Le Pen is verslagen door Macron! Is de wereld nu weer veilig?

Le Pen is verslagen door Macron. En Janez Janša, de extreemrechtse premier van Slovenië, is verslagen door de centrumlinkse Golob. [ Dit artikel verscheen maandag 25 april op grutjes.nl ] Goed nieuws zou je zeggen, en dat is het ook. Maar het soort teksten zoals Michael McFaul (adviseur van president Obama) die hier bezigt, zijn compleet over de top. https://twitter.com/McFaul/status/1518302676051644416 Dit is namelijk totaal geen "gigantische overwinning voor democratische waarden", laat staan dat "het wereldwijde tij nu gekeerd is", de extremistische Janša heeft ongeveer net zoveel stemmen gekregen als de vorige keer. Het is gaaf dat een andere partij groter is geworden, maar extreemrechts is niet kleiner geworden. Janša's SDS (De Sociaaldemocratische Partij van Slovenië hernoemde zich in 2003 in SDS, Sloveense Democratische Partij) is tegenwoordig niet alleen maar radicaal rechts-populistisch, maar heeft zelfs banden met neonazistische Blood and Honour-groepen. En ze hebben dus net zoveel stemmen als de vorige keer. En de Franse Le Pen dan? Die heeft zelfs juist veel méér stemmen dan vorige keer. Zelfs ondanks de oorlog in Oekraïne, en het algemeen bekende feit dat Poetin Le Pen met miljoenen heeft gesteund. Dus hoezo hebben de democratische krachten een gigantische overwinning behaald op extreemrechts? Extreemrechts is precies even sterk gebleven in het ene land, en is flink gegroeid in het andere. Gemarginaliseerden hielden Macron in het zadel, met dichtgeknepen neus Zoals Fatima Faid en Okke Ornstein terecht opmerken op Twitter: ”Macron heeft niet gewonnen om zijn neoliberale programma, maar dankzij de stem van arm en POC Frankrijk. Zij, die eigenlijk liever radicaal-linkse kandidaat Jean-Luc Mélenchon hadden gezien, hebben voorkomen dat Frankrijk met een extreemrechtse regering opgescheept zou komen te zitten.” "Macron zal ze belonen voor de redding van zijn land van het fascisme, door nog meer xenofobe wetten te maken. Dit is namelijk wat er altijd gebeurt; in plaats van zich te realiseren wie de offers heeft gebracht en daar verbinding mee te zoeken, gaan ze meteen verder met vergeefse pogingen de kiezers van de vijand te paaien. Obama deed dat, Biden doet dat, Macron deed dat, Rutte doet dat." "Macron is toch zelf begonnen over ‘het probleem vd hoofddoek'? Wat een zeer belanden onderwerp is, gezien de genocide door Frankrijk in Algerije waarbij de hoofddoek als excuus voor van alles is gebruikt." "Het zijn ook de bewoners van de verarmde streken op het platteland, de mensen die zich een slag in de rondte hebben geprotesteerd tegen neoliberale pensioenwetten etc. — en die allemaal met dichtgeknepen neus op hem hebben gestemd vandaag — die hij in de kou gaat laten staan." Glorieuze overwinning, of uitgesteld verlies? Terug naar de tekst van Obama-adviseur McFaul, met zijn enorme overwinning, want ik wil graag nog wat commentaar toevoegen aan de zinnige (geparafraseerde) woorden van Faid en Ornstein. In plaats van op te scheppen over 'giant victories', die in werkelijkheid dichter bij een uitgesteld 'defeat' liggen, zouden centristen de oorzaken van de opkomst van extreemrechts eens moeten aanpakken. Wablief, centristen? Yep, oftewel [expand title='het politieke midden.']Dat wil zeggen de gevestigde politieke partijen van centrumlinks tot al-lang-niet-meer-zo-centrum-rechts. Van Volkskrant tot Telegraaf, van GroenLinks tot VVD: Het volk dat meestal zegt geen ideologie te hebben, maar wat juist diep ideologisch is, en gelooft in marktwerking met een dun sociaal laagje, in een neoliberale combinatie van kapitalisme en (niet teveel) sociale wetgeving. Het volk wat zich afzet tegen 'populisme' maar daar zeker zelf ook niet vies van is, en wat kapitalisme als een natuurgegeven beschouwt waar men vooral niets tegen wil doen. [/expand] Waarom wordt radicaal rechts wereldwijd steeds dominanter? De centrumpartijen hebben extreemrechts dus helemaal niet definitief verslagen in de Franse en Sloveense verkiezingen. En wereldwijd zien we al ruim twintig jaar een opleving van fascisme en autoritaire krachten. Wat zijn de belangrijkste oorzaken van de opkomst van extreemrechts? Dat zijn de centristen zelf. Dat is groeiende ongelijkheid. Dat is groeiende precariteit (onzekerheid over je bestaan door flexbanen, flexzorg, flexwonen en flexpensioen). Dat is de bestaansonzekerheid door de klimaatcrisis en de corona-pandemie, die allebei niet werkelijk zijn bestreden door het politieke centrum, maar die slechts worden gemitigeerd, hoogstens een beetje zijn verzacht of uitgesteld, waarna om te beginnen de meest kwetsbaren alsnog de prijs betalen. Want mensen die onzeker zijn en zich bedreigd voelen, stemmen sneller op 'sterke mannen'. Op autoritaire leiders met een zondebokverhaal. Die je vertellen dat de wereld niet ingewikkeld is maar reuze simpel (want alles is de schuld van links, joden, moslims en asielzoekers) Die je vertellen dat jij niks hoeft te veranderen, maar dat je naar beneden mag trappen en dat alles dan goed komt. Dat extreemrechtse sprookje vindt een vruchtbare bodem van onzekerheid en crisis, die door centristen is neergelegd. Meer belangrijke oorzaken van de opkomst van extreemrechts? Dat zijn centristen die de volgende bezuinigingsronde aankondigen op mensen die toch al niks hebben, en daarbij vrolijk uit extreemrechtse vaatjes tappen om de aandacht af te leiden. (Elke dag is er bijvoorbeeld wel weer een VVD'er die de sociale huursector verder sloopt, maar er een verhaal bij ophangt over asielzoekers die zogenaamd de woningnood zouden veroorzaken) https://twitter.com/DominiqueHeyde/status/1518316741415342082 Dat zijn ook centristen zoals de journalist Dominique van der Heyde (chef politieke redactie NOS) die vandaag moord en brand roept, omdat Twitter eindelijk het racisme van Wilders beu is. Ze eist dat Schreeuwwitje weer mag tweeten, want het zou ondemocratisch zijn als anti-democraten niet meer mogen oproepen tot haat tegen moslims. Cultuuroorlog En, niet te vergeten, een belangrijke motor achter de groei van extreemrechts in de wereld is de zelfbenoemde 'cultuuroorlog' die extreemrechts al sinds mei '68 voert tegen links en minderheden. Waarbij extreemrechts het woord 'ras' heeft vervangen door woorden als 'minderwaardige culturen en religies', maar daar nog altijd zogenaamd minderwaardige mensen mee bedoelt. Die 'cultuuroorlog' had niet heel veel effect, tot centristen zo'n 20 jaar geleden massaal besloten om haar te gaan versterken. In Nederland vooral sinds de media Fortuyn omarmden en hoog in de peilingen hesen, zoals ze dat daarna ook met Schreeuwwitje deden, en met Blut, Boden und Baudet, en met BBB en Ja21. Al twintig jaar moeten we elke dag weer naar 'bezorgde burgers' luisteren. Elke week moeten we weer horen hoe zielig Derksen is sinds hij is 'gecanceld door wokies' (en twee keer zo vaak op tv is als voorheen). Elk uur is er wel iemand die zegt dat de dood (van anderen) nu eenmaal bij het leven hoort. Elke dag staat er wel een extreemrechtse columnist in een centristische krant, zelfs tot en met Theodor Holman (Parool) die zich openlijk 'verwant voelt' met de fascistische terrorist Breivik. De cultuuroorlog is zo succesvol dat pseudolinkse partijen het over 'rotmarokkanen' hebben en dichte grenzen eisen. Extreemrechtse samenzweringstheorieën zijn door centristen zo ver omarmd dat ook dit kon gebeuren, al in 2017: Duisenberg, een VVD Kamerlid wat vond dat de universiteiten gezuiverd moeten worden van cultuurmarxisme (wat door Hitlers NSDAP 'Kulturbolschewismus' werd genoemd), werd aangesteld als het hoofd van de VSNU, de koepel van universiteiten. Maskers af jegens vluchtelingen Sinds de grote vluchtelingenstromen van de Tweede Wereldoorlog, ook van miljoenen Europese vluchtelingen, pretendeerde Europa om vluchtelingen te geven. Dat kreeg een weerslag in het Vluchtelingenverdrag en het verbod op [expand title='refoulement.'] Zoals Amnesty International schrijft: "Refoulement is het terugzenden van vluchtelingen naar hun land van herkomst als zij vervolging te vrezen hebben. Refoulement is verboden volgens het internationaal Vluchtelingenverdrag (artikel 33). In West-Europese rechtspraak wordt voor bescherming tegen refoulement vaak verwezen naar artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Mensenrechten, dat bescherming biedt tegen marteling en wrede behandeling." Daarnaast is het VN Folterverdrag belangrijk, wat de uitzetting verbiedt van een persoon naar een staat waar deze het risico loopt gefolterd te worden. Het Vluchtelingenverdrag verbiedt onder andere de discriminatie van vluchtelingen. (artikel 3) De ene vluchteling mag niet anders behandeld worden dan de andere op basis van nationaliteit (artikel 8). Als asielzoekers de grens zonder toestemming oversteken om direct asiel aan te vragen, mag dat niet bestraft worden (er is immers meestal geen andere mogelijkheid) en moet de asielaanvraag serieus in behandeling genomen worden. (art. 33) Pushbacks zijn daarom verboden. Dat was deels vanwege werkelijk gevoelde betrokkenheid bij mensenrechten. (Tenminste bij mensenrechten van sommigen, want we hebben het hier over koloniserende landen.) Deels is het ook gewoon veel beter voor je economie en samenleving om vluchtelingen fatsoenlijk te behandelen, en bijvoorbeeld toestemming te geven om te werken en in hun eigen onderhoud te voorzien. Maar die notie lijkt te zijn verloren. [/expand] We hebben hier op Grutjes al vele artikelen geschreven over de ondermijning van vluchtelingenrechten door centristen. Maar in de afgelopen paar jaar gaan de maskers werkelijk in rap tempo af. Discriminatie van niet-Oekraïense vluchtelingen Hoewel zowel onze eigen Grondwet en strafwet, als artikel 3 van het Vluchtverdrag discriminatie van vluchtelingen op basis van nationaliteit of huidskleur streng verbiedt, doet Nederland niet eens meer alsof. Racisme is verheven tot basis van ons asielbeleid. [caption id="attachment_5445" align="alignnone" width="400"] Racistische drek op topniveau[/caption] Oekraïners 'met blond haar en blauwe ogen' worden totaal anders behandeld dan andere vluchtelingen, niet alleen door de pers maar ook door de staat. Ze mogen bijvoorbeeld direct werken terwijl andere asielzoekers dat juist niet mogen, krijgen veel soepeler regels voor gezinshereniging dan anderen, en ze hoeven niet direct asiel aan te vragen. Hoewel er gerust ook in de opvang van Oekraïners nog zaken verbeterd kunnen worden, vallen zij dus onder een totaal ander regime met veel meer rechten. Zelfs wie hen wil helpen valt onder een ander regime: als je een Syrische asielzoeker een lift geeft van Amsterdam naar het aanmeldcentrum in Ter Apel, zodat hij zich daar kan melden, kun je een zware boete of zelfs gevangenisstraf krijgen wegens mensensmokkel. Maar als je als asielzoeker een Oekraïens paspoort kunt laten zien, mag je de eerste dag zelfs gratis reizen met het openbaar vervoer. Voor de duidelijkheid: Dat is allemaal super goed. Maar het is onmiskenbaar discriminatie dat andere asielzoekers dit allemaal niet mogen. En het was niet extreemrechts die deze regels invoerde, maar 'het politieke midden'. Pushbacks Voor wie denkt dat we andere vluchtelingen 'toch ook best goed behandelen': Check de Griekse kustwacht eens, die met medewerking van het Europese anti-vluchtelingenleger Frontex asielzoekers ontvoert en besteelt, en vervolgens zonder bootje op zee dumpt. Dit zijn mensen die gewoon het recht hebben om asiel aan te vragen. Dit is geen incident. Het aantal (volkomen illegale) pushbacks door de Grieken loopt intussen in de tienduizenden. De Europese commissie vindt het allemaal heel vreselijk, maar doet er in feite niks aan, net als ons eigen kabinet. Libische slavenhalers Nederland heeft letterlijk Libische slavenhalers getraind die vluchtelingen ontvoeren uit internationale wateren, om ze te verkopen als tot slaaf gemaakte. We noemen deze slavenhalers eufemistisch 'de Libische Kustwacht'. Europa heeft ze beloond voor hun uitgebreid gedocumenteerde misdaden met 455 miljoen euro en gratis materiaal. Marteling van vluchtelingen door Europese landen Wat dacht je hier van? Polen martelt vluchtelingen, inclusief kids. Het geweld is zo extreem dat bij sommigen zelfs de benen moesten worden afgezet. Reden? Ze zijn niet wit. Wat doet Rutte? Niets, want ze zijn niet wit. Voor wie wil zeggen: "Polen heeft inderdaad mensen illegaal opgesloten, kids laten hongeren en massale illegale pushbacks van vluchtelingen uitgevoerd. Maar dat bij sommigen benen werden afgezet, was vanwege illegale pushbacks, niet vanwege marteling"... ...Aan die persoon wil ik vragen: Vertel me het verschil. En vertel me dan nog eens over je overwinning op extreemrechts. Gigantische victorie Het is tijd dat centristen eens ophouden met 'gigantische victories' te claimen over extreemrechts. Als er al een victorie was, hebben zij er niets voor gedaan. Integendeel. Terwijl centristen claimen te vechten tegen extreemrechts, is het nu juist hun wantrouwen jegens burgers, hun verdediging van extreem rijken, hun aanvallen op gemarginaliseerde mensen, hun neoliberale bezuinigingsoperaties en hun constante geflirt met sociaaldarwinistische gezondheidszorg, institutioneel racisme en uitbuiting... ...die de extreemrechtse agenda die ze zeggen te bestrijden, alleen maar versterkt. Terwijl het centrum alsmaar meer ideeën van extreemrechts overneemt, in de hoop rechtse kiezers aan zich te binden, is de vraag eigenlijk niet eens meer wanneer extreemrechts opnieuw een president levert... Maar of het centrum nog wel te onderscheiden is van radicaal rechts. [expand title='Fotocredits'] Kopfoto: Lewis Carroll (ja, die Lewis Carroll), CC0, via Wikimedia Commons. Baudet en Cliteur: Mix van: - Paul Cliteur door Vera de Kok (CC BY-SA 4.0) - Thierry Baudet door Elekes Andor (CC BY-SA 4.0) - Ivanhoe (filmposter 1913, public domain) [/expand]

Foto: European People's Party (cc)

Groene partij op winst in Slovenië

De spanning stijgt in Frankrijk voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Wordt het Macron of Le Pen? Opmerkelijk: drie Europese premiers hebben zich openlijk uitgesproken voor Macron. In de laatste polls neemt hij enige afstand van Le Pen. Spannend wordt het zondag ook in Slovenië waar de regerende partij SDS in de parlementsverkiezingen wordt uitgedaagd door de nieuwe centrum linkse formatie Gibanje Svoboda (Vrijheidsbeweging). GS staat met Robert Golob in de peilingen vrijwel even hoog als de SDS van premier Janez Jansa (foto). De partij heeft een gematigd groen profiel en zoekt een balans tussen industriële vernieuwing en milieubescherming. De voorganger, Groene Actie Partij, heeft nu twee van de 90 zetels in Sloveense parlement. Volgens de peilingen zou Gibanje Svoboda zondag op 25% kunnen rekenen.

Lijsttrekker Golob was tot voor kort directeur van een electriciteitsbedrijf. Hij is in het verleden ook al eens staatssecretaris geweest. Hij is een manager die altijd met politiek bezig is geweest. En hij heeft kennelijk voldoende charisma om veel mensen aan te spreken. Gibanje Svoboda richt zich op de volledige afschaffing van fossiele brandstoffen, afvalvermindering, de lancering van miljardeninvesteringen in hernieuwbare energiebronnen, duurzame mobiliteit, zelfvoorziening op het gebied van energie en voedsel, evenals de groene transformatie van industrie en landbouw. Het programma is volgens Tanja Fajon, leider van de sociaaldemocratische partij, aantrekkelijk genoeg voor het vormen van een coalitie met de huidige linkse oppositie.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Hans Porochelt (cc)

Grote en kleine zondaars

De Europese Commissie publiceerde dinsdag het tweede rapport over de rechtsstaat in de 27 EU-landen. Deze ‘rechtsstaat-APK’ is oorspronkelijk een initiatief van D66 Europarlementslid Sophie in ’t Veld. Het rapport beschrijft de stand van zaken op het gebied van rechtspraak, rechtsbescherming, corruptiebestrijding en vrijheid van de media. Het doet geen aanbevelingen en er zijn geen sancties aan verbonden. In dit tweede rapport gaan opnieuw de meeste zorgen uit naar de ‘usual suspects’ Hongarije en Polen. Beide landen hebben zich onmiddellijk van de bevindingen gedistantiëerd.

De vraag wordt dan ook opgeworpen wat de zin is van deze jaarlijkse keuring waarvoor in elk land tientallen organisaties gegevens moeten inleveren. Heeft het wel zin alle kleine zonden tegen de principes van de rechtsstaat elk jaar vast te leggen als de grote zondaars vrijuit blijven gaan? “Het is niet het belangrijkste doel van het rapport om de problemen die we hebben met Hongarije en Polen op te lossen”, zei een hoge ambtenaar van de Commissie. “Het is echt veel makkelijker om het debat over elkaars systemen in veel bredere zin te faciliteren, want wie weet wie er in de toekomst partners gaat uitdagen.” Het doel van dit rapport ligt meer op het gebied van de preventie van ontsporingen, voegde hij er aan toe. Zo zien we dat landen als Malta en Slowakije maatregelen hebben genomen om de situatie in hun land te verbeteren.

Foto: European People's Party (cc)

Europees familiedrama

De kogel is door de kerk. Viktor Orbán, de Hongaarse premier en partijleider van Fidesz (links op de foto), heeft zijn Europarlementariërs teruggetrokken uit de fractie van de EVP. Een scheiding die nog vervelende gevolgen kan krijgen. De statutenwijziging die schorsing van parlementariërs uit de groep gemakkelijker moest maken en die met 148 stemmen tegen 28 afgelopen woensdag werd aangenomen was voor Orbán het teken om na twee jaar geharrewar de stekker er uit te trekken. De Europese christendemocraten zijn eindelijk verlost van dit ‘het blok aan het been’. Twee jaar terug was Fidesz al met een schorsing de wacht aan gezegd vanwege anti-Europese standpunten waar de partij steeds meer op werd aangevallen. De EVP-fractie was na de verkiezingen groot genoeg om dertien Hongaren te kunnen missen, maar de rechterflank, onder leiding van de Duitse CSU, bleek toch nog lang beducht voor de gevolgen van dit verlies. Om erger te voorkomen kun je de dissidenten er beter bij houden, was de gedachte. Partijgenoten uit de buurlanden Oostenrijk en Slovenië hebben zich tot het laatst toe verzet tegen de uitsluiting van de Hongaren.

Wat zijn de gevolgen van dit familiedrama voor de politieke verhoudingen in Europa? De commentator van VoteWatch Europe verwacht dat de samenwerking van de EVP met andere grote partijen in het Europarlement nu makkelijker wordt, maar hij ziet tegelijk ook de kloof tussen Noord-West Europa en de nieuwe lidstaten groeien. En dat betekent kansen voor spelers van buiten de EU (lees: Rusland, China) om meer invloed te krijgen. Orbán presenteert zich in de regio als belangenbehartiger van alle Hongaren, dus ook van Slovaakse Hongaren en van de Roemenen die met een eigen Hongaarse partij zijn aangesloten bij EVP. Het is niet duidelijk of deze partij zich ook gaat terugtrekken. Ook moet nog afgewacht worden wat de Sloveense rechts-nationalistische partij SDS van premier Janez Janša (rechts op de foto) gaat doen. Janša is Orbán’s grootste vriend in de EU en zijn partij heeft vier leden in het Europarlement die ook zijn aangesloten bij de fractie van de EVP.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: European People's Party (cc)

Europese Trump-adepten roeren zich

ELDERS - De Amerikaanse presidentsverkiezingen hebben in Estland en Slovenië geleid tot politieke spanningen.

Mart Helme, de minister van Binnenlandse Zaken van Estland van de conservatieve volkspartij (EKRE), heeft zijn bewondering voor Donald Trump nooit onder stoelen of banken gestoken. Toen afgelopen weekend de Democraat Biden door vrijwel alle media aangewezen werd als winnaar van de presidentsverkiezingen bleef Helme Trump volgen. Hij beweerde in een televisieshow dat de verkiezingen frauduleus waren verlopen en beschreef Biden als corrupt. Zoon Martin, leider van EKRE en minister van Financiën, volgde zijn vader, maar ontsnapte aan een motie van wantrouwen in het Estse parlement. Premier Jüri Ratas van de Centrumpartij nam genoegen met het aftreden van Helme sr. waardoor de coalitie bij elkaar kon blijven. De ex-minister blijft wel gewoon lid van het parlement.

De coalitie die Ratas leidt heeft heel wat te stellen met de extreemrechtse EKRE. Helme is al de zesde minister van EKRE die ontslag neemt sinds de partij in april 2019 toetrad tot de driepartijencoalitieregering van Estland waaraan naast de sociaal liberale Centrumpartij ook nog een andere conservatieve partij deelneemt, Isamaa.

Mediawet

Geheel in lijn met Trumps bekende aanvallen op de pers kwam het parlementslid van EKRE Kalle Grünthal maandag met een nieuwe wet op de publieke omroep. De Estste publieke omroep ERR draait geheel op staatskosten en is vrij van reclameboodschappen. EKRE vindt dat er meer balans moet komen in de berichtgeving. De partij vindt bijvoorbeeld dat in het nieuws over de Amerikaanse verkiezingscampagne meer aandacht is besteed aan Biden dan aan Trump. Een ander voorbeeld dat het ongenoegen van de conservatieven heeft opgewekt betreft een uitzending over het homohuwelijk. Over het traditionele gezin hoor je nooit iets, klaagt Grünthal. Onlangs moest het lid van EKRE in de Raad van Toezicht Urmas Reitelmann zijn zetel opgeven na homofobe opmerkingen over het personeel van de ERR. De voorzitter van de Raad van Toezicht van de ERR, Rein Veidemann, vreest dat de publieke omroep door de nieuwe wet onder staatscontrole komt.

Foto: MPD01605 (cc)

Open grenzen

ELDERS - De meeste Nederlanders zijn om meerdere redenen best blij met de Europese Unie, blijkt uit de nieuwste Eurobarometer. Een van de meest genoemde redenen is de afwezigheid van grenscontroles.

Het afschaffen van de grenscontroles binnen Europa is anders dan velen denken geen besluit van de Europese Unie, maar komt voort uit een aparte regeling tussen Europese landen, het Verdrag van Schengen. Niet alle EU-landen zijn ook Schengen-landen. En enkele niet-EU landen zoals Zwitserland, IJsland en Noorwegen zijn dat wel. Het idee dat je binnen de Schengen-zone zonder problemen van het ene land naar het andere kunt reizen lijkt inmiddels echter achterhaald.

Vorige week reed ik vanuit Brezice in Slovenië via Zagreb in Kroatië naar Ptuj in Slovenië. Dat is de snelste weg, op papier, via autosnelwegen. Tweemaal de grens oversteken tussen Slovenië en Kroatië kostte echter urenlang oponthoud. Beide landen hechten aan grenscontroles met lange files als gevolg. Daarnaast zijn er in Kroatië ook nog aparte tolbetaalstations. Nu is Kroatië (nog) geen Schengenland, wel lid van de EU. Maar de passage van de grens tussen de twee Schengenlanden Slovenië en Oostenrijk enkele dagen later kostte ook lange wachttijden, eerst bij de grens en later bij een politiecontrole. En daar bleef het niet bij. Ook op de Duitse A3 bij Passau voerden (zwaar bewapende) agenten controles uit met lange files als gevolg. In alle gevallen stelde de controle overigens niets voor. Geen van de ambtenaren, die de auto’s met toeristen een voor een met een minzaam gebaar doorlieten, had interesse in paspoorten. Laat staan in degelijker controles.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Pedro Szekely (cc)

Orbán wil Sloveense pers breidelen

ELDERS - Slovenië is verwikkeld in diplomatieke conflicten met twee buurlanden.

De Hongaarse premier Orbán heeft zich gestoord aan de cover van het Sloveense tijdschrift Mladina. De cartoon toont hem in karikatuur, de nazi groet brengend, temidden van enkele Sloveense politici van de SDS, een rechtse oppositiepartij die geliëerd is aan Fidesz. Mladina hekelt de invloed van Fidesz in Slovenië. Relaties van de Hongaarse partij zouden investeren in media die gecontroleerd worden door de SDS. Op 22 maart schreef het blad over de schorsing van Fidesz als lid van de Europese Volkspartij, een ‘halfzachte’ maatregel die tot stand kwam door de bemoeienis van Sloveense EVP leden. De cartoon op de cover die bij dat artikel hoorde riep een woedende reactie op vanuit buurland Hongarije. ‘Dit overschrijdt de persvrijheid’ schreef de Hongaarse ambassade aan het Sloveense ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Wij verzoeken u stappen te nemen om iets dergelijks in de toekomst te voorkomen.’

Slovenië heeft het verzoek afgewezen. Mladina heeft de brief van Hongarije op de cover van de volgende editie gezet. Hoofdredacteur Grega Repovž schrijft dat een land dat van een buurland vraagt op te treden tegen journalisten een serieuze bedreiging vormt voor de hele regio.

Foto: Balkan Photos (cc)

Slovenië naar rechts

ELDERS - Zondag zijn er in Slovenië parlementsverkiezingen. De voormalige Joegoslavische deelstaat volgt Europese trends. Angst voor vreemdelingen en afkeer van de zittende macht bepalen de stemming meer dan gunstige economische ontwikkelingen.

De laatste polls voorspellen dat de conservatieve partij van Janez Janša SDS zondag de grootste wordt. Op de tweede plaats komt de anti-establishment lijst LMS van Marjan Šarec, voormalig televisiekomiek, nu burgemeester van Kamnik, een plaats in de Sloveense Alpen. Het land stemde tot nu toe in meerderheid links-liberaal, zei journalist Ali Zerdin in een Oostenrijkse krant, ‘maar het zal zich nu niet langer van de buurlanden Hongarije, Oostenrijk en Italië onderscheiden.’

Janez Janša (59) werd na de eerste vrije verkiezingen in het land minister van Defensie en later nog twee keer eerder premier. In 2014 zat hij korte tijd in de gevangenis na een veroordeling wegens corruptie, die later door het Hoogerechtshof ongedaan is gemaakt. Janša is een fan van Orbán. De Hongaarse premier was onlangs de ster op een verkiezingsbijeenkomst van de SDS in Celje. Janša haalde uit naar linkse partijen, die ‘migranten uitnodigen uit volkomen vreemde beschavingen. Wij zullen een einde maken aan een dergelijk anti-Sloveens en anti-Europees beleid.’ Zerdin vindt  dat de SDS de Slovenen angst aanjaagt voor een niet bestaand probleem. Er zijn in het land slechts een paar honderd asielaanvragen per jaar, waarvan de meesten worden afgewezen. Hij betwijfelt of Slovenië de weg van Hongarije zal opgaan. Janša een eclecticus die allerlei ideeën omarmt. Hij is illiberaal, economisch is hij neoliberaal.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Phyllis Buchanan (cc)

Italië erkent geregistreerd partnerschap homo’s en lesbiennes

ELDERS - Ondanks het verzet van de katholieke kerk is het Italiaanse Huis van Afgevaardigden deze week akkoord gegaan met de wet die geregistreerd partnerschap voor homo’s en lesbiennes mogelijk maakt. Europa boekt vooruitgang, maar niet overal.

In januari gingen nog tienduizenden katholieken de straat op om te protesteren tegen de wetswijziging die het geregistreerd partnerschap ook in Italië mogelijk maakt. In maart ging de Italiaanse Senaat akkoord. Volgens een van de tegenstanders betekende het “homoseksuele pseudo-huwelijk het laatste stadium in het proces van maatschappelijke ontbinding”. De paus keerde zich er vorig najaar nog tegen voor het forum van de wereldleiders: “het is een abnormale en onverantwoorde levenswijze, en in strijd met de menselijke natuur”. Maar de overwegend katholieke politici hebben zich nu dan toch een keer niet gevoegd naar het standpunt van hun geestelijk leider.

In de Italiaanse wet zijn adoptierechten nog niet vastgelegd. En er zal lokaal nog de nodige strijd geleverd moeten worden. Sommige gemeenten hebben nu al aangekondigd dat ze niet van plan zijn de nieuwe wet uit te voeren.

Op een officiële homohuwelijk moeten de Italianen nog even wachten, maar dat geldt ook voor Duitsers en Oostenrijkers. Duitsland gaf deze week wel eerherstel aan 50.000 homoseksuelen die zijn veroordeeld op grond van een verbod op seksueel contact tussen mannen dat tot 1994 in de wet stond. Hun vonnissen worden vernietigd en ze krijgen een schadeloosstelling. De wet stamt uit de 19e eeuw en was door de nationaalsocialisten in de jaren dertig van de vorige eeuw flink aangescherpt. Het nazi-regime sloot uiteindelijk tussen de 5000 en 15.000 mannen op in concentratiekampen vanwege hun (veronderstelde) homoseksualiteit. De meesten van hen stierven daar. Zij die een kamp op Duitse bodem overleefden, werden na de oorlog niet vrijgelaten maar moesten een eventueel voor de oorlog door de rechtbank opgelegde straf alsnog uitzitten. In Oost-Duitsland is de naziwetgeving in 1950 afgeschaft en verdween de bepaling in z’n geheel in 1968. In West-Duitsland werden tussen 1945 en 1969 nog 50.000 Duitse mannen veroordeeld op basis van paragraaf 175. Een “175-er” vertelt -nog steeds anoniem- over zijn gevangenisstraf in de jaren zestig.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende