Wat een een heerlijke wereld. Zonder er echt naar te zoeken vind ik een artikel uit The Anniston Star, een krant uit Alabama. In het plaatselijke landmacht depot (ANAD) belanden de voertuigen die het Amerikaanse leger verlaten en waarvoor een nieuwe bestemming wordt gezocht. Iets wat ook bij de Nederlandse domeinen gebeurd. Hoewel de domeinen zijn een maatje kleiner. Bij ANAD zijn bijna 7000 mensen in dienst alleen voor het opknappen en verkopen van militaire afdankertjes. Er wordt samengewerkt met civiele bedrijven waarbij de Amerikaanse vestiging van de Britse gigant BAES en het Amerikaanse General Dynamics tot de grootste behoren. Onlangs werden volgens de Star vijftig M-113 pantservoertuigen voor Libië opgeknapt. Ze zijn de deur niet uitgegaan. Momenteel wordt gewerkt aan een partij van 586 M-113's en 21 M-88 gepantserde hulpvoertuigen voor Irak. Eerder gingen ook al pantservoertuigen naar Irak, Taiwan en Saoedi-Arabië. Bij de levering aan het laatste land moet ik gelijk denken aan de voertuigen die ik gisteren de door Nederlandse bedrijven gebouwde dam over zag gaan om het regime in Bahrein te helpen bij de onderdrukking van de protesterende bevolking. Ook Nederland levert zijn tweedehandsgoederen aan landen binnen en buiten de NAVO.
Wapenhandel: schone schijn en werkelijkheid
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
We weten het. Al jaren. Vrijwel geen oorlog op aarde wordt gevoerd zonder wapens die gemaakt zijn in de verlichte Westerse democratieën, en in het transport en de handel van al dat mooie speelgoed spelen westerse handelaren en doorvoerhavens een sleutelrol. Wapenembargo’s (tijdelijk, en selectief) en deals over leveranties spelen een sleutelrol in het diplomatieke verkeer tussen westerse mogendheden en hun arabische, afrikaanse en aziatische bondgenoten – hoe breekbaar die bondgenootschappen ook zijn. Denkt u zich eens in hoeveel ellende het het laatste decennium had gescheeld als al die boeven, bandieten en assen van het kwaad niet de beschikking hadden gehad over (weliswaar verouderd, maar toch) ‘onze’ bommen en granaten.
En daar staan we dan weer, in deze verzengende Arabische lente, met onze mooie principes. We staan te kijken. En we staan te kijk. De universele verklaring van de rechten van de mens. De geneefse conventie. De democratische idealen. Het idee dat mensen gelijkwaardig zijn en recht hebben op ongestoorde en vrije expressie. Onze superieure Joods-Christelijk-Humanistische wortels. Onze renaissance. Onze wetenschappelijke revolutie. Onze moreel superieure waarden en normen. En dat die daar in het Nabije Oosten nog in de Middeleeuwen leven. Dat ze geen verlichting kennen. Dat ze daar de sharia hebben. Dat ze geen wetenschap kennen. Geen mensenrechten. Dat democratie niet samengaat met hunnie religie. Dat hunnie een achterlijke cultuur hebben.
Morgen vindt er in Amsterdam een bijeenkomst plaats van wapenhandelwatchers. Met een beetje geluk zullen we daar morgenavond live verslag van kunnen doen. Nu alvast een artikel van Wendela de Vries van de Campagne tegen Wapenhandel.
Terwijl de Griekse economie gered moet worden met een miljardenlening is Griekenland tegelijkertijd de grootste wapenimporteur van Europa. Vooral Franse en Duitse defensiebedrijven profiteren hiervan. Van de totale Duitse wapenexport gaat 13 % naar Griekenland, voor Frankrijk is dat 12 %. Maar ook Nederland pikt een graantje mee. Griekenland is Nederlands derde grootste wapenklant, na Duitsland en VS, met 837 miljoen euro aan exportvergunningen tussen 1999-2008, ofwel 10,3 procent van de totale wapenexportwaarde over die periode. Volgens hardnekkige geruchten is het doorgaan van wapendeals en –betalingen voorwaarde geweest voor de lening aan het bijna failliete land. Een beschamende vertoning, vindt de Campagne tegen Wapenhandel.
Dit jaar verlaagt Griekenland zijn defensiebudget van 6.8 miljard euro naar 6 miljard euro, maar dat is nog steeds 2,8 procent van het Bruto Nationaal Product (BNP), terwijl het Europees gemiddelde 1,7 procent bedraagt. Als reden voor de hoge defensie-uitgaven wordt meestal de gespannen verhouding met Turkije genoemd, maar het zegt ook veel over de interne Griekse machtsverhoudingen. Terwijl ter linkerzijde wordt gepleit voor verlaging van bewapeningsuitgaven, is de invloed van militairen en defensie zo sterk, dat Griekenland voor de periode 2004-2008 door het vermaarde onderzoeksbureau SIPRI wordt aangemerkt als de vijfde wapenimporteur ter wereld. Er is geen enkele reële dreiging die een dergelijk niveau van wapenaankopen legitimeert, zeker niet als deze wordt afgezet tegen de huidige zeer reële dreiging van grote werkloosheid en afbraak van sociale zekerheid.
Wapenaankopen maken tussen de 0,6 en 1 procent van het Griekse BNP uit, en er zit nog een aantal grote uitgaven aan te komen. Frankrijk probeert Griekenland momenteel 6 FREMM fregatten te verkopen voor 2,5 miljard euro, alsmede 15 Super Puma helicopters (400 miljoen euro) en Rafale gevechtsvliegtuigen. Duitsland heeft Griekenland na zware druk overgehaald om te betalen voor een Thyssen-Krupp onderzeeër, die het land in eerste instantie weigerde terug te nemen na een mislukte opknapbeurt. Deze slepende kwestie lijkt ineens te zijn opgelost – toevallig net nu de Grieken volledig afhankelijk worden van Duitse goodwill.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
” ‘Wij willen passen in de strategie van Damen Schelde’, zegt een ingewijde van het ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Dit kabinet zet sterk in op economische diplomatie.’ ”
(de Volkskrant)
Is de aap nu uit de mouw gekomen? Eerst ging ze wel, toen ging ze niet, toen ging ze weer wel, maar anders: ‘privébezoek’. Volgens de Volkskrant van vanmorgen gaat koningin Beatrix in werkelijkheid naar Oman om fregatten te verkopen. Morgenavond zal de vorstin een privédiner hebben met sultan Qaboos van het oliestaatje. Het doel is vier marineschepen te slijten van de Nederlandse rederij Damen Schelde; het zou gaan om een order ter waarde van honderden miljoenen euro’s.
De Nederlandse wapenhandel steeg in 2008 tot een recordhoogte van bijna 1,3 miljard euro, daarmee is Nederland de zevende wapenexporteur ter wereld (Volkskrant). De export betrof hoofdzakelijk overtollig defensiematerieel maar wie de trend over meerdere jaren bekijkt ziet dat de wapenhandel een stijgende lijn vertoont. De laatste tijd zijn er immers ook grote orders voor de bouw van fregatten voor Indonesië geplaatst. Dit stelt de Campagne Tegen Wapenhandel in haar nieuwe rapport [.pdf]. Onze grootste afzetmarkt is Portugal, alweer 35 jaar een stabiele democratie, Portugal kocht o.a. twee tweedehands fregatten en 37 gebruikte Leopard tanks. Maar ook Pakistan, Saoedi-Arabië en Jemen mochten ondanks gewapende conflicten en mensenrechtenschendingen wapens bij ons kopen. Nederland distributieland manifesteerde zich ook krachtig: zo schoven wij zonder protest twee Tsjechische wapentransporten door met o.a. twintigduizend geweren op weg naar Sri Lanka dat vervolgens haar bloedige eindoffensief tegen de Tamil Tijgers inzette. Dergelijke handel is strijdig met Europese wapenexportcriteria aldus Frank Slijper van de Campagne tegen de Wapenhandel.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Morgen zijn er weer referenda in Zwitserland. Alle aandacht gaat heel voorspelbaar uit naar het voorstel om het bouwen van minaretten te verbieden. Ze stemmen morgen ook over het voorstel om de export van wapens aan banden te leggen. Sommige Zwitsers vinden het onbegrijpelijk dat hun neutrale land direct bijdraagt aan gewapende conflicten.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
