Noren strijden om hun olie

Noorwegen is wereldleider op het gebied van elektrisch aangedreven auto's. In de eerste helft van 2021 kozen maar liefst 3 op de 4 particuliere consumenten die een nieuwe auto kochten in Noorwegen voor een emissievrije elektrische auto. De overheid stimuleert het elektrisch rijden met gunstige belastingtarieven. Het doel is dat Noorwegen in 2025 geheel fossielvrij rijdt. Maar in de maandag gestarte verkiezingscampagne voor de parlementsverkiezingen op 13 september bleek olie nog steeds een politiek strijdpunt. En dan gaat het vooral over de mate waarin het land de winning van olie en gas gaat terugschroeven. Voorlopig hebben de grote partijen afwijzend gereageerd op de oproep van de Verenigde Naties na het verschijnen van het laatste IPCC-rapport om te stoppen met de olie- en gaswinning. Noorse toppolitici, doorgaans al snel bereid om samen te werken met de VN, weigeren eenvoudigweg om de grootste bron van inkomsten van Noorwegen in te perken, schrijft Nina Berglund. De olieindustrie zegt op steun van de meerderheid van de Noorse bevolking te kunnen rekenen, alhoewel de aantrekkingskracht van de oliebedrijven op jonge werkzoekenden aanzienlijk is afgenomen. Komt er een einde aan de olie- en gaswinning? Afgaand op de laatste peilingen lijkt er een kans dat de sociaaldemocraten weer de grootste partij worden. Een linkse regering ligt in het verschiet als Jonas Gahr Støre, de leider van de Arbeiderpartiet een coalitie kan vormen met de Centrumpartij en enkele kleinere linkse partijen, Socialistisch Links (SV), de Groenen en Rood (voormalige communisten, die overigens op voorhand afzien van regeringsdeelname). Maar Socialistisch Links, in de pollls gestegen tot bijna 10% van de stemmen, is voor afbouw van de olieproductie en daar zijn de Arbeiderpartiet  en de Centrumpartij dus nog niet aan toe. Alle kleinere partijen wel. Behalve SV, de Groenen en Rood zeggen ook de meer rechtse liberalen en christendemocraten dat Noorwegen de oproep van de VN moet volgen en nu alle aanvragen voor meer offshore-exploratielicenties moet afwijzen. Het wordt dus spannend wat er na 13 september gaat gebeuren. De Conservatieven van huidige premier Erna Solberg en de extreemrechtse Fremskrittspartiet staan in de polls beide op ongeveer 5 procentpunten verlies. Als de Arbeiderspartij het voor het zeggen krijgt maar wel afhankelijk is van een of meer van de kleinere partijen moet Støre met de billen bloot. Speculaties over het stopzetten van het boren naar nieuwe olie- en gasvelden leiden nu al tot de nodige spanningen. De Arbeiderspartij ontkent dat er een compromis ligt.  Socialistisch Links zegt op dat punt geen enkel compromis te willen sluiten. SV parlementslid Lars Haltbrekken: 'We geven geen nieuwe toestemmingen voor olie- en gaswinning. En we zullen ook geen toestemming geven om meer olie en gas te zoeken.' Hij ontkende ook dat er met de Arbeiderspartij besprekingen zijn gevoerd over de oliepolitiek. De woordvoerder energie van de Arbeiderspartij Espen Barth Eide zei dat Noorwegen als het aan hem ligt niet meer olie en gas gaat produceren dan nodig is, maar dat zijn partij niet stopt met nieuwe boringen. In juli steeg de productie nog volgens de laatste cijfers. Klimaatopwarming Ketil Solvik-Olsen van de Fremskrittspartiet is tegen afbouw van de olie- en gasproductie omdat dit in het voordeel zou zijn van andere producenten, op de eerste plaats Rusland. De partij, die zich merkwaardig genoeg 'Vooruitgangspartij' noemt, vertegenwoordigt het klimaatopwarming ontkennende deel van Noorwegen. Partijleider Sylvi Listhaug is ook nog niet bereid gevonden haar standpunten met klimaatdeskundigen te bespreken, zegt Bjørn Samset van het klimaatonderzoeksbureau Cicero. Hij heeft inmiddels alle andere politieke partijen wel gesproken over de ernst van de klimaatopwarming en het IPCC-rapport en verbaast zich over de houding van de Centrumpartij, die vooral sterk is op het Noorse platteland. De extreme weersomstandigheden van de laatste jaren moeten boeren toch de ogen openen, zegt hij. De milieubeweging is na alle wake-up calls ook ernstig teleurgesteld in de Noorse politiek. It's business as usual. Klinkt bekend.

Door opwarming smelt permafrost waardoor oliemaatschappijen niet kunnen leveren. Oplossing: energie steken in bevriezen wegen

Surrealistisch dit is. Oliemaatschappijen in het noorden (bv Canada en Alaska) zijn afhankelijk van wegen over de permafrost. Nu het seizoen dat de toplaag bevroren is steeds korter wordt, door klimaatverandering, is de handel in gevaar. Dus stoppen ze nog wat extra energie in het bevriezen van de wegen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: DIVatUSAID (cc)

De strijd om de onderkant van de energiemarkt

De winstgevendheid van energiecentrales op kolen en gas in Europa, de VS en Australië staat in toenemende mate onder druk door de opkomst van hernieuwbare energie. Net als de tabaksindustrie verleggen mijnbouw- en oliebedrijven hun focus naar ontwikkelingslanden. Zowel Peabody Energy Inc. (een van de grootste kolenbedrijven van de  VS) als Exxon Mobile verklaarde recent dat fossiele energiebronnen belangrijk zijn voor een betaalbare energievoorziening voor de armen.

Het enige probleem voor bedrijven in olie, kolen en gas is dat de marktontwikkeling ze niet meezit. Een recente studie van Kepler Chevreux laat zien dat deze bedrijven zelfs onder het business as usual-scenario van het Internationaal Energie Agentschap, dat wil zeggen zonder klimaatbeleid, forse verliezen kunnen verwachten. Paradoxaal genoeg worden die verliezen alleen maar hoger als de prijs van fossiele brandstoffen stijgt. Dus hoe hoger de olieprijs, hoe hoger het verlies volgens Kepler Chevreux wordt.

De oorzaak daarvan heeft alles te maken met de opkomst van duurzame energiebronnen. De geest is uit de fles en in een toenemend aantal gebieden in de wereld is elektriciteit van zon- en wind, eventueel aangevuld met een micro-grid, goedkoper dan het traditionele elektriciteitsmodel van grote kolen-, gas- en oliecentrales met een groot elektriciteitsnetwerk. Met als bijkomende uitdaging: de kostprijs van zon- en windenergie daalt, terwijl de kostprijs van kolen, olie en gas stijgt door een combinatie van regelgeving en het opraken van makkelijk winbare voorraden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hilarische Wieners en Oliejunks

Wiener Wuerstchen/Bron: Wikimedia, Frank C. MüllerJe hoort er niet zo veel meer over, de hype lijkt over gewaaid, althans uit de media. Maar het is natuurlijk geen hype – een hype is opgewonden nieuws dat uiteindelijk nergens over blijkt te gaan. Senator Weiner die zijn piemel twittert, dat is een hype. Kolommen worden daarover volgeschreven. Maar over de onthullingen die WikiLeaks nog steeds doet horen we nu niet veel meer, en dat is niet omdat het niet schokkend of onthullend is. Via Alternet, vind ik bijvoorbeeld deze recent gepubliceerde cable (ik citeer alleen het begin, lees de hele cable nr. 178082):


SUBJECT: (S/NF) EXTREMIST RECRUITMENT ON THE RISE IN SOUTHERN PUNJAB […]a sophisticated jihadi recruitment network had been developed in the Multan, Bahawalpur, and Dera Ghazi Khan Divisions. The network reportedly exploited worsening poverty in these areas of the province to recruit children into the divisions’ growing Deobandi and Ahl-eHadith madrassa network from which they were indoctrinated into jihadi philosophy, deployed to regional training/indoctrination centers, and ultimately sent to terrorist training camps in the Federally Administered Tribal Areas (FATA). Locals believed that charitable activities being carried out by Deobandi and Ahl-e-Hadith organizations, including Jamaat-ud-Dawa, the Al-Khidmat Foundation, and Jaish-e-Mohammad were further strengthening reliance on extremist groups and minimizing the importance of traditionally moderate Sufi religious leaders in these communities. Government and non-governmental sources claimed that financial support estimated at nearly 100 million USD annually was making its way to Deobandi and Ahl-e-Hadith clerics in the region from “”missionary”” and “”Islamic charitable”” organizations in Saudi Arabia and the United Arab Emirates ostensibly with the direct support of those governments. Locals repeatedly requested USG support for socio-economic development and the promotion of moderate religious leaders in the region as a direct counter to the growing extremist threat. End Summary.

In de cable wordt uitgelegd hoe moslimextremisme wordt gefinancierd door Saoedi-Arabische geldschieters en hoe de plaatselijke gematigde religieuze groeperingen in Pakistan worden verdrongen door deze fundamentalisten.

Vaak klinkt verontwaardiging in Nederland over de islam en wordt gemakshalve aangenomen dat het de aard van de islam is die aanzet tot geweld van moslim fundamentalisten. Als dat al waar zou zijn – wat ik betwijfel – dan moeten wij beseffen dat we daar in belangrijke mate aan hebben bijgedragen. Al Qaeda is ooit begonnen met financiële en logistieke steun van Amerikanen en Saoedi-Arabië om als onderdeel van de moedjahedien tegen de Russen te vechten. En ook nu nog geven wij op een indirecte manier steun. Uit de hier geciteerde cable blijkt dat een deel van het geld dat wordt verdiend met olie wordt gebruikt om terroristen te steunen.

Verslaafd
Verder laat dit zien hoe scheef en vertekend ons beeld is van het Midden Oosten, en vooral wat de Westerse rol daar is. Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten zijn belangrijke bondgenoten van het Westen omdat zij voor een stabiele aanvoer van olie zorgen. Maar feitelijk gedragen wij ons als junks die afhankelijk zijn van hun oliedealer die goed aan ons verdient. Wij durven niet te protesteren als hij het geld gebruikt om terreurorganisaties mee te financieren. In plaats daarvan sturen we onze militairen om “hearts and minds” te winnen of om een politie academie op te zetten, maar dat is dweilen bij een open kraan – als het al zou werken.

Nooit genoeg
Als echte junks hebben we ook nooit genoeg van onze drug. In een andere cable wordt beschreven hoe de regeringen van diverse landen (China, Denemarken, Rusland, VS, Noorwegen en Canada) de olie claimen die zich bevind onder het ijs van de Noordpool en die mogelijk bereikbaar wordt als het poolijs gesmolten is door de klimaatverwarming. In die kringen vindt men geen klimaatsceptici, dat is voor gewone mensen zoals u en ik. Regeringsleiders zien in deze aankomende ramp juist een nieuwe mogelijkheid om meer olie te winnen: een kwart van de wereld olie reserves zit in dit gebied.

Hilarisch
Belangrijker en vooral vermakelijker is het echter om te weten dat een “wiener” (anders gespeld, zelfde uitspraak) naast een Duitse worstsoort ook een kinderlijke benaming voor het mannelijke geslachtsorgaan. De Senator twittert dus zijn eigen naam, hilarisch vindt u niet?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Zijn we getuige van de dood van de fossiele energiesector?

Alternet heeft een lezenswaardige long read over de neergang van de fossiele energiesector. De wereld is nog voor een groot deel afhankelijk van fossiele energiebronnen, toch gaat het niet goed met de sector. Het aantal faillissementen neemt toe bij olie, gas en kolenbedrijven. Het faillissement van het grootste private kolenmijnbouwbedrijf ter wereld was daarvan een goed teken. Volgens Alternet is er geen sprake van een tijdelijke dip, maar het symptoom van de wereldwijde overconsumptie van de hulpbronnen en grondstoffen van onze planeet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Amerikanen en Britten vallen Libië aan: Over tirannen en olie.

De Arabische Lente begint steeds meer op een winter te lijken. Na de succesvolle en voornamelijk geweldloze revoluties in Tunesië en Egypte is het klimaat steeds harder aan het worden. De overgebleven dictators willen niet wijken en zijn bereid om alle mogelijke middelen tegen hun eigen volk in te zetten. In Libië wordt nu ingegrepen door de internationale gemeenschap:

In Bahrein laat de Soennitische Koning, die als absoluut vorst regeert over een bevolking die in meerderheid sjiitisch is, schieten op demonstranten. Het grote buurland Saoedi-Arabië grijpt in, niet om het belaagde volk te helpen maar de Koning – 15% van soennitisch Saoedi-Arabië is Sjiitisch. De opstand zou immers makkelijk kunnen overslaan naar eigen land. De internationale gemeenschap klaagt hier niet over: lente in Bahrein komt nu even niet gelegen.

Ondertussen in Yemen weet het autoritaire regime niets beters te doen dan schieten op demonstranten:

De huidige interventie van “internationale strijdkrachten” is natuurlijk niet te vergelijken met wat er in Irak in 2003 is gebeurd – maar wel met de 2e golf oorlog in 1991(*). De Arabische Liga heeft om hulp gevraagd, en de Veiligheidsraad van de VN heeft het officieel goedgekeurd. Maar zou dit ook kunnen gebeuren voor Yemen of Bahrein? Waarom wordt er voor die mensen niets gedaan? Het antwoord is niet moeilijk te vinden: olie. Door de onrust is de olieprijs tot het niveau gestegen van vlak voor de Grote Recessie – we betalen inmiddels weer 1.60 aan de pomp. Als de onrust in Libië, en de staten in de Arabische golf niet onder controle gekregen kan worden zal deze zeker verder stijgen. Gadaffi is een terrorist, een moordenaar van zijn eigen volk en ik zal er geen traan om laten als aan zijn moorddadig regime een einde wordt gemaakt door gewapend ingrijpen. Maar laat u niet wijs maken dat om humanitaire redenen wordt ingegrepen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Olie-industrie steelt geniale uitvinding

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

De vervalste bierviltjes (Foto: Flickr/peren)

David Marksen heeft aangifte gedaan bij de politie van ideeëndiefstal. De petrochemicus, werkzaam aan de Erasmusuniversiteit te Rotterdam, heeft naar eigen zeggen de oplossing voor het wereldwijde energieprobleem gevonden. Deze zou hem echter zijn ontstolen. De onderzoeker verdenkt ‘grote spelers uit de olie-industrie’ van een complot. Afgelopen dinsdag ging Marksen met twee goede vrienden de kroeg in. Na drie biertjes kreeg hij een ingeving. Hij zag het helder voor zich: de oplossing van het wereldwijde energieprobleem. “Het was een revolutionair idee,” aldus Marksen. Hij stelde zijn vrienden op de hoogte, die ook erg enthousiast werden. Ter gelegenheid hiervan bestelden ze drie tequila?s. “Toen begon het pas echt interessant te worden.”

De petrochemicus vervolgt: “John had wat goede aanvullingen. Ik pakte er een bierviltje bij en schreef alles nauwgezet op. Bob-Jan probeerde gaten te schieten in mijn theorie, maar dat lukte hem niet. Ik vond overal wat op.” Al gauw breidde het idee zich uit tot een omvang van vijf bierviltjes, die door Marksen aan beide kanten werden beschreven. “Ik wist meteen dat ik hier te maken had met iets heel belangrijks. Deze bierviltjes moest ik goed bewaren.”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Is Tesla het begin van het einde voor de olie-industrie?

Dat is de vraag die Albert Oil Magazine zich stelt:

The Tesla Model-S is one of the most beautiful and interesting automobiles to ever get made. It might also be one of the most dangerous. That’s because it’s managed to do something that no other electric vehicle has ever achieved: become an object of desire. Previous generations of electric cars, from the Nissan Leaf to GM’s famous (and infamous) EV-1, have tended to be high on cost and low on drivability. But the Model-S managed to bridge that divide, and as the reviewers at Car and Driver said in their review of the car, “it dispels conventional thinking about EVs – it’s a glimpse of the future.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.