De ‘unknown unknowns’ van het Europese terrorismebeleid

De Europese liberale fractie wil meer inzicht in de kosten en baten van het Europese antiterrorismebeleid. Dat is hard nodig. Hoewel de Europese Unie een sleutelrol speelt in de vormgeving van het antiterrorismebeleid, dus ook het Nederlandse, is er maar bitter weinig bekend over de effecten daarvan, zowel in financiële als juridische zin. De liberalen pleiten daarom voor een groot onderzoek, maar de christen-democraten in het Europarlement liggen dwars. Vandaag debatteert het Europees Parlement over een evaluatierapport dat de liberale fractie heeft laten opstellen. Het rapport is een eerste aanzet om de kosten van tien jaar Europees antiterrorismebeleid in kaart te brengen. De inzet van het debat is of het onderzoek uitgebreid moet worden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

De echte dreiging in Amerika

Het afgelopen decennium waren bange jaren voor de VS, maar hoe groot was de terroristische dreiging nu echt?

Onlangs is een interessante studie verricht door veiligheidsdeskundige John Mueller. Hij en zijn studenten hebben alle zaken onderzocht na 11 september waarbij een poging is gedaan om een jihadistische aanslag te plegen om Amerikaanse grondgebied. Het zijn 33 zaken. Enkele opvallende bevindingen:

In 12 gevallen zijn complotten ontrafeld door middel van een informant. In de meeste gevallen hielp die informant mee of stimuleerde hij zelfs de uitvoering door bijvoorbeeld nepbommen en geld te leveren.

De meeste pogingen waren erg knullig. Ondanks de waarschuwing van de Amerikaanse overheid voor de toepassing van massavernietigingswapens, lukte het de meeste wannabe terroristen niet om een werkende bom of wapen te fabriceren. Ze werden vervolgens wel allemaal aangeklaagd voor de poging om massavernietigingswapens te gebruiken. Mueller verbaast zich over deze slechte voorbereidingen, zeker omdat de VS in zijn geschiedenis al veel succesvolle bomaanslagen kreeg te verduren, vooral in de jaren zeventig.

De doelen werden toevallig gekozen. Er was zelden sprake van het bewust uitkiezen van ‘kritieke infrastructuur’.

De motivatie van de aanslagplegers was zelden religieus geïnspireerd. De meesten maakten zich kwaad over het Amerikaanse en Israelische beleid in het Midden-Oosten. In drie gevallen (van de 85 potentiële daders) stuurde de dader aan op een zelfmoordactie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rutte laks in strijd tegen terreur

Premier Rutte is tot nu toe erg terughoudend over de consequenties van de Breivik-aanslag, zegt gastredacteur Eksteroog.

Hij wil er niet over discussiëren. Dat hoeft van mij niet, als hij maar de noodzakelijke maatregelen neemt. Maar tot nu toe is hij laks geweest, om niet te zeggen: nalatig.

Effectief preventief beleid tegen kleine terroristische groepjes of eenlingen legt de nadruk op de aanpak via de omgeving. Dit geldt in veiligheidskringen al jaren als het belangrijkste middel tegen hen. Kleine groepjes en ‘lone wolves’ zijn niet gemakkelijk te traceren en kunnen dus niet rechtstreeks aangepakt worden. De omgevingsaanpak komt erop neer dat zowel de mensen die politiek/ideologisch/religieus het dichtst bij de potentiële terroristen, als de mensen met persoonlijke banden, zich voortdurend negatief uitlaten over grensoverschrijdend gedrag. De potentiële terroristen moeten beseffen dat in eigen kring het geweld afgekeurd wordt. Deze kaart is ook in Nederland uitgespeeld in de strijd tegen het moslimterrorisme. En naar het zich laat aanzien met behoorlijk succes.

Breivik, maar ook de al weer vergeten Malmö-schutter, laten zien, dat het gevaar net zo goed uit de hoek van de moslimhaters kan komen. Kijk ook naar de reacties van de Wilders-aanhang, vooral in de tijdsspanne tussen de aanslag en de verklaring van Wilders hierover. Een aantal reacties bevatte sympathie voor Breivik. Ook het afgelopen weekend, naar aanleiding van de terugkeer van Rutte zag je het weer. Er zijn reacties te herkennen die niet veel gematigder zijn dan de ideeën van Breivik. En men moet zich niet vergissen bij de term landverraad, de consequentie van landverraad is de doodstraf.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pavlov moet zich beheersen

Een bijzonder zinnige bijdrage van Sophie in ’t Veld, europarlementariër van D66.

Enkele dagen na de aanslagen in Oslo kwamen de terrorisme experts van de lidstaten bijeen in Brussel. Zoals na elke aanslag is er een sterke reflex om nieuwe maatregelen te nemen. Dat is begrijpelijk, want na zo’n schok willen we graag gerustgesteld worden door een daadkrachtige regering die maatregelen neemt waarmee zoiets verschrikkelijks nooit meer kan gebeuren.

Begrijpelijk, maar niet verstandig. In de laatste jaren werd na elke aanslag in grote haast een nieuw pakket maatregelen doorgedrukt. New York, Madrid, Londen gaven steeds weer de aanzet voor een nieuwe ronde maatregelen waarmee terroristen met snode plannen in een vroeg stadium ontdekt zouden worden. De maatregelen bestaan voor een groot deel uit het inzamelen van zoveel mogelijk informatie over zoveel mogelijk burgers, vanuit de gedachte dat bij een visexpeditie met zo’n “sleepnet” die éne potentiële terrorist er ook bij zit.

Dat is echter veel minder logisch dan het lijkt.

Bij vrijwel alle belangrijke aanslagen van de laatste jaren bleek achteraf dat politie en inlichtingendiensten de daders al lang in het vizier hadden, en dat ze heel veel essentiële informatie al hadden. De bevoegdheden om aan die informatie te komen waren dus al voorhanden. Echter, die informatie werd niet of onvoldoende uitgewisseld tussen de verantwoordelijke diensten en tussen landen. En in sommige gevallen was de risico-inschatting verkeerd. Het “gat” zat dus vooral in het gebrek aan samenwerking en uitwisseling, en minder in een gebrek aan informatie en bevoegdheden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het huillie huillie van GeenStijl

De kogel kwam van links, toen in 2002 Pim Fortuyn gedood werd. Na de dood van Van Gogh in 2004 werd opeens iedere moslim aanhanger van een “fascistische ideologie”, uit op wereldheerschappij. Maar toen een hoogblonde Noor besloot een massamoord te begaan en uit zijn nagelaten evangelie blijkt dat hij zich in belangrijke mate heeft laten beïnvloeden door Wilders, en idioten gingen roepen dat de PVV-ideologie hier verantwoordelijk voor is schoot GeenStijl opeens in een politiek-correcte kramp.

De Noor was volgens het weblog een eenzame (maar wel berekenende) gek, en niets daarvan kan de PVV aangerekend worden. Een mooi artikel dat je voorhoudt dat je een complete groep niet verantwoordelijk kan houden voor wat een enkeling doet. Je hoeft maar een paar woorden te veranderen en je hebt een vlammend betoog tegen het over een kam scheren van moslims met de Bouyeri’s van deze samenleving.

Een beetje zelfreflectie zou wonderen doen, daar op de burelen van Marck Burema et al.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Breivik groter gevaar voor individuele vrijheid dan Al-Qaeda

Waarom zijn Amerikanen niet veel vaker slachtoffer van vreselijke terroristische aanslagen, wilde Foreign Policy-redacteur Daniel Byman vlak na de aanslagen in Oslo en de moordpartij op Utoya weten. Belangrijke factor: kloek optreden van Amerikaanse opsporings- en inlichtingendiensten en de militaire successen tegen al-Qaeda. Kort gezegd: door individuele vrijheden in te leveren voor collectieve veiligheid. Een helder standpunt en Byman toont overtuigend aan dat die keuze ook het wenselijk effect heeft gehad.

Byman schreef zijn heldere analyse vlak na de Noorse aanslagen. Toen de wereld nog naarstig zocht naar een link met al-Qaeda of resten daarvan. Gezien de modus operandus van de dader sloten commentatoren een actie van een eenling uit. Dit drama was geen Virgina Tech, Columbine, Gabrielle Giffords of Fort Hood, maar, gezien de complexiteit, een georganiseerde afstraffing vanwege de Noorse aanwezigheid in Afghanistan. Al snel wezen analisten richting al-Shabab (Somalische extremisten). In de wirwar aan feiten en de verschrikkelijke beelden die keer-op-keer werden herhaald was die analyse bijna een geruststelling. Terroristen – ja, daar hebben we de nodige ervaring mee en dus onze maatregelen voor getroffen. Die kunnen niet alles voorkomen, maar wel heel veel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de dag: De daden van Anders Breivik

[qvdd]De daden van Anders Breivik mogen in Nederland, net als in de rest van de wereld, oprechte afschuw wekken en veroordeeld worden, zijn gedachtegoed is diep in de Nederlandse samenleving doorgedrongen. Wie dat wil ontkennen, is ziende blind – of bang.

Lees de hele column van Bas Heijne, op de site van de NRC

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende