literatuur Archives - Page 4 of 14

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Verhaal | Nelleke Noordervliet

30 april 2017 , 14:00 , door Monique Huijdink

‘Je moet het leven aanvallen zolang je kunt.’

Voor de boekenpodcast Het verhaal praat Monique Huijdink met schrijvers over hun boek, in deze aflevering met Nelleke Noordervliet over haar roman Aan het eind van de dag.

Over het boek

In Aan het eind van de dag is zeventiger Katharina Mercedes Donker aan het woord. Deze ex-minister en auteur van twee bestsellers over politiek en de rol van de vrouw, krijgt het verzoek mee te werken aan haar eigen biografie. Ze wil niet. Ze voert een aantal weerspannige gesprekken met haar aspirant-biografe, maar herinneringen dringen zich steeds meer aan haar op. Wat wil ze per se niet kwijt aan de biografe? Wat is te persoonlijk? Wat is te pijnlijk?

Deze podcast is ook te beluisteren via iTunes, Hebban & Stitcher.

De auteur Nelleke Noordervliet (1945) debuteerde in 1987 met de roman Tine of de dalen waar het leven woont. Daarna schreef ze vele romans, novellen, verhalen, essays, toneel en columns. Ook bekleedt zij diverse bestuurlijke functies binnen de culturele sector.

Monique Huijdink is tekstschrijver. Ze heeft tevens een thriller op haar naam staan over de intriges achter de schermen van de Tour de France.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-02-2022

De Kroonboekenclub | Karakter, van Ferdinand Bordewijk

17 april 2017 , 15:30 , door Marc van Oostendorp

COLUMN - Ieder boek dat je leest, plooit zich naar de tijd waarin je het leest. En zo las ik Karakter, de magistrale roman van Bordewijk uit 1938, ineens niet als een boek over hoe je door hard werken op kunt klimmen, hoe je als zoon vermorzeld kan raken tussen je vader en je moeder of over het vooroorlogse Rotterdam, maar als een boek over het feminisme.

Het boek gaat over Jacob Willem Katadreuffe, onwettig zoon van de deurwaarder Dreverhaven, die de naam van zijn moeder, de handwerkvrouw Katadreuffe aanneemt, en die op zekere leeftijd ineens tot grote ambitie wordt gedreven en zich dan, ondanks allerlei tegenwerking van zijn vader en kennelijke desinteresse van zijn moeder met hard werken weet op te werken tot advocaat. Maar op de achtergrond speelt de hele tijd de vraag een rol of en hoe vrouwen en mannen van elkaar verschillen, en vooral: wat dit betekent voor het werk.

In opkomst

Karakter speelt zich af in het interbellum, althans de periode waarin men zich ‘na de Oorlog’ waande. Het is ook de periode waarin vrouwen een plaats krijgen op de werkvloer: van de vier advocaten op het kantoor waar Katadreuffe wordt aangenomen is één vrouw. Al wordt zij daarover door haar mannelijke collega’s geregeld in de maling genomen – collega’s die zich als het feest is in de armen van ‘lichte vrouwen’ werpen –, die ene vrouw weet haar mannetje te staan. Zoals ook de telefoon op kantoor wordt aangenomen door een vrouw, hoewel de baas eigenlijk vindt dat zulk werk door een man gedaan moet worden. Die baas blijkt overigens een vrouw te hebben die beter auto’s bestuurt dan de mannen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Verhaal | Annelies Verbeke

2 april 2017 , 14:00 , door Monique Huijdink

INTERVIEW - Annelies Verbeke:

Sommige mensen blijven hun verdriet trouw. Ik ben zelf niet zo, ik ben mijn verdriet liever ontrouw.

Voor de boekenpodcast Het verhaal praat Monique Huijdink met schrijvers over hun boek, in deze aflevering met Annelies Verbeke over haar verhalenbundel Halleluja.

Annelies Verbeke brak in 2003 door in de letteren met haar debuutroman Slaap! Zij schrijft toneelstukken, scenario’s, verhalenbundels, romans en novellen. Met haar roman Dertig dagen won Verbeke de F. Bordewijkprijs, de NRC Boekenprijs en de Opzij Literatuurprijs. En nu is er een nieuwe bundel van 15 verhalen met de titel Halleluja. In deze verhalen ontdekken de personages dat elk begin een einde in zich draagt en dat een einde vaak, maar niet altijd, een nieuw begin inluidt.

Monique Huijdink is tekstschrijver. Ze heeft tevens een thriller op haar naam staan over de intriges achter de schermen van de Tour de France.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: DaveBleasdale (cc)

Kunst op Zondag | Verboden vruchten

2 april 2017 , 08:00 , door P.J. Cokema

De Boekenweek is ten einde. Na een week ‘verboden vruchten’ kunnen we dus weer over tot de orde van de dag: zoete koek.

In haar propaganda ging De Boekenweek geheel voorbij aan de mythische verboden vruchten en legde de nadruk op genot.

De mens is genotzuchtig. Maar toegeven aan genot levert soms strijd op, met ons geweten, onze levensovertuiging, onze omgeving en onze fysieke dan wel geestelijke grenzen. Wel willen, niet mogen, toch doen: verboden vruchten, zowel in het leven als in de letteren.

Drank, drugs en vooral seks. Daar moest het over gaan. Terwijl het verboden fruit afstamt van een aan alle kanten rammelend verhaal over het verbod op kennis.

De essentie van dat verhaal is dat een of andere god eens wilde uitzoeken of zijn mensen gehoorzaam, onvoorwaardelijk en blindelings in hem wilden geloven. Die god ontwierp een testje die zo in elkaar zat dat het wel verkeerd af moest lopen. Waarna er de meest onlogische dingen gebeurden.

Michelangelo – fresco Sixtijnse kapel. De Verleiding en de Verdrijving uit het paradijs, 1508 – 1512.

Een larmoyant verhaal tegen de ratio, tegen de essentie van de vrije wil, tegen de nieuwsgierigheid en zeker tegen de vrijheid van meningsuiting. Voor al die zaken werd de mens genadeloos gestraft.

Foto: St.-Pietersnieuwstraat 132, Gent copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Boekenweek! | Henri Pirenne

29 maart 2017 , 11:00 , door Jona Lendering

RECENSIE - Afgelopen zondag ben ik in Gent langs het huis aan de Sint-Pietersnieuwstraat 132 gewandeld waar de Belgische historicus Henri Pirenne (1862-1935) woonde, de auteur van Mahomet et Charlemagne. Het bleek een moderne bouwval. Zelfs geen gevelsteentje herinnerde aan de ooit beroemde bewoner, maar eigenlijk verbaasde dat me niet. Wie een écht belangrijk boek schrijft, zal zien dat zijn inzichten zó ingeburgerd raken dat niemand meer herkent dat je er anders over kunt denken, waarna degene die het heeft bedacht kan worden vergeten.

De vraag die Pirenne wilde beantwoorden, was waarom de Middeleeuwen zo’n ander karakter hadden dan de Oudheid. Er was een transitie geweest, zoveel was duidelijk. In het Romeinse Rijk was er interregionale handel, bloeiden de steden, betaalden de mensen met munten, beloonde de overheid zijn functionarissen in geld; in de Middeleeuwen was de handel beperkter, waren de steden kleiner, ruilde men producten en compenseerde de vorst zijn graven en hertogen door ze land in leen te geven. Wat was er gebeurd?

De negentiende-eeuwse visie, die in Nederland nog wordt aangehangen door de welbekende Leidse historicus M. Rutte, kwam erop neer dat barbaarse stammen het Romeinse Rijk onder de voet hadden gelopen: de Angelen en Saksen hadden zich gevestigd in Brittannië, de Franken in Gallië, de Visigoten en Sueben op het Iberische Schiereiland, de Vandalen in Tunesië en de Ostrogoten in Italië. De geschreven bronnen vermelden allerlei gevechten, we weten van serieuze militaire problemen, het staat vast dat Rome tweemaal is geplunderd en het is een feit dat het staatsapparaat in de westelijke provincies desintegreerde.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Boekenweek! | ‘De ander’ kijkt ons aan

28 maart 2017 , 15:30 , door Marcel Hulspas

COLUMN, RECENSIE - Net zoals er kunstenaars bestaan die tijdens hun leven wereldberoemd zijn en later volledig vergeten worden, zo zijn er ook wetenschappelijke ontdekkingen die voor enorme beroering zorgen, voor een ware stortvloed aan artikelen en beschouwingen, en die nu volledig vergeten zijn.

Niet omdat het allemaal achteraf ‘niet waar’ bleek te zijn; de voornaamste oorzaak is onze vooringenomen geschiedschrijving. Een voorbeeld: in de wetenschapsgeschiedenis wordt de eerste helft van de achttiende eeuw beschouwd als het tijdperk van de natuurkunde, van Newton en Halley, van elektriseermachines, zwaartekracht en terugkerende kometen. Psychologie en antropologie zouden pas een eeuw later ‘ontstaan’. Maar een van de grote wetenschappelijke sensaties van die dagen lag juist op dat terrein. Het was ‘Wilde Peter’.

Een mens, of nog nét een mens, aangetroffen in 1724 in de buurt van Hamelen. Peter kon niet spreken en liep op handen en voeten. Hij ving en verslond levende vogels. Peter sloeg zichzelf op de borst als een aap, gromde (en sliep) als een hond. Kortom, Peter was een wonder.

Hij werd overgebracht naar Hannover, en vandaar naar Londen, als ‘bezit’ van koning George I. Het was vijf jaar na het verschijnen van Robinson Crusoe. Duizenden stroomden toe om deze ‘natuurlijke mens’ te zien. Peters komst was, zoals iemand zei, ‘opmerkelijker dan de ontdekking van Uranus’. En heel intellectueel Europa discussieerde over de vraag wat deze vondst betekende, wat hij ons kon leren over de mens, en over het dier in de mens.

Boekenweek! | Makkelijk leven

27 maart 2017 , 15:30 , door Marc van Oostendorp

RECENSIE - Tom Sanders, de hoofdpersoon van Herman Kochs boekenweekgeschenk, zou goedkeuren dat ik dat boekenweekgeschenk hier bespreek. De boekenweek werd op Sargasso namelijk afgetrapt met een oproep door Jona Lendering en Marcel Hulspas om ons niet te richten op “bestsellers van celebrities als Herman Koch” en te “negeren wat boekhandels ons aanbieden”. Zoals het boekenweekgeschenk.

Tom Sanders denkt daar anders over. Hij is de auteur van een bestseller, een zelfhulpboek dat Makkelijk leven heet, net als het boekje dat de boekhandel ons in een oplage van ruim 600.000 exemplaren aanbiedt. Dat zelfhulpboek is, geloof ik, behoorlijk anders dan het gemiddelde zelfhulpboek. In ieder geval stel ik me voor dat zulke boeken meestal als advies geven om je niet te ergeren aan je medemens. Dat is nergens voor nodig, dat is zonde van de tijd. Tom Sanders is het daarmee eens. Hij heeft alleen een andere remedie: andere mensen moeten ophouden zich te ergeren aan jou. En ook zelf moet je ophouden te proberen je de hele tijd te verbeteren.

Je moet makkelijk leven.

Het leven niet waard

Aan het eind van het boekje vat hij een en ander samen in elf handige tips: “Vergeef de ander; vergeef jezelf; feliciteer jezelf” bijvoorbeeld, of “Probeer niemand te veranderen, ook jezelf niet”. Hij leeft ook naar zijn eigen adviezen, en heeft het daarmee behoorlijk goed voor elkaar. Geen gekrabbel op marginale weblogs, maar internationale bestsellers. Een gezonde relatie met zijn vrouw, twee succesvolle volwassen zonen. Niet de neiging om allerlei boeken te moeten lezen die verder niemand leest, maar de neiging om zijn kleinkinderen vol te stoppen met ordinair snoep dat ze van hun moeder niet mogen eten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Boekenweek! | Tom Wolfe

26 maart 2017 , 11:00 , door Maurits de Groot

RECENSIE - De organisatoren van de Boekenweek hebben in hun oneindige wijsheid besloten ‘Verboden Vruchten’ tot het thema van 2017 te maken. Conny Palmen doet er een boekje over open en vermoedelijk weet Herman Koch er ook wel raad mee in zijn Boekenweekgeschenk. Plus natuurlijk volop aandacht voor een vloed van schrijvers en schrijfsters die zich al ooit aan het onderwerp wijdden (of vertilden). Ik ging nog iets verder terug, naar 1968, en vraag je aandacht voor een meesterwerk, dat helaas in de vergetelheid raakte.

Tom Wolfe, een icoon in Amerika, is in ons land vooral bekend door zijn romans, waarvan Het vreugdevuur der ijdelheden de meest opvallende is. Maar voor hij fictie begon te schrijven, was Wolfe eerst jarenlang journalist. En wat voor één. Zijn reportages, waarvan er een aantal ook in boekvorm uitkwamen, leken in niets op alles wat er daarvoor geschreven werd. Wolfe dompelde zich helemaal onder in zijn onderwerp en beschreef wat hij meemaakte op een uiterst persoonlijke, rauwe en buitengewoon beeldende manier. Bijna in zijn eentje zette hij een compleet nieuwe vorm van journalistiek op het menu van bladen als Vanity Fair en The New Yorker.

Zijn bekendste reportage in boekvorm ken je wellicht, omdat het later verfilmd werd: The right stuff, een heldenepos over het begin van het Amerikaanse ruimtevaartprogramma. Maar al veel eerder ging Wolfe, aanvankelijk eigenlijk nauwelijks geïnteresseerd, op gevangenisbezoek bij Ken Kesey, de schrijver van One flew over the cuckoo’s nest, die was aangehouden voor het bezit van marihuana, in 1966 nog een ernstig misdrijf in de Verenigde Staten. (Hier is een leuk filmpje over Kesey.)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Verhaal | Tomas Ross

12 maart 2017 , 14:00 , door Monique Huijdink

INTERVIEW - Voor de boekenpodcast Het verhaal praat Monique Huijdink met schrijvers over hun boek, in deze aflevering met Tomas Ross over zijn thriller De onderkoning van Indië.

Tomas Ross is de Nederlandse grootmeester van de faction roman, een genre waarin feiten en fictie door elkaar lopen. In 1980 verscheen zijn eerste thriller De honden van het verraad over de vrijheidsstrijd van de Zuid-Molukkers. Hij heeft inmiddels ruim 70 titels op zijn naam en schrijft ook scenario’s voor films en tv-series, zoals 06/05 van Theo van Gogh en de serie Bernhard Schavuit van Oranje.
De vader van Tomas Ross was tijdens de oorlog actief in het verzet en was een van de eerste agenten van de BVD. In veel van zijn werk spelen geheime inlichtingendiensten een rol, evenals de Tweede Wereldoorlog. Dat is ook het geval in deze thriller De onderkoning van Indië, die tevens het 2de deel is van een trilogie over Nederland en Indië vlak na de Tweede Wereldoorlog (1945 -1950).

Monique Huijdink is tekstschrijver. Ze heeft tevens een thriller op haar naam staan over de intriges achter de schermen van de Tour de France.