Kunst op Zondag | Jenny Holzer

Serie:

Jenny Holzer begon met abstracte schilderijen maar zocht al snel de onverbloemde werkelijkheid van woorden. Ze verspreidde in New York posters waarop “Truisms” waren gedrukt.

‘Truism’ kunnen we lezen als ’waarheden waar geen speld tussen is te krijgen’ of anders gezegd: ‘onweerlegbare algemeenheden’. Zure critici zouden het eerder ‘platitudes’ of ‘wandtegeltjeswijsheden’ noemen.

Truisms – 1977 – 1979; Protect me from what I want.
cc Flickr Hrag Vartanian Jenny Holzer truism

Later is ze haar teksten (en ook die van anderen) gaan gebruiken in o.a. lichtkranten, op billboards en in lichtprojecties op gebouwen. In 1995 werd bijvoorbeeld een verticale lichtkrant geïnstalleerd op Schiphol.

Truisms op Schiphol – 1995.
cc Flickr dodeckahedron jenny holzer in schiphol

Ook in 1995 werd in de online galerie ‘Ada’web’ Holzer´s interactieve website ‘Please Change Beliefs’ opgenomen. Een verzameling ‘truisms’ die je naar eigen inzicht kan veranderen of vervangen en die aan de database met one liners kan worden toegevoegd. In 1998 nam het Walker Art Center in Minneapolis ´Ada’web’ op in haar collectie.

Vanaf 1979 ging Jenny Holzer ook met grotere teksten werken. De ‘Inflammatory Essays’ zijn een serie provocatieve stellingen, waarvoor ze eerst teksten tot zich nam van Mao, Lenin, Emma Goldman en van diverse fanatici van religieuze, extreem-rechtse en anarchistische aard. Ze brouwde haar eigen heetgebakerde teksten (bijvoorbeeld ‘The end of the USA’ en ‘Change is the basis of all history’) in de hoop dat de lezer doordrongen raakt van het besef dat er toch echt iets moet veranderen in de wereld.

The Inflammatory Essays – 1979 – 1982.
cc Flickr anokarina Inflammatory Essays, by Jenny Holzer, offset lithographs on colored paper, 1979-1982

Andere media waarop Jenny Holzer haar woorden kwijt kon: bronzen plaquettes.

Living – Some days you wake and immediately…, 1980-1982.
cc Flickr Wally Gobetz NYC - MoMA, Jenny Holzers Living - Some days you wake and immediately

Selections From the Living Series in de Minnesota Sculpture Garden bestaat uit een aantal granieten bankjes. Je kunt er gaan zitten op teksten als ‘If things were a little different you would digest yourself through a cut in your mouth’ (Als dingen een beetje anders waren, zou je jezelf door een snee in je mond verteren).

Of ze er nu nog staan weet ik niet, maar in de beeldentuin Clingenbosch, bij museum Voorlinden, stonden in 2016 soortgelijke bankjes.

Selections From the Living Series – 1987.
cc Flickr joshdbrown Selections From the Living Series - Jenny Holzer 2

De tekstprojecties op gebouwen maken zowel de woorden als de architectuur bijzonder, maar de impact zal verschillend zijn. Op de aparte architectuur van het Guggenheim Museum zal het misschien meer ‘elitair poëtisch’ overkomen dan de ode aan Lenard Cohen op een industriële silo.

For the Guggenheim (New York) -2008 (filmpje 5 min.)

2009 Basel Projections – 2009 (filmpje 5 min. 55” met projecties op het gemeentehuis , de kathedraal en het treinstation).

Softer – 2017 (filmpje 3 min. Projecties op het Blenheim Palace).

For Leonard Cohen – 2017 (projectie op silo in Montreal, filmpje 1 min.)

Vorig jaar reageerde Jenny Holzer op de aanslag in Florida, waarbij 17 studenten en docenten omkwamen en waarna studenten acties voerden om het wapenbezit in Amerika aan banden te leggen. Ze liet o.a. vrachtwagens rondrijden met teksten die naar de aanslag en de acties verwezen. Ze maakte ook een video hierover met louter teksten.

It Is Guns: Students Talk Sense – 2018 (filmpje 3 min.)

Na Schiphol, stadion Galgenwaard en het Kröller-Müller Museum zal vanaf 25 augustus weer werk van Jenny Holzer in Nederland te zien zijn, als onderdeel van de groepstentoonstelling ‘Übermensch’ in Park, Tilburg.

Reacties (1)

#1 Jona Lendering

Ze heeft ooit midden jaren tachtig geëxposeerd op de Vrije Universiteit, waar nog jarenlang borden met truismes aan de muur hebben gehangen op – ik meen – de achtste verdieping.