FBI creëert eigen terreurcomplotten

Als we de FBI mogen geloven, verijdelt ze terroristische samenzwering op terroristische samenzwering. Volgens critici infiltreert de FBI echter niet zozeer terreurcellen om samenzweringen te stoppen, maar creëert ze die samenzweringen zelf, om er vervolgens goede sier mee te maken voor de pers. Afgelopen week was het wederom raak. De FBI arresteerde de 26-jarige Rezwan Ferdaus uit Massachusets. Deze zou het plan hebben opgevat om het Pentagon aan te vallen met drie op afstand bestuurbare vliegtuigen vol explosieven. Hij zou dit plan uiteen hebben gezet op twee USB-sticks die hij aan undercoveragenten zou hebben overhandigd. De New York Times bericht dat de arrestatie "het resultaat was van een undercoveroperatie van de FBI waar de medewerking van een getuige met een strafblad mee was gemoeid (..). Volgens de dagvaarding begon dhr. Ferdaus in 2010 plannen te beramen om "gewelddadige jihad" tegen de Verenigde Staten te plegen, door mobiele telefoons zo aan te passen dat ze dienst konden doen als ontstekers en deze in handen te spelen van undercoveragenten waarvan hij dacht dat ze banden hadden met Al Qaeda."

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De ‘unknown unknowns’ van het Europese terrorismebeleid

De Europese liberale fractie wil meer inzicht in de kosten en baten van het Europese antiterrorismebeleid. Dat is hard nodig. Hoewel de Europese Unie een sleutelrol speelt in de vormgeving van het antiterrorismebeleid, dus ook het Nederlandse, is er maar bitter weinig bekend over de effecten daarvan, zowel in financiële als juridische zin. De liberalen pleiten daarom voor een groot onderzoek, maar de christen-democraten in het Europarlement liggen dwars.

Vandaag debatteert het Europees Parlement over een evaluatierapport dat de liberale fractie heeft laten opstellen. Het rapport is een eerste aanzet om de kosten van tien jaar Europees antiterrorismebeleid in kaart te brengen. De inzet van het debat is of het onderzoek uitgebreid moet worden.

Wat doet Europa?

Op Europees niveau worden de grote lijnen van het antiterrorismebeleid bepaald. De opslag van internet- en telefoniegegevens, het uitwisselen van Passenger Name Records (PNR) van luchtvaartmaatschappijen, de invoering van een Europees biometrisch controlesysteem, het uitwisselen van politiegegevens tussen de lidstaten, het uitwisselen van persoonsgegevens tussen EU-landen en de Verenigde Staten; ze vinden hun oorsprong in Brussel. De uitvoering is doorgaans aan de lidstaten.

Dat neemt niet weg dat de Europese Instellingen een steeds grotere taken krijgt in het antiterrorismebeleid. Europol heeft er taken bijgekregen. Er is een gemeenschappelijke OM-achtige instelling bijgekomen. En buiten het zicht van de publieke visie ontwikkelt het zogenoemde Situation Centre zich tot een soort Europese geheime dienst (Sargief).

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

De echte dreiging in Amerika

Het afgelopen decennium waren bange jaren voor de VS, maar hoe groot was de terroristische dreiging nu echt?

Onlangs is een interessante studie verricht door veiligheidsdeskundige John Mueller. Hij en zijn studenten hebben alle zaken onderzocht na 11 september waarbij een poging is gedaan om een jihadistische aanslag te plegen om Amerikaanse grondgebied. Het zijn 33 zaken. Enkele opvallende bevindingen:

In 12 gevallen zijn complotten ontrafeld door middel van een informant. In de meeste gevallen hielp die informant mee of stimuleerde hij zelfs de uitvoering door bijvoorbeeld nepbommen en geld te leveren.

De meeste pogingen waren erg knullig. Ondanks de waarschuwing van de Amerikaanse overheid voor de toepassing van massavernietigingswapens, lukte het de meeste wannabe terroristen niet om een werkende bom of wapen te fabriceren. Ze werden vervolgens wel allemaal aangeklaagd voor de poging om massavernietigingswapens te gebruiken. Mueller verbaast zich over deze slechte voorbereidingen, zeker omdat de VS in zijn geschiedenis al veel succesvolle bomaanslagen kreeg te verduren, vooral in de jaren zeventig.

De doelen werden toevallig gekozen. Er was zelden sprake van het bewust uitkiezen van ‘kritieke infrastructuur’.

De motivatie van de aanslagplegers was zelden religieus geïnspireerd. De meesten maakten zich kwaad over het Amerikaanse en Israelische beleid in het Midden-Oosten. In drie gevallen (van de 85 potentiële daders) stuurde de dader aan op een zelfmoordactie.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rutte laks in strijd tegen terreur

Premier Rutte is tot nu toe erg terughoudend over de consequenties van de Breivik-aanslag, zegt gastredacteur Eksteroog.

Hij wil er niet over discussiëren. Dat hoeft van mij niet, als hij maar de noodzakelijke maatregelen neemt. Maar tot nu toe is hij laks geweest, om niet te zeggen: nalatig.

Effectief preventief beleid tegen kleine terroristische groepjes of eenlingen legt de nadruk op de aanpak via de omgeving. Dit geldt in veiligheidskringen al jaren als het belangrijkste middel tegen hen. Kleine groepjes en ‘lone wolves’ zijn niet gemakkelijk te traceren en kunnen dus niet rechtstreeks aangepakt worden. De omgevingsaanpak komt erop neer dat zowel de mensen die politiek/ideologisch/religieus het dichtst bij de potentiële terroristen, als de mensen met persoonlijke banden, zich voortdurend negatief uitlaten over grensoverschrijdend gedrag. De potentiële terroristen moeten beseffen dat in eigen kring het geweld afgekeurd wordt. Deze kaart is ook in Nederland uitgespeeld in de strijd tegen het moslimterrorisme. En naar het zich laat aanzien met behoorlijk succes.

Breivik, maar ook de al weer vergeten Malmö-schutter, laten zien, dat het gevaar net zo goed uit de hoek van de moslimhaters kan komen. Kijk ook naar de reacties van de Wilders-aanhang, vooral in de tijdsspanne tussen de aanslag en de verklaring van Wilders hierover. Een aantal reacties bevatte sympathie voor Breivik. Ook het afgelopen weekend, naar aanleiding van de terugkeer van Rutte zag je het weer. Er zijn reacties te herkennen die niet veel gematigder zijn dan de ideeën van Breivik. En men moet zich niet vergissen bij de term landverraad, de consequentie van landverraad is de doodstraf.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pavlov moet zich beheersen

Een bijzonder zinnige bijdrage van Sophie in ’t Veld, europarlementariër van D66.

Enkele dagen na de aanslagen in Oslo kwamen de terrorisme experts van de lidstaten bijeen in Brussel. Zoals na elke aanslag is er een sterke reflex om nieuwe maatregelen te nemen. Dat is begrijpelijk, want na zo’n schok willen we graag gerustgesteld worden door een daadkrachtige regering die maatregelen neemt waarmee zoiets verschrikkelijks nooit meer kan gebeuren.

Begrijpelijk, maar niet verstandig. In de laatste jaren werd na elke aanslag in grote haast een nieuw pakket maatregelen doorgedrukt. New York, Madrid, Londen gaven steeds weer de aanzet voor een nieuwe ronde maatregelen waarmee terroristen met snode plannen in een vroeg stadium ontdekt zouden worden. De maatregelen bestaan voor een groot deel uit het inzamelen van zoveel mogelijk informatie over zoveel mogelijk burgers, vanuit de gedachte dat bij een visexpeditie met zo’n “sleepnet” die éne potentiële terrorist er ook bij zit.

Dat is echter veel minder logisch dan het lijkt.

Bij vrijwel alle belangrijke aanslagen van de laatste jaren bleek achteraf dat politie en inlichtingendiensten de daders al lang in het vizier hadden, en dat ze heel veel essentiële informatie al hadden. De bevoegdheden om aan die informatie te komen waren dus al voorhanden. Echter, die informatie werd niet of onvoldoende uitgewisseld tussen de verantwoordelijke diensten en tussen landen. En in sommige gevallen was de risico-inschatting verkeerd. Het “gat” zat dus vooral in het gebrek aan samenwerking en uitwisseling, en minder in een gebrek aan informatie en bevoegdheden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de dag: De daden van Anders Breivik

[qvdd]De daden van Anders Breivik mogen in Nederland, net als in de rest van de wereld, oprechte afschuw wekken en veroordeeld worden, zijn gedachtegoed is diep in de Nederlandse samenleving doorgedrongen. Wie dat wil ontkennen, is ziende blind – of bang.

Lees de hele column van Bas Heijne, op de site van de NRC

Vorige Volgende