De Predikers van de Laatste Dagen van het Kapitalisme

Ik weet niet waar ik moet beginnen, er staat zoveel onzin in dit verhaal van Marcel Bullinga in de Volkskrant: We zijn niet zielig, we zijn verwend. Het is overigens ook niet het eerste, ook in Die Zeit en de NRC heb ik artikelen van dit kaliber aangetroffen en besproken. Het zijn stukken waarin het einde van het kapitalisme wordt aangekondigd: nu komt de rekening voor de schulden die we gemaakt hebben en worden we gestraft voor onze zonden. We zijn verwend en gedoemd is het thema. Ik vermoed dat ik er veel gemist heb want het is een teken van deze tijd. Dit is een begrijpelijke reactie: iedereen die een beetje het nieuws volgt weet dat het niet goed zit met de economie. Het ligt dan voor de hand – zeker in onze met calvinistisch cultuur – om te concluderen dat we ons door de duivel hebben laten verlaten verleiden de brede weg, niet de smalle weg, te volgen. Wij hebben ons rijk gevoeld, maar het was “makkelijk” of zelfs “gratis geld” dat we uitgaven. En dan zijn er de eenvoudige levenswijsheden als “leven op de pof is niet goed”. In de Volkskrant schrijft Bullinga dat een “geld rondstrooiende Europese Unie” het probleem is: Welvaart zonder werk en zakendoen zonder moraliteit zullen ons op termijn vernietigen, zei Mahatma Gandhi. Nou, dat is precies wat er gebeurt. De hele wereld heeft zich er de afgelopen dertig jaar aan bezondigd, en nu betalen we de rekening. Vindt u het gek?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gezocht: een ankerpunt in Den Haag

Rutte vergiste zich in vijftig miljard en mag twee dagen met de billen bloot. Het Journaal leest slotbepalingen van Europees overleg niet en framed dat als een schandalige, onderhandse slimmigheid van de Finnen. De Jager en Rutte lijken ook verbaasd en reageren weer sneller dan verstandig is: dit mag helemaal niet! Wat is het geval: de Finnen hebben een onderpand van de Grieken gekregen. Mocht het misgaan in het Zuiden, betaalt het Noorden het onderpand niet terug.

Dat hebben die slimmerds afgedwongen tijdens de EU-top van 21 juli. U weet wel, die top waar Rutte zo uitgleed tijdens de afsluitende persconferentie. De bepaling, daar waren ze bij en wisten ze van. Waarom zijn ze dan zo verbaasd als de Finnen daadwerkelijk met de Grieken onderhandelen? Niet vreemd dat ras-politicus Wilders wakker wordt en minister van Financiën om zo’n zelfde onderpand als de Finnen vraagt.

De Jagers reactie – dit mag niet – is mijn inziens te snel. Volgens De Jager mag de deal alleen doorgaan als alle andere landen het daarmee eens zijn.Probleem is dat dat al is gebeurd. Alle aanwezigen hebben er immers voor getekend. Opgenomen in een document (vier pagina’s in totaal) is het nu officieel. Trouwens, welke instantie gaat de onderhandse deal tussen Finnen en Grieken dan terugdraaien? Nee, hier is meer te doen dan De Jager doet vermoeden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Goed, dit is een politieke crisis

Ik heb mij lang verzet tegen het idee dat de Europese euro- en schuldencrisis een politieke zou zijn. De wijsheid van de beurzen wordt schromelijk overschat. De ratingbureau’s zijn ook niet alwetend. En het inschattingsvermogen van de Raden van Bestuur bij veel banken en verzekeraars zijn ook wat wankel gebleken.

Maar nu blijkt dat de Finnen een deal aan het sluiten zijn met Griekenland om onderpand te krijgen voor hun bijdrage. Dat onderpand komt dan waarschijnlijk uit het noodfonds, want de Grieken hebben geen geld.

Rutte en De Jager verontwaadigd. PVV-leider Geert Wilders komt eindelijk achter zijn Tweede Kamerbankje vandaan om De Jager op het eerste vliegtuig naar Athene te zetten. En ook Ronald Plasterk maant het kabinet om onderpand te eisen. Van Wilders verwacht je zo’n reflex, van de PvdA verwacht je meer.

Inmiddels bonken vier landen bij de Grieken op de deur om ook zo’n onderpand te krijgen. Ik leg me erbij neer: deze crisis is inmiddels door en door politiek.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europese oplossing crisis is voorlopig een hersenschim

De eurocrisis wordt vooralsnog bedwongen door ad hoc oplossingen. Bij die oplossingen lijkt de reputatie van de euro, en vooral van Frankrijk en Duitsland, belangrijker dan een houdbare oplossing voor de eurocrisis. De eurocrisis wordt dan ook niet opgelost zolang Frankrijk en Duitsland niet bereid zijn bevoegdheden af te staan, stelt hoogleraar Harrie Verbon.

Zes jaar geleden toen wij van de Nederlandse politici over de Europese Grondwet mochten stemmen, stemde ik tegen. Ik was niet de enige: bijna vijf miljoen kiesgerechtigde Nederlanders deden hetzelfde. Als ik echter onder academici vertelde dat ik tegen had gestemd werd ik meestal meewarig aangekeken: als je tegen stemde was je een nationalistische populist. Weldenkende Nederlanders stemden voor, want onze toekomst lag in Europa, niet in een soort provinciaals Holland. Hetzelfde vond het overgrote deel van de politici: alleen de SP en de groep Wilders waren tegen de Grondwet.

Politici van andere partijen waren alleen maar enthousiast over de Grondwet. Ik kon me echter niet voorstellen dat ze de voorliggende grondwetstekst ook echt gelezen hadden, want de tekst was nogal zwalkend en verwarrend. Soms werd in een grondwetsartikel gesuggereerd dat een beleidsprobleem op Europees niveau thuis hoorde, maar die suggestie werd dan weer in andere artikelen de grond ingeboord. Soms werden oplossingen waarvan toen al bekend was dat ze niet werken, zoals die van de Europese begrotingsnormen, het zogenaamde stabiliteitspact, gewoon gehandhaafd in de grondwet. Zoals ik indertijd schreef in ESB: ‘Dit is niet zoals de Grondwet van de VS een geschrift waar de Europese burger 200 jaar mee vooruit kan. De EU-Grondwet kan nog geen vijf jaar mee. Deze grondwet is geen grondwet.’  (Verbon, 2005)

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Meer Europa? Nog even niet

De eurocrisis woedt verder en sluipenderwijs worden bevoegdheden overgedragen naar Europa. Meer Europese aansturing van nationale economieën zou het enige remedie zijn. Niet waar, betoogt Pepijn van Houwelingen. Meer Europa betekent vooral een schuldjunk erbij op het wereldtoneel.

“Never waste a good crisis”. Dat is kort maar krachtig het motto waarmee veel politici en opinieleiders de grootste crisis in het jonge bestaan van de euro te lijf lijken te gaan. Een politieke en fiscale unie lijkt de sluitsteen te worden van het Europese project. Eurolanden staan immers meer en meer voor elkaars staatsschulden garant. Het recent opkopen van Europese staatsobligaties door de ECB draagt hier verder aan bij.

Nog meer Europese integratie is dus blijkbaar het antwoord op de huidige eurocrisis die ironisch genoeg juist is ontstaan omdat – en daar zijn de meeste economen het nu toch wel over eens – de Europese integratie te ver is doorgeschoten. Landen als Griekenland en Italië hadden immers het afgelopen decennium nooit zoveel geld kunnen lenen als ze niet met landen als Duitsland en Nederland in dezelfde monetaire unie hadden gezeten. Hoe nu verder? Het maken van nog meer regels en nog strengere afspraken met nog betere handhaving heeft ondertussen zijn geloofwaardigheid als duurzame oplossing verloren. Het recente verleden heeft al meer dan voldoende bewezen dat als het puntje bij paaltje komt landen zich hier niet veel van aantrekken of de regels met behulp van creatief boekhouden simpelweg omzeilen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Schuldencrisis

Wat velen van het weekend al voorspelden, is zich alsnog aan het voltrekken. Nadat de VS door z’n schuldenplafond heenbreekt en z’n triple-A status verliest (“ze hadden een tien en ze hebben een negen”, aldus hoogleraar fiscale economie en oud-minister Willem Vermeend), krijgen ook de Europese beurzen harde klappen te verduren, bovenop de bestaande Eurocrisis

Is dit het begin van een langdurige depressie en het einde van het kapitalisme? “De beurzen crashten wel eens harder”, schrijft Nu.nl. “Dit is de ergste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog en het had de ergste crisis sinds de Eerste Wereldoorlog kunnen zijn, als politici en bestuurders geen belangrijke beslissingen zouden hebben genomen”,

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Europese schuldencrisis bezien vanuit Down Under

John Clarke en Bryan Dawe zijn een Australisch duo dat al vanaf 1989 in de ABC-actualiteitenprogramma’s “A Current Affair”, “The 7:30 Report” en “7:30” regelmatig hun satirische blik werpen op het nieuws in de vorm van een kort interview van 2 à 3 minuten. Dawe is altijd de interviewer, Clarke speelt doorgaans een prominent figuur.

De oplettende internetter is onderstaand filmpje wellicht al eerder tegengekomen. Het fragment is immers al uit mei 2010, doch gezien de huidige crisis is het onverminderd actueel. En vlijmscherp. De Europese schuldencrisis in een notendopje van 2½ minuut voor u uitgelegd door Clarke en Dawe:

Meer Clarke en Dawe via hun Youtube-kanaal.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waar blijft onze minister-president?

Onze oh zo ontspannen minister-president -wat een verademing, he?- is heerlijk aan het relaxen. Politici gaan niet 2 weken op vakantie, zijn gaan een seizoen lang met reces. Geert Wilders zaait weer eens wat meningen met zijn uitspraken over ´haatpaleizen´. Mark glimlacht. Nu even niet. Nu geniet hij van zijn welverdiende reces. Grotere problemen. De euro dreigt ten onder te gaan. De ECB grijpt in, onze minister-president zwijgt. Beter geformuleerd: de vrolijke vrijgezel waagt een dansje op een jongerenfestijn.

De problemen verdiepen zich. Een kredietbeoordelaar verlaagt de rating van nu nog supermacht Verenigde Staten. Beurzen kelderen, pensioengelden verdampen, het CPB moet de economische vooruitzichten bijstellen. Moet er geen actie worden ondernomen? Hoe gaan we de totale apocalyps vermijden? De premier slaapt liever uit. Is een woordje van de premier voor alle Nederlanders te veel gevraagd? Doet hij deze baan soms vrijwillig? Niemand mag verwachten dat de minister-president de mondiale crisis even oplost. Niets doen is echter te makkelijk. Hallo: waar is de premier van alle hardwekkende Nederlanders? Vort: naar de Kamer! Meteen. Nu! Crisis? Nu niet. Niet tijdens ons heilige reces.

STELLETJE ZAKKENVULLERS!!!

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende