Jan Ligthart en Theo Thijssen – over de postume roem van twee schrijvende onderwijzers

De twee bekendste Nederlandse onderwijzers zijn zonder twijfel Jan Ligthart en Theo Thijssen. Tijdens hun leven waren ze al beroemd, Jan Ligthart vanwege zijn pedagogische opvattingen en Theo Thijssen door zijn romans. Ze zijn allebei geboren in Amsterdam en daarom presenteert het Theo Thijssen Museum dit voorjaar een tentoonstelling onder de titel: ‘Jan Ligthart en Theo Thijssen, twee bevlogen schoolmeesters uit de Jordaan’. De expositie is tot stand gekomen door samenwerking met het Nationaal Onderwijs Museum en het Jan Ligthart Genootschap. Op de tentoonstelling is onder meer aandacht voor de jeugdjaren van Ligthart en Thijssen, hun opleiding tot onderwijzer, de pedagogische opvattingen en hun literaire werkzaamheden. De teksten worden verlevendigd door mooie foto’s en er is een diatentoonstelling van de schoolplaten waaraan Ligthart meewerkte. Het meest bijzondere in de vitrine is een aflevering van Onder één Dak, het tijdschrift dat door Ligthart en zijn collega's met de hand werd geschreven en geïllustreerd; van elke aflevering werd slechts 1 exemplaar gemaakt. Zelf mocht ik een bijdrage aan de tentoonstelling leveren door een inventarisatie te maken van de postume roem die de twee schrijvende onderwijzers ten deel viel. Hiervoor heb ik uigezocht hoeveel scholen en straten er naar Jan Ligthart en Theo Thijssen zijn genoemd.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerserie | De gelukkige onderwijzer

Sargasso duikt deze zomer in de letteren en bezoekt kleine literaire musea in Nederland en daarbuiten. Vandaag de aftrap: het Theo Thijssenmuseum in De Jordaan.

Op de stoep van het museum heb ik nog hoop. Op de ramen staat de belangrijkste zin uit Kees de jongen:

‘De zwembadpas was voor Kees een geluk voor het leven’

Eenmaal binnen zie ik in één oogopslag dat dit geen echt schrijversmuseum kan zijn. De vrijwilligster aan de balie legt uit dat het geboortehuis van Theo Thijssen ook dienst doet als buurtmuseum. Momenteel is er een expositie gaande over de buurtwinkels in de Jordaan. De herinneringen aan de schrijver zijn opgeruimd of aan de kant geschoven om ruimte te maken voor de winkelspulletjes die door de buurtbewoners van zolder zijn gehaald.

Eerlijk waar: hoe bescheiden ook, het is een interessante tentoonstelling, die de ontwikkeling van de kleine middenstand vanaf de tijd van Theo Thijsen (1879-1943) uitbeeldt. Je krijgt een indruk van hoe de buurt er in de tijd van schrijver uitzag en functioneerde. Zijn vader was schoenmaker en zijn moeder had later een kruidenierswinkel. In die tijd was het bittere armoede in de Jordaan, de zorgeloze gezelligheid van Tante Leen en haar Johnny moest nog komen. Liefhebbers van Kees de Jongen, maar ook fans van de televisieserie ‘t Vrije Schaap kunnen met deze tijdelijke expositie een leuk halfuurtje beleven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.