Vorige week kopte Elsevier “De blanke boer is vogelvrij” (Blendle, €0,89). De dramatische intro verhaalt “Als op het platteland de duisternis valt, trekken bendes van arme zwarten rond en sluiten blanken zich op in hun plaas, uit vrees voor hun leven. Verslag vanuit een gebarricadeerde boerderij op de Wolkberg” Wat volgt is het verschrikkelijke verhaal van een boer, over wat hij meegemaakt heeft. Hond vergiftigd, vastgebonden, zwaar mishandeld en beroofd. Je wenst zo’n traumatische ervaring niemand toe, en zeker niet een weduwnaar die op een afgelegen plek woont met een onderbezet politiekorps. En hij had nog geluk, want er zijn dit jaar tot 31 oktober 2017 al 70 blanken om het leven gekomen bij soortgelijke overvallen.
Bizar – onze eigen Amsterdam Klezmer Band is nog nooit langsgeweest in Closing Time – en dat terwijl ze internationaal veel bekendheid genieten. Dat moet natuurlijk rechtgezet worden. Zeker gezien het feit dat het prima past in het streven tot meer diversiteit hier. Hier samen met de van oorsprong Zuid-Afrikaanse Cata Pirata.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
In de jongste Wordt Vervolgd, het tijdschrift van Amnesty International, stond een kort stukje over wiskundig onderzoek van Yale University over het terugdringen van verkrachting door de bereikbaarheid van gemeenschappelijke toiletten in Zuid-Afrikaanse townships te verhogen. Zelf heb ik ook eens met mild enthousiasme geschreven over vergelijkbare initiatieven in India: een toilet aan huis heeft als bijkomend voordeel dat het de frequentie van verkrachtingen verlaagt.
Nu ik er nog eens over nadacht, kom ik op mijn enthousiasme terug. Het is een slecht argument. Als de openbare ruimte onveilig is voor vrouwen, dan is er geen enkele reden om enthousiast te zijn over toename van veiligheid door vrouwen aan de openbare ruimte te onttrekken. Vrouwen moeten veilig over straat kunnen, niet alleen in een boerka, maar ook in een minirokje.
Natuurlijk moet de aanleg van toiletten aan huis doorgaan. Het is praktisch en hygiënisch. Dat het de veiligheid van vrouwen verhoogt, is mooi meegenomen, zolang je maar niet denkt dat er een probleem mee is opgelost. Het probleem is namelijk alleen maar omzeild.
RECENSIE - Roeland Muskens schrijft in ‘Aan de goede kant’ over de geschiedenis van de Nederlandse anti–apartheidsstrijd van 1960 tot 1990. Naast de geschiedenis van de vele, elkaar soms beconcurrerende, actiegroepen is zijn boek ook het verhaal van de ontwikkeling van het politieke denken over Zuid-Afrika, welke liep van juichende bewondering tot diepe afkeer, zo las Hans Beerends.
In 1902 charterde koningin Wilhelmina een oorlogsschip om Paul Kruger, de president van de Zuid-Afrikaansche Republiek, op te halen. De Afrikaanse Boeren, onze stamverwanten, hadden de oorlog tegen Engeland verloren en Wilhelmina ontfermde zich over de president. In heel Nederland werd Paul Kruger als een held binnengehaald en veel straten en pleinen met namen als Krugerplein, Transvaalkade en Oranjevrijstaatkade herinneren nog aan deze uiting van onverholen bewondering.
Gedurende de eerste helft van de vorige eeuw bleef het respect voor Kruger en co. bestaan. Er verschenen spannende jongensboeken over Boeren die streden tegen de verfoeide Engelsen, Bosjesmannen of Hottentotten. Ook werden op scholen Zuid-Afrikaanse liedjes gezongen als: ‘O breng mij t’rug naar die ou transvaal daar waar mij Sari woon’. Kortom, de verbondenheid met onze heldhaftige stamverwanten was groot. Voor protestants en met name gereformeerd Nederland kwam daar nog bij dat de Afrikaners standvastig de ware calvinistische leer omhelsde.
De eerste barstjes ontstonden tijdens de Tweede Wereldoorlog vanwege de pro-Duitse houding van veel Afrikaners en omdat het blanke ‘baasskap’ in Zuid-Afrika achteraf gezien steeds meer nazistische trekken kreeg. In 1948 werd die barst groter toen in Zuid-Afrika de Herenigde Nasionale Partij van Daniël François Malan aan de macht kwam. Deze in de oorlogsjaren met de Duitsers sympathiserende politicus was een groot voorstander van verscherping van de bestaande apartheidspolitiek.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Iemand vroeg: kent u deze lijst? Welnu, van die lijst BCUC (Bantu Continua Uhuru Consciousness).
Van hun album Emakhosini, drum and bass, gospel en traditionele muziek uit de Zuid-Afrikaanse Soweto townships. Eén van de gebieden in de wereld waar het ‘Nobody knows the trouble I’ve seen’ zo afschuwelijk van toepassing is.
Pardon, niet ‘is’, maar ‘was’, als het aan BCUC ligt. Het idee voor de videoclip ontstond toen de groep, naar aan leiding van de ‘Rhodes must fall-campagne’, zich afvroeg wie of wat een memorial monument verdient. Dat zijn dus ‘gewone’ mensen die in Soweto elke dag nog zien te overleven.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Vicki Momberg uit Johannesburg moet twee jaar brommen vanwege een racistische tirade.
Momberg maakte zwarte agenten herhaaldelijk uit voor incompetente ‘kaffers’ nadat deze assistentie trachtten te verlenen vanwege een autodiefstal.
De vrouw kreeg drie jaar gevangenisstraf opgelegd, waarvan één jaar voorwaardelijk.
MINIMAX - Het is zo ver, ook (ex)mevrouw Mandela is overleden.
“South Africans are angry. We really do see the swing in our numbers, in the growth of members, in the registration process and when we engage voters. I am also inundated with requests from people who want to get involved in our campaigns.”
Oppositieleider Mmusi Maimane ziet voor zijn Democratische Alliantie grote mogelijkheden bij de lokale verkiezingen in Zuid-Afrika op 3 augustus. Het hele westen van het land en de grote steden zijn het jachtgebied, want daar is de onvrede over het ANC het grootst.
Bram Vermeulen (voormalig Zuid-Afrikacorrespondent) laat in NRC (betaalmuur) zien dat Martin Bosma in zijn Cassandralied over Zuid-Afrika de mythes voor zoete koek slikt van surpremacistische blanke Afrikaners uit het extreem-rechtse milieu waar ook de beruchte leider van de Afrikaner Weerstandsbeweging, Eugene Terre’Blanche, toe behoorde.
Volgens Bosma koloniseerden de blanken een onontgonnen gebied in Zuid-Afrika, waar af en toe een paar nomadenstammen voorbij kwamen. Pas toen de blanken het land opbouwden en voor werkgelegenheid zorgden, immigreerden er drommen zwarten naar Zuid-Afrika, die de oorspronkelijke bevolking (de blanke ‘Afrikaners’) verdrongen.
Aldus Roeland Muskens in zijn boek Aan de goede kant:
Muskens hoorde van opvallend veel mensen die hij voor zijn studie sprak dat hun activisme voortkwam uit het diepgewortelde anti-racisme dat zij hadden overgehouden aan de Tweede Wereldoorlog. In de jaren zeventig werd steeds duidelijker dat Nederlanders aanzienlijk minder heldhaftig waren geweest dan altijd was voorgespiegeld, dat de grens tussen goed en fout niet zo helder was en vooral dat in geen enkel ander Europees land zo weinig Joden de bezettingstijd hadden overleefd.
“Voor veel mensen reden om te denken: in deze strijd tussen goed en kwaad gaan wij aan de goede kant staan en we gaan de fouten van onze ouders niet herhalen. Het duidelijkst kwam dat naar voren bij iemand die ik sprak die wapens smokkelde van Zimbabwe naar Zuid-Afrika. ‘Nooit aan iemand verteld, maar ik heb dit gedaan omdat mijn vader NSB’er was.’
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.