De meesten van u denken dat de wedstrijd Nederland-Rusland in Zwitserland wordt gespeeld. Voetbaltechnisch gesproken is dat ook zo. Maar de laatste dagen tekent er zich een tweede duel af enwel in Nigeria. Zeer waarschijnlijk gaat daar de Russische energiemaatschappij Gazprom het Nederlands-Britse olieconcern Shell vervangen. De strijd is nog niet gestreden maar na het debacle in Sakhalin zal Shell huiverig zijn om opnieuw de strijd met de Russische Beer aan te gaan. De olievelden in het Ogoniland van Nigeria zijn sinds 1993, twee jaar voor de de executie van de Nigeriaanse activist Ken Saro-Wiwa, al inactief en gezien de sociale onrust in de regio een permanente bron van kopzorgen. Over dit terreinverlies van Shell zou -om in voetbalproza te blijven- dus gezegd kunnen worden: elk nadeel heb z'n voordeel? Begin deze maand kondigde de Nigeriaanse president Umaru Yar'Udua aan dat een nieuwe oliemaatschappij de plaats zal innemen van Royal Dutch Shell als hoofdexploitant in de kleine etnische regio: Oginiland, die wordt beschouwd als de bakermat van politiek activisme tegen de Nigeriaanse olie-industrie (Beurs.nl). Het productiepotentieel van Ogoniland is waarschijnlijk +/- 500.000 vaten (bron: Rembrandt Koppelaar). Gisteren schreef de Nigeriaanse krant This Day Online dat Gazprom een van de belangrijkste geïnteresseerden is om de licenties van Shell in Ogoni over te nemen naast enkele Chinese bedrijven (ThisDay). Volgens deze krant zou Shell de overdracht voor de rechter willen aanvechten. Officieel heeft Shell echter aangegeven dit niet te doen, alhoewel ze wel aangaf shareholder te willen blijven onder het gezag van de nationale Nigeriaanse oliemaatschappij. De Nigeriaanse president Yar'Udua zei verder dat sinds de Ogoni hun vertrouwen in Shell volledig hebben verloren de beste oplossing is om de oliewinning over te dragen aan een partij die acceptabel is voor de lokale bevolking (ThisDay).
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Nu een vat olie in dollars al meer dan 130 dollar kost en in euro’s meer dan 80, leek het me aardig om eens in kaart te brengen wat de gevolgen daarvan zijn. Dit mede omdat het er op lijkt dat de stijging voorlopig nog niet voorbij is.
Nu wilde ik dat aanvankelijk allemaal helemaal zelf uitpluizen en jullie overvallen met een mega-overzicht. Maar eerlijk gezegd ontbreekt me op dit moment de tijd om alles uit te zoeken. Daarom hoop ik dat jullie kunnen helpen.
Wat ik graag zichtbaar wil maken zijn twee groepen. Allereerst alles wat direct van olie afhankelijk is. Hierbij moet je denken aan benzine voor auto’s. En als tweede groep alle zaken die momenteel indirect afhankelijk zijn van olie, maar niet snel kunnen overschakelen. Voorbeeld hiervan is de visvangst. Daarvoor worden boten gebruikt die op diesel varen. De wereldwijde vloot vervangen is niet iets wat van vandaag op morgen gebeurd. Dus bij een hogere olieprijs wordt de vis duurder.
Verder kan er misschien nog onderscheid gemaakt worden tussen olie als grondstof, bijvoorbeeld voor plastic, en olie als energiedrager, bijvoorbeeld voor verwarming huizen in de VS.
Zelf zal ik ook af en aan zaken in de reacties gooien.
Daarna ga ik er een mooie grafische plaat van maken met in een apart kadertje alle namen van reaguurders die hun steentje hebben bijgedragen. En daar maken we dan uiteraard een postje van.
Bij voorbaat dank!
Update: Eerste aanzet plaatje. Deze gaat in horten en stoten groeien met de gegevens die hier in de reacties gegeven worden/zijn.
Portugal ging afgelopen week op solo-tour als ‘Europese lidstaat’ toen het land 14 bilaterale verdragen afsloot met Venezuela waaronder belangrijke olie- en gasdeals. In de toekomst zal hierdoor een derde van de olie- en gasbehoefte van Portugal gedekt worden door Venezuela (zie overzicht onderaan voor details). De energiedeals werden bezegeld met een toepasselijke olieboringsceremonie waar de Venezolaanse President Hugo Chavez en de Portugese premier Sócrates zich er niet van schuwden om hun handen vuil te maken door zwaar boormateriaal aan elkaar te koppelen. Uiteraard was ook de Portugese Premier in het rood gekleed en droeg hij een rode helm om het kameraadschap tussen beide landen symbolisch te versterken.
Deze deals kenmerken de nieuwe trend in een wereld met schaarser wordende olie- en gaslevering vanuit exportlanden. Wie het eerst komt en ook nog goed betaalt is zeker van zijn energievoorziening. Wie te laat instapt in de race om de olie-en gasexport contracten dreigt buiten de boot te vallen. We zien dat lidstaten in europa in toenemende mate hun eigen hachje proberen te beschermen als het gaat om energielevering. Zo ook Nederland die eind deze maand volgens de recente geruchten uit de krant een aantal voorkeurslanden uit zal spreken om energiedeals mee af te sluiten. De Europese unie blijkt als het om de levering van olie en gas gaat nauwelijks een unie te zijn.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Het zijn gouden tijden voor de grote oliemajors nu olie record na record verbreekt. Ons eigen Shell boekte vorig jaar 19 miljard euro winst. In vergelijking met 2002 en de periode daarvoor is dat maar liefst een verdubbeling van de inkomstenstroom. We zien dit over de gehele linie voorkomen, de grootste oliemajor uit het westen, ExxonMobil, zag haar winst net als Shell verdubbelen van 20 naar 40 miljard dollar sinds 2003. Dat roept de vraag op of dergelijke gigantische inkomsten wel zinvol besteed worden? Oliemaatschappijen hebben meer verantwoordelijkheden dan alleen de winst van hun aandeelhouders. Zijn ze wel goed bezig voor de voorziening van (steeds schonere) energie voor de samenleving?
Het onderwerp is des te interessanter omdat het een van de hoofdpunten zal worden in de Presidentsverkiezingen van de VS in het najaar. In de Verenigde Staten hebben vooral de Democraten weinig vertrouwen in de wereld van big oil. Barack Obama en Hillary Clinton zien een ‘windfall profits tax’ wel zitten. Zo stelt Obama voor om alle inkomsten van in de Verenide Staten geproduceerde olie boven de 80 dollar per vat af te romen en te parkeren in een speciaal energieinvesteringsfonds. Na het doorploeteren van de financiën van ExxonMobil lijkt dat op het eerste gezicht een uitstekend idee. De oliemajor geeft het grootste deel van haar extra winst terug aan de aandeelhouders. Maar liefst 32 miljard dollar werd gespendeerd in 2007 aan het terugkopen van aandelen tegenover 6 miljard in 2003. Geld dat in de huidige tijd besteed zou moeten worden in de energievoorziening zelf. Zo waarschuwt de energiewaakhond van de OESO, het Internationaal Energie Agentschap al jaren voor het gebrek aan investeringen in de energiesector waardoor de ‘wielen onder ons energiesysteem mogelijk wegvallen’.
De anticorruptiewaakhond Transparency International (TI) rangschikte 42 oliefirma’s in functie van hun transparantie. Zowel internationale (particuliere) oliemaatschappijen als nationale oliemaatschappijen werden tegen het licht gehouden. In totaal werd de olie- en gaswinning in 21 verschillende landen beoordeeld op criteria van transparantie in de bedrijfsvoering. Wie betaalt wie én hoeveel? Wat kost de oliewinning en wat brengt het op? Antwoord op deze vragen is van belang voor de inwoners van landen waar het olie- en gas gewonnen wordt, krijgen zij immers via hun overheid ook een deel van de opbrengst? Transparantie in de betalingen voor olie- en gasopbrensten is de eerste stap naar een eerlijkere verdeling van de welvaart uit natuurlijke rijkdommen.
Transparency International kwam tot de volgende conclusie: firma’s met een hoge transparantie zijn het Nederlands-Britse Shell, het Braziliaanse Petrobras, het Noorse Statoil en Petro-Canada. In de groep van minst transparante bedrijven vertoeft de grootste oliefirma van de wereld ExxonMobil in het gezelschap van het Russische Lukoil, het Maleisische Petronas, de China National Offshore Oil Corporation (CNOOC) en de China National Petroleum Corporation (CNPC) (bron: IPS). Wat betreft de ietwat prikkelende titel van dit postje kan worden toegevoegd dat het TI-rapport stelt dat ook de koplopers nog zaken kunnen verbeteren.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.