Het is weer eens tijd om onze coalitiechecker uit de kast te trekken. De afgelopen weken zijn de peilingen heel erg drastisch en zeer verrassend omgeslagen. De eerste pagina van de checker bestaat niet meer uit coalities met het CDA, het CDA en nog eens het CDA. De VVD heeft die plaats nu met 36 zetels ingenomen, en het CDA wordt nu bijna gehalveerd. Wie had dat een paar maanden geleden durven voorspellen? Met de opmars van de VVD krijgt D66 in de peilingen flinke klappen en staat nu nog op 10 zetels. De PvdA blijft het opmerkelijk sterk doen met 33 zetels. Al met al betekent dit nieuwe politieke landschap een toename voor het aantal mogelijke - en realistische - coalities. Als ze niet al voortijdig worden uitgesloten natuurlijk.
[qvdd]
“De afstand tussen de PvdA en mijn partij is buitengewoon groot. Nieuw-paars lijkt me buitengewoon onwaarschijnlijk”
In het ‘premiersdebat’ van gisterenavond gooit Rutte de deur zo goed als dicht voor een nieuwe variant op paars. De leider van de VVD ziet meer heil in een coalitie met het CDA.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
[qvdd]
“Uit het antwoord rondom de files blijkt dat velen tijdens de verkiezingscampagne vooral worden bevestigd in hun mening die ze al hadden en niet door de cijfers worden beïnvloed. Het hoort blijkbaar tot de Nederlandse folklore van Tweede Kamerverkiezingen.”
Maurice de Hond verwondert zich over de discrepantie tussen de cijfers uit de CPB-berekening betreffende de aanpak van files, en de indruk van de kiezer over welke partij de files het beste aanpakt. Uit de berekening blijkt dat de VVD het minst effectief is, terwijl de kiezers de VVD daarin het hoogste waardeert van alle partijen.
Slechts achttien procent van de ondervraagden hechtte veel waarde aan de CPB-doorrekening.
Het CPB heeft de verschillende verkiezingsprogramma’s doorgerekend, en de uitslag is duidelijk. De VVD wint met de creatie van een whopping 400.000 banen! De PvdA blijft ruim achter met een kleine twee ton aan nieuwe arbeidsplaatsen.
Interessant. Vierhonderdduizend arbeidsplaatsen. Even kijken hoe dat staat ten opzichte van het totaal aantal werklozen in Nederland. Ah, dat waren er 430.000. Dus mensen, op naar nog maar 30.000 werklozen! Zo goed als totale werkgelegenheid, ongekend in Nederland. De afgelopen 30 jaar kwam het aantal werklozen in ons land nooit onder de 200.000 uit (wiki).
Wat doet de VVD in haar programma wat een tiental vorige kabinetten, vaak inclusief de VVD, niet konden bereiken?
Uiteraard ligt het niet zo simpel, en zijn er andere factoren in het spel. Feit is dat het getal totaal nietszeggend is als je niet weet hoeveel banen er zijn vernietigd, en daar wordt in de berichtgeving totaal niet over gerept. Zo bezien kan het aantal gecreëerde banen van de PvdA nog wel eens gunstiger uitpakken dan het aantal van de VVD.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Europees Commissaris Neelie Kroes sluit niet uit dat ze premier wil worden als de VVD bij de Tweede Kamerverkiezingen als grootste partij eindigt (NU.nl).
Daar is ie dan: de langverwachte maar toch nog redelijk vroeg gekomen ‘deur op een kier’ bij VVD coryfee Neelie Kroes. Professionele peilers zeggen het al langer: “als Neelie zich beschikbaar stelt voor het premierschap wint de VVD gegarandeerd de verkiezingen”. Nu geeft Kroes het zelf aan en dat zal hoogstwaarschijnlijk haar effect op de peilingen hebben.
Maar moet Nederland wel blij zijn met een VVD-premier, ook al zal het de eerste vrouwelijke premier van ons land zijn? Natuurlijk heeft Neelie Kroes een bovengemiddeld goede Europese track record en heeft ze ooit bewezen met PvdA-ers te kunnen samenleven. Maar het economische beleid van de VVD is keihard en volgens hoogleraar Rick van der Ploeg praktisch niet uitvoerbaar en soms zelfs in strijd met de grondwet. Bovendien schiet de VVD hopeloos tekort op het groene en sociale vlak. U mag het zeggen moet/mag Nederland in deze zware economische tijden op Kroes control?
Recentelijk schreven zowel Simon Otjes als Tom Louwerse over de zwakte van het Kieskompas: politieke partijen positioneren zich niet consistent in het model van het Kieskompas. Dat maakt de posities van partijen in de ruimte onzeker. In dit derde deel onderzoeken we de posities van de partijen op een inductieve manier.
Er wordt door politici en opiniemakers veel waarde gehecht aan de posities die partijen zijn toegekend in het Kieskompas. Het dagblad Trouw berichtte uitgebreid over de posities van de partijen: de positie van de PVV week opvallend af van de VVD, de PVV staat namelijk links van de VVD. Ook de posities van de ChristenUnie (links en conservatief) en D66 (rechts en progressief) waren ‘uniek’ volgens de Trouw. Het model van het Kieskompas is echter opgelegd aan de politieke partijen, die zoals wij eergisteren zagen, inconsistent antwoord geven op de stellingen en dus onzekere posities hebben. Als we, in plaats van het ruimtelijke model op te leggen aan de posities van partijen, deze hierop baseren, krijgen we een veel preciezer beeld van de verschillen en gelijkenissen tussen politieke partijen.
Een inductieve methode gaat uit van deze gelijkenissen en verschillen tussen politieke partijen en bouwt op de basis daarvan een model op. Het figuur hiernaast (klik op het plaatje voor een grotere versie) is gemaakt op basis van multidimensionale schaling, die een visuele weergave van de verschillen en gelijkenissen tussen partijposities maakt. Dit is een twee-dimensionale weergave van de verschillen tussen partijen. Volgens de data is een drie-dimensionale weergave het meest correct. Maar met de beperkingen van de hedendaagse techniek is een twee-dimensionaal model vele malen handiger: daarom zal ik het drie-dimensionale model in drie stappen moeten weergeven. Eerst dus de eerste en de tweede dimensie. Zoals je kan zien, bevindt de meeste spreiding zich op de horizontale dimensie. De afstanden op de verticale dimensie zijn kleiner. Je kan grofweg drie clusters zien:
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Wat de uitkomst ook is op 9 juni: het volgende kabinet wordt een ‘moetje’. Geen prettig vooruitzicht, want er zijn urgente problemen. Economische crisis, klimaatcrisis, oprakende fossiele brandstoffen, exploderende zorgkosten zijn enkele van de problemen die ons land te wachten staan. Al deze problemen vereisen lange termijnoplossingen. Het ene moment stimuleert de overheid de installatie van zonnepanelen, de volgende minister maakt de aanschaf ingewikkeld. Wie bewaakt de grote lijnen? Iedere partij heeft in dit land zijn eigen stokpaardje. Gekozen burgemeester, boerkaverbod en de grootte van vissenkommen zijn reuze belangrijke issues. Maar welke politieke partij maakt zich nog druk om grote-mensen-problemen? Hoe krijgen we ooit een stabiele regering in dit land van kleine politieke partijtjes?
Konstruktiven Misstrauensvotum
Gerd Leers en anderen hebben een kiesdrempel voorgesteld. Oud idee en het lost weinig op. Kwamen de vorige kabinetscrises door kleine partijen als de SGP of de Dierenpartij? Nee, zeker niet. Daarbij komt: ook met een kiesdrempel kun je de val van een kabinet niet voorkomen. Het antwoord komt uit Duitsland. Onstabiliteit in de jaren ’20 bood Hitler de mogelijkheid om aan de macht te komen. Dat moest na ’45 beter. Om die reden voerden de Duitsers het ‘konstruktiven Misstrauensvotum’ in. Goed, het beestje moet in Nederland een andere naam krijgen, maar het principe is helder. Een regering zit de rit gewoon uit, behalve als een meerderheid van het parlement zich kan vinden in een goed alternatief. Ik verklap het maar al vast: die meerderheid is niet eenvoudig te vinden.
Gisteren schreven we reeds over de zwakte van het Kieskompas: politieke partijen positioneren zich niet consistent in het model van het Kieskompas. Dat maakt de posities van partijen in de ruimte onzeker. In dit tweede deel onderzoeken we wat de mogelijke posities van de partijen zijn. Dit is een bijdrage van Tom Louwerse.
Er wordt door politici en opiniemakers zeer veel waarde gehecht aan de posities die partijen zijn toegekend in het Kieskompas. Het Kieskompas lijkt te impliceren dat ze met grote precisie de posities van partijen kunnen vaststellen. Hier zitten echter flink wat haken en ogen aan. De schalingslogica die zo’n ruimtelijk model onderligt gaat er vanuit dat antwoorden op stellingen samenhangen: partijen die hogere belastingen willen, willen ook hogere uitkeringen. In de praktijk geven partijen niet altijd van die consistente antwoorden. Daarom zijn hun posities in het model niet allemaal even zeker.
Om uitdrukking te geven aan deze onzekerheid kan je een betrouwbaarheidsinterval berekenen voor de posities van partijen in de ruimte. Deze geeft aan hoe (on)zeker de posities van de partijen zijn. Het Kieskompas doet dit al voor de positie van de gebruiker. Als jij als kiezer in de ruimte wordt geplaatst staat er een cirkel om je heen die aangeeft waar je met een bepaalde mate van zekerheid staat, op basis van de antwoorden die je hebt gegeven. Dat kan ook gedaan worden voor de posities van partijen. Die posities zijn immers gebaseerd op een dertigtal stellingen, maar de selectie van die stellingen is in zekere zin willekeurig. Men had ook hele andere stellingen kunnen kiezen en daarmee was men wellicht op (net iets) andere partijposities uitgekomen. Deze onzekerheid kan gesimuleerd worden door duizend willekeurige steekproeven te trekken uit de dertig stellingen (het zogenaamde bootstrapping) en de positie van de partijen te berekenen voor elk van die steekproeven. Je kan in de figuur hierboven rond de positie van iedere partij een ellips zien (klik op het plaatje voor een grotere versie). Deze ellipsen geven het gebied weer waar met 95%-zekerheid kunnen zeggen dat de partij daar staat. Hoewel deze simulatie waarschijnlijk niet geheel overeenkomt met de manier waarop de stellingen voor het Kieskompas zijn geselecteerd, geeft dit een indruk van de consistentie en zekerheid van de partijposities.
Omdat het Kieskompas om begrijpelijke redenen ‘maar’ dertig stellingen gebruikt, zal er altijd enige onzekerheid over de positie in de politieke ruimte bestaan. Middenpartijen zullen op sommige onderwerpen ‘links’ zijn en op andere ‘rechts’, waardoor de cirkel om de antwoorden van deze partijen relatief groot zal zijn. Als dit bij veel partijen het geval is, kun je je afvragen of je de antwoorden op de stellingen wel op één of twee schalen kunt plaatsen. Je kan zien dat de posities van sommige partijen in het Kieskompas weinig consistent en onzeker zijn:
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Er is veel discussie over de betrouwbaarheid van het Kieskompas. In een drietal artikelen zullen wij deze betrouwbaarheid proberen te achterhalen. Vandaag deel één: hoe betrouwbaar is de plaatsing van de partijen in de ‘politieke ruimte’.
Andre Krouwel, de man achter het Kieskompas, klaagt dat de Stemwijzer ‘kiezers voorliegt’ over de standpunten van politieke partijen. Een van de grote voordelen van zijn stemwijzer is dat het Kieskompas heel transparant is over de standpunten van politieke partijen. Echter bij het interpreteren van de posities van politieke partijen in zijn Kieskompas is voorzichtigheid ook geboden.
Meteen bij het uitkomen van het Kieskompas was er zeer veel aandacht van partijen en opiniemakers over de plaatsing van partijen in de politieke ruimte (klik op het plaatje voor een grotere versie). Anja Meulenbelt spinde er heel druk op los: D66 was volgens haar maar een rechtse partij en ook GroenLinks was een aardig eind naar rechts verschoven, ten opzichte van de SP. De Dagelijkse Standaard vond dat de PVV wel heel links staat in dit Kieskompas, dichtbij de traditionele linke partijen. Ook de Trouw berichtte uitgebreid over de posities van partijen in het landschap. Echter de ruimte waarin de partijen geplaatst zijn, is niet gebaseerd op de partijposities, waardoor uitspraken de posities met een grote korrel zout genomen moet worden.
Achter het Kieskompas zit een ruimtelijke theorie van partijcompetitie: kiezers kiezen voor de partij, die het dichtst bij henzelf staat in een politieke ruimte. De verschillen tussen partijen kan in ruimtelijke termen begrepen worden: sommige partijen en kiezers zijn links, sommige partijen en kiezers zijn rechts. Rechtse kiezers stemmen volgens deze theorie op rechtse partijen. In het geval van het Kieskompas wordt zo’n ruimte opgebouwd uit allerlei stellingen waar partijen en kiezers in meer of mindere mate mee instemmen. Het centrale idee achter deze stellingen is dat deze met elkaar samenhangen. Je kan op basis van een antwoord op de ene stelling, het antwoord op een andere stelling voorspellen: iemand die voor hogere belastingen voor de rijken is, is er waarschijnlijk ook voor de kinderbijslag inkomensafhankelijk te maken.