Nieuwe zeespiegelprojecties: de asymmetrische onzekerheid blijft

In Nature stonden vorige week twee artikelen met nieuwe projecties van de zeespiegelstijging. Of, om precies te zijn: de te verwachten bijdrage van het smelten van landijs daaraan. Voor de totale stijging moet daar nog de bijdrage van thermische expansie van zeewater bij worden opgeteld. Volgens het IPCC Speciale Rapport over de oceanen en de cryosfeer is dat, afhankelijk van hoeveel het opwarmt, zo’n 15 tot 30 centimeter aan het eind van deze eeuw. En, om helemaal compleet te zijn, er wordt ook nog enkele centimeters stijging verwacht als gevolg van grondwateronttrekking en veranderingen in opslag van zoet water op land. De grootste onzekerheden zitten in de bijdrage van het landijs en dan vooral in die van de ijskappen van Groenland en Antarctica. De reden daarvoor is eenvoudig: er hoeft maar een fractie van al dat ijs te smelten om de zeespiegel een halve of een hele meter te laten stijgen. Hoe groot de fractie die smelt precies zal zijn en hoe snel dat smelten gaat is niet zo eenvoudig te voorspellen. Er zijn nogal wat variabelen die invloed kunnen hebben op het smeltproces: de temperatuur, de hoeveelheid neerslag, de eigenschappen van het ijs en van de bodem waar het op ligt, enzovoort. Bij ijs dat op de zeebodem rust komen daar dan nog oceaanstromingen, de temperatuur van het zeewater en de eigenschappen van de zeebodem bij. Modellen die de bepalende processen gedetailleerd simuleren zijn behoorlijk complex. De rekentijd op supercomputers die nodig zijn voor dergelijke simulaties is duur en dus zit er een grens aan het aantal simulaties dat ijsonderzoekers uit kunnen voeren.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Kapil Dev Singh (cc)

Kiruna: de verplaatsing van een stad

, door

ELDERS - Onlangs werd ik herinnerd aan dit artikel uit 2014 over mijnbouw in het hoge noorden. Dat ging onder andere over Kiruna, een Zweedse stad op de poolcirkel die dreigt weg te zakken door de winning van ijzererts. Hoe staat het er nu mee? En valt er nog wat van te leren?

Kiruna is rond 1900 gesticht door mijnwerkers. De stad is voor een groot deel afhankelijk van de mijnbouw. Kirunavaara is de grootste ondergrondse ijzerertsmijn ter wereld. Toen aan het begin van deze eeuw bleek dat het nog te winnen ijzererts zich recht onder het stadscentrum bevond werd besloten de stad drie kilometer naar het oosten te verplaatsen. Delen van het centrum waren al ingezakt, het stadhuis was niet meer te redden. De oude kerk  nog wel.

Deze kerk wordt in z’n geheel samen met 38 andere gebouwen verplaatst naar het nieuwe centrum van Kiruna. Daar is inmiddels een nieuw, rond stadhuis gebouwd als centrale blikvanger van de nieuwe stad. De oude klokkentoren van het voormalige stadhuis staat er naast. Inmiddels zijn meer dan 6000 inwoners verhuisd, ongeveer een derde van de bevolking van het oude stadscentrum. Het project gaat nog minstens tien jaar duren voordat het gehele gebied dat gevaar loopt is verplaatst.

Waan van de dag

Nachtmerriescenario voor vastgoedeigenaren aan de kust van Florida

, door

NIEUWS - Bloomberg had vorige week een lezenswaardig artikel over de risico’s van klimaatverandering en de daarbij horende zeespiegelstijging voor eigenaren van woningen langs de kust van Florida. Hoewel het daadwerkelijke moment nog even op zich kan laten wachten, overweegt een deel van de bewoners toch al zijn huis te verkopen. Deels uit angst voor het instorten van de markt op het moment dat meer mensen hun huis te koop gaan zetten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

7 tot 12 meter

, door

FACTCHECK - Trouw had deze week een interview met de nieuwe fractievoorzitter van D66 Rob Jetten en met de Europese klimaatspecialist van die partij Gerben Jan Gerbrandy. Gerbrandy maakt in dat interview een enorme misser:

Zelfs als we de beloftes van Parijs netjes uitvoeren, stijgt de zeespiegel deze eeuw zeven tot twaalf meter. Dat is de eeuw die mijn zoon zal meemaken. Hij is tegen het eind van deze eeuw een bejaarde man. Dat is de urgentie.

Er is geen enkele serieuze projectie die ook maar in de buurt komt van 7 tot 12 meter zeespiegelstijging deze eeuw, ook niet in een worst-case scenario, zelfs als er helemaal niets zou worden gedaan om broeikasgasemissies te beperken. Een recent advies aan de Deltacommissaris geeft 3 meter zeespiegelstijging als bovengrens in een scenario met extreme opwarming. Pas een eeuw later zou, in het ergste geval, de stijging in de buurt kunnen komen van de cijfers die Gerbrandy geeft. Bij het halen van de doelstellingen van Parijs is het worst-case scenario 2 meter in 2100.

En wat deed Gerbrandy toen hij op deze enorme fout werd gewezen? Zich verschuilen achter een wetenschapper en “IPCC-lid”.

Wie ons kent weet wat wij in zo’n geval gaan doen: de bron zoeken. Waarschijnlijk hebben we die ook gevonden: een presentatie van Hans Otto Pörtner (die overigens geen zeespiegel-deskundige is, maar onderzoek doet naar mariene ecosystemen) die een zeespiegelstijging laat zien die overeenkomt met wat Gerbrandy zegt. Alleen is dat de zeespiegelstijging op zeer lange termijn, van eeuwen tot millennia. En dus geen verwachting voor de komende eeuw. Pörtner baseert zich op Knutti et al., 2015.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KORT | En de zeespiegel steeg door

, door

DATA, VISUALISATIE - Vorige week verscheen een interessante, interactieve visualisatie in The New York Times. Uitgaande van nieuwe cijfers van Climate Central, zal tegen het einde van de eeuw zo’n 2,6 procent van de wereldbevolking min of meer constant blootstaan aan het gevaar van overstromingen.

Zeespiegel
 

Maar niet alle landen lopen even veel risico. Nederland is wat dat betreft de absolute koploper. Als de huidige trends van CO2-uitstoot en zeespiegelstijging doorzetten, zal het leefgebied van maar liefst 47 procent van de bevolking regelmatig overstromen. Dan hebben we het over zo’n 7,8 miljoen mensen.

Zelfs in het meest gunstigste scenario (sterk afnemende CO2-uitstoot, een flink kleinere invloed van klimaatverandering op de zeespiegelstijging dan verwacht), zullen zo’n 6,6 miljoen Nederlanders regelmatig natte voeten krijgen.

Het goede nieuws? Nederland zal ongetwijfeld in staat zijn de ergste gevolgen van de zeespiegelstijging met technische middelen op te vangen. Maar dat gaat uiteraard wel een uiterst kostbare zaak worden.

Het slechte nieuws? De verwachte zeespiegelstijging zal buiten Nederland vooral in Zuidoost-Azië flinke gevolgen hebben. Volgens het meest waarschijnlijke scenario zal bijvoorbeeld 26 procent van de Vietnamese bevolking, ca. 23,5 miljoen mensen, te maken krijgen met regelmatige overstromingen. En een land als Vietnam zie ik nog zie nog niet zo gauw een geavanceerd en kostbaar systeem van waterkeringen optuigen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Trend: een nieuw thuisland zoeken

, door
Paradijselijk Kiribati, hoe lang nog? (Foto: Flickr/luigig)

Mohamed Nasheed, de nieuwe president van de Malediven, heeft aangekondigd dat hij de inkomsten uit de toeristenindustrie in een fonds wil stoppen om een nieuw thuisland voor zijn volk te kopen. De Malediven dreigen onder water te lopen als gevolg van de stijgende zeespiegel.

De Malediven zijn niet het enige land dat rekening houdt met gedeeltelijke of totale relocatie. Verschillende eilandstaten in de Pacific houden rekening met opheffing, bleek tijdens een conferentie vorige maand. De president van Kiribati is al eens op reis gegaan om omliggende landen om asiel voor zijn mensen te vragen, maar kreeg alleen in Nieuw Zeeland een warme ontvangst. Ook Tuvalu is op zoek.

De Carteret Eilanden hebben de dubieuze eer als eerste daadwerkelijk ontruimd te worden wegens onderlopen. Zij maken echter deel uit van Papoea Nieuw Guinea, dat genoeg land ver boven de zeespiegel heeft.

Nederland houdt het voorlopig op een nieuw deltaplan. Maar zou het niet verstandig zijn ook alvast een plan B op te stellen? En waar gaan we dan naartoe?

Waan van de dag

Strijd tegen de zee

, door

Een mooie longread uit de Guardian over de bewoners van de Noordzeekust aan de overkant en hun strijd tegen kusterosie. Drie heel verschillende mensen aan het woord over hoe ze omgaan met de zee die hun huis en haard letterlijk ondergraaft. Tegen het einde van deze eeuw zullen naar verwachting veel huizen en stukken land aan de kust van Oost Engeland bedreigd zijn vanwege zeespiegelstijging en voortschrijdende erosie. Een verhaal over bureaucratie, doorzettingsvermogen en de ontembaarheid van de natuur.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende