Het Nederlandse leger in Marokko

Ook voor Marokko is de corona-lockdown nu wel voorbij. De grenzen gaan open en we mogen er weer in. Volgens het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken is Marokko toch ‘oranje’: “Reis alleen naar Marokko als het noodzakelijk is.” Een toeristische reis valt daar niet onder. En er gelden nog steeds bepaalde coronamaatregelen. Voor een klein gedeelte van Marokko geldt zelfs code ‘rood”. Laat dat nou toevallig precies dat stukje van de Westelijke Sahara zijn dat eigenlijk ‘Sahrawi Arabische Democratische Republiek’ (SADR) heet. Ofwel het enige stukje Westelijke Sahara dat (nog) zelfstandig is en wordt geregeerd door het Frente Polisario.  De rest van de Westelijke Sahara wordt gezien als door Marokko bezet gebied. Toen in 1975 Spanje zich definitief terugtrok uit de Westelijke Sahara, bleef Polisario zich verzetten tegen de plannen van Marokko om de gehele Westelijke Sahara in te lijven. Polisario wilde onafhankelijkheid voor de oorspronkelijke bewoners (de  Sahrawi). Pas in 1991 kwam het tot een staakt het vuren en nu, dertig jaar nadien, duurt de impasse nog steeds voort. Sterker nog: toezicht van VN-troepen (Minurso - United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara ) heeft niet voorkomen dat sinds vorig jaar de strijd weer lijkt opgelaaid. Brahim Ghali, president van SADR, kondigde het opzeggen van het bestand aan, nadat Marokko met militair ingrijpen een einde maakte aan een protestactie van Polisario-aanhangers. Marokko op ramkoers Nu ligt Marokko op ramkoers met Spanje, die Brahim Ghali in een Spaans ziekenhuis een behandeling tegen corona toestond. Ook al dagvaardde Spanje de SADR-president voor de rechter, Marokko was zo nijdig dat ze duizenden vluchtelingen naar de Spaanse enclave Cueta  stuurde. Dat leidde weer tot een resolutie van het Europees Parlement tegen Marokko, wegens het schenden van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind en het gebruik van minderjarigen door de Marokkaanse autoriteiten in de migratiecrisis. Eerder botste Marokko ook al met Duitsland die het besluit van Donald Trump ter discussie wilde stellen, waarmee hij de Marokkaanse soevereiniteit over de Westelijke Sahara officieel erkende (10 december 2020). Die erkenning kwam tot stand omdat Marokko als tegenprestatie de staat Israël zal erkennen. NL militairen in Marokko Wat heeft Nederland daar allemaal mee te maken? Dat houdt verband ‘African Lion 21’, een internationale militaire oefening in Marokko, Tunesië en Senegal, onder leiding van de USA. Een deel van de oefeningen worden in de Westelijke Sahara gehouden. Spanje heeft zich uit deze operatie teruggetrokken vanwege de ruzie met Marokko, maar andere landen doen nog mee. Behalve de ‘gastlanden’ en de ‘leader of the pack’, zijn dat de UK, Canada, Brazilië, Italië en Nederland. En dat leidde al op 2 juni tot schriftelijke vragen van de Partij voor de Dieren en op 10 juni (ook daar werd men wakker) van de PVV. In essentie komen de vragen hier op neer: betekent de deelname van een tiental Nederlandse officieren, dat de Nederlandse regering nu de Marokkaanse zeggenschap over de Westelijke Sahara erkent? Misschien kunnen we het antwoord al invullen, als we het regeringsstandpunt inzake ‘zakendoen in/met de Westelijke Sahara’ parafraseren: Militaire activiteiten in de Westelijke Sahara zijn niet per definitie in strijd met het internationaal recht. Er mogen oefeningen plaatsvinden. Voorwaarde is dat de resultaten van de activiteiten ten goede komen aan de oorspronkelijke Sahrawi-bevolking. Nederland zegt wel de VN-pogingen te steunen, die moeten leiden tot zelfbeschikking voor de oorspronkelijke Sahrawi-bevolking. Elke activiteit die door Marokko kan worden uitgelegd als impliciete erkenning van haat zeggenschap over het gebied, helpt daarbij niet. Meer expliciete steun bijvoorbeeld aan de oproep gisteren van Polisario-vertegenwoordiger Sidi Omar in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Die stelde dat het na al die jaren toch wel eens tijd wordt resolutie 1514 (verlenen van onafhankelijkheid aan koloniale landen en volkeren) ten uitvoer te brengen.

Door: Foto: Nick Brooks (cc)
Waan van de dag

Oproep aan de VN om Palestina op de agenda te zetten

, door

Nu alle wereldleiders samenzijn bij de VN moet de schending van Palestijnse rechten beproken worden.

Dat betogen de Palestijnese politica Hanan Ashrawi en de Algerijnse VN-diplomaat Laghdar Brahimi in The Guardian.

‘Apartheid is overal ter wereld een misdaad tegen de menselijkheid, en zowel staten als de VN zijn verantwoordelijk voor de afschaffing ervan. De Algemene Vergadering speelde een cruciale rol bij het verslaan van de apartheid in Zuid-Afrika. Als de VN nu in actie komen tegen Israël zal dit het vertrouwen in de organisatie doen groeien.’

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

VN-rapport United in Science: laatste 5 jaar warmste ooit gemeten

, door

NIEUWS - De periode 2015-2019 is volgens wetenschappers de warmste periode ooit gemeten met een temperatuur 1,1 graden Celsius boven pre-industrieel niveau. De hoeveelheid ijs neemt ook nog steeds af, de zeespiegel stijgt, oceanen verzuren en de concentratie van belangrijke broeikasgassen als koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas (N2O) bevind zich op record hoogte voor de periode met menselijke beschaving. Het rapport United in Science is het product van een samenwerking tussen verscheidene belangrijke wetenschappelijke instituten zoals de Wereld Meteorologische Organisatie en het klimaatpanel IPCC. In het rapport stellen de wetenschappers ook dat de wereld nog steeds te weinig doet om klimaatverandering en de gevolgen ervan tegen te gaan. Het rapport United in Science is gisteravond aan de vooravond van de VN-klimaattop in New York gepubliceerd. De hoop en verwachting is dat landen hier hun inzet om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen zullen verhogen. De afgelopen dagen gingen wereldwijd al miljoenen jongeren de straat op om daartoe op te roepen. Deze acties gaan door tot en met vrijdag.

Belangrijkste punten uit United in Science

Dat de afgelopen 5 jaar de warmte periode is kan geen verrassing zijn voor degene die de maandelijkse update van de wereldtemperatuur van Steeph op Sargasso volgen. Dat het ijs op de polen smelt kan ook weinigen ontgaan. De minimale hoeveelheid ijs in de zomer is in de periode 19792-2018 met ongeveer 12% per decennium geslonken. De vier laagste hoeveelheden winterijs traden op in de periode 2015-2019, in deze periode verloren gletsjers recordhoeveelheden ijs. Op de zuidpool is het verlies aan ijs verzesvoudigd tussen 1979 en 2017.

Foto: Giro 555 SHO (cc)

Moet het VN Vluchtelingenverdrag worden aangepast?

, door

ANALYSE - Is het verdrag achterhaald, is amendering geboden? Marjoleine Zieck, hoogleraar International Refugee Law aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam, analyseert de zaak voor Vice Versa.

In het regeerakkoord staat dat ‘het internationale asielrecht is gebaseerd op het VN Vluchtelingenverdrag uit 1951. Dat blijft ook het kader voor dit kabinet. Maar de aard en omvang van de wereldwijde asielmigratie is in de afgelopen decennia drastisch veranderd. Het kabinet laat daarom onafhankelijk onderzoek doen of en zo ja op welke wijze het verdrag bij de tijd moet worden gebracht om een duurzaam juridisch kader te kunnen bieden voor het internationale asielbeleid van de toekomst.’

Dit beleidsvoornemen volgt op twee soorten overwegingen. Ten eerste de feitelijke constatering dat het aantal migranten en vluchtelingen groot is en de wegen die zij zoeken naar met name Europa talloze menselijke drama’s tot gevolg hebben, waarbij mensensmokkelaars misbruik maken van de situatie. Ten tweede de voorgestelde respons: het reguleren van de ongecontroleerde migratiestroom naar Europa door middel van het creëren van veilige plaatsen in de regio en aldus het wegnemen van de noodzaak om verder te migreren, en het breken van het verdienmodel van mensensmokkelaars door te voorzien in overeenkomsten met veilige derde landen die het mogelijk maken om degenen die toch verder migreerden, terug te sturen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Nederland en de VN (cc)

Het hele Nederlandse ontwikkelingsbudget naar de VN?

, door

OPINIE - Marc Broere, hoofdredacteur van Vice Versa, werpt een balletje op.

Afgelopen week verscheen de evaluatie van de Nederlandse samenwerking met de ontwikkelingsorganisaties van de Verenigde Naties in de periode 2012-2015. De drie grootste ontvangers van Nederlandse hulp zijn de UNDP, UNICEF en UNFPA die in totaal 70 procent van onze bijdrage krijgen. Sinds 2011 is de bereidheid van de Nederlandse overheid om financieel bij te dragen echter fors gedaald. De bijdragen aan UNDP en UNICEF bijvoorbeeld waren in 2015 nog maar een derde van wat het in 2011 was. Daarvoor in de plaats is een grotere focus op de eigen Nederlandse prioriteiten gekomen.

De IOB, die de evaluatie uitvoerde, betreurt dat want deze dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken is overwegend positief over het werk van de VN-ontwikkelingsorganisaties. Vanwege de schaal waarop de VN opereert en omdat veel programma’s op regionaal of nationaal niveau worden uitgevoerd, hebben de VN-organisaties een veel groter bereik dan mogelijk is via bilaterale hulp of NGO’s. Wel kraakt de IOB ook een aantal kritische noten. De mate waarin de organisaties inzicht verschaffen in de effectiviteit van hun activiteiten verschilt namelijk nogal. Er is bovendien nog genoeg ruimte om efficiënter te werken, schrijft de IOB.

Foto: Enric Borràs (cc)

1947: op weg naar een Joodse staat

, door

RECENSIE - Welke feiten en onderwerpen selecteer je voor een boek dat een beeld moet geven van één jaar?

De Zweedse schrijfster en televisiejournaliste Elisabeth Åsbrink schreef een boek over het jaar 1947. Het is een jaar waarin de Koude Oorlog naar een hoogtepunt gaat. Het is ook een jaar dat in het teken staat van de wederopbouw van Europa na de Tweede Wereldoorlog. Het begin van wat we later de welvaartstaat of de verzorgingsstaat gaan noemen. Åsbrink schenkt in haar boek wel enige aandacht aan deze naoorlogse ontwikkelingen. Maar haar rode draad in het verhaal over het jaar 1947 is de aanloop naar de stichting van de staat Israël, het jaar daarop, en de hieraan voorafgaande geschiedenis van de Jodenvervolging.

Åsbrink heeft twee goede redenen om de geboorte van de Joodse staat zo centraal te stellen. De eerste is persoonlijk. Zij is het kind van een overlevende van de Holocaust. In een intermezzo halverwege het boek, dat het jaar van maand tot maand doorloopt, vertelt ze over de geschiedenis van haar Hongaarse familie. Haar vader is in 1947, nauwelijks tien jaar oud, een van de Joodse vluchtelingen die de Holocaust hebben overleefd en in opvangkampen wachten op transport naar het beloofde land. Voor het verhaal van die overlevenden was in 1947 nog weinig belangstelling. En ik denk dat het nu ook nog nieuw is voor veel mensen. Het is goed dit opnieuw onder de aandacht te brengen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Peter Collins (cc)

Cyprus: nu of nooit

, door

ELDERS - Verdeeldheid alom in Europa. Op Cyprus is de kans op hereniging van Turken en Grieken groter dan ooit.

In Zwitserland onderhandelen de Grieks-Cypriotische leider Nicos Anastasiades en zijn Turkse collega Mustafa Akinci onder leiding van VN-ambassadeur Espen Barth Eide over een vredesregeling. Het eiland is sinds 1974 verdeeld in een Grieks en een Turks deel. Het Turkse Noord-Cyprus heeft zich onafhankelijk verklaard, maar het wordt alleen erkend door Turkije dat een legermacht van 35.000 soldaten op het eiland heeft gestationeerd. Het Britse leger heeft er ook nog bases op grondgebied dat nog steeds toebehoort aan het United Kingdom. Sinds 2004 is Cyprus lid van de Europese Unie. Tot nu toe geldt de Europese wet alleen op het Griekse deel, waar inmiddels ook de euro is ingevoerd.

Ondanks de complexe situatie op het eiland is er nu toch een kans dat er een einde gemaakt kan worden aan de verdeeldheid. Anastasiades en Akinci hebben in principe overeenstemming bereikt over een federatief verband van een Griekse en een Turkse zone op het eiland. Onder toezicht van de VN worden nu in Zwitserland de details uitgewerkt. Turkije, Griekenland en het Verenigd Koninkrijk schuiven aan bij het overleg, met name voor het lastigste deel: de noodzakelijke garanties voor veiligheid en defensie.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Vijanden van een vrij internet

, door

ELDERS - Reporters sans Frontières (RSF) publiceert  jaarlijkse een overzicht van landen die het vrije verkeer van informatie via het internet dwarsbomen. De meeste Europese landen lijken zich daaraan niet schuldig te maken, op het eerste gezicht.

Natalia Radzina is een journaliste uit Wit-Rusland. Vorige jaar woonde zij in Wenen een bijeenkomst bij van de OVSE onder de veelbelovende titel Shaping policies to advance media freedom. Groot was haar verbazing dat ze op deze bijeenkomst oog in oog kwam te staan met de censor van haar eigen nieuwsorgaan, de Wit-Russische overheidsdienst die het internet moet controleren.

RSF heeft in het jaaroverzicht Enemies of the Internet de focus gericht op dit soort instanties die overal op de wereld werken om internetgebruikers te bespioneren en hun vrijheid te beteugelen. Op de kaart zien we in Europa naast Wit-Rusland (de laatste Europese dictatuur) en Rusland alleen nog Groot-Brittannië met zijn Governement Communication Headquarters (GCHQ). Volgens dit rapport is het Britse GCHQ wereldkampioen in het controleren van burgers, en volgens klokkenluider Snowden zelfs “erger dan de VS”. De Britten hebben daarvoor ook uitstekende mogelijkheden omdat de belangrijkste kabels voor internetverkeer via hun stranden lopen. Ze maken verder graag gebruik van een ruimhartige antiterrorisme-wetgeving om te spioneren en journalisten en media dwars te zitten, zoals het afgelopen jaar meermalen is gebleken. EFF (Electronic Frontier Foundation), een collega van RSF, voegt daar nog het Britse zedelijkheidsbeleid aan toe dat zelfs voor legale porno een opt-in procedure voorschrijft en onnodige blokkades in de hand werkt. Verder had EFF Turkije ook graag op de lijst gezien en dat is natuurlijk volkomen terecht gezien de recente maatregelen van Erdogan, ook al zijn die inmiddels door de rechtbank deels teruggedraaid.

Volgende