De kranten waren verheugd met Rutte en de Algemene Beschouwingen. Rutte was monter, helder en minzaam. En verstaanbaar ook nog. Allemaal winst. Schaduwpremier Wilders was verkouden, knorrig en bij wijlen stijlloos in optreden en woordkeus, maar wel prikkelend. Allemaal geen nieuws.
Toch valt er nog wel iets op te merken. Rutte zei: “Het geluk van mensen komt niet uit Haagse kantoren”. Ideologisch is dat wel te plaatsen: de liberaal heeft geen geloof in de statelijke bureaucratie. Het is een beetje Cameron: ‘we gaan Engeland teruggeven aan het volk’. Ik hoorde ook een andere boodschap, aan de rijksambtenaren waarmee hij beleid moet maken: ”jullie zijn met veel te veel”. Later deed hij er nog een schepje bij: “de geluksmachine wordt uit gezet”. Op de vraag van Roemer gaf hij aan geen geloof te hebben in de zorgende overheid: het ging er om mensen te activeren en “in hun kracht te zetten”.
Dat is ideologisch vrij rechts, maar er is nog niet eens zoveel op tegen: alleen wel als je de stukken analyseert en goed naar de cijfers kijkt, want dan zie je de werkelijkheid. (werkgelegenheid sociale werkvoorziening, blauw op straat)
“We beginnen bij ons zelf, zeven bewindslieden minder”, zei Rutte ook. Dat is op zich aardig en de besparing komt niet jaren later, maar meteen. Maar hoe doordacht is het geschuif met departementale taken en directies precies?
Wat betekent de combinatie veiligheid en justitie? Zou het kunnen dat die combinatie de veiligheid bevoordeelt ten opzichte van onversneden democratische grondrechten, zoals de president van de Hoge Raad opperde? Opstelten beviel het wel, als strenge ordebewaarder in Rotterdam.
Wat betekent het onderbrengen van Wonen,Wijken en Integratie bij BZK? Er was ooit een directie Grote Stedenbeleid, maar dat bleef altijd een wat geisoleerde directie binnen het bestuurlijke BZK. Het wonen heeft altijd veel te maken met ruimte, infrastructuur en milieu. Door het wonen nu bij BZK onder te brengen, gaan deze verbanden met de technische en ruimtelijke dimensies wellicht verloren. Er is meer dan integratie en leefbaarheid.