Noren strijden om hun olie

Noorwegen is wereldleider op het gebied van elektrisch aangedreven auto’s. In de eerste helft van 2021 kozen maar liefst 3 op de 4 particuliere consumenten die een nieuwe auto kochten in Noorwegen voor een emissievrije elektrische auto. De overheid stimuleert het elektrisch rijden met gunstige belastingtarieven. Het doel is dat Noorwegen in 2025 geheel fossielvrij rijdt. Maar in de maandag gestarte verkiezingscampagne voor de parlementsverkiezingen op 13 september bleek olie nog steeds een politiek strijdpunt. En dan gaat het vooral over de mate waarin het land de winning van olie en gas gaat terugschroeven. Voorlopig hebben de grote partijen afwijzend gereageerd op de oproep van de Verenigde Naties na het verschijnen van het laatste IPCC-rapport om te stoppen met de olie- en gaswinning. Noorse toppolitici, doorgaans al snel bereid om samen te werken met de VN, weigeren eenvoudigweg om de grootste bron van inkomsten van Noorwegen in te perken, schrijft Nina Berglund. De olieindustrie zegt op steun van de meerderheid van de Noorse bevolking te kunnen rekenen, alhoewel de aantrekkingskracht van de oliebedrijven op jonge werkzoekenden aanzienlijk is afgenomen.

Komt er een einde aan de olie- en gaswinning?

Afgaand op de laatste peilingen lijkt er een kans dat de sociaaldemocraten weer de grootste partij worden. Een linkse regering ligt in het verschiet als Jonas Gahr Støre, de leider van de Arbeiderpartiet een coalitie kan vormen met de Centrumpartij en enkele kleinere linkse partijen, Socialistisch Links (SV), de Groenen en Rood (voormalige communisten, die overigens op voorhand afzien van regeringsdeelname). Maar Socialistisch Links, in de pollls gestegen tot bijna 10% van de stemmen, is voor afbouw van de olieproductie en daar zijn de Arbeiderpartiet  en de Centrumpartij dus nog niet aan toe. Alle kleinere partijen wel. Behalve SV, de Groenen en Rood zeggen ook de meer rechtse liberalen en christendemocraten dat Noorwegen de oproep van de VN moet volgen en nu alle aanvragen voor meer offshore-exploratielicenties moet afwijzen.

Het wordt dus spannend wat er na 13 september gaat gebeuren. De Conservatieven van huidige premier Erna Solberg en de extreemrechtse Fremskrittspartiet staan in de polls beide op ongeveer 5 procentpunten verlies. Als de Arbeiderspartij het voor het zeggen krijgt maar wel afhankelijk is van een of meer van de kleinere partijen moet Støre met de billen bloot. Speculaties over het stopzetten van het boren naar nieuwe olie- en gasvelden leiden nu al tot de nodige spanningen. De Arbeiderspartij ontkent dat er een compromis ligt.  Socialistisch Links zegt op dat punt geen enkel compromis te willen sluiten. SV parlementslid Lars Haltbrekken: ‘We geven geen nieuwe toestemmingen voor olie- en gaswinning. En we zullen ook geen toestemming geven om meer olie en gas te zoeken.’ Hij ontkende ook dat er met de Arbeiderspartij besprekingen zijn gevoerd over de oliepolitiek. De woordvoerder energie van de Arbeiderspartij Espen Barth Eide zei dat Noorwegen als het aan hem ligt niet meer olie en gas gaat produceren dan nodig is, maar dat zijn partij niet stopt met nieuwe boringen. In juli steeg de productie nog volgens de laatste cijfers.

Klimaatopwarming

Ketil Solvik-Olsen van de Fremskrittspartiet is tegen afbouw van de olie- en gasproductie omdat dit in het voordeel zou zijn van andere producenten, op de eerste plaats Rusland. De partij, die zich merkwaardig genoeg ‘Vooruitgangspartij’ noemt, vertegenwoordigt het klimaatopwarming ontkennende deel van Noorwegen. Partijleider Sylvi Listhaug is ook nog niet bereid gevonden haar standpunten met klimaatdeskundigen te bespreken, zegt Bjørn Samset van het klimaatonderzoeksbureau Cicero. Hij heeft inmiddels alle andere politieke partijen wel gesproken over de ernst van de klimaatopwarming en het IPCC-rapport en verbaast zich over de houding van de Centrumpartij, die vooral sterk is op het Noorse platteland. De extreme weersomstandigheden van de laatste jaren moeten boeren toch de ogen openen, zegt hij. De milieubeweging is na alle wake-up calls ook ernstig teleurgesteld in de Noorse politiek. It’s business as usual. Klinkt bekend.

Reacties (17)

#1 Anna@999

Mijn tweede vaderland, Noorwegen, kwam er al vroeger, vóór de enorme olie- en gasbaten, toen het land nog arm was en zich nog minderwaardig voelde t.o.v. de buurlanden. En de laatste jaren kwam ik er net zo vaak: de geldpotten stromen qua economie al decennia over, hoewel de rij voor de voedselbank in Oslo elke werkdag enorm is, vooral veel autochtonen, die de vaart der volkeren niet kunnen bijhouden. Behalve de oogverblindende natuur en de prachtige taal, die ik dan graag spreek en lees, is het land voornamelijk zéér conservatief op het gebied van tradities: dat zie je aan de walvisvaart heden ten dage, z.g. voor wetensch. doeleinden -m’n neus- en het onderwerp: fossiele brandstof. De milieubeweging trekt er al jaren aan de bel, maar sommige machtsblokken bewegen beslist nog niet.
Het is al velen jaren een enorm politiek getouwtrek daar, verlies van aanzien/imago in de wereld waar Noorwegen gevoelig voor is, wordt steeds groter. Lykke til og ha det bra!

  • Volgende discussie
#2 Michiel de Pooter

Wel lekker geloofwaardig allemaal, die Noorse klimaatpolitiek. Eerst steenrijk worden door de export van olie en gas (met gratis bijgeleverde CO2-voetstap). Dan vanuit die (in olie gedrenkte) fortuin EV’s helemaal suf subsidieren, om z.g. CO2-reductie te bereiken en daarmee het beste jongetje uit de klimaatklas te worden. Vervolgens gaat de export van olie/gas/co2-voetstap gewoon doorrrr (!)
Hypocrisie, symboolpolitiek en greenwashing van het ergste soort dus. Soort van klimaat balletje-balletje, waar niemand iets mee opschiet en waarmee iedereen een rad voor de ogen wordt gedraaid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 AltJohan - Reactie op #2

Liever dat de Noren en aan verdienen dan de Arabieren.

En ik snap niet wat er hypocriet aan is. EV’s zijn nog erg in ontwikkeling qua batterijkosten. Landen als Noorwegen (en ook Nederland) hebben erg meegeholpen in de financiering waardoor de kostprijs van de EV al flink is gedaald.

  • Volgende reactie op #2
#2.2 Jos van Dijk - Reactie op #2.1

Wat een kortzichtigheid. Uiteindelijk verliezen we allemaal van de fossiele industrie als die nog langer doorgaat met “verdienen”. Waar die olie dan ook vandaan komt.

  • Volgende reactie op #2.1
#2.3 Michiel de Pooter - Reactie op #2.1

Batterijkosten zijn voornamelijk gedaald doordat ze voor 80% vervaardigd worden in landen met goedkope stroom uit kolencentrales zoals China. Batterijen zijn extreem energie intensief en nauwelijks recycleerbaar.
De lithium-ion-accu’s en batterijen hebben op dit moment een negatieve restwaarde, omdat de kosten van demontage veel hoger zijn dan de opbrengst van de materialen. Hierdoor gaan helaas belangrijke grondstoffen verloren en is het rijden met een elektrische auto minder duurzaam dan we denken. Op dit moment zou ongeveer 5% van alle lithium accu’s en baterijen wereldwijd gerecycled worden.

De extractie van grondstoffen als kobalt en lithium (in ontwikkelingslanden) voor batterijen is een apart verhaal. Serieuze opschaling van de productie van EV’s zal vrijwel zeker leiden tot regelrechte humanitaire en ecologische rampen. In Duitsland is daar al veel aandacht aan besteed via reportages op ZDF.

https://www.youtube.com/watch?v=b0kN81HW8t8

  • Vorige reactie op #2.1
#2.4 Frank789 - Reactie op #2.3

[ Batterijen zijn extreem energie intensief en nauwelijks recycleerbaar. ]

Men is dan ook volop bezig met alternatieven voor rare earth metals in accu’s en magneten. Jij doet net alsof er geen vooruitgang is.

Will Toyota’s new battery design solve the looming shortage of vital metals for renewables?
Will Rare-Earths be Eliminated in Electric Vehicle Motors?

https://energypost.eu/will-toyotas-new-battery-design-solve-the-looming-shortage-of-vital-metals-for-renewables/
https://www.idtechex.com/en/research-article/will-rare-earths-be-eliminated-in-electric-vehicle-motors/21972

#2.5 Spam - Reactie op #2

Het is een transitie. Van CO2-intensief naar CO2-neutraal of beter. Een transitie die we overal zullen moeten maken en waarin Noorwegen in ieder geval een voorloper is. Het kan altijd beter en sneller en discussie daarover is belangrijk, maar met alleen maar cynisch commentaar op iedereen die niet nu al CO2-negatief is komen we er zeker niet.

Welke oplossingen verdienen jouw goedkeuring overigens wel? Zijn er landen of partijen die je als een beter voorbeeld ziet?

  • Volgende reactie op #2
  • Vorige reactie op #2
#2.6 Hans Custers - Reactie op #2.5

Wat zijn oplossing is is ondertussen wel duidelijk: kop in het zand en vooral helemaal niks constructiefs bijdragen.

#2.7 Michiel de Pooter - Reactie op #2.6

Spam en Hans Custers,

“oplossingen”

Kwestie van definitie en strak redeneren. Volgens mij halen jullie oplossingen, maatregelen en goede bedoelingen door elkaar. Maatregelen en oplossingen zijn niet hetzelfde. Maatregelen zijn pas oplossingen als ze efficiënt zijn, d.w.z. als ze meetbaar een probleem verkleinen en een meetbaar voordeel opleveren. Daar zijn we nog lang niet aan toe. Geen idee hoe 100 Tesla’s het weer over 30 jaar gaan beinvloeden. Best ingewikkeld ! Het achterliggende denksysteem vind ik veeleer occult dan wetenschappelijk.

Overigens, alle transitiemaatregelen en technofixen neigen steeds meer naar een ideologisch frame, waarin het doel de middelen heiligt en waarbij efficiëntiemetingen ongepast zijn, met biomassa als triest voorbeeld.

#2.8 Hans Custers - Reactie op #2.7

Dank voor deze bevestiging van #2.6.

#2.9 Frank789 - Reactie op #2

Zij hebben hun oliegeld ten minste in een fonds gestopt waaruit ze nog honderd jaar kunnen putten, terwijl onze gasopbrengsten veelal zijn verdwenen allerlei cadeautjes (the Dutch Disease).

Met hun oliegeld hebben ze ook waterkrachtcentrales gebouwd waarmee 99% van de elektriciteit wordt opgewekt, die ook nog eens voor 90% in overheidshanden is.

Dus waterkracht en elektrische auto’s draagt zeker wat bij. Tig keer meer dan NL gedaan heeft.

  • Vorige reactie op #2
#3 pjotr

Het meest interessant is m.i. wat er met de ingeruilde autos gaat gebeuren. Worden ze direct verschrot, zodat de materialen opnieuw kunnen worden gebruikt. Of worden ze verscheept (toch ook wel vervuilend) om in Oost-Europa of Noord-Afrika een tweede en derde leven te gaan leiden, waarbij de vervuiling en CO2 uitstoot nog lang de wereld over zal waaien?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Frank789 - Reactie op #3

Dan zijn het altijd nog schonere auto’s die in Oost Europa, Afrika e.d. auto’s gaan vervangen die nog veel vuiler zijn en niet meer te repareren zijn.

Meer effect zouden we hebben als we niet langer vervuilde en giftige benzine en diesel naar Afrika mogen exporteren.

https://www.greencarreports.com/news/1106171_why-africa-gets-filthiest-diesel-fuel-little-regulation-global-traders

#4 Frank789

Realiseren we ons dat we hier dezelfde discussie zouden hebben, ware het niet dat de aardbevingen in Groningen die beslissing ons uit handen heeft genomen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Daan van der Keur

Het valt mij op dat de meeste mensen en ook (auto)journalisten helemaal niets afweten van wat er allemaal op het gebied van elektrische auto’s aan de gang is. Tesla wordt vaak beschimpt en bespot maar helaas verdiept niemand zich in wat Tesla nou precies aan het doen is qua research & development zoals dat zo mooi heet. Tesla gebruikt bv. het minste Kobalt (= kinderarbeid!) in zijn Li-ion accu’s van alle automerken, verder zitten er in de elektromotoren non-magnetic materials en zelfs de techneuten van Teslarati.com moeten dat eerlijk toegeven: “Sandy Munro, a teardown specialist and auto industry veteran, is releasing the results of a study he conducted with battery expert Mark Ellis comparing the motors inside four electric vehicles, one of which was a Tesla Model 3. Despite analyzing the vehicle for a long time, the auto expert states that there are still mysteries that he is yet to uncover on the electric sedan. “The Tesla has a lot of stuff hidden. The Tesla is a big mystery. It’s not obvious sometimes what clever things they’ve done”, he commented about the California-based car maker’s motor in a recent interview summarized by Industry Week. “There’s mysteries every day. We thought we were clever, but we’re not that clever.”
En dat is niet het enige ook de vering/demping bleek hemels goed te zijn en ook daar bleken weer vreemde dingen mee aan de hand te zijn. Afijn lees deze test van mij maar eens en wat ik allemaal aan nieuws gevonden heb dat gewoon op het internet te vinden is als je maar écht test en daarna écht goed zoekt: https://autotesten.nl/tesla-model-3-standard-range-plus-2019-autotest/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Hans Verbeek

Een kleine aanvulling lijkt me op zijn plaats.
Noorwegen exporteert ca. 90% van de olie, die het produceert: dagelijks ca 1,5 miljoen vaten van de 1,65 miljoen vaten,die er dagelijks gewonnen worden. De Noren gebruiken zelf nauwelijks aardolie (en stoten dus nauwelijks CO2 uit) De Noren verkopen hun olie aan bijv. Nederland… en in Nederland wordt die aardolie verbrand om bijv. auto’s te laten rijden, zand op te spuiten op de stranden en nieuwe wegen aan te leggen.
Nederland kan de Noorse olieproductie misschien beïnvloeden door sancties op te leggen of door boycotacties, zoals we destijds geen sinasappelen kochten uit Zuid-Afrika. Als we vanwege de MH17 sancties opleggen tegen Rusland, misschien kunnen we dan ook sancties opleggen tegen Noorwegen vanwege de olieproductie. Maar als je dan je olie ergens anders gaat kopen, helpen die sancties helemaal niks.
Noorwegen is in Europa ook een belangrijke aardgasleverancier. De Noren gebruiken zelf nauwelijks aardgas: ruim 95% van wat er geproduceerd wordt gaat naar het buitenland.

Wie is er verantwoordelijk voor de schade aan het klimaat: degene, die de brandstof uit de aardkorst haalt? Of degene, die de brandstof koopt en opstookt? Splinter en balk verhaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6.1 Michiel de Pooter - Reactie op #6

“Wie is er verantwoordelijk voor de schade aan het klimaat?”

Klimaatschade is een slordig gedefinieerde, nietszeggende term, omdat die noch wetenschappelijk, juridisch of ethisch onderbouwd is.
Verder is het maar de vraag of je “schade” mag verbinden met ongerijmde, chaotische, doelloze en onbeheersbare aardsystemen. Ik denk daarbij eerder aan “gevolgen”.
Dat schadeconcept is ook pas fashionable geworden, toen menselijke attributie bij extreme weersevenementen werd vermoed. Bij dat vermoeden, waarin ik ook best voor een deel wil meegaan, wil het niet zeggen dat wij overzicht hebben (of ooit zullen krijgen) over de verantwoordelijkheidsverdeling, zodat er zwarte pieten uitgedeeld kunnen worden.