Wat deze kaart wel en niet over vooroordelen zegt

Bovenstaande kaart (klik voor grotere versie) zou verschillen in onbewuste raciale vooroordelen laten zien. Er zijn echter nogal wat problemen met de onderliggende data. Het toch publiceren van de kaart bevestigt zo hele andere vooroordelen. (Bron kaart hier, CC BY 4.0.) Enkele weken geleden ging deze kaart van Europa via de (sociale) media rond. De kaart, gemaakt door twee psychologen van de University of Sheffield, zou laten zien hoe racistisch de witte bevolking in verschillende landen is. We zien blauwe landen – onder andere Noorwegen, Zweden, Engeland en Nederland – en rode landen – onder andere Tsjechië, Litouwen, Wit-Rusland en Oekraïne. Blauwe landen zijn minder racistisch dan rode landen, en hoe dieper rood hoe racistischer. Het patroon is duidelijk: Noord- en West-Europese landen zijn minder racistisch dan Oost- en Zuid-Europese landen, met uitzondering van de voormalig-Joegoslavische landen. Verschillende media berichtten erover. Welingelichte Kringen schreef: “Hoewel Sylvana Simons daar ongetwijfeld anders over denkt, valt het in ons land wel mee. We zijn ongeveer even racistisch als de landen om ons heen.” En: “Weinig verrassend zijn de Oost-Europese landen in het algemeen en Tsjechië in het bijzonder, het meest racistisch.” O ironie, vooroordelen over bepaalde groepen de vrije loop laten in een artikel over vooroordelen. Het zou lachwekkend zijn als het onterecht benoemen van volkeren als racistisch niet zo schadelijk was.

Foto: Photo RNW.org (cc)

Integreren met focus op tolerantie

OPINIE - Van nieuwkomers wordt meer en meer verwacht dat ze zich aanpassen aan de Nederlandse cultuur. Deze beperkte opvatting van burgerschap sluit echter op voorhand mensen uit. Focus op tolerantie en sociale betrokkenheid en er ontstaat vanzelf een gedeelde identiteit.

Met het groeiende aantal asielzoekers dat Nederland bereikt, groeit ook de roep om aanpassing van nieuwkomers aan de Nederlandse cultuur. In navolging van Asschers participatiecontract gaan nu stemmen op om vluchtelingen een ‘aanpassingscontract’ te laten tekenen.

Het idee is dat het grootste deel van de asielzoekers afkomstig is uit landen die qua cultuur en religie sterk verschillen van Nederland, en dat het daarom verstandig en wenselijk is dat deze mensen zo snel mogelijk een contract tekenen waarmee ze instemmen met de kernwaarden van de Nederlandse samenleving. In dit contract zouden in ieder geval de acceptatie van homoseksualiteit, van vrijheid van meningsuiting en van de gelijkheid van man en vrouw vastgelegd moeten worden. Deze roep om een ‘aanpassingscontract’ sluit aan bij de bredere trend in het Nederlandse integratiebeleid, waarbij van nieuwkomers in toenemende mate wordt verwacht dat ze zich aanpassen aan ‘de Nederlandse cultuur’.

Integratie: politieke nadruk op aanpassing aan cultuur

In de beleidsdocumenten valt tegelijkertijd te lezen dat burgerschap het uiteindelijke doel van integratie is. Maar opgaan in een vaag omschreven nationale cultuur is niet de enige mogelijkheid om goed burgerschap te bereiken. Ik onderzocht daarom hoe we burgerschap beter kunnen begrijpen. Welke elementen kunnen we onderscheiden in het denken over burgerschap? Wat verwachten we van burgers? En waar komt de politieke nadruk op aanpassing aan de cultuur vandaan?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Groot-imam wil meer nadruk op tolerantie binnen islamitisch onderwijs

Zo kopt de Volkskrant:

De Egyptische groot-imam Ahmed al-Tayeb wil een radicale hervorming van het islamitisch onderwijs. Volgens hem heeft een ‘historisch verkeerde interpretatie van de Koran en het leven van de profeet Mohammed’ geleid tot extremisme onder moslims.

We hebben het over dezelfde figuur die recent nog pleitte voor het kruisigen van IS-strijders, dus heel tolerant zal het allemaal wel niet mogen worden.

Maar wie weet? Ieder beetje minder legitimiteit voor islamitisch extremisme is natuurlijk mooi meegenomen.

Foto: Paolo Margari (cc)

Wat we niet willen horen

COLUMN - Afgelopen week kondigde justitie in Wenen een onderzoek aan naar een speech van PVV-leider Geert Wilders. De herhaaldelijke ophef over bestraffing van politieke uitspraken legt verdeeldheid bloot omtrent een kernvraag in onze democratie: hoe om te gaan met onwelgevallige politieke uitingen?

“Ten eerste omdat Moslims in Wilders’ speech algemeen als vijanden en als gevaar voor Europa afgeschilderd worden. Ten tweede omdat hij van mening is dat de Koran terrorisme zou bevorderen,” zo beargumenteerde activist Tarafa Baghajati zijn aangifte tegen Wilders, die leidde tot het onderzoek. Niet alleen is Baghajati het oneens met Wilders’ zienswijze en opinie, hij is ook politiek intolerant jegens hem.

Politieke intolerantie betekent het onthouden van politieke rechten aan bepaalde individuen of groeperingen. Baghajati bijvoorbeeld wil Wilders het recht ontzeggen om zijn ideeën te verkondigen. Het tegenovergestelde, politieke tolerantie, wordt in brede kring beschouwd als democratische kernwaarde. Democratie vereist enige bereidheid van burgers om een ander zijn politieke rechten te gunnen.

Politieke tolerantie kan ook op gespannen voet staan met democratie. Tolerantie jegens schadelijke groeperingen heeft democratieën in het verleden de das omgedaan, zoals de Duitse democratie in 1933. Tolerantie jegens onschadelijke groeperingen moet gecombineerd worden met intolerantie jegens schadelijke groeperingen. De vraag is natuurlijk: welke politieke groeperingen zijn schadelijk en welke onschadelijk?

Foto: Rishad Daroowala (cc)

Haatimams en blaat-goeroes

OPINIE - Recente uitnodigingen van bepaalde personen hebben nogal wat stof doen opwaaien.

Sjeik Abdullah Al Muslih wordt door sommigen een “haatimam” genoemd, blijkbaar vanwege een uitspraak over zelfmoordaanslagen, van ruim 10 jaar geleden. Hoe haatvol de man is of hij nog achter de uitspraak staat, is mij verder onbekend.

Deepak Chopra is een schrijver over “alternatieve geneeskunde”, waaronder homeopathie, diëten tegen kanker en zijn eigen idee dat je met je gedachten in staat bent het verouderingsproces te doen keren. Hij staat in ieder geval nog wel achter zijn ideeën.

Opvallend aan beide uitnodigingen is het commentaar er op. Waar na de uitnodiging in Eindhoven opgeroepen wordt om de imam toegang tot Nederland te weigeren, wordt er over Chopra gezegd dat we naar hem moeten luisteren om te kijken wat hij misschien voor nuttigs zou zeggen.

Ik vraag me toch af: waar zijn nu die voorvechters voor vrije meningsuiting? Waarom mag de één, die wereldwijd bekend staat als charlatan en oplichter, wel komen spreken en nodigen we zelfs een staatssecretaris uit om hem te gaan zien, terwijl een ander, waarvan we weinig meer weten dan een uitspraak van meer dan tien jaar geleden, aan de hoogste boom moet?

Quote du jour | Tolerantie

Nederlanders hebben een dermate groot bijgeloof in hun eigen tolerantie dat ze zichzelf sympathieker vinden dan ze zijn. Het is erg Nederlands om allochtonen of niet-Nederlanders te gedogen zolang ze nuttig zijn of vermakelijk – draaglijk zolang het ons humeur niet ontregelt. De Telegraaf gaf een voorbeeld toen ze opriepen op de foto te gaan met de leukste Marokkaan die je kent. Dat is de tolerantie van iemand die net geduldig genoeg is om te bekijken wat de vreemdeling hem kan geven, maar niet veronderstelt dat die ook zijn gelijke zou kunnen zijn. Marokkanen zijn leuk zolang ze als folklore kunnen worden ingezet of een grappige culturele verrijking zijn. Maar in wezen word je in Nederland pas als gelijkwaardig behandeld als je eerst niet meer ‘anders’ bent.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Een koninklijk pleidooi voor tolerantie

OPINIE - Erg veel aandacht heeft het niet gekregen vorige week, de ondertekening door het koninklijk paar van een verklaring voor vrijheid en tolerantie. 

Op zijn verjaardag ondertekende koning Willem-Alexander vorige week in Dordrecht een verklaring die ontleend is aan de Eerste Vrije Statenvergadering die daar in 1572 is gehouden. De verklaring, die iedereen nog kan onderschrijven, luidt als volgt:

“In 1572 werd in een hof in Dordrecht de basis gelegd voor een onafhankelijk land. Waar je vrij bent om te denken wat je denkt te geloven wat je gelooft en te zijn wie je bent. Vrijheid en tolerantie horen bij Nederland, daar teken ik voor!”

De Statenleden sloten zich op die vergadering in 1572 aan bij Willem van Oranje. Hij hechtte veel waarde aan de vrijheid van godsdienst. En hij wilde de steun van de Staten van Holland om tegen de Spanjaarden ten strijde te trekken. De vergadering wordt beschouwd als het startpunt van een onafhankelijke Staat der Nederlanden. In 1579 volgde de Unie van Utrecht met een eerste soort grondwet en in 1581 is de definitieve afscheiding vastgelegd in het “Plakkaat van Verlatinghe”. De vrijheid van godsdienst was een belangrijke drijfveer voor de opstandelingen om zich los te maken van de Spaanse overheersing. Wat betekent dit allemaal nog in 2015?

Foto: David Arcos (cc)

Linkse tolerantie

OPINIE - Vorige week is in de VS veel te doen geweest om Brendan Eich. Deze softwareontwikkelaar en mede-oprichter van Mozilla werd op 24 maart benoemd tot CEO van de Mozilla Corporation (onderdeel van het grotere Mozillaproject).

Al snel werd echter bekend dat Eich in 2008 duizend dollar had gedoneerd aan de succesvolle campagne om het net ingevoerde Californische homohuwelijk weer verboden te krijgen. Dit werd hem niet in dank afgenomen en onder druk van de resulterende negatieve reacties trad Eich op 3 april alweer terug als CEO.

Deze gebeurtenis doet de vraag rijzen hoe tolerant ‘links’ eigenlijk is. Mag je voortaan alleen nog maar CEO als je er de ‘juiste’ ideeën op nahoudt? Moeten mensen met conservatieve gezichtspunten voortaan hun overtuigingen voor zich houden uit vrees voor hun baan?

Laten we beginnen met vast te stellen dat Eich niet werd ontslagen, maar zelf terugtrad omdat hij ‘onder de huidige omstandigheden’ geen effectieve, verbindende leider kon zijn.

En juist dat laatste is cruciaal voor een organisatie als Mozilla die voor een belangrijk deel op engagement in plaats van hoge lonen (en zelfs onbetaalde vrijwilligers) drijft. Veel ontwikkelaars dreigden dan ook hun werkzaamheden voor Mozilla te staken en hun heil elders te zoeken.

John Rawls en de grenzen van de tolerantie

Paul Cliteur en Patrick Loobuyck verschillen van mening over de mate waarin John Rawls, icoon van het progressieve liberalisme, onredelijke doctrines zou tolereren die een bedreiging vormen voor democratische instituties.

In hoeverre dient de ‘open samenleving’ volgens Rawls ruimte te bieden aan haar vijanden?

h/t Eli

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende