Spanje loopt in Europa voorop met vrouwen- en transgenderrechten

Spanje heeft een sterke feministische beweging. Al jaren wordt er gedemonstreerd tegen allerlei uitingen van de traditionele 'machocultuur'. De groepsverkrachtingszaak in Pamplona heeft veel losgemaakt. Internationale Vrouwendag, 8 maart, is in Spanje een actiedag tegen huiselijk geweld geworden. In de nieuwe socialistische regering zet de minister voor Gelijkheid Irene Montero zich in voor de rechten van vrouwen en transgenders. Het heeft onlangs geresulteerd in de goedkeuring van een pakket wetten waarmee het land, waar het fascisme nog steeds aanwezig is, een flinke voorsprong neemt in Europa bij de bevordering van gendergelijkheid. Een opvallend onderdeel van de nieuwe wetgeving is het menstruatieverlof. Wie hevige pijn lijdt tijdens de ongesteldheid, mag zich hiervoor ziekmelden. Dat wordt dan na goedkeuring van een arts als medisch verlof beschouwd en betaald door de ziektekostenverzekering. Scholen en gevangenissen stellen gratis maandverband beschikbaar. Het verlof is tot nu toe uniek in Europa. In Nederland voelt de politiek (met uitzondering van BIJ1 ) nog weinig voor een dergelijk wetsvoorstel. Ondanks alle voordelen, zowel voor de werknemer als de werkgever. Zelfbeschikking Een ander onderdeel van het wettenpakket van Montero betreft een versoepeling van de abortuswetgeving. Jongeren kunnen nu vanaf 16 jaar een abortus kunnen laten uitvoeren, zonder toestemming van hun ouder of voogd. Ook wordt in de wet verankerd dat een abortus in een openbaar ziekenhuis moet kunnen plaatsvinden, zodat patiënten niet hoeven uit te wijken naar privéklinieken. Spanje loopt ook voor inzake de zelfbeschikking van transgenders. Nu is in vele landen de tussenkomst van een arts nodig als mensen hun identiteit in het paspoort willen wijzigen. Argentinië schafte de deskundigenverklaring in 2012 als eerste af, Denemarken volgde in 2014 als eerste Europese land. Het gaat hier ook om de bevoegdheid van de staat inzake de identiteit van individuele mensen. Zoals de internationale lhbt-emancipatieorganisatie ILGA over zelfbeschikking zegt: 'Het is niet de taak van de staat om mensen te vertellen in welke hokjes ze thuishoren en ze daar dan ook nog met geweld vast te houden.' In Nederland is de zelfbeschikking van transgenders er nog niet door. Afgelopen najaar bleek er onenigheid in de coalitie over een wijziging van de transgenderwet. Uit conservatieve hoek kwamen principiële bezwaren.  Verschillende rechten Verschillen in de wetgeving tussen verschillende Europese landen kunnen de nodige problemen opleveren. In Bulgarije krijgt de in Spanje geboren Sara geen paspoort. Sara heeft twee moeders, een Bulgaarse en een Britse. Ze heeft wel een geboortebewijs van de gemeente Barcelona, maar kan niet als Spaanse ingeschreven worden omdat haar ouders niet Spaans zijn. Haar biologische moeder heeft op grond van haar roots een Brits paspoort, maar dat kan Sara niet krijgen, omdat haar moeder niet in het Verenigd Koninkrijk is geboren en haar nationaliteit buiten het Koninkrijk niet kan doorgeven aan een volgende generatie. En nu hebben de autoriteiten in Bulgarije, waar Sara inmiddels al drie jaar woont, geweigerd om haar de Bulgaarse nationaliteit te geven. Ze kan dus het land niet uit. Bulgarije erkent het homohuwelijk van haar ouders ook niet. Spanje was in 2005 het derde land waar het huwelijk van mensen met hetzelfde geslacht werd erkend. Nederland was in 2001 het eerst. In Italië, Griekenland, en de meeste Oost-Europese landen is dat nog niet het geval. Bij een huwelijk tussen partners van hetzelfde geslacht is registratie elders momenteel ook nog steeds niet overal mogelijk. Dat kan allerlei praktische en juridische problemen opleveren als homostellen naar een ander land verhuizen of er op vakantie willen gaan. Een met zijn of haar kind reizende niet-biologische ouder kan verdacht worden van kinderontvoering, bijvoorbeeld. Nazaten van ballingen De Spaanse regering heeft eind vorig jaar nog een geheel ander familierechtelijk probleem opgelost: het herstel van de nationaliteit van Spaanse ballingen die gevlucht zijn voor het fascisme. Er is een wet goedgekeurd, bekend als de "kleinkinderenwet", die het de afstammelingen van mensen die verbannen zijn tijdens de Spaanse burgeroorlog van 1936-1939 en tijdens de dictatuur van Francisco Franco van 1939-1975, mogelijk maakt om de Spaanse nationaliteit te verkrijgen. De wetgeving hangt samen met de Ley de Memoria Democrática, waarmee de Spaanse regering wil afrekenen met het fascistische verleden. In verschillende Latijns-Amerikaanse landen melden zich nu mensen die van de gelegenheid gebruik willen maken om naar Spanje te emigreren. Op het Spaanse consulaat in Buenos Aires, de thuisbasis van het grootste aantal verbannen Spanjaarden ter wereld - ongeveer 350.000 - hebben volgens de consul-generaal ongeveer 42.600 mensen afspraken gemaakt om het staatsburgerschap aan te vragen.

Door: Foto: CCOO Servicios (cc)

Closing Time | Rich, White, Straight Men

, door

Eigenlijk wilde ik deze bewaren voor een toepasselijk moment, als er aandacht werd gevraagd voor gelijke rechten voor vrouwen en minderheden of iets dergelijks. Maar toen realiseerde ik me dat het eigenlijk elke dag al rijke witte mannendag is! Dus waarom wachten? Daarom dit lied waarin de vraag centraal staat wat er zou gebeuren als rijke witte heteroseksuele mannen de macht niet meer zouden hebben. Ik neem aan dat een spoiler overbodig is.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: MAMJODH (cc)

Het is tijd voor meer Yin

, door

OPINIE - We zijn het verspreiden van macht over vrouwen en mannen verplicht aan deze wereld, aan dit land. Nederland is toe aan meer Yin, stelt gastredacteur René de Torbal.

Hoewel Chinezen in sommige opzichten in levenswijze heel wat Chinese mijlen van mij af staan, hebben ze een levenswijsheid waar ik mij helemaal in kan vinden: Het begrip “Yin en Yang” dat de elkaar aanvullende waarden van het vrouwelijke (Yin) en het mannelijke (Yang) aanduidt. Een onbalans tussen Yin en Yang leidt tot een ziek lichaam. Veel mensen voelen aan dat Nederland, en in toenemende mate, de rest van de wereld, ziek is. Als medicijn wordt er meer Yang ingepompt. Dit is een doodlopend pad, aangezien het niet Yang is dat ontbreekt.

Eva Jinek schreef op 9 maart in een stukje met de titel “Waarom zitten er zo weinig vrouwen in de politiek?” over precies die vraag. Een eenduidig antwoord had ze niet, en de dames die de avond tevoren aan tafel zaten bij Pauw & Jinek hadden ook geen duidelijk antwoord. Jinek, die zeker bewustzijn heeft van vrouwenrechten, maakte helaas een misser door wel de niet-lijsttrekker Sharon Dijksma van de PvdA aan tafel uit te nodigen en niet de vrouwelijke lijsttrekker Ancilla van de Leest van de Piratenpartij. Op deze manier werkt Eva natuurlijk gewoon mee aan het weghouden van vrouwen in de politiek. Jammer dat Eva zich niet verder in Ancilla had verdiept, want diezelfde Ancilla reageerde eerder nogal fel op een stukje van het blad Opzij, waarin de Piratenpartij laag zou scoren op vrouwenrechten, nota bene op basis van het aantal keren dat het woord vrouw voorkomt in het partijprogramma. Ik ben het met de Piratenpartij eens dat het één van de weinige partijen is die doorheeft dat burgerrechten betrekking hebben op alle burgers, dus V/M, LGBTQIA etc., en misschien naïef, maar het zou geen issue moeten zijn als niet benadrukt wordt dat vrouwen ook burgers zijn. Het zou wel een interessante discussie hebben opgeleverd bij P&J.

Foto: Susu Jabbeh (cc)

Vrouwvijandige ideologie

, door

COLUMN - Twee nieuwsberichtjes uit de Oriënt:

In een poging de gematigde president Rouhani te ondermijnen heeft ayatollah Ali Hosseini Khamenei een fatwa uitgevaardigd dat het onbetamelijk is voor een vrouw om te fietsen.

In Istanboel schopte een man een vrouw omdat ze een korte broek aanhad.

Het tekent de achterlijke, patriarchale barbaarsheid natuurlijk; maar is het werkelijk zoveel anders dan Westerse mannen hier die niqabi’s in brand steken of vrouwen met hoofddoek molesteren?

Boerkini

Niet alleen in Iran en Saoedi-Arabië kent men tegenwoordig een zedelijkheidspolitie die nagaat of er wel genoeg vrouwenhuid bedekt is. In tal van Franse kustplaatsjes controleren met knuppels en pistolen bewapende politieagenten of de vrouwelijke badgasten er wel bloot genoeg bij liggen.

Ze zijn met name op zoek naar de gevreesde ‘boerkini’, waar een fundamentalistische ideologie achter zou zitten, die op gespannen voet staat met de waarden van de Republiek: vrijheid, gelijkheid en seculariteit (dat was ooit ‘broederschap’, maar kom daar nog maar eens om in het etnisch gepolariseerde Frankrijk).

Ideologische strijd

De ideologische cultuurstrijd wordt overal ter wereld uitgevochten over het lichaam van de vrouw: wel fietsen, niet fietsen; korte broek, geen korte broek; boerkini, geen boerkini.

Quote du Jour

Quote du Jour | Slapende wet

, door

“A frivolous, dormant law got significantly more publicity in local and international media than these larger issues.”

Afgelopen week kwam Sri Lanka even in het nieuws doordat de minister van financiën de wet wilde afschaffen die het vrouwen verbiedt om alcohol te kopen, wat na een ingreep van de president niet doorging. Verontwaardiging alom, in het land zelf en daarbuiten. Maar waarom, wil advocaat Selyna Pieris weten, is dit ineens een issue, terwijl men zijn schouders ophaalt bij zaken die er werkelijk toedoen voor vrouwen, zoals gelijke betaling en gelijke kansen op de arbeidsmarkt?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Kleine uitbreiding vrijheden vrouwen in Saudi Arabië

, door

De koning van Saudi Arabië heeft bekend gemaakt dat vrouwen nu ook zonder toestemming van een man o.a. mogen reizen en studeren.

This means women could, in some circumstances, study and access hospital treatment, work in the public and private sector and represent themselves in court without a guardian’s consent, according to Maha Akeel, a women’s rights campaigner and a director at the Jeddah-based Organization of Islamic Cooperation.

Het is echter maar een kleine stap in de verbetering van de rechten van vrouwen in Saudi Arabië. Na een paar eerdere kleine uitbreidingen, blijft de positie van vrouwen in Saudi Arabië nog steeds niet geweldig.

Twintig jaar cel vanwege een miskraam

, door

Purvi Patel, een 33-jarige vrouw uit Indiana (VS) heeft twintig jaar cel opgelegd gekregen vanwege ‘feticide’ en ‘verwaarlozing van een afhankelijk persoon’. Patel zocht na de miskraam hulp in het ziekenhuis. Het ziet er naar uit dat die hulpvraag haar nu vele jaren van haar leven kost.

Volgens de aanklager heeft Patel willens en wetens een vruchtafdrijvend middel geslikt, en leefde de 24 weken oude foetus nog toen deze ter wereld kwam. Probleem is echter dat er geen spoor van dat middel in het bloed van Patel werd aangetroffen en dat de test op basis waarvan de patholoog-anatoom tot de bevinding kwam dat de foetus heeft geademd uitermate dubieus is.

De zaak Patel staat echter niet op zichzelf. In tal van Amerikaanse staten zijn wetten aangenomen die zogenaamd het leven van moeder en kind beschermen, maar in werkelijkheid vrouwen keihard afstraffen als de zwangerschap misloopt.

Juriste Lynn Paltrow, van National Advocates for Pregnant Women, geeft diverse voorbeelden van vrouwen die zich letterlijk in het beklaagdenbankje bevonden na een bevalling die slecht – of nog net goed – afliep; hetzij omdat ze online informatie opzochten over abortus, een keizersnede uitstelden, van de trap vielen, cocaïne gebruikten of een zelfmoordpoging hadden ondernomen.

Quote du Jour

Quote du jour | Moederschap

, door

Our religion [Islam] has defined a position for women [in society]: Motherhood. Some people can understand this, while others can’t. You cannot explain this to feminists because they don’t accept the concept of motherhood.

Aldus Recep Tayyip Erdoğan in een toespraak gisteren in Istanboel.

Waarmee de Turkse president mooi illustreert hoe reactionair godsdienst kan zijn.

Waan van de dag

Zwarte kousenmoslims

, door

Een aardig contrast. Hier, op Frontaal Naakt, een onthullend artikeltje over zwarte kousenmoslims in Nederland (de krampachtige humorloosheid druipt van de beschrevenen af), terwijl in Pakistan – toch een van de conservatievere islamitische landen – zojuist een vrouw is benoemd tot hoofd van een politiebureau in Karachi, een stad met ca. 23,5 miljoen inwoners.

En dat is nog niet alles:

The police force is also training the first batch of female commandos, a group of 44 women going through a physically intensive course involving rappelling from towers or helicopters and shooting an assortment of weapons.

Waan van de dag

Libanon voert wet in tegen huiselijk geweld

, door

De wet kreeg urgentie nadat verscheidene vrouwen overleden na mishandeling door hun echtgenoten.

Mensen- en vrouwenrechtenorganisaties bekritiseren echter de godsdienstige formuleringen en bepalingen in de wet, zoals het recht op geslachtsverkeer, dat gezien kan worden als een legalisering van verkrachting binnen het huwelijk. Dergelijke stipulaties zouden toegevoegd zijn om tegemoet te komen aan de wensen van geestelijken.

New York-based Human Rights Watch described the bill as “historic,” but pointed to gaps which did not ensure full protection for women.

For its part, leading Lebanese women’s rights organisation Kafa was critical of the law in its current form.

It fails to specifically enshrine protection for women, said Kafa, adding that the law used religious terminology in place of rights-based terms.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende