Remunicipalisation – twee stappen vooruit in het ontwikkelingswerk

Inleiding Zoals Baron Von Munchhausen zich aan zijn eigen haren uit het moeras trok, zo wordt er al jaren door ontwikkelingswerkers en locale bevolking in allerlei landen en situaties gewerkt aan een nieuwe vorm voor de economie. In het Engels wordt dit soort werk omschreven als “remunicipalisation of community service providers”. Het gaat vooral om een vorm van arbeidsorganisatie waarin het dienen van het algemeen belang het belangrijkste richtsnoer is. Soms heet het zelfhulp, soms microkrediet, soms scholing en organisatie, soms dekolonisatie, soms emancipatie of empowerment, soms reorganisatie, soms counterparting of soms democratisering. Deze moeilijk onder één noemer te vatten praktijken trekken de aandacht van onderzoekers. De wetenschappers en filosofen die het zien gebeuren kunnen het nog niet precies pakken, maar als ze goed gaan kijken blijkt het toch waar: er ontstaan reële alternatieven voor de westerse economonopoliae. Het begint zich af te tekenen hoe een nieuwe economie eruit zal moeten zien.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Een vakbondskoepel, waarom nog?

Gestaalde kaders die slechtbetaalde, laag opgeleide schoonmakers organiseren, tot staken aanzetten en zo een betere cao afdwingen – het is een goede reminder waarom vakbonden ook alweer nodig zijn. Voor ambtenarenbonden die in tijden van bezuinigingen twee procent loonsverhoging niet genoeg vinden, geldt dat minder. Niet alleen omdat de eis irreëel is, maar ook omdat het gros van de ambtenaren uitstekend voor zichzelf op kan komen. De vraag is of die twee achterbannen veel gemeenschappelijk hebben.

Uit een rondgang van Trouw blijkt dat binnen de bonden grote twijfels bestaan over de haalbaarheid van een nieuwe koepel, die (onder andere) ambtenaren en schoonmakers verenigt. Natuurlijk, zo’n koepel kan meer gewicht in de schaal leggen in Den Haag, maar er zitten toch genoeg socialistische partijen in de Tweede Kamer om als kanaal te dienen, zou je zeggen.

Ook voor de werkgevers is het handig om zaken te kunnen doen met de top van vakbeweging, die vervolgens maar weer moet proberen de achterban te overtuigen (om de een of andere reden is het compromis altijd lastiger door de strot van arbeiders te douwen dan door die van ondernemers). Maar waarom zouden de vakbonden moeite doen om de werkgevers ter wille te zijn?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ledenaantal vakbonden al jaren stabiel

DATA - In de rubriek cijferbrij presenteren we data die niet tot een groot verhaal zijn gepromoveerd, maar die wel leuk, verrassend of interessant zijn. Vandaag: de ledenaantallen van vakbonden.

Het draagvlak voor vakbonden verdwijnt, omdat de vakbonden niet langer een afspiegeling vormen van de werkenden. Ze vertegenwoordigen nog maar 20% van de werkenden en verliezen daardoor hun legitimiteit. Vakbonden zijn voor oudjes. Wie zijn de vakbonden dat ze over u en mij mogen onderhandelen? Deze geluiden hoor je volop als het over vakbonden gaat. Het ledenaantal van vakbonden zal dus wel enorm gekelderd zijn de afgelopen jaren. Een flinke tegenstelling met ‘vroeger’ toen iedereen lid was van de bond. Dacht ik.

Het verbaasde me dan ook zeer toen ik er gisteren achter kwam dat het ledenaantal van de vakbonden al jarenlang stabiel is. En dat het ledenaantal een stuk hoger is dan pakweg 25 jaar geleden.

De lijn van de FNV begint in 1976. Toen startte de innige samenwerking tussen NVV en NKV, die in 1982 uiteindelijk helemaal op gingen in de FNV. In de jaren 80 was er een flinke dip, maar in de jaren 90 wisten de vakbewegingen, de FNV in het bijzonder, weer op te klimmen en ze zijn nu al jaren tamelijk stabiel. Wellicht is het beeld van het typische vakbondslid de afgelopen 15 jaar veranderd. Een grote groep leden staat nu vlak voor zijn pensioen. De kans is dus groot dat de vakbonden de komende jaren veel leden gaan verliezen. Dat kan. Dat kan ook niet, want eerlijk gezegd had ik het idee dat die daling al lang ingezet zou moeten zijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gaan wij hiermee akkoord?

Een bijdrage van Bernard van Praag van de Universiteit van Amsterdam. Het stuk is overgenomen van Me Judice.

De pensioenpremie die we op ons inkomen betalen is lange tijd te laag geweest om de pensioentoezeggingen waar te maken. De schuld van de te lage premiestelling ligt bij de werkgevers, stelt Bernard van Praag. Dat mag niet weer gebeuren. Het nieuwe pensioenakkoord tussen sociale partners lijkt daar wel op uit te draaien.

Het land wordt al maanden in spanning gehouden over een pensioenakkoord. Al enige malen heb ik, en anderen met mij, mijn bezorgdheid uitgesproken over een ophanden zijnde structuurwijziging waarvan gepensioneerden, de actieve beroepsbevolking en nog vele generaties na ons de dupe zouden worden. Het is onbegrijpelijk dat de vakbeweging bereid bleek om zich op deze wijze een oor te laten aannaaien.

Eindelijk is dit besef doorgedrongen tot de vakbonden. Enkele bonden binnen de FNV hebben zich in niet te misverstane termen gericht tot het federatiebestuur van de FNV: „Er moet een uitgewerkt idee komen waarover we wel willen onderhandelen. We moeten daarbij dicht bij ons huidige systeem blijven met oplossingen en financiële toetsingskaders met realistische rekenrentes en beleggingsaannames. En natuurlijk dienen Defined Benefit en de risicodeling tussen werkgevers en werknemers het uitgangspunt te blijven.”

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Geen bestuur

liever geen bestuur dan een slecht bestuur

Aldus een groep ontevreden FNV kaderleden richting FNV-voorzitter Agnes Jongerius. Ze vinden dat er te weinig informatie over de onderhandelingen over de pensioenen gedeeld wordt en dat het bestuur te weinig reageert op de proefballonen van de huidige regering.
Ruzie binnen de FNV lijkt me echter geen slimme zaak, juist nu.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Animal Farm

protesten in WisconsinOp dit moment is er in Ohio van alles gaande.

De heer John Kasich is momenteel gouverneur van Ohio, USA. Hij doet, samen met Scott Walker, de gouverneur van Wisconsin, een poging om de vakbonden te breken. Hij probeert het recht tot collectieve salarisonderhandelingen afschaffen. Zodat elke ambtenaar voor zichzelf moet gaan onderhandelen.

We weten allemaal dat dat maar tot 1 punt leidt: slechte verloning van het personeel. Omdat de salarisadministratie altijd sterker staat dan de medewerker, als het gaat om salarisonderhandelingen.

En hij wil het recht tot staken afschaffen. AFSCHAFFEN!

De gouverneur van Wisconsin, Scott Walker, wist dit heel mooi te verbergen door 11 februari een ‘bill’ uit te vaardigen van meer dan 500 pagina’s. Met daarin ergens de regeltjes dat deze onderhandelingen worden stopgezet en het recht tot staken voor mensen in de publieke sector wordt afgeschaft. Gelukkig voor de bevolking is het bijtijds ontdekt, zodat er nu massale demonstraties gaande zijn. Scott Walker staat op zijn beurt onder directe ‘controle’ van de Koch broers, miljonairs in Wisconsin. Goed, u volgt nog?

John Kasich deed hetzelfde, maar dan op 9 februari.

Hier kunt u een aantal kernmunten van zijn eigen ‘bill’ nalezen: Blue Cheddar blog

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De vakbonden zijn er nog

DATA - Het is goed om af en toe vastgeroeste opvattingen in je hoofd te confronteren met de realiteit. Een van die opvattingen bij mij was dat de rol van de vakbond, als vertegenwoordiger van de werkende mensch, langzaam uitgespeeld raakte. En dat het dus absurd was dat ze nog zoveel zeggenschap hadden in organen als de SER. Dus toen ik vanochtend in mijn RSS lezer bij het CBS de kop “Aantal vakbondsleden in 2010 licht gedaald” las, vond ik daarin bevestiging. Zie je wel, de trend zet door.

Echter, het lezen van het bericht wekte al wat verwarring. In absolute aantallen daalde het aantal vakbondsleden in een periode van dertig jaar eigenlijk nauwelijks. Ah! Maar als aandeel van de bevolking natuurlijk wel (want die groeit). Dus daar maar even een grafiekje van gemaakt:


Toch leverde dat ook niet helemaal het verwachte beeld op. De daling is niet extreem en in het verleden zijn het er wel eens minder geweest. En juist de participatiegraad van voor de oorlog wekte verbazing. Mijn beeld moest bijgesteld worden.
Maar als het dan niet als aandeel van de bevolking was, dan toch wel als aandeel van de werkende beroepsbevolking? Immers, die was ook stevig gegroeid. Nog maar een grafiekje gemaakt:

En hoewel daar wel meer sprake is van een daling, kan je toch ook weer niet spreken van een trend waardoor de vakbonden geen zeggenschap meer zouden mogen hebben. Een kwart van de werkenden direct vertegenwoordigen is toch niet niks.
Kortom, de vakbonden zijn er nog en hun rol is nog lang niet uitgespeeld. Dan kan je natuurlijk nog wel een discussie hebben over hoe ze die rol spelen, maar dat is een ander verhaal.

PS: Het FD spreekt van 20% van de beroepsbevolking nu, maar dat moet toch echt 25% zijn.

Quote du Jour | Kracht van het individu

Meer dan een miljoen zelfstandigen verblijven in een soort niemandsland als het gaat om sociale bescherming. De vaste baan garandeert allerminst werkzekerheid en aan de onderkant zijn allerlei minimale regelingen ontstaan

De Baliegroep bepleit in een ingezonden brief in de Volkskrant een ommezwaai in sociale zekerheid en arbeidsverhoudingen. Werkenden moeten meer verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen ‘employability’ en de massale collectieve regelingen moeten op de schop om de veranderende realiteit bij te houden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende