Vader zat bij de NSB; heeft Hans Blom het werkelijk lang niet gewußt?

In hoeverre boden de tv-serie ‘In de ban van goed en kwaad’, het boek Oorlogsduif en een groot interview van Hans Blom en zoon Onno Blom, bekend historicus en biograaf/recensent, een getrouw beeld van het NSB-verleden van hun familie? Nader tekstonderzoek geeft opvallende inzichten.

Door: Foto: Onno en Hans Blom (In de Ban van Goed en Fout, BBN/VARA, 2024)
Foto: Flickr CC BY-NC 2.0 by Rasande Tyskar rethink capitalism Corona times Hamburg

Wees zo vriendelijk het systeem te saboteren

ESSAY - van Marina Lacroix, eerder verschenen in tijdschrift ‘De Helling, (redactie Wetenschappelijk Bureau GroenLinks)

Toen ik van de week mijn fiets uit de stalling bij de Zuidas wilde halen, liep voor mij op de brede, betonnen trap een zakenman. Oortjes in, beige trenchcoat, tas in de ene hand, een blikje in de andere. Halverwege plaatste hij het blikje met een soepele beweging op de trapleuning.

Ik versnelde en liep met hem op, tot hij me wel moest opmerken. Met een lach, deed hij zijn oortjes uit. Ik lacht terug: “Hoi! U zette net uw blikje op de trap neer”, opende ik. Even haperde hij. Toen begon hij zijn koptelefoon terug in zijn oren te frommelen en zei: “Dat was ik niet. Dat was iemand anders.”

Waarom deed hij dat? Ik kon me er wel wat bij voorstellen. Hij had net een werkdag in onze kapitalistische economie achter de rug (Excel-sheets gevuld, processen geoptimaliseerd, uren geschreven, contracten getekend) en handelde conform de logica daarvan.

Full disclosure: ook ik werkte in het grootbedrijf. Dat deed ik zonder scrupules. De vraagstukken waren leerzaam en relevant. Mijn collega’s en klanten inspirerend. De waardering voor eigen initiatief ruimhartig. Het gaf me meer voldoening dan ik bij ngo’s of in de publieke sector vond. Hartelijk dank dus aan ons kapitalistische systeem, dat zo’n gesmeerde werkplek opleverde.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Victoria Pickering (cc)

Spoorwegpartizanen tegen het Russische leger

ACHTERGROND - Verzet en repressie in Belarus, een gastbijdrage van Ardy Beld

Direct na het begin van de Russische invasie werden in Belarus de spoorwegen op verschillende plekken gesaboteerd. De reactie van het zelfbenoemde regime in Minsk liet niet lang op zich wachten.

De Wit-Russische organisatie BYPOL, een ondergronds netwerk van ex-medewerkers van politie en justitie, lanceerde als reactie op de Russische invasie een reeks directe acties tegen de logistiek van de Russische troepen. De maatregelen zijn onderdeel van het plan ‘Peramoga’ (Wit-Russisch voor overwinning) dat gezamenlijk met oppositieleider Svetlana Tichanovskaja werd opgezet voor de wederopbouw van de constitutionele republiek en het afwenden van bedreigingen voor de soevereiniteit van Belarus. Individuele cellen van BYPOL kregen de opdracht de infrastructuur van de spoorwegen binnen de voormalige Sovjetrepubliek ten noorden van Oekraïne door sabotage onbruikbaar te maken.

Spoorwegoorlog voor iedereen

In een verklaring over de door staatsmedia gedoopte ‘spoorwegoorlog’ schreef de organisatie op haar Telegram-kanaal: “Het is onze plicht – en ligt in onze macht – om reële handelingen te verrichten om de oorlog te stoppen, ons te bevrijden van de bezetting door Russische troepen en de goede naam van onze voorouders in ere te herstellen. De zogenaamde spoorwegoorlog berust op een vaardigheid waarin we ervaring hebben. Het is iets dat ieder van ons kan doen.” Volgens BYPOL heeft de ondergrondse operatie het functioneren van de Russische militaire logistiek danig kunnen verstoren. De Russische Spoorwegen zouden het nachtelijk verkeer van treinen door Belarus inmiddels zelfs hebben verboden. Wit-Russische machinisten zouden ook massaal gehoor hebben gegeven aan de oproep locomotieven van goederen- en personenverkeer in dienst van het Russische leger niet te bedienen. Volgens The Washington Post zou de sabotage in Belarus zelfs de reden zijn geweest voor het mislukken van de bezetting van de Oekraïense hoofdstad aan het begin van de invasie.

Foto: Abhi Sharma (cc)

In dienst van de nazi’s

RECENSIE - © Uitgeverij Omniboek. Boekomslag In dienst van de nazis, door Paul van de WaterHet was een soort spelletje, in het beruchte Groningse Scholtenhuis. De arrestant werd omringd door vier beulen, die hem om de beurt een klap gaven met een gummiknuppel. Na elke klap liet de beul de knuppel op de grond vallen, waarna de arrestant deze moest oprapen om hem aan de volgende beul te geven. En weer een klap te krijgen.

Op een dag was het de beurt aan de opgepakte verzetsstrijder Louis Swaagman om deze behandeling te ondergaan. Swaagman zag dat één van de beulen de gehate Sleijffer was, en op het moment dat hij had opgepakt en aan hem moest geven, haalde Swaagman keihard uit en raakte Sleijffer met de knuppel vol in het gezicht.

‘De reactie van Sleijffer, ‘zo schrijft Paul van de Water, ‘was dodelijk voor zijn positie. Hij begon namelijk te huilen.’ Sleijffer herpakte zich snel, en begon hij Swaagman in blinde razernij te slaan en te schoppen maar voor zijn reputatie onder zijn collega’s was het te laat. Die vonden hem al gestoord, een sadist en een lafaard (Sleijffer ging klussen in executiepelotons en doodseskaders steevast uit de weg) maar dit incident liet zien dat hij ook een zwakkeling was. Hij had zich laten slaan én hij had gehuild.
Louis Swaagman werd door de SD afgevoerd naar het concentratiekamp Neustadt en overleed daar op 11 mei 1945.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Mollen in het Witte Huis

 

What happens the next time a staffer seeks to dissuade the president from, say, purging the Justice Department to shut down Robert Mueller’s investigation? The author of the Times op-ed has explicitly told the president that those who offer such advice do not have the president’s best interests at heart and are, in fact, actively subverting his best interests as he understands them on behalf of ideas of their own.

Foto: Ryohei Noda (cc)

Kunst op Zondag – U ook voor de verandering?

Kunst als wapen tegen oorlog is van een engagement dat aan menig revolutie heeft bij gedragen, Het bestaat nog en dat is om vrolijk voort te gaan op het pad der verandering.

Zo hadden we het vorige week over Art Works for Change, dat met rondreizende tentoonstellingen en online projecten mensenrechten, sociale rechtvaardigheid, gendergelijkheid, milieu en duurzaamheid aan de orde stelt.

Sinds 2008 heeft de organisatie 19 projecten gerealiseerd. Daarvan zijn 16 tentoonstellingen vertoond in 33 steden in 17 landen, op 40 locaties, waarvan 17 reguliere musea of kunstcentra. Maar nog op geen enkele plaats of in geen enkel museum in Nederland.

Dat zulke initiatieven nog steeds hard nodig zijn bewijst recente berichtgeving dat #MeToo de musea is binnengedrongen. Ophef waarover twee maanden eerder al in buitenlandse media was te lezen.

Wat zullen we nu hebben? Zijn er kunstenaars gedwongen de museumdirecteur te pijpen vooraleer hun werk werd geaccepteerd? Zijn er kunstenaars na afloop van vernissages bepoteld door geile conservatoren?

Vooralsnog niets van dat alles. Het ging om de vraag of kunst met vrouwelijk naakt nog wel zonder een hedendaagse #MeToo verantwoorde toelichting vertoond kan worden. Om daar een discussie over uit te lokken werden in de Manchester Art Gallery een groepje badende nimfen verwijderd.

Foto: craftivist collective (cc)

Kunst op Zondag | Voor de verandering

Laten we voor de verandering eens een kijkje nemen buiten de focus van de media. Focus is in dit geval een eufemisme voor de tunnelvisie dat goed nieuws geen nieuws zou zijn.

Het is mooi mee genomen als we er vrolijk van worden, maar goed nieuws is niet altijd leuk nieuws. Goed nieuws gaat vaak over ellende. De meeste mensen willen daar van af en het goede nieuws is dat er ook veel mensen aan werken er van af te raken. Kunstenaars dragen daar op uiteenlopende wijze aan bij. Ze zetten kunst in als wapen tegen, onder andere, oorlog.

Niet iedereen is er van gecharmeerd als kunst onrecht, ongelijkheid en onmenselijkheid als onderwerp heeft (getfer, kunst moet leuk zijn….). Maar juist heden ten dage, nu de media focussen op wat ‘alternatief rechts’ wordt genoemd, is pijnlijk duidelijk dat we nog lang niet kunnen spreken van ‘verworvenheden’ van de revolutionaire idealen die grof gezegd vallen onder ‘vrijheid, gelijkheid, broederschap’.

Dat is bij lange na nog niet bereikt en wie op die ‘revolutie’ afgeeft laat zich kennen als een oerconservatieveling, zich vastklampend aan stereotypische machtsverhoudingen. Onderwijl bepotelen ze begrippen als vrijheid en democratie. Afblijven!

Sorry, ik dwaal af, we moeten naar het goede nieuws.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: digitalbodies (cc)

De dissidenten in ‘Dat wordt oorlog!’

RECENSIE - Het sociaal experiment in het tv-programma van BNN laat zien hoe gewone mensen door manipulatie en wij-zij-denken worden gedreven tot conflict.

BNN zond in april en mei in vier delen het programma Dat wordt oorlog! uit. In het programma wordt een sociaalpsychologisch experiment uitgevoerd om te laten zien hoe ‘gewone mensen’ zo gemanipuleerd kunnen worden dat ze bereid zijn te strijden (met geweld) tegen een groep mensen die in hun ogen ‘anders’ is.

Het experiment is gebaseerd op het Amerikaanse Robbers Cave Experiment uit 1954, waarin twee groepen van 12-jarige jongens, die dachten dat ze op een zomerkamp waren, tegen elkaar werden opgezet. Onderdeel van het experiment is niet alleen om de rol van groepsdynamiek (in-groep versus uit-groep, wij-zij-denken) in het ontstaan van een conflict te onderzoeken, maar ook om te kijken wat er nodig is om de groepen tot verzoening te laten komen.

Strijden om eten

De twaalf deelnemers (18-30 jaar) in Dat wordt oorlog! zijn ingedeeld in twee teams, die in eerste instantie niet van elkaar weten. De eerste manipulatie is gericht op het hecht maken van de teams. Ze moeten hun persoonlijke items afstaan, dezelfde kleding dragen (zo ontstaan Team Rood en Team Blauw) en een teamlogo ontwerpen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Hacking Habitat

Printschreen Hacking HabitatTot en met 5 juni vindt in de voormalige gevangenis aan het Utrechtse Wolvenplein Hacking Habitat plaats. Een tentoonstelling over de controle die technologische, politieke en economische systemen over ons hebben en het verzet daartegen. Kunstenaars “maken de controle voelbaar, hoorbaar en zichtbaar, komen met een krachtig tegengeluid – en laten zien hoe we de regie weer zelf in handen kunnen nemen”, aldus de organisatie.

Rond de tentoonstelling loopt een divers programma dat gedeeltelijk ook buiten de gevangenis plaatsvindt. Rondwandelingen, open podia en lezingen, waar in februari een van Sargasso’s voormalige hoofdredacteuren te gast was. Zijn lezing van afgelopen week is hier te zien.

Het is dat we daar de tijd niet voor hebben, maar dit had een Sargasso-tentoonstelling kunnen zijn. De beïnvloeding van onze privacy, controle over ons gedrag, de invloed op onze leefomgeving zijn hier toch wel de hoofdthema’s.

Het aardige van Hacking Habitat is ook dat je er werk kunt zien van zeker 16 kunstenaars, waarover je eerder op Sargasso iets hebt kunnen zien of lezen. Wel vaker hebben we hier gezegd dat deze zondagse virtuele galerie niet voldoende is om kunst op echte waarde te schatten. Kunst moet je in werkelijkheid zien.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende