Klokkenluider over misstanden in voetbalwereld zit al maanden vast

Tegen Rui Pinto, de klokkenluider achter Football Leaks, zijn 147 klachten ingediend. Pinto zit al negen maanden in een Portugese gevangenis na zijn arrestatie in Boedapest en zijn uitlevering aan Portugal. Hij mocht vlak voor de Kerst voor het eerst praten met journalisten van Der Spiegel, die met de Nederlandse NRC verslag hebben gedaan van zijn onthullingen over belastingontwijking en -ontduiking via belastingparadijzen. De publicaties waren het vertrekpunt voor een strafrechtelijke vervolging én veroordeling van Ronaldo. Ook werd duidelijk hoe Russische oligarchen en Arabische sjeiks hun dubieuze geld in Europese clubs investeren. Er lopen nog strafzaken tegen voetbalmakelaars en in België en Frankrijk wordt strafrechtelijk onderzoek gedaan. Maar de enige die tot nu toe vastzit is klokkenluider Pinto zelf. Rui Pinto wordt aangeklaagd wegens hacken en schending van het briefgeheim. Hij mag zijn proces niet in vrijheid afwachten omdat Justitie vreest dat hij dan het onderzoek kan dwarsbomen. De strafzaak tegen Pinto is mede gebaseerd op een aangifte door marketingbureau Doyen. Doyen runde een schimmig netwerk van bedrijven, met geld van oligarchen uit Kazachstan, en zette clubs op allerlei manieren onder druk. Justitie verdenkt Doyen inmiddels van witwassen en belastingontduiking. Pinto verdenkt de Portugese autoriteiten hem vast te houden om te voorkomen dat hij met de Franse autoriteiten, die hem aanvankelijk wilden beschermen, deze zaken verder zou gaan onderzoeken.

Foto: www.haaijk.nl (cc)

Klokkenluider belastingdienst geschorst

COLUMN - Opnieuw een poging ambtenaren af te schrikken om misstanden te lekken.

De Belastingdienst heeft volgens Trouw disciplinaire maatregelen genomen tegen een ambtenaar in de slepende affaire rond de kinderopvangtoeslag. De ambtenaar zou interne stukken van de Belastingdienst naar buiten hebben gebracht, die door de fiscus werden achtergehouden in rechtszaken tegen gedupeerde ouders. De ouders moesten, naar nu blijkt ten onrechte, toeslagen terugbetalen en zijn daarvoor in beroep gegaan. Staatssekretaris Snel staat onder grote druk vanwege de fouten van de Belastingdienst en ook vanwege zijn weigering om de opdracht voor een intern onderzoek naar de affaire openbaar te maken.

Volgens bronnen van Trouw en RTL Nieuws ziet de betrokken ambtenaar zich niet als klokkenluider, maar is het iemand die een ‘ernstige misstand’ wilde voorkomen en slechts ‘ontbrekende gegevens’ doorgaf, omdat die volgens de wet in een dossier horen te zitten. Maar zijn meerderen zien het doorgeven van de ontbrekende stukken als ‘schending van het ambtsgeheim’. Kamerleden hebben negentig vragen over de zaak ingediend, waaronder de vraag naar de omgang met klokkenluiders.

Trouw-columnist Stevo Akkerman reageert vandaag met een boos stukje waarin hij de ambtelijke bureaucratie ernstige verwijten maakt. De schorsing van de klokkenluider toont volgens hem aan dat daar de neiging bestaat ‘om het belang van de eigen organisatie boven dat van de burger te stellen en zichzelf niet gebonden te achten aan de voorschriften die gelden voor de bevolking. Minder deftig uitgedrukt: om zich te gedragen als een wetteloze bende.’ Waarom wordt degene die het verhinderen van een eerlijke rechtsgang voorkomt gestraft? ‘De rechtsstaat hapert als de overheid zelf onzuiver handelt en dan is het uitstekend als ambtenaren lekken.’

Een klokkenluider in Afrika

Stel: je constateert kindermisbruik. Het rapport daarover blijft liggen, misbruik gaat door. Je rapporteert aan de relevante autoriteiten. Die autoriteiten ondernemen actie. Je krijgt felicitaties van de autoriteiten. Wat krijg je dan?

Ontslag

De klokkenluider in kwestie is de Noor Anders Kompass, directeur “field operations” van het Hoger Commissariaat voor Mensenrechten in Genève. Hij is inmiddels door de VN op non-actief gesteld voor het aangeven van kindermisbruik door Franse VN militairen in de Centraal Afrikaanse Republiek.

Foto: Riccardof (cc)

Klokkenluider in psychiatrische inrichting

ELDERS - Duitsland was deze maand in de ban van de tragische geschiedenis van Gustl Mollath, de klokkenluider die gek werd verklaard en zeven jaar opgesloten zat in psychiatrische inrichtingen. Hij is nu vrijgelaten in afwachting van de herziening van zijn proces.

Ongeloof en afschuw wekte het vijf kwartier durende gesprek op Duitse televisie vorige week donderdag in het programma van Reinhard Beckmann met Mollath, zijn advocaat, een journalist van de Süddeutsche Zeitung en een psychiater. Een voor een werden de fouten en nalatigheden van justitie en de psychiatrie besproken. Mollath vertelde zijn verhaal kalm, feitelijk en vrijwel zonder enige emotie. Was dat nu de gewelddadige, paranoïde man waarvoor de maatschappij beschermd moest worden? Hoe kon dit gebeuren in een ontwikkeld land als Duitsland?

Het verhaal van Mollath begint in 2002 als zijn vrouw hem aangeeft bij de politie. Hij zou geweld tegen haar gebruikt hebben. Het echtpaar staat op het punt om te scheiden. In het proces dat volgt beschuldigt Mollath zijn vrouw en de bank waar zij werkt van fraude. De HypoVereinsBank zou grote sommen zwart geld naar het buitenland doorgesluisd hebben. Hij wordt niet geloofd, maar paranoïde verklaard.

En dan begint een Kafkaïaans scenario. In april 2004 stelt een keuringsarts vast dat Mollath lijdt aan ernstige psychische afwijkingen. Mollath wordt opgenomen, maar komt later weer vrij. In 2006 spreekt de rechtbank in Neurenberg hem vrij wegens ontoerekeningsvatbaarheid, maar de rechter gelast wel opname in een gesloten psychiatrische inrichting. Pogingen tot herziening van het vonnis halen niets uit. Totdat eind 2012 uit een tot dan toe geheim gehouden intern rapport uit 2004 van de HypoVereinsBank blijkt dat Mollath de waarheid heeft gesproken. De Beierse Justitieminster Merk, die eerder verklaarde dat de bankzaak geen rol speelde bij het opsluiten van Mollath, kan nu niet meer onder de politieke druk van zowel links als rechts uit en zij laat het Openbaar Ministerie in Regensburg een nieuw onderzoek doen naar de gang van zaken. Uit dit onderzoek komen opmerkelijke fouten en nalatigheden van zowel aanklagers, rechters als psychiaters naar voren. Zo blijkt een rechter zelf de belasting benaderd te hebben met de mededeling dat Mollath niet goed wijs is, oftewel: je hoeft bij die bank niets te onderzoeken. Ook psychiaters hebben steken laten vallen. De rechtbank in Regensburg is aanvankelijk nog niet overtuigd, maar een hogere rechter in Neurenberg besluit uiteindelijk: dit proces moet over. Mollath wordt op 6 augustus voorlopig in vrijheid gesteld.

Foto: Michael Fleshman (cc)

Edward Snowden and the globalisation of whistleblowing

ANALYSE - Edward Snowden performed an act of great bravery, Annie Machon says, but the old media reporting the story act as a bottleneck for the free flow of information.

I have held back from writ­ing about the Edward Snowden NSA whis­tleblow­ing case for the last week — partly because I was immersed in the res­ult­ing media inter­views and talks, and partly because I wanted to watch how the story developed, both polit­ic­ally and in the old media. The reac­tion of both can tell you a lot.

That does not mean that I did not have a very pos­it­ive response to what Snowden has done. Far from it. The same night the story broke about who was behind the leaks, I dis­cussed the implic­a­tions on an RT inter­view and called what he did Whis­tleblow­ing 2.0.

Why did I say that? Well, it appeared from his ini­tial video inter­view with The Guard­ian that he had learned from pre­vi­ous whis­tleblow­ing cases: he had watched the media and care­fully chosen a journ­al­ist, Glenn Gre­en­wald, with a good track record on the
rel­ev­ant issues who would prob­ably fight his corner fear­lessly; his inform­a­tion clearly demon­strated that the intel­li­gence agen­cies were spin­ning out of con­trol and build­ing sur­veil­lance states; he care­fully chose a jur­is­dic­tion to flee to that might have the clout to pro­tect him leg­ally against the wrath of an over-mighty USA; and he has used his inter­net and media savvy to gain as much expos­ure and pro­tec­tion as quickly as possible.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du jour | Tweede lek

I do not believe that this came from the Snowden documents. I also don’t believe the TAO catalog came from the Snowden documents. I think there’s a second leaker out there.

Veiligheidsexpert Bruce Schneier denkt dat de onthulling dat de NSA pricavy bewuste mensen als doelwit kiest niet afkomstig is uit de door Edward Snowden gelekte documenten. Kortom er is waarschijnlijk een tweede lek.

Van Snowden werd de NSA al niet echt vrolijk; een tweede lek zou ze nog wel eens meer hoofdpijn en reputatieschade kunnen berokkenen. En terecht.

Foto: Michael Day (cc)

Incompetentie en lafheid

COLUMN - Volgens de Volkskrant van zaterdagochtend hebben de managers van de NS bij de aanschaf van de treinstellen van de Fyra allerlei waarschuwingen in de wind hebben geslagen.

(Voormalig)NS-medewerkers schetsen een beeld van een staatsbedrijf waar managers met geringe inhoudelijke spoorkennis zich niet laten corrigeren door hun eigen vakmensen.

Tja. Hierover zullen weinig mensen verbaasd zijn, zowel binnen als buiten de NS. De afgelopen jaren zagen we de opkomst van een klasse van managers die meer wisten van besturen dan van wat de organisatie nu eigenlijk deed. Daarover wordt steen en been geklaagd. Het Volkskrantartikel is slechts één voorbeeld.

Helemaal eerlijk is de kritiek niet. Organisaties worden steeds complexer en het besturen ervan veronderstelt speciale vaardigheden, wat met zich meebrengt dat je mensen moet aantrekken die deze vaardigheden hebben geleerd – en dus wat minder inhoudelijke kennis bezitten. Dat is onvermijdelijk en het is al even onvermijdelijk dat er beslissingen worden genomen waarvan men op de werkvloer ziet dat ze onuitvoerbaar zijn. Klagen over de incompetente leiding behoort inmiddels tot de kantoorfolklore, en dus luisteren de bestuurders er niet meer naar. De gemiddelde krantenlezer kijkt er evenmin van op.

Een veel interessantere vraag is waarom medewerkers, als ze zo scherp zien dat iets verkeerd gaat, niet ingrijpen. Akkoord, het vergt wat moeite. Je baas zal niet staan trappelen van ongeduld om zijn eigen incompetentie te krijgen uitgespeld, maar een medewerker hoeft toch niet steeds de weg te kiezen van de minste weerstand? Waarom verbinden zo weinig mensen aan het negeren van hun vakkennis de conclusie dat ze bij een zieke organisatie werken en dat ze beter kunnen opstappen? Zijn onze hypotheekschulden dan echt de gouden boeien waarmee we vast zitten aan incompetente managers?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Vooruitkijken

[qvdd]

For a President who insists that we must “Look Forward, Not Backward” — when it comes to investigating war crimes by high-level Bush officials — this anti-whistleblower assault reflects not only an obsession on preserving and bolstering the National Security State’s secrecy regime, but also an intense fixation on the past.  And increasingly extremist weapons — now including trolling through reporters’ banking and phone records — are being wielded to achieve it.

Glenn Greenwald: The DOJ’s creeping war on whistle-blowers

Tijdens zijn campagne beloofde Obama wat te doen voor de bescherming van klokkenluiders. Plechtige woorden zelfs:

Protect Whistleblowers: Often the best source of information about waste, fraud, and abuse in government is an existing government employee committed to public integrity and willing to speak out. Such acts of courage and patriotism, which can sometimes save lives and often save taxpayer dollars, should be encouraged rather than stifled. We need to empower federal employees as watchdogs of wrongdoing and partners in performance. Barack Obama will strengthen whistleblower laws to protect federal workers who expose waste, fraud, and abuse of authority in government. Obama will ensure that federal agencies expedite the process for reviewing whistleblower claims and whistleblowers have full access to courts and due process.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Klokkenluider

[qvdd]

– Hij mag zich bij de SP melden, want wij willen een klokkenluidersregeling.

– Als hij echt lef heeft, luidt hij de klok in de Nôtre Dame. Misschien kunnen we hem als taakstraf de klok laten luiden telkens als de raad begint.

– Ik denk niet dat we nu een permanente klokkenluider hebben. Hij zal zijn lesje geleerd hebben

De fractieleiders in Breda reageren ludiek op de faux pas van GroenLinks fractieleider Alkinci. Hij luidde ’s nachts de klok van het stadshuis terwijl hij een vriend een rondleiding gaf.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende