Helder over taakstraffen en criminaliteit

Het debat tussen links en rechts over taakstraffen, therapie en strenger straffen is geen meningsverschil over wat het best helpt tegen criminaliteit. Achter dit debat zit vooral een meningsverschil over het belangrijkste doel van de straf. Het is al een oud filmpje, maar ik zie hem op de sociale media nog vaak gepost worden als het erom gaat aan te tonen dat er bij de PVV een steekje los zit: Lilian Helder die loopt te stuntelen en nauwelijks uit haar woorden komt, terwijl ze feitelijk aan wil tonen dat statistisch onderzoek niet mogelijk is omdat ‘persoon A nooit met persoon B valt te vergelijken’. https://www.youtube.com/watch?v=R9cNsK0s9WQ Dit filmpje leidt een eigen leven, maar valt op fora makkelijk te pareren doordat Helder twee jaar later ogenschijnlijk gelijk kreeg, toen andere wetenschappers het besproken onderzoek onderuit haalden door de methode te bekritiseren: inderdaad is er een verschil tussen de onderzochte groepen – niet meegenomen is het effect in het onderzoek dat de mensen met een taakstraf van de rechter juist een taakstraf kregen omdat de rechter meende dat een taakstraf zou helpen. Dit leverde Helder te zijner tijd een pluim van het NRC op (“Helder heeft toch verstand van statistiek”) en een paar triomfantelijke tweets van haarzelf.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Straffen van werklozen in UK werkt niet:

Goh:

The five-year exercise tracking hundreds of claimants concludes that the controversial policy of docking benefits as punishment for alleged failures to comply with jobcentre rules has been little short of disastrous.

“Benefit sanctions do little to enhance people’s motivation to prepare for, seek or enter paid work. They routinely trigger profoundly negative personal, financial, health and behavioural outcomes,” the study concludes.

 

Sanctions generally delivered poor outcomes, including debt, poverty and reliance on charities such as food banks, the study found. Often imposed for trivial and seemingly cruel reasons, they frequently triggered high levels of stress, anxiety and depression.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Kiezen en Delen | Wie zoet is…

COLUMN - Twee mannen staan op een perron in Keulen. Éen van beiden, Günther, gooit zijn koffiebeker op de grond. Manfred stapt op hem af en zegt vermanend “Wil je dat bekertje even oprapen? Het perron is geen afvalbak.”

Dit wordt geen Duitsersmop. Het bovenstaande geënsceneerde voorval was onderdeel van een wetenschappelijk experiment over normhandhaving. Een paar seconden later liet éen van beiden namelijk zijn tas met boeken vallen. De onderzoekers registreerden hoe vaak diegene geholpen werd door toeschouwers, en of dat afhing van zijn gedrag daarvoor.

Of Manfred net Günther had berispt, had geen invloed op of hij hulp kreeg – 40% van de omstander hielp hem. Daarentegen hielp men Manfred, als hij na zijn bekertje ook nog zijn boeken liet vallen, minder dan half zo vaak.

Waarom helpen we onbekenden eigenlijk? Daarvoor zijn twee verklaringen. De positieve is ‘what goes around comes around’- ik help haar, daarom help jij mij, zoals op online platforms als Peerby. De negatieve verklaring is dat we gestraft kunnen worden door types als Manfred als we asociaal gedrag vertonen. Maar die tweede verklaring is controversieel. Waarom zou iemand de moeite doen om een ander te straffen, als hij daar zelf niets voor terugkrijgt, maar wel het gevaar loopt in elkaar geslagen te worden?

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Geloof in straf

COLUMN - Het blinde geloof in strenger straffen helpt ons steeds verder van de regen in de drup.

Wie z’n ziektekostenverzekering niet betaalt, krijgt een boete. Veel mensen die dat treft kunnen die boete helemaal niet betalen. Daardoor komen ze in een wanbetalersregeling terecht. Ondertussen zit inmiddels twee procent van de hele bevolking in zo een regeling.

Ook in de sociale zekerheid werkt men sinds kort met hoge boetes om fraude tegen te gaan. Het blijkt echter dat mensen hierdoor langer in een uitkering blijven hangen.

En erger: omdat ze in de financiële problemen komen, blijken ze nota bene juist sneller geneigd tot fraude.

Ondertussen verhoogt Teeven de straffen van het jeugdstrafrecht. Maar los van dat mensen opsluiten bepaald niet goedkoop is, is al lang aangetoond dat crimineel gedrag hierdoor eerder wordt bevorderd dan tegengegaan.

Het is zo verleidelijk om te geloven in het effect van strenger straffen. Als er een hoge straf voor staat, bedenken mensen zich wel tweemaal voordat ze de fout ingaan, toch?

Dat klinkt ook zo logisch. Waarom werkt het dan niet?

Om te beginnen gaat het fout bij het idee dat mensen ongewenst gedrag zouden vertonen omdat ze de straf die erbij staat zo lekker laag vinden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Zwaarder straffen

Het zal absoluut preventief werken, daar ben ik van overtuigd

Minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) wil minimumstraffen invoeren voor een aantal geweldsmisdrijven. In weerwil van inmiddels de nodige stapels met onderzoeken die aangeven dat er geen preventieve werking uit gaat van zwaarder straffen en de lichtende voorbeelden in diverse andere landen die dat ondersteunen, is hij “overtuigd” dat het gaat werken.
Vijf jaar geleden konden we nog besmuikt lachen om de zogeheten “faith based policies” in de VS. Nu hebben we het ook hier.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoogbejaarde gevangenen

Strengere straffen? Levenslang opbergen? Documentaire van Al-Jazeera laat zien wat je dan krijgt. Bibberende oudjes, met dementie of kanker, de gevangenis als verpleeghuis. Gevolg van de Amerikaanse ’toughness on crime.’

We zien een honderdjarige die zijn misdaad 66 jaar geleden pleegde. “Hij heeft een leven lang in de gevangenis gezeten,” zegt een vrijwilliger. “Laat hem gaan.” “Wij kunnen toch geen kwaad meer,” zegt een andere stokoude veroordeelde. Ik vraag me af wie dan voor ze zal zorgen (@hmblank, videovolt).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Softe rechters (5) | De kwestie Eerdmans

Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag weer een stuk van filosoof en jurist Ron Ritzen. De reeks beslaat 5 afleveringen. Hier afleveringen 1, 2, 3 en 4


Er deugt helemaal niets aan het rechtsstelsel, meent Joost Eerdmans, voormalig LPF’er en medeoprichter van het Burgercomité tegen Onrecht. Bij Pauw & Witteman mocht hij uitleggen waarom. Eén van de redenen is dat vrouwen geen goede rechters kunnen zijn. Te soft. Dat leidde tot een hoop commotie en in de Volkskrant kreeg hij een herkansing. Zijn “laat ik helder zijn: ik ben dol op vrouwen” was de weinig hoopvolle introductie om zijn opmerking te nuanceren. Was er empirisch bewijs voor zijn stelling dat vrouwen lichter straffen, vroeg Eerdmans zichzelf af? “Nee”, gaf hij ruiterlijk toe. “Maar is het vreemd om te veronderstellen dat een vrouwelijke rechter minder aan vergelding denkt dan aan resocialisatie van de dader? Ik denk dat de (…) algemeen aanvaarde karaktereigenschappen van de vrouw haar oordeel over misdadigers en hoe die aangepakt moeten worden, milder zullen maken dan die van een man.”


Het antwoord op Eerdmans retorische vraag of het vreemd is om zo te denken, luidt als volgt: het is in elk geval volstrekt onlogisch. Zelfs al zou er zoiets zijn als de algemeen aanvaarde karaktereigenschappen, dan nog betekent het niet dat alle vrouwelijke rechters per definitie over die eigenschappen beschikken. De overlijdingsleeftijd van de gemiddelde Nederlandse man is nog steeds lager dan die van de gemiddelde vrouw, maar dat betekent dus niet dat alle vrouwen ouder worden dan mannen.
De Volkskrant was over Eerdmans betoog – nou ja, betoog is misschien een groot woord – enthousiaster dan ik, want niet veel later mocht Eerdmans de hele rechterlijke macht door het slijk halen: rechters hebben vele petten; ze bezoedelen het imago van een onkreukbare magistratuur. En voor dat ik het vergeet: te soft.
Eerst maar eens die vele petten. Elke nevenfunctie van iedere rechter is op de publieke site van de Raad van Rechtspraak te vinden. Bovendien heeft de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak een aantal jaren geleden de ‘Leidraad onpartijdigheid van de rechter’ opgesteld. In dat protocol wordt aangesloten bij de uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en de Hoge Raad. Bovendien kan een rechter worden gewraakt als hij in de ogen van de verdachte of zijn advocaat bevooroordeeld is.
Eerdmans’ verhaal over ‘de vele petten’ van rechters, klopt helemaal niet. Hij toverde die uit zijn eigen hoge hoed. Slechts de helft van de rechters heeft één nevenfunctie en dan hebben we het over ‘petten’ als lid van een oudercommissie van een kindercrèche, scheidsrechter, lid van een klachten- of examencommissie etc. Slechts een enkele rechter heeft meer dan één nevenfunctie of een echt commerciële functie.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Softe rechters (4) | Saban B. in het nieuws

Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag weer een stuk van filosoof en jurist Ron Ritzen. De reeks beslaat 5 afleveringen. Hier afleveringen 1, 2 en 3

“Rechters moeten uitleggen, uitleggen en nog eens uitleggen”, aldus Van den Emster, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak. Ook weet de raad te melden dat het beeld dat de gemiddelde Nederlander heeft over rechtspraak, vooral gebaseerd is op de verslaggeving door de media.
Theo de Roos, hoogleraar strafrecht (UvT), is uiterst tevreden over de rechtbankjournalistiek van de Volkskrant, NRC en Trouw. Maar er zijn helaas ook andere, dominante informatiebronnen. In een eerder stuk, Softe rechters (1), wees ik op het trio Eerdmans, Leistra & Paradijs. Laat ik met die laatste beginnen.

De hoofdredacteur van de Telegraaf, Sjuul Paradijs, zette bij Pauw & Witteman (17.9.09) advocate en senator Böhler weg als een wereldvreemd wezen: “u leeft op een andere planeet”. Wilde Böhler iets vreemds? Kennelijk wel, want ze vond dat je eerst de feiten moet kennen, wil je ergens (in dit geval Saban B.) over kunnen oordelen. Op het moment van de uitzending was er nauwelijks meer bekend dan dat Saban B. de benen had genomen. Maar Paradijs had daar geen boodschap aan. Hij sloeg de plank dan ook mis, toen later de feiten boven water kwamen. Ook het OM reed een behoorlijk scheve schaats.

Een paar dagen eerder, op 22 september, schreef Leistra over Saban B. Dat was één dag voor dat minister Hirsch Ballin over de zaak verantwoording zou gaan afleggen aan de Kamer. Voor Leistra maakte het kennelijk niet uit wat de minister te melden had, want de conclusie stond bij voorbaat al vast: Hirsch Ballin moest sowieso opstappen.
Was Leistra dan zo goed op de hoogte van de zaak dat tekst en uitleg van Hirsch Ballin geen relevante informatie meer kon opleveren? De bronnen, waarop Leistra zich beriep, waren uiterst summier. Een bevestiging van het OM dat Baran ontsnapt was, een bericht in het Parool dat Baran verlof kreeg om zijn gezin te bezoeken en een artikel in de Telegraaf, was voor Leistra meer dan genoeg om ‘wederhoor’ overboord te zetten.
Eén bron vond Leistra kennelijk niet vermeldenswaardig en dat was zijn eigen commentaar dat ’s ochtends op 18 september verscheen. Maar in dit stuk repte Leistra niet over de rol van het OM, maar sprak hij enkel over blunderende rechters. “Niet minder dan zes raadsheren van het Gerechtshof in Arnhem zagen echter geen redenen om zijn verzoek af te wijzen. Een onbegrijpelijke beslissing.” Leistra was dus op dat moment niet goed op de hoogte hoe de zaak werkelijk in elkaar zat, maar trok vervolgens wel al conclusies over het handelen van rechters in forse bewoordingen (zoals “blunders”, “onvoorstelbare naïviteit”, “wereldvreemde types”).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Softe rechters (3) | Een moordmachine komt vrij!

Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag weer een stuk van filosoof en jurist Ron Ritzen. De reeks beslaat 5 afleveringen.

“Experts vrezen vrijlating wrede tbsmoordenaar Dirk de V.”, kopte de Telegraaf op 9 september van dit jaar. “De meest gevreesde crimineel van ons land had gisteren een uitje: in Arnhem diende zijn hoger beroep tegen de verlenging van zijn tbs-behandeling. Justitie zit in haar maag met Dirk de V. (59), omdat de moordenaar zó levensgevaarlijk is dat hij eigenlijk zou moeten worden behandeld in een extreem zwaarbeveiligde tbs-kliniek. Probleem: zo’n afdeling bestaat niet. Maar vrijlaten van De V. is helemaal geen optie, want zeggen experts: ‘Dat kost mensenlevens!’ ”

Rob Zijlstra, rechtbankverslaggever van het dagblad van het Noorden, las dit bericht met stijgende belangstelling. Zijlstra kende deze zaak namelijk als geen ander. Hij was namelijk aanwezig bij de zitting over het hoger beroep in de zaak over de tbs-verlenging in hoger beroep van Dirk de V. bij het gerechtshof in Arnhem. De V. vermoordde in 1999 op gruwelijke wijze een willekeurige onschuldige man en kreeg onder meer tbs.
In de Telegraaf stond dat De V. hebben geëist dat zijn gedwongen tbs-behandeling werd gestaakt. Hij zou dan mogelijk op korte termijn kunnen vrijkomen. De teneur was duidelijk: de moordmachine zou binnenkort weer rondlopen.

Zijlstra herkende een paar zinnen uit het stuk, want die kwamen uit zijn stuk. Maar nog verbaasder was hij over de inhoud. Zijlstra: “Maar tijdens de verlengingszitting eiste Dirk de V. helemaal niet dat zijn gedwongen tbs-behandeling wordt gestaakt. Integendeel zelfs. Dirk de V. staat op de nominatie te worden overgeplaatst naar een longstay-afdeling, zonder behandeling. Daar verzet hij zich tegen. Hij eist juist weer in behandeling genomen te worden, binnen de muren van de tbs. Dat is heel iets anders, veiliger ook.”
Zijlstra noemt het stemmingmakerij. “Tijdens de zitting zei zijn advocaat dat een verlenging van tbs voor De V. onvermijdelijk is. Dat de man mogelijk op korte termijn vrij dreigt te komen, is niet aan de orde.” Saillant detail: de Telegraaf-collega was niet aanwezig bij de zitting.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Softe rechters (2) | Het onderzoek van Raad voor de Rechtspraak in de media

Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag weer een stuk van filosoof en jurist Ron Ritzen. De reeks beslaat 5 afleveringen.

Rechters zijn soft“, giert het al een tijd door de media. De raad voor de Rechtspraak liet een onderzoek uitvoeren en kwam tot de volgende conclusies: vier op de vijf Nederlanders vindt dat rechters hun beslissingen beter moeten uitleggen aan gewone burgers. Zevenentwintig procent van de Nederlanders heeft veel vertrouwen in de rechter en drieënveertig procent van de Nederlanders heeft een neutrale houding ten opzichte van de rechtspraak. Vijfentachtig procent van de Nederlanders is van mening dat misdadigers te licht worden bestraft, omdat de wetten niet streng genoeg zijn en de rechters “te soft”. Tweederde is het eens met de stelling dat de rechter in de ogen van de publieke opinie nooit streng genoeg zal straffen.
Ook weet de raad te melden dat het beeld dat de gemiddelde Nederlander heeft over rechtspraak, vooral gebaseerd is op de verslaggeving door de media. Slechts vijf procent van de respondenten kan op basis van eigen ervaring een oordeel geven.
Dat roept de vraag op wat de media schreven of lieten zien naar aanleiding van dit onderzoek.

Elsevier vond het bericht kennelijk gefundes fressen: “Criminelen worden niet zwaar genoeg gestraft. Ook moeten rechters hun beslissingen beter uitleggen. Dat vindt een ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking. 85 procent van de ruim 800 ondervraagden vindt de straffen die rechters opleggen, te laag. In vergelijking met andere landen is het vertrouwen in de rechtspraak hoog, concludeert de Raad. Een op de vier Nederlanders zegt veel vertrouwen in de rechter te hebben. Daar staat wel tegenover dat bijna dertig procent negatief tegenover de rechtspraak staat.” Maar daar staat ook tegenover dat 43% een neutrale houding heeft. En feitelijk had niet 25%, maar 27% procent van de burgers veel vertrouwen heeft.
Dan krijgt het bericht een verrassende wending. “Ook politici zijn vaak verontwaardigd over lage straffen die rechters opleggen. Zo pleit de PVV ervoor om voor zware delicten minimumstraffen in te voeren. De Kamer is daar in meerderheid tegen.” Maar het onderzoek ging helemaal niet over politici. Dit punt duikt gewoon midden in het artikel uit het niets op.
Het artikel gaat weer verder over het onderzoek. “Tachtig procent van de Nederlanders vindt ook dat rechters hun uitspraken niet goed genoeg uitleggen, blijkt uit het onderzoek van de Raad. Met open dagen in rechtszalen en de website rechtspraak.nl probeert de Raad voor de Rechtspraak de communicatie te verbeteren. Dat lukt niet erg. Gisteren nog concludeerde dezelfde raad dat maar veertig procent van de vonnissen voldoet aan de eigen leesbaarheidscriteria.” Elsevier legt hier een oneigenlijk verband, want volgens de Raad spreekt slechts 5% uit eigen ervaring. De rest wordt door de media gevoed.

Volgende