Wereldtemperatuur | Update februari 2022

Door de Britten lijkt een tweemaandelijks ritme voor deze maandelijkse update gewoon te worden. Maar dat maakt voor de ontwikkeling verder niets uit natuurlijk. Afgelopen maanden weinig verandering in de mate van opwarming, mede door ontbreken invloed van een echte El Nino of La Nina. [caption id="attachment_337054" align="alignnone" width="1024"] Grafiek ontwikkeling gemiddelde afwijking temperatuur aarde. CC BY-SA 4.0[/caption]

Door: Foto: Toshiyuki IMAI (cc)
Foto: Ting Chen (cc)

Wat staat Groenland te wachten?

ELDERS - De geopolitieke gevolgen van de opwarming van de aarde.

Vanaf zaterdag zendt de NPO wekelijks de thrillerserie Thin Ice uit, die eerder al te zien was op Canvas. In deze als ‘ecothriller’ aangekondigde serie probeert de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken via een internationaal verdrag te voorkomen dat het noordpoolgebied zal worden geëxploiteerd door oliebedrijven. Ze is voornemens om haar plan te bespreken tijdens een grote vergadering in Groenland, maar de kaping van een onderzoeksschip in de Arctische Zee gooit roet in het eten.

Het scenario van de serie is niet geheel uit de lucht gegrepen zo blijkt uit een artikel van de Deense journalist Jacob Gronholt-Pedersen dat Reuters deze week publiceerde onder de titel: ‘Als de noordpool steeds aantrekkelijker wordt is Groenland een zwart gat wat betreft veiligheid.

Zwart gat

Russen, Amerikanen en zelfs Chinezen zijn gesignaleerd in de regio. Het probleem is echter dat niet goed te zien is wat er daar allemaal gebeurt, schrijft Gronholt-Pedersen. Groenland heeft een autonoom bestuur maar maakt nog steeds deel uit van Denemarken. Het moederland, NAVO-lid, heeft nog steeds de zorg voor defensie en buitenlandse zaken. Denemarken heeft een paar jaar geleden al toegegeven dat het niet alles in de gaten kan houden. Het luchtruim boven het grootste eiland ter wereld wordt niet volledig gecontroleerd. Datzelfde geldt voor wat er onder water gebeurt. Mogelijke aantastingen van de soevereiniteit van het land komen dus niet aan het licht. Soms worden bij toeval marineschepen van andere landen ontdekt. Wetenschappelijke onderzoeksmissies zijn er ook. Het vermoeden bestaat dat die soms ook militaire bijbedoelingen hebben.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Tien graden Celsius warmer op Noordpool dan normaal

Jason Samenow, een doorgewinterde atmosferoloog en klimaatverslaggever voor de Washington Post, legt nog maar eens aan de hand van grafieken uit dat er echt rare dingen aan de hand zijn met het klimaat.

In my Feb. 1 story, ‘Beyond the extreme’: Scientists marvel at ‘increasingly nonnatural’ Arctic warmth, I stated computer models predicted yet another round of incredible warmth in a week’s time. Current data show these predictions have verified.

Foto: Alaska Region U.S. Fish & Wildlife Service (cc)

De techno-oplossers

COLUMN - De ijsmassa op de Noordpool heeft een nieuw laagterecord bereikt, de Australische hittegolf met temperaturen van wel 50oC breidt zich uit naar Nieuw-Zeeland, Nederland heeft zich nog niet hersteld van de droogte van vorig jaar. Daarbij vergeleken klinkt de warmste paasmaandag hier ooit gemeten bijna plezant, maar ook dat record lijkt een teken aan de wand.

‘We vinden er wel iets op, de technologie staat voor niets!’ roepen vooruitgangsdenkers dan optimistisch, en heus, ik help het ze hopen. Maar ondertussen lijkt me evident dat we er niet komen met zelfrijdende auto’s, windmolenparken, plastic recyclen of CO2-heffingen. De wereldwijde uitstoot van CO2 stijgt, terwijl we die drastisch moeten inperken: dat is het allerbelangrijkste dat ons te doen staan. En we moeten daarbij echt minder naar individuele burgers kijken: tien grote Nederlandse bedrijven – waaronder de Shell-raffinaderij, Tata Steel en de energiecentrales – stoten, dwars tegen alle plannen en beloftes in, elk jaar juist meeruit. Samen produceren deze tien bedrijven driemaal zoveel CO2 als alle Nederlandse huishoudens bij elkaar.

Mediafilosoof en technologiecriticus Douglas Rushkoff wees vorig jaar op een ander, vrij fundamenteel manco in de gedachte dat de technologie ons zal redden. Rushkoff was gevraagd een besloten lezing te houden over toekomst en technologie. Tot zijn verbazing bestond zijn gehoor uit slechts vijf hedgefund-managers, die eigenlijk vooral wilden brainstormen hoe ze zichzelf ‘als het zover was’ beter konden beschermen. De een had al een ondergrondse bunker gebouwd, en had een legertje gewapende bewakers paraat. De tweede vroeg zich af hoe hij zijn bewakers en personeel onder de duim kon houden als er voedsel- en watertekorten ontstonden: zou een gehoorzaamheidshalsband iets zijn?

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | De Noordpool redden? Yes we can!

COLUMN - President Donald Trump heeft nog niets over gezegd over de akkoorden van Parijs. Maar ook al zwijgt hij in alle talen, zonder actieve Amerikaanse bemoeienis zullen de internationale diplomatieke inspanningen om klimaatverandering tegen te houden, op een laag pitje komen te staan. Daarmee komt er de komende jaren ongetwijfeld meer aandacht voor andere projecten, zoals voor geoengineering. Dat is een scheldwoord in milieukringen. Want daar kunnen ze niet geloven dat technologie de aarde zal redden. Technologie is nou net de vijand van de natuur. Maar als de diplomatie het laat afweten, móéten ze ook daar wel verder kijken dan de conferentietafel.

Gek genoeg was het een Nederlander die voor het eerst op het idee kwam om klimaatverandering technisch te fiksen. Onze eigen Nobelprijswinnaar Paul Crutzen stelde in 2006 voor om een grote hoeveelheid zwaveldeeltjes in de hoogste luchtlagen te blazen. Op die manier zou het reflecterend vermogen van de aarde omhoog gekrikt worden, waardoor de aarde kon afkoelen. Zijn voorstel leidde toen tot verhitte discussies en een stroom aan andere ideeën voor ingrepen om de aarde te redden, zoals immense ‘stofzuigers’ die CO2 uit de lucht kunnen halen, bossen aanleggen, reflecterende schermen in de ruimte, ijzer dumpen in de oceanen, kalksteen dumpen in de oceanen, koolstofbindende gesteenten opgraven, verpulveren en rondstrooien – en nog veel meer. Afgelopen week verscheen er weer een dergelijk voorstel, van planetair geoloog Steven Desch van de Arizona State University.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Denemarken claimt Noordpool

Wat?:

Denemarken gaat vandaag bij de Verenigde Naties het eigendom opeisen van het totale noordpoolgebied. […]

De VN hebben een speciale commissie opgericht die onderzoekt welk land de zeggenschap over het noordpoolgebied moet krijgen. Groenland valt al onder Denemarken.

De Finnen willen profiteren van smeltende Noordpool

Als die Noordpool dan toch smelt en de rendieren verdwijnen, kan je maar beter profiteren van de nieuwe mogelijkheden. Dat is wat de Finnen nu denken. Dus een grote haven, een weg en een spoorlijn erbij.
En het rare is, door dit te doen smelt de Noordpool straks net iets minder snel.
Maar dat is wel een hele schrale troost.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende