Uraniumbedrijf ontwijkt belasting en vergiftigt het land

De Nederlandse belastingroute kostte Malawi tientallen miljoenen aan belastinginkomsten door het toedoen van slechts één bedrijf, het Australisch mijnbouwbedrijf Paladin. Action Aid berichtte vorige week over de effecten van de Nederlandse belastingroute voor bedrijven die in ontwikkelingslanden investeren. Malawi is een van de armste landen ter wereld. Het werd begin dit jaar getroffen door een overstromingsramp die in de rest van de wereld nauwelijks aandacht heeft getrokken. Het herstel van de geleden schade bedraagt volgens de VN 400 miljoen dollar. Dit land liep door aggressieve tax planning van het Australische mijnbouwbedrijf Paladin in zes jaar tijd zeker 43 miljoen US dollar ($) aan belastinginkomsten mis, via een Nederlandse belastingconstructie ($27,5 miljoen) en belastingvoordelen ($15,6 miljoen). Dit blijkt uit nieuw onderzoek van ActionAid in Nederland, Australië en Malawi. Het nieuwe belastingverdrag tussen Malawi en Nederland kan dit soort misbruik door internationale bedrijven nog altijd niet uitsluiten. Paladin maakte in Malawi enorme schulden bij het Australische moederbedrijf en kocht er dure diensten in. De rentes op leningen en dure fees werden betaald via een brievenbusmaatschappij in Nederland. Zo hoefde het minder bronbelasting op rentebetalingen over leningen en op aanzienlijke management fees te betalen. Deze Nederlandse BV heeft geen werknemers en staat geregistreerd op het adres van het bekende trustkantoor TMF Group in Amsterdam. Het nieuwe belastingverdrag dat minister Ploumen dit voorjaar sloot met de regering van Malawi maakt volgens ActionAid nog geen einde aan deze vorm van belastingontwijking. Het ministerie van Financiën laat in een reactie weten niet op individuele zaken in te kunnen gaan, maar zegt dat de problematiek 'veel voorkomend en bekend' is. Extra maatregelen zijn volgens Financiën niet nodig, de huidige verdragsregels bieden de Malawische overheid genoeg middelen om hiertegen op te treden. Belastingexpert Jos Peters betwijfelt het effect van een uitsluitend Nederlandse maatregel.

Door: Foto: Foto van de auteur
Foto: Lapland, foto nl.wikipedia.org

Gold rush in Lapland

ELDERS - De mijnbouw in het hoge noorden groeit en bloeit met steun van Scandinavische regeringen, ten koste van natuur en cultuur.

De exploitatie van bodemschatten in Noord Europa breidt zich uit. Na de oliewinning in de Noordelijke IJszee ontdekken Engelse, Australische en Canadese mijnbouwbedrijven de rijkdom van de aarde in Lapland, een gebied bij de poolcirkel dat delen van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland bestrijkt . Tot nu toe zijn er dit jaar 349 projecten aangemeld, volgens de Guardian, waarvan 243 in Finland. Een van de laatste gebieden in Europa met ongerepte natuur dreigt hierdoor verwoest te worden. Datzelfde lot wacht de cultuur van de Samen, een nomadenvolk dat leeft van rendieren en visserij. En van het toerisme, dat ook weinig baat heeft bij industrialisatie van het gebied.

Het Arctische gebied zou meer dan een vijfde van de onontdekte olie- en gasvoorraad herbergen alsmede een groot aantal waardevolle zeldzame mineralen, kolen, uranium, goud, diamant, zink, platina, nikkel en ijzererts. Het ontginnen van al die kostbare schatten wordt steeds aantrekkelijker door de klimaatverandering die deze gebieden beter toegankelijk heeft gemaakt. Een pijnlijke constatering: meer kolen en olie exploiteren bevordert de opwarming van de aarde, met als gevolg dat er meer van die grondstoffen aan de aarde kunnen worden onttrokken in gebieden die voorheen vanwege het ijs met rust werden gelaten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Ongewoon Groenland

DOCUMENTAIRE - Roltrappen, restaurants, supermarkten: Groenland zoals we het nog niet eerder zagen. Tussen 3 en 6 minuten relatief onbekende plaatjes van stedelijk Groenland. Daarna nog drie kwartier documentaire over de alarmerende signalen van klimaatverandering op Groenland. Melting Point is een Engelstalige chinese documentaire.

Op 12 maart 2013 gaat Groenland naar de stembus. China wil graag zeldzame aardmetalen ontginnen in Groenland. Iedere waarschuwing uit Denemarken tegen de negatieve impact van mijnbouw wakkert echter het onafhankelijkheidsgevoel van de Groenlanders aan: zij zien juist financieel gewin in de mijnbouw deals. De mijnbouwsector hoopt dat de verkiezingen de deur naar grootschalige business zullen openen als de Groenlanders (58.000 in totaal) hun land in de verkoop doen.

Foto: flickr.com/glorious_journey_photography

Zuid-Amerika: Kirchner’s slechte week, Paraguay kiest, mijnbouw in Amazone

ELDERS - Deze week vanuit het Latijnse continent: een bak slecht nieuws voor de Argentijnse regering, Paraguay heeft een nieuwe doch controversiële president en een Peruaanse Indianenleider bedankt Canada voor steun in de strijd tegen de mijnbouw.

Allereerst Argentinië. Het was niet de beste week voor presidente Cristina Fernández de Kirchner. Op 18 april was het weer tijd voor een massademonstratie tegen haar regering en beleid.

Directe aanleiding was de voorgestelde hervorming van het gerechtelijk apparaat. Volgens Kirchner’s Peronisten gaat het om een democratisering van justitie, maar critici vrezen een groeiende concentratie van macht in de handen van de zittende regering. Bovenop de demonstratie kwamen twee onprettige feiten, ironisch genoeg juist vanuit juridische hoek: rechters keurden belangrijke punten van een omstreden hervorming van de mediawet af en schuldeisers wezen het Argentijnse voorstel af dat de huidige schuldencrisis op moest lossen. Gelukkig is de presidente een ware kampioen wanneer het aankomt op politiek struisvogelen. Maar het is de vraag hoelang de problemen genegeerd kunnen worden, zeker met congres- en presidentiële verkiezingen in het vooruitzicht – zelfs een heroïsche TV-serie over de Argentijnse strijd in de Falklandoorlog kan dan waarschijnlijk de aandacht niet meer afleiden.

Het tweede nieuws komt uit Paraguay, waar een nieuwe president is gekozen nadat de vorige, Fernando Lugo, vorig jaar het politieke slachtoffer werd van een zachte coup. Tijdens de campagne van winnnende kandidaat Horacio Cartes werd hij beschuldigd van fraude en banden met de drugshandel. Ook werden hem homofobe uitlatingen kwalijk genomen hoewel hij sinds de verkiezingen zijn excuses daarvoor heeft aangeboden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-02-2022

Goud uit Griekenland

ACHTERGROND - In Zuid-Oost Europa is een nieuwe “gold rush” gaande. Ten koste van het milieu en de lokale economie, vinden vele bewoners.

Zaterdag 24 november demonstreerden in de Griekse stad Thessaloniki  8000 mensen. Niet tegen de bezuinigingen, niet tegen de EU of het IMF. Maar tegen de vernieling van een natuurgebied door de Canadese maatschappij El Dorada die op zoek is naar goud. Boomstronken en takken werden meegedragen om de “begrafenis van het bos” te symboliseren. Een eerdere demonstratieve mars van 2000 mensen naar het mijngebied op 21 oktober was door de politie met bruut geweld uit elkaar geslagen.

De protesten van de bewoners van het mijngebied en hun sympathisanten richten zich tegen de schade die de mijnbouw aanricht aan de natuur met alle gevolgen voor de lokale economie: de landbouw, veeteelt, bosbouw, visserij en het toerisme. Voor een zeer geringe opbrengst moet heel veel land ontbost en omgeploegd worden. De winst van het goud voor het land kan nooit opwegen tegen de vernielingen die lokaal worden aangericht, zeggen de demonstranten. Ze noemden hun demonstratie ‘onzichtbaar’ omdat de grote media, die de kant van de mijnbouwbedrijven hebben gekozen, afwezig waren.

Niet alleen in Griekenland bestaat verzet tegen de mijnbouw. Ook in Roemenië, Bulgarije en Macedonië zijn steeds meer bedrijven actief op zoek naar goud. Door de crisis is de goudprijs fors gestegen, dus zou het de moeite lonen om ook gebieden waar weinig goud alleen tegen hoge kosten gevonden kan worden te exploiteren.  Maar als je voor een halve gram goud een ton aarde moet bewerken wil je geen last hebben van strenge regels en lange procedures. Dus is de mijnbouw in deze landen omgeven met corruptieschandalen en dubieuze juridische processen. In Roemenië worden in het Rosa Montana project naast een beschermd natuurgebied ook archeologische vindplaatsen bedreigd. In Krumovgrad (Bulgarije) heeft de regering vorig jaar al een concessie voor 30 jaar verleend aan een Canadese maatschappij.Het bedrijf probeert de bevolking gunstig te stemmen met het perspectief van werkgelegenheid en de investering in infrastructuur.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-11-2022

Brazilianen slaan bres in omstreden Belo Monte stuwdam

Fotos des Tages | Nog voor zonsopgang bezette op 15 juni jl. een groep lokale vissers, indianen en milieuactivisten het terrein van de toekomstige Belo Monte stuwdam in de Braziliaanse Amazone. Met spaden groeven ze een doorgang in de onlangs opgeworpen aarden wal die de loop van de Xingu rivier belemmert. Deze aarden wal is het begin van de Belo Monte stuwdam en deze ‘monsterdam’ is weer het begin van een complex van meer dan 100 stuwdammen in het stroomgebied van de Amazone rivier (filmpje). Omwille van de sterk groeiende vraag naar elektriciteit van o.a. de mijnbouwsector en de lucratieve speculatie die dergelijke mega-projecten nu eenmaal losmaakt vindt dit omstreden project toch doorgang. Want zoals de directeur van het Braziliaanse milieu-instituut IBAMA en medeverantwoordelijk voor de aanleg van de dam al aan een Australische journaliste toegaf: “wij gaan hetzelfde doen met de indianen als jullie deden met de Aboriginals”. Maar voor nu, één week voor de Rio+20 conferentie, heeft de lokale bevolking teruggeslagen en was de Xingu rivier weer even ‘intact’. Mooie foto’s hierrr en het verhaal met filmpjes hierrr.

foto credit: screenshot from Amazone Watch video

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Australische mijnbouw barones doet greep naar mediamacht, Lord Monckton adviseerde

Climaclown Lord Monckton is zo knettergek dat zelfs sommige klimaatontkenners hem al niet meer serieus nemen. Toch heeft deze morosofische complotdenker nog wel invloed op een van de rijkste vrouwen op aarde: Gina Rinehardt uit Australië. Mijnbouw barones Rinehardt bezit volgens Forbes 18 miljard dollar. Afgelopen week besteedde ze 1% van haar kapitaal om zich in te kopen bij Fairfax Media (Sydney Morning Herald, The Age, Australian Financial Review, verschillende radiostations en regionale kranten). Hiermee volgt ze het advies dat Monckton onlangs aan de Australische mijnbouwsector gaf: zorg dat de superrijken investeren in een Australische versie van Fox News, alleen zo bereik je impact op de samenleving.

Gina Rinehardt stelde ooit nucleaire explosies in de mijnbouw voor, krijgt kritiek op arbeidsomstandigheden, is een fel tegenstander van belasting op grondstoffen en CO2 en financierde bijeenkomsten van klimaatontkenners als Lord Monckton. Een eigen televisiezender die deze zakelijke belangen fair & balanced over het voetlicht brengt kan Rinehardt -waarvan men zegt dat ze ook politieke ambities heeft- wel gebruiken. Het fragment waarin Monckton een groep mijnbouw leidinggevenden uitlegt hoe je met ‘je eigen Fox News’ de belangen van de vrije markt kan veiligstellen is na de inkoop van Rinehardt in Fairfax weer actueel. Alleen helaas voor Monckton vond het door hem bewierookte Fox News hem zelfs te extreem…

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

511 opstand in Binnen-Mongolië


Het rommelt in Binnen-Mongolië, een autonome regio in het Noorden van China. Na de gewelddadige dood van een Mongolische schaapherder zijn de autochtone Mongoliërs in opstand gekomen tegen de lokale overheid en mijnbouwbedrijven van Han-Chinezen. Op 10 mei jl. werd de schaapsherder Mergen overreden door een 100-ton truck met steenkool. De trucks van mijnbouwbedrijf Spring City Group steken regelmatig af en denderen dan over de weiden van de Mongolische herders. Er circuleren verschillende versies van het incident: er zou eerst een discussie aan vooraf zijn gegaan, andere trucks zouden daarna ook over het lichaam zijn gereden en de toegesnelde politie zou zijn geblokkeerd en bedreigd. Maar het staat in ieder geval vast dat de herder met voorbedachte rade is vermoord. Dit incident blijkt de vonk in het kruitvat van jarenlange frustratie over de toenemende macht van de Han-Chinezen over de autochtone bevolking.

Opeens gaan de Mongoliërs de straat op en dat doen ze net als de demonstranten in met Midden-Oosten met behulp van sociale media en mobieltjes. Ondanks dat de autoriteiten geld hebben geboden aan de nabestaanden van de herder gaan de protesten door. Vorige week was het weer raak in raak in hoofdstad Hohhot toen honderden studenten zich onopvallend positioneerden in winkels en restaurants en na een ketting sms zich plotseling groepeerden tot één grote massa. Deze opstand in de maak heeft analoog aan opstanden in het Midden-Oosten ook een nummer: 511 (de dag na de moord op de herder). Op twitter volg je @siweiluozi. Het blog China Geeks ’translation and analysis of modern China’ gaat nog wat dieper in op de ontwikkelingen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende