Twee christelijke Kamerleden hebben dinsdag een gelukkig moment beleefd. Een motie van Joël Voordewind (CU) en Kees van der Staaij (SGP) tegen het betalen van vergoedingen van de Palestijnse Autoriteit aan gevangenen in Israëlische gevangenissen, is aangenomen. In de motie wordt de Nederlandse regering, in casu minister Timmermans, gevraagd er bij de Palestijnse Autoriteit op aan te dringen niet meer van dit soort salarissen aan gevangenen te betalen. Het geld komt immers onder meer terecht bij mensen die terroristische aanslagen hebben gepleegd waar 'onschuldige kinderen, vrouwen en mannen het slachtoffer van zijn geworden.' En dat zou opgevat kunnen worden als het 'aanmoedigen van misdrijven.' Zo staat het tenminste in de motie. En dat is wel wat neutraler geformuleerd dan de gebruikelijk termen die Voordewind en Van der Staaij hanteren als ze het over de salarissen voor Palestijnse gevangenen hebben. Want dan heet het - in navolging van het CIDI dat deze motie aanstuurde - 'het verheerlijken van geweld.'
DATA - Gisteren stemde Lutz Jacobi tegen de JSF terwijl haar fractie, PvdA, voor is. Het ingaan tegen de fractiediscipline is een grote uitzondering in de Tweede Kamer.
Eerder onderzoek van Sargasso toonde aan dat slechts 1 op de 59.000 uitgebrachte stemmen in de Tweede Kamer ingaan tegen de fractie.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
OPINIE - Deze week vergadert de Tweede Kamer, in een besloten vergadering, over haar eigen functioneren. Het gaat misschien over iets als minder spoeddebatten. Het gaat niet over haar eigen laksheid om de data over haar functioneren goed en toegankelijk open te stellen voor de burgers die ze vertegenwoordigt.
Het is voor een Nederlander thuis makkelijker te achterhalen hoe een willekeurig Brits lagerhuislid gestemd heeft over de vossenjacht dan of de D66 voor of tegen het sluiten van nertsfokkerijen heeft gestemd. U kiest om de zoveel jaar uw de zoveel jaar een volksvertegenwoordiger maar kunt absoluut niet controleren wat deze volksvertegenwoordiger met uw stem gedaan heeft.
Al in 2005 (!) schreven we vanuit Sargasso een open brief naar de Tweede Kamer over deze situatie. Als antwoord kregen we dat er een nieuw systeem zou komen, Parlis. Het duurde tot 2012 voor daar iets van naar buiten kwam. En toen werd het weer stil. Nog steeds is dit systeem niet beschikbaar voor de burgers. Nog steeds is het niet mogelijk om eenvoudig te zien wat een partij of politicus nu of in het verleden heeft gezegd of gestemd. Nog steeds is het een gesloten bolwerk dat kennelijk niet wil dat iemand meekijkt in de echte keuken.
OPINIE - Anouchka van Miltenburg doet haar werk als Kamervoorzitter niet goed en kan beter de eer aan zichzelf houden, vindt Clara Mens.
Geert Wilders was weer even bezig. ‘Het zal nooit wennen. Een Marokkaanse (Arib) vanmiddag als Kamervoorzitter met de Koran voor haar neus in de Nederlandse Tweede Kamer,’ twitterde het PVV-kopstuk. Khadija Arib (PvdA) is ondervoorzitter van de Tweede Kamer en verving de afwezige voorzitter. Er zijn geen aanwijzingen dat ze de vergadering slecht leidde. Het enkele feit dat een Marokkaans-Nederlandse vrouw die zich al jarenlang voor de Nederlandse samenleving inzet op dat moment de voorzittershamer hanteerde stond Geert Wilders tegen. We zijn eigenlijk niet anders van hem gewend. Sarren, stoken, irriteren, mensen persoonlijk aanvallen, en dit alles onder luid applaus van zijn fractiegenoten en met – het moet gezegd worden – succes in de polls. De stekker van het Catshuis is allang weer vergeten. Gelukkig waren er mensen die het voor Khadija Arib opnamen. Fractiegenoot Diederik Samsom bijvoorbeeld. Wie echter zweeg, was de afwezige échte voorzitter van de Tweede Kamer, Anouchka van Miltenburg. Haar woordvoerder liet weten dat zij nooit reageert op tweets.
Dat Anouchka van Miltenburg het niet gemakkelijk heeft, is bekend. Natuurlijk is alle begin moeilijk en hadden ook vroegere voorzitters van de Tweede Kamer aanloopproblemen, maar de huidige voorzitter lijkt niet zozeer niets goed te doen, ze lijkt vooral helemaal niets te doen. Dat is op zichzelf goed verklaarbaar. Van Miltenburg opereerde zwak bij een regeling van werkzaamheden toen het ging om een debat over toeslagenfraude door Bulgaren. Vervolgens speelde ze een nooit helemaal opgehelderde rol bij de samenstelling van de commissie van in- en uitgeleide voor de inhuldiging, waar een affaire rond Geert Wilders ontstond die Senaatsvoorzitter Fred de Graaf de kop kostte. Even dreigde een onderzoek naar haar eigen rol, maar het offer van De Graaf heeft haar positie waarschijnlijk gered en ze behield het vertrouwen van de VVD-top, die waarschijnlijk sowieso niet graag twee Kamervoorzitters van VVD-huize op één dag zag sneuvelen. Sindsdien loopt ze wel op eieren.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Van uw belastingcenten…
ACHTERGROND - Wanneer werden de Algemene Politieke Beschouwingen voor het eerst gehouden? En wat was het meest gedenkwaardige moment sindsdien?
Vandaag en morgen vinden in de Tweede Kamer de Algemene Politieke Beschouwingen plaats. Dan krijgt de Kamer de kans te reageren op de plannen die door de regering zijn aangekondigd in de Troonrede en de Miljoenennota. Vroeger waren de algemene beschouwingen pas in oktober, maar in 1993 zijn ze naar voren geschoven, naar de dinsdag en woensdag direct na Prinsjesdag. Dit jaar is het bij wijze van uitzondering een week later. Nóg vroeger waren er nog helemaal geen Algemene Beschouwingen, althans: toen heetten die nog niet zo. Dat zit als volgt.
In 1813 werd in Nederland, nadat het Frankrijk van Napoleon was verslagen, het koningshuis van de Oranjes in ere hersteld Koning Willem I de eerste Koning der Nederlanden uit het huis Oranje-Nassau. Sindsdien spreekt de koning(in) aan het begin van het parlementaire jaar op Prinsjesdag de zogenoemde Troonrede uit. Dat gebeurde voor het eerst op 2 mei 1814. Daarna viel Prinsjesdag aanvankelijk op de eerste maandag in november, en later op de derde maandag in oktober. Maar hierdoor bleef er niet genoeg tijd over om de begroting vóór 1 januari te behandelen. In 1848 werd Prinsjesdag daarom vervroegd naar de derde maandag van september. In 1887 werd dit op verzoek van de christelijke partijen veranderd in de derde dinsdag van september, omdat veel kamerleden al op zondag van huis moesten vertrekken om op tijd voor Prinsjesdag in Den Haag te arriveren.
OPEN DRAAD - Deze week vinden de Algemene Politieke Beschouwingen plaatst. Op woensdag komen eerst alle fractievoorzitters aan het woord om hun visie op de hoofdlijnen uit de Troonrede en de Miljoenennota te geven. Daarna spreekt de minister-president namens het kabinet, vervolgens mogen de fractievoorzitters weer en geeft de premier zijn laatste reactie. Het is een belangrijk moment voor het kabinet: tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen proeven ze hoeveel beweegruimte ze hebben bij de uitvoering van het beleid het komende jaar.
Wat zijn de hete hangijzers? Hoe zit het eigenlijk met de geschiedenis van de Algemene Politieke Beschouwingen, en hebben regeringspartijen VVD en PvdA zich wel aan de afspraken in het Regeerakkoord gehouden? Sargasso onderzoekt het deze week in het themablog “Tweede Kamer aan zet”.
Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.
De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.
DATA - Het onderzoek alhier gedaan naar Eerste Kamerleden
ANALYSE - Alexander Pechtold stond in de gangen van de Eerste Kamer te dreigen dat hij zich geen D66-senator kon voorstellen die voor een begroting met bezuinigingen op onderwijs zou stemmen. Tiny Kox en Emile Roemer stuurden gezamenlijk een ingezonden stuk naar de Volkskrant om te dreigen met de bevoegdheden van de volksvertegenwoordiging. En Elco Brinkman heeft al laten weten dat men voor de steun van zijn fractie bij Van Haersma Buma moet zijn. De oppositiepartijen schuiven hun fracties in de Staten-Generaal zo steeds dichter in elkaar. Kan de coalitie dat niet ook doen? Dat kan, maar dat gaat – net als het ontbinden – wel weer over het soort staatsrecht dat in de literatuur constitutional hardball heet.
De Grondwet heeft twee smaken, als het om de volksvertegenwoordiging gaat: Eerste en Tweede Generaal gezamenlijk, of een zogenaamde Verenigde Vergadering. Soms schrijft de Grondwet voor dat een wetsvoorstel wordt behandeld door de Verenigde Vergadering. Dan gaat het vaak om zaken die zo belangrijk zijn dat voorkomen moet worden dat de Eerste en Tweede Kamer tegenover elkaar komen te staan, zoals het instemmen met een door een troonopvolger voorgenomen huwelijk. Soms lijkt de achtergrond meer te zitten in het voorkomen van dubbel werk voor de Koning. De troonrede, bijvoorbeeld, wordt voorgelezen in een bijeenkomst van de Verenigde Vergadering, voor de gelegenheid belegd in de Ridderzaal. In de meeste gevallen zegt de Grondwet er echter niets over. Technisch is het mogelijk een wetsvoorstel niet in te dienen bij de Tweede Kamer, maar bij de Verenigde Vergadering.
ANALYSE - Terwijl de Kamer met reces is, blikt Lieke Ruijmschoot terug op de Tweede Kamerdebatten over handel en ontwikkelingssamenwerking. Als buitenstaander probeert zij de ongeschreven regels van het spel te ontcijferen, en ontdekt dat er niet alleen universele, maar ook partijspecifieke regels zijn.
Ooit reisde ik met drie vrienden door China. Tijdens een lange treinreis besloten we de tijd te doden met een potje klaverjassen. Al gauw verzamelde een handvol Chinezen zich om ons heen, ongegeneerd op onze schouders leunend, druk met elkaar in conclaaf elke keer dat er een kaart werd gespeeld. Ze probeerden de spelregels te ontcijferen door onze zetten te analyseren – geen makkelijke opgave.
De afgelopen maanden voelde ik me bij het volgen van de Tweede Kamer debatten over ontwikkelingssamenwerking soms net zo. Als nieuwkomer moest ik geregeld om uitleg vragen aan mijn buren op de publieke tribune, of aan mede-twitteraars bij het volgen van een livestream. Ik probeerde me voor te stellen dat ik een onwetende Chinees bij me had, die ik de spelregels van het debat moest uitleggen.
Kamerjargon
Stap één is dat je je het taalgebruik een beetje eigen moet maken. Niet alleen de Kamerleden spreken elkaar, via de voorzitter, in de derde persoon aan, zelfs de minister gebruikt deze aanspreekvorm graag om naar haarzelf te verwijzen: ‘Voorzitter, zoals de heer Van Dijk heel goed weet, is de minister het op dit punt met hem eens.’ Dan het debatjargon. Een debat is ingedeeld in een eerste en tweede termijn, maar anders dan bij voetbal zijn dit geen twee gelijke helften maar biedt de kortere tweede termijn de Kamerleden de kans om op elkaars eerste termijn speeches, en de antwoorden van de minister, te reageren. Elke fractie krijgt een bepaalde hoeveelheid spreektijd, die ze onder de fractieleden kunnen verdelen, maar ook als gunst aan een andere fractie kunnen ‘geven’. Zo deelt VVD-Kamerlid Ingrid de Caluwé, die zich voor 100% op de agenda van hulp en handel stort, haar spreektijd en onderwerpen met fractiegenoot Rene Leegte. Terwijl Marianne Thieme van de tweekoppige PvdD-fractie vaak direct na haar spreektijd de zaal uit rent om nog met een andere stemming mee te kunnen doen – en bij afwezigheid haar spreektijd aan een andere partij overdraagt.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.