Wegwerpecologie

Als ik afreken bij de Wal-Mart in Arizona draait mijn maag zich volledig om. Kijk, ik ben allesbehalve een milieufreak, ik vraag me vaak af of de zure regen ook door het gat in de ozonlaag is verdwenen. Maar zelfs ik vind mijn winkelkarretje nu echt obsceen. Een hoeveelheid boodschappen die in een Nederlandse supermarkt gemakkelijk in één plastic tas had gekund, was door de inpakdame in maar liefst 16 Wal-Mart tassen verwerkt. Zes-tien. De wijnfles had er in zijn eentje al drie. Als ik haar daarop aanspreek, gniffelt ze een beetje. Gekke mensen, die Europeanen. In een speciale milieusectie op de corporate site geeft Wal-Mart omzichtig toe dat het een lastig verhaal is: "One of our toughest challenges as a retailer is determining how to continue to create value for our costumers while minimizing our footprint on the environment." Deze juridische vergadertaal is ook in een Flashmodule omgezet die een heerlijk beeld geeft van een Amerikaans bedrijf die ecologie heel hoog in de schappen heeft liggen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vergeet biobrandstof: stop met kappen

met een palm in je pijp...Ongeveer twee jaar geleden kwam in de media de discussie over biobrandstoffen opgang. Opgestookt door een Europese richtlijn die stelt dat in 2010 aan de pomp 5,75 procent biobrandstof moet worden bijgemengd gingen overheid en bedrijven op zoek naar geschikte biomassa. Allemaal om die vermaledijde CO2-stijging af te remmen. Natuurorganisaties verzetten zich hevig want de aanleg van suikerriet- en palmolieplantages zou wel eens ten koste kunnen gaan van kostbare (tropische) bossen en wetlands. Maar ook ontwikkelingsorganisaties zetten hun vraagtekens bij de wenselijkheid van grote monoculturen die lokale bevolking en kleine boeren zullen verdringen en een opdrijvend effect hebben op de voedselprijzen. Als reactie hierop / of desondanks ontwikkelde de Nederlandse overheid criteria voor de import van duurzame biomassa [pdf]. Tegelijkertijd werd hier meerdere malen door geëngageerde burgerdeskundigen in de vorm van reaguurders eindeloos gerekend aan en gediscuzeurt over de mogelijk- en onmogelijkheden van biobrandstoffen.

Opbrengst per hectare, netto winst of verlies CO2 uitstoot, aantal joule per liter… STOP!! Het is allemaal niet meer nodig:

Medewerkers van de natuurorganisatie World Land Trust en de University of Leeds hebben berekend dat het terugdringen van houtkap en extra bos bijplanten veel meer CO2-besparing oplevert dan bossen omzetten in energie-akkers. It sounds counterintuitive, but burning oil and planting forests to compensate is more environmentally friendly than burning biofuel. (NewScientist). Het gaat allemaal om de CO2 die vrijkomt bij de kap van een bos, zeker bij ontginning van de Indonesische veenbossen zijn deze emmissies aanzienlijk. Ontbossing is na elektriciteitsproductie tweede in de lijst sectoren die het meeste CO2 produceren. In december zal er op een VN-klimaattop op Bali worden gesproken over het opnemen van avoided deforestation in een post-Kyoto verdrag als instrument om CO2-uitstoot terug te dringen. Het bovengenoemd onderzoek is een goede duw in die richting.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tsjernobyl biodiversiteitsmythe aangetast

Verdammt noch mal! Weer een mythe minder. Weer een illusie armer. Kon je vroeger nog wegdromen van het post-nucleaire paradijs rondom de verongelukte kernreactor in Tsjernobyl waar reuze bevers, mega-everzwijnen en grote kuddes wilde paarden rondzwierven. Niet gestoord door de mens die deze onheilsplek al meer dan twintig jaar geleden had verlaten. De immer nuchtere wetenschap pakt ook dit van ons af (nadat ze ons ook al het geloof, heksenverbrandingen, het vliegend tapijt en gebedsgenezers afpakten).

Want het is nu bewezen: radiation kills. Een uitgebreide studie naar broedvogels rondom Tsjernobyl heeft aangetoond dat het aantal vogels 66% lager is in de gebieden met verhoogde radioactiviteit. It also reported a decline of more than 50% in the range of species as radiation levels increase (BBC). Met name vogelsoorten die insecten eten die in de bovenste vervuilde bodemlaag rondwroeten hebben het hard te verduren.

Toch verscheen er onlangs een paper in American Scientist dat stelde dat de voordelen van de afwezigheid van landbouw, jacht en houtkap de nadelen van verhoogde radioactiviteit teniet doen? Existing populations multiplied and species not seen for decades, such as the lynx and eagle owl, began to return. (BBC) De onderzoeker van het vogelonderzoek countert dit met de opmerking dat je eerst moet meten voordat je iets weet. We clearly need to be applying scientific method to ecological studies before we can conclude, based on anecdotal observations, that there are no consequences. (BBC). Nuance, aarghh… wat moet je daar als (burger)journalist nu mee?!

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende