers recordhoeveelheden ijs. Op de zuidpool is het verlies aan ijs verzesvoudigd tussen 1979 en 2017.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Stikstofdepositie: onherroepelijk de PAS afgesneden?

, door

Eerder dit jaar oordeelde de Raad van State dat de programmatische aanpak stikstof (PAS) niet als toe­stem­mings­ba­sis voor ac­ti­vi­tei­ten mag wor­den ge­bruikt. De Raad van State vond dat de PAS onvoldoende zekerheid bood dat de stikstofdepositie in Natura 2000 gebieden daadwerkelijk gaat dalen en daarmee dus ook onvoldoende bescherming bood aan natuurgebieden. Inmiddels heeft de rechter ook een streep getrokken door een bestaande en onherroepelijke vergunning. De rechter stelt: een vergunning die onder een verkeerde voorwaarde is verstrekt moet weer onder de loep worden genomen. Daarmee komen veel meer dan de 18.000 projecten waar NRC eerder over berichtte in de knel. Intussen is Mobilisation for the Environment, de milieuorganisatie die de PAS bij de Raad van State liet sneuvelen, acties begonnen tegen meerdere bestaande vergunningen.

Wat was de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)?

De PAS was het logische vervolg op het nationaal samenwerkingplan luchtkwaliteit (NSL). Toen begin van deze eeuw de luchtkwaliteit niet voldeed aan de Europese normen en de bouw daardoor stil viel werd het NSL in het leven geroepen. Doel was om projecten doorgang te laten vinden en tegelijkertijd maatregelen voor verbetering van de luchtkwaliteit door te voeren, die soms pas op termijn effect zouden hebben. In 2012 koos het Kabinet met de PAS dezelfde route voor de aanpak van de neerslag van stikstof in natuurgebieden (met name ammoniak en stikstofoxides). De Raad van State uitte in haar voorlichting met be­trek­king tot de Pro­gram­ma­ti­sche Aan­pak Stik­stof al haar bedenkingen. Zeven jaar later bevestigde de Raad van State dit in haar oordeel over het uiteindelijke wetsvoorstel. Verleende en onherroepelijke vergunningen zouden niet worden aangetast volgens de uitspraak van de Raad van State. Een recente uitspraak van de rechtbank van Oost-Brabant gooit dit laatste beetje zekerheid volgens Trouw aan diggelen. Verleende vergunningen die de beschermde natuurgebieden in gevaar brengen, kunnen weer worden ingetrokken, zo waarschuwen advocaten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Advies aan Hoge Raad: Urgenda vonnis in klimaatzaak kan in stand blijven

, door

NIEUWS - De uitspraak van het gerechtshof Den Haag dat de Nederlandse Staat de uitstoot van broeikasgassen vóór het einde van 2020 met tenminste 25 procent moet verminderen ten opzichte van 1990, kan in stand blijven. Dat adviseren plv. procureur-generaal Langemeijer en advocaat-generaal Wissink de Hoge Raad in hun conclusie van vandaag.

Ook zijn de plv. procureur-generaal Langemeijer en advocaat-generaal Wissink het niet eens met het standpunt van de Staat dat het klimaatbeleid typisch een vraagstuk is, waarover beter door de politiek (de wetgever) dan door de burgerlijke rechter kan worden beslist. Het onderwerp heeft dan wel de aandacht van de politiek, toch onderschrijven Langemeijer en Wissink het uitgangspunt van het hof dat de rechter kan bepalen hoe ver de mensenrechtelijke verplichtingen van de Staat reiken. De rechter moet rechtsbescherming bieden, ook in zaken tegen de overheid, en moet daarbij rechtstreeks werkende bepalingen van verdragen waarbij Nederland partij is, toepassen. In het advies aan de Hoge Raad staat dat de beleidsvrijheid van de overheid

overheden niet bevrijdt van hun verplichting “to act in good time, in an appropriate and, above all, consistent manner” (zie alinea 2.64 hiervoor). De klachten berusten op een onjuiste rechtsopvatting, voor zover zij inhouden dat de margin of appreciation-doctrine een (indringende) toetsing door de rechter van het tijdstip en het tempo van de reductiemaatregelen verhindert

Quote du Jour

Subsidieregeling ter voorkoming van jurisprudentie mijnbouwschade geopend

, door

Subsidie bedoelt voor rechtszaken van aarbevingsslachtoffers omgeleid naar arbitrage. Hierdoor komt het geld niet beschikbaar voor gedupeerden van mijnbouwschade die lange civielrechtelijk juridische procedures hebben lopen. De Tweede Kamer voorkomt door deze ombuiging dat er jurisprudentie wordt opgebouwd, die in toekomstige zaken bruikbaar zou zijn. Arbitrage-uitspraken leveren namelijk geen jurisprudentie op.

Achtergrond

In 2016 dienden GroenLinks en Partij voor de Dieren een amendement in op de begroting van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, waarmee ze 200.000 euro wisten te reserveren voor proefprocessen tegen de NAM. Dit amendement was nodig omdat toenmalig minister Kamp een aangenomen motie van Van Tongeren over het financieel ondersteunen van juridische procedures van gedupeerden weigerde uit te voeren. Het amendement had als doel om te zorgen dat Groningers makkelijker de weg naar de rechter zouden vinden. De rechter is in Nederland de enige die onafhankelijk is en afdwingbare uitspraken kan doen die maatgevend zijn voor soortgelijke gevallen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wereld ‘ernstig’ onvoorbereid op effecten van klimaatcrisis

, door

NIEUWS - Volgens een nieuw rapport van de Global Center on Adaptation is de wereld niet voorbereid op de gevolgen van klimaatverandering. In het voorwoord stellen de opstellers van het rapport, waaronder Ban Ki-moon en Bill Gates:

the climate crisis is here, now: wildfires ravage fragile habitats, city taps run dry, droughts scorch the land, and floods destroy people’s homes and livelihoods.

Klimaatverandering is volgens de opstellers van het rapport een van de grootste bedreigingen voor de mensheid, met verstrekkende en verwoestende effecten op mensen, het milieu en de economie. Klimaatverandering heeft effect op alle regio’s van de wereld en alle delen van de samenleving. Degene die het minst hebben bijgedragen aan het probleem – vooral degene die in arme en kwetsbare gebieden leven – lopen de grootste risico’s. En de risico’s nemen toe:

Climate change is upon us, and its impacts are getting more severe with each passing year. Global actions to slow climate change are promising but insufficient. We must invest in a massive effort to adapt to conditions that are now inevitable: higher temperatures, rising seas, fiercer storms, more unpredictable rainfall, and more acidic oceans.

Zonder adaptatie zorgt klimaatverandering voor een verlies van 30% van de groei van agrarische productie tot 2050. De 500 miljoen kleinste boeren in de wereld zullen hierdoor het hardst geraakt worden. Het aantal mensen met tenminste een maand per jaar gebrek aan water stijgt van 3,6 miljard nu naar 5 miljard in 2050. De stijgende zeespiegel en grotere stormvloeden hebben effect op honderden miljoenen mensen die in kustgebieden leven. Met een totale kostenpost van $1 triljoen dollar in 2050. Op de kortere termijn zorgt klimaatverandering ervoor dat meer dan 100 miljoen mensen in ontwikkelingslanden in 2030 onder de armoedegrens belanden.

Waan van de dag

Gaswinning Groningen stopt in 2022

, door

Het kabinet wil dat er veel eerder een eind komt aan de gaswinning in Groningen dan eerder was gepland. Minister Wiebes gaat nu uit van medio 2022. Eerder was nog sprake van 2030. Wiebes zegt verder dat de gaswinning volgend jaar al onder het ‘veilige niveau’ van 12 miljard kubieke meter komt, namelijk 11,8 miljard, in plaats van de eerder gedachte 15,9 miljard. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas kan worden gewonnen en daarom wordt het gasveld pas op een later moment helemaal afgesloten.

Foto: Duncan Hull (cc)

Clintel bereidt desinformatiecampagne voor

, door

NIEUWS - Een groep samenwerkende ontkenners van de klimaatwetenschap bereidt een grote Europese desinformatiecampagne voor, zo blijkt uit documenten die in handen zijn van de website DeSmogBlog UK. De coördinatie van deze desinformatiecampagne is in handen van de Nederlandse stichting Clintel. Guus Berkhout, een van de oprichters van Clintel, heeft tegen DeSmogBlog UK de authenticiteit van de documenten bevestigd. Gezien de timing van de campagne lijkt het gericht op de VN klimaatconferentie in New York eind september.

Clintel

Clintel staat voor Climate Intelligence Foundation. De stichting is in april 2019 opgericht met financiële steun van Niek Sandmann. Volgens de website is het doel om objectief te berichten over klimaatverandering en klimaatbeleid. Clintel is opgericht door emeritus-hoogleraar geofysica Guus Berkhout en wetenschapsjournalist Marcel Crok. Clintel kwam eerder in het nieuws met een rapport waarin beweerd werd dat het KNMI hittegolven had laten verdwijnen. Een bewering waar Karel Knip van NRC en Tinus Pulles bij Klimaatverandering weinig van heel lieten.

De oproep

De documenten laten zien dat een breed internationaal verbond van ‘klimaatsceptici’ een document voorbereid met de boodschap ’there is no climate emergency’. In de oproep stellen de ondertekenaars onder andere dat klimaatverandering van alle tijden is. Wat geen weldenkend mens, laat staan een klimaatwetenschapper, ontkent, en wat we weten dankzij klimaatwetenschappers. Dat er geen bewijs is dat menselijk CO2-uitstoot de belangrijkste oorzaak is van de huidige klimaatverandering, terwijl wetenschappers eerder dit jaar de kans dat de mens niet de oorzaak is stelde op 1 op de 3,5 miljoen. En dat meer CO2 een positief effect heeft, waar wetenschappelijk nog wel wat op af te dingen is en wat voorbijgaat aan de negatieve effecten van meer CO2 op het oceaanleven. Het zijn standaard argumenten van de twijfelbrigade, die weinig te maken hebben met de stand van de wetenschap. Volgens Robert Brulle, Professor Sociologie aan de Drexel University en expert op het gebied van ontkenning van klimaatwetenschap ziet deze desinformatiecampagne als een paniekreactie:

Waan van de dag

Britse Koningin schorst parlement in september en oktober

, door

NIEUWS - De koningin van het VK heeft het advies van Boris Johnson om het Britse parlement te schorsen opgevolgd. Johnson mag het parlement schorsen vanaf 9 of 12 september tot en met 14 oktober. Dat betekent dat tegenstanders van Boris Johnson’s plannen om desnoods zonder afspraken uit de EU te stappen na het zomerreces nog maar een paar dagen hebben om parlementair weerwerk te bieden.

Het schorsen van het parlement is controversieel, omdat tegenstanders menen dat het parlementsleden berooft van mogelijkheden om via democratisch proces invloed te hebben op de Brexit. Een aantal prominenten, waaronder including voormalig premier John Major, heeft gedreigd naar de rechter te stappen om de schorsing van het parlement aan te vechten. In Schotland loopt al een rechtszaak van Joanna Cherry, de justitiewoordvoerder van de Scottisch National Party.

Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Zeeland wordt gedoogwalhalla voor binnentankvaart

, door

Op 21 augustus 2019 heeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over varend ontgassen. In deze brief gaat het Ministerie samen met de Inspectie Leefomgeving en Transport in op de vormgeving van de handhaving
varend ontgassen in het najaar van 2019 en bepaling in welke gebieden een ontgassingsverbod geldt. In de brief vallen twee zaken op. Op de eerste plaats dat de belangrijke corridor tussen Antwerpen en Rotterdam, lees Zeeland, aangewezen wordt als gedoogzone voor varend ontgassen. Op de tweede plaats valt op dat het ministerie en de inspectie nergens in gaan op de nieuwe regels voor varend ontgassen die sinds 1 juli 2019 van kracht zijn, waar Sargasso al eerder over schreef.

Varend ontgassen wat is het ook al weer?

Varend ontgassen gebeurd in de tankvaart en is nodig omdat er in de tanks van schepen die chemicaliën en aardolieproducten vervoeren ladingrestanten en ladingdampen achterblijven nadat de tanks geleegd zijn. Deze ladingrestanten en ladingdampen moeten uit het ruim verdwijnen voordat er een nieuwe lading aan boord komt. Dat heet ontgassen. Bij ontgassen komen vluchtige organische stoffen vrij, waaronder gevaarlijke en zeer zorgwekkende stoffen zoals benzeen.

Schepen die hun lading hebben gelost worden vol ladingdamp weggestuurd van de terminal. Om een volgende lading te kunnen laden moeten ze veelal aantonen dat ze gasvrij zijn aan de terminal van de nieuwe verlader. Dat kan op verschillende manieren, bij een tankschoonmaakbedrijf of door te ontgassen aan de buitenlucht. Ontgassen aan de buitenlucht is enkel varend toegestaan. Behalve in de buurt van sluizen, bruggen en bij dichtbevolkte gebieden. In de havens van Rotterdam en Amsterdam zijn door de lokale autoriteiten plaatsen aangewezen waar schepen stilliggend mogen ontgassen. Het kan bij varend ontgassen, zeker op warme zomerse dagen, gaan om aanzienlijke hoeveelheden van 2.000 tot 3.000 kilogram benzeen per schip.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Bezinning nodig na uitspraak Programmatische Aanpak Stikstof

, door

ANALYSE - In mei vonniste de Raad van State dat de Programmatische Aanpak Stikstof in strijd is met Europese regels. Inmiddels is er een adviescollege onder leiding van Johan Remkes benoemt die oplossingen zoekt en worden de eerste gevolgen duidelijk. Vervolguitspraken van de Raad van State laten zien dat er ruimte blijft voor ontwikkelingen, ze laten echter ook zien dat de Raad van State de eisen voor nieuwe ontwikkelingen aanscherpt. Een mooi moment voor herbezinning over een aantal heilige huisjes die veel stikstof uitstoot veroorzaken en die ook kansen bieden voor het reduceren van klimaatemissies.

Stilvallende projecten

Grote projecten die in de problemen zijn gekomen door de uitspraak van de Raad van State zijn de opening van Lelystad Airport, de verbreding van de A27 bij Utrecht (Amelisweerd) en het evenemententerrein op het voormalig vliegveld Twente. Het openen van het vliegveld van Lelystad voor de luchtvaart zou tot een aanzienlijke stijging van de stikstofdepositie op Natura 2000 gebieden leiden. Waarschijnlijk gaat het dan zowel om de Weerribben als om de Veluwe en Utrechtse Heuvelrug. Dit geldt ook voor de verbreding van de snelweg bij Utrecht, die zeer waarschijnlijk tot extra stikstof op de Utrechtse Heuvelrug en de Amelisweerd zal leiden. Zonder maatregelen die de stikstofdepositie aantoonbaar verlaagd kunnen deze projecten dan ook niet doorgaan, tenzij projecten de zogenaamde ADC-toets doorstaan. Dat wil zeggen dat er geen alternatieven zijn, dat er wel dwingende redenen van openbaar belang zijn voor het project en dat er adequate compenserende maatregelen genomen worden.

Foto: Logo Collector copyright ok. Gecheckt 12-02-2022

ExxonMobil voert druk op in klimaatzaak

, door

NIEUWS - De aanklager van New York heeft ExxonMobil in 2018 gedaagd voor het foutief informeren van investeerders en beleggers over de risico’s van klimaatverandering. Een zaak die niet draait om de vraag of het bedrijf ExxonMobil een klimaatcrimineel is, maar om de vraag of ExxonMobil investeerders en aandeelhouders bedrogen heeft over de klimaatrisico’s die het bedrijf veroorzaakt en loopt. De rechtszaak begint op 23 oktober 2019 en heeft, ironisch genoeg, sterke overeenkomsten met de rechtszaken tegen de tabaksindustrie uit de jaren 90 van de vorige eeuw. In de basis komt de rechtszaak er op neer dat ExxonMobil beter dan wie ook wist wat de risico’s van klimaatverandering waren en welke financiële risico’s hieruit konden voortkomen voor het bedrijf.

De website InsideClimateNews beschrijft de aanklacht van de openbaar aanklager als volgt:

Exxon engaged in “a longstanding fraudulent scheme” to deceive investors by providing false and misleading assurances that it was effectively managing the economic risks posed by increasingly stringent policies and regulations it anticipated being adopted to address climate change, the lawsuit states. “Instead of managing those risks in the manner it represented to investors, Exxon employed internal practices that were inconsistent with its representations, were undisclosed to investors, and exposed the company to greater risk from climate change regulation than investors were led to believe,” the lawsuit said.

Foto: Vattenfall Nederland (cc)

Stadsverwarming: financiële donderwolk boven de Randstad

, door

ANALYSE - In het Klimaatakkoord is een belangrijke rol weggelegd voor stadsverwarming. Afgelopen jaar zijn er echter verschillende berichten naar buiten gekomen die grote problemen laten zien bij warmtebedrijven. De Rekenkamer Nijmegen was begin dit jaar kritisch over de totstandkoming van het warmtenet in de wijk Nijmegen-Noord. In Rotterdam was de rekenkamer ook kritisch over de plannen voor een leiding naar Leiden en bericht de NRC al een paar weken over de oplopende tegenvallers bij het Warmtebedrijf Rotterdam, waarvoor de gemeente en provincie garant staan. Het Afval Energie Bedrijf (AEB) in Amsterdam, waar de tegenvaller voor de gemeente volgens de Telegraaf op kan lopen tot een half miljard Euro, is voorlopig gered met een kapitaalinjectie van 16 miljoen Euro door gemeente en een consortium van banken.

Verwarmen met restwarmte

Op papier klinkt het altijd mooi: waarom huizen en gebouwen verwarmen met aardgas, als het ook kan met restwarmte van de industrie, elektriciteitscentrales of afvalcentrales? In de praktijk lopen bewoners, bestuurders en gemeenteraadsleden met regelmaat tegen problemen op. Een van de standaardproblemen doet zich voor bij bewoners en heeft zijn achtergrond in de regelgeving. Op papier mogen de kosten voor stadsverwarming niet hoger zijn dan de kosten van verwarmen met aardgas, in de praktijk hebben er altijd behoorlijk wat gaten in de regelgeving gezeten.

Vorige Volgende