Het gaat al een gewoonte worden, dat tweemaandelijks updaten. Maar jammer is het wel. Maar goed, blame it on Brexit. We zitten nog steeds in een rustige periode. Hoewel de zon alweer wat actiever aan het worden is, blijft het toch vooral wachten op een El Nino voor we naast de structurele opwarming weer een uitschieter zullen zien. Maar intussen zien we wel perioden met extreme hitte opduiken zoals recent in India en Pakistan. Maar goed, dit is de huidige trend:
Omdat het eigenlijk elke dag Earth Day is kan deze vandaag ook nog wel: speel het Klimaatspel en red de aarde. Je bent wereldminister van Toekomstige Generaties en je doel is om ervoor te zorgen dat de aarde in 2050 niet meer dan 1,5 C is opgewarmd (je hebt dus nog 0,3 C speelruimte). Het spel is gemaakt door de Financial Times, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
DATA - Door de Britten lijkt een tweemaandelijks ritme voor deze maandelijkse update gewoon te worden. Maar dat maakt voor de ontwikkeling verder niets uit natuurlijk.
Afgelopen maanden weinig verandering in de mate van opwarming, mede door ontbreken invloed van een echte El Nino of La Nina.
Grafiek ontwikkeling gemiddelde afwijking temperatuur aarde. CC BY-SA 4.0
Omdat afgelopen weken de Zuidpool even in de belangstelling was vanwege een tijdelijke afwijking van de temperatuur op een deel daarvan van maar liefst 40 (te hoog), even een grafiek over het zeeijs. In het verleden was er nogal wat gedoe over groeiend zeeijs rond de Zuidpool terwijl de aandacht uitging naar het krimpende ijs op de Noordpool. Die trend op de Zuidpool heeft niet doorgezet.
Maar vanuit klimaatoogpunt is het totale zeeijsoppervlak van beide polen samen veel relevanter. Immers, minder zeeijs betekent meer warmteabsorptie door de zee en dus mogelijk een extra versnelling in de opwarming. Daarom onderstaande grafiek op basis van de data van NSIDC.
Daar is te zien dat dit jaar zich aan de onderkant van alle eerdere minima beweegt. Met name de Noordpool kent na afgelopen winter een relatief klein oppervlak. We gaan het volgen.
Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut5 (5.0.1), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend. De metingen zijn boven het zee en aardoppervlak (leefniveau).
Individuele grafieken van genoemde datasets zijn hier te vinden.
DATA - Zo, al twaalf jaar bijna iedere maand een klimaatupdate. Hopelijk wordt het 13e jaar geen echt bijzonder ongeluksjaar voor het klimaat. Maar ik ga proberen het nog een jaar vol te houden. Gelukkig werken de Britten weer mee. En zo hebben we nog voor het einde van januari de afsluiting van 2021 te pakken.
Vanuit de trend bekeken een weinig opvallend jaar. 2021 staat op plaats zes of zeven (afhankelijk van de reeks die je neemt) van warmste jaren sinds start metingen.
Maar goed, eerst de grafiek.
Geen belangwekkend klimaatnieuws gevonden (maar ook niet hard gezocht, druk druk druk). Wel deze nog even, een pagina waarin de telling van records wereldwijd bijgehouden wordt. Altijd handig om in een discussie te gooien als er weer iemand roept “ja maar er zijn ook koude records! daar hoor je nooit wat over!” (onzin). De verhouding is duidelijk. Veel meer warmterecords dan koude-records.
en omdat er weer een jaar om is, dit keer de grafieken van de heranalyse van Berkeley. U weet wel, waar ze indertijd begonnen met aanleggen en heranalyseren van klimaatdata om aan te tonen dat de opwarming wel meeviel. Tot ze er achter kwamen dat in hun analyse het zelfs nog een tikkie erger was.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
QUOTE - Een paar cijfers van Thomas Piketty die onze nieuwe regering ter harte zou moeten nemen naar aanleiding van het Wereld Ongelijkheidsrapport 2022 van Oxfam/Novib: ‘Om de sociale en milieutechnische gevaren die haar ondermijnen het hoofd te bieden zal de planeet meer dan ooit rekening moeten houden met de ongelijkheidsbreuklijnen die haar doorkruisen’, schreef hij in Le Monde (vertaald door 360 Magazine, januari 2022)
De algehele conclusie is dat de hyperconcentratie van vermogen, die tijdens de pandemie nog eens is verergerd, voor alle regio’s van de wereld geldt. Wereldwijd bezat de armste 50% in 2020 amper 2% van het totale privé-eigendom, terwijl de rijkste 10% 76% van het totaal bezat (…) In Europa is de situatie minder extreem [dan in bv. Latijns Amerika, Rusland, het Midden-Oosten en sub-Sahara Afrika] maar er is ook geen reden om de vlag te hijsen: de armste 50% bezit 4% van het totaal tegen 58% voor de rijkste 10%.
DATA - Gelukkig, de Britten waren weer eens ouderwetsch traag met hun update. Zo snap ik de wereld weer. Daarom nu pas een update over de maand oktober.
Daarin kunnen we zien dat het schijnbare dipje van de laatste tijd nu weer omslaat naar het bekende patroon. En dat nog steeds zonder een El Nino.
Terwijl sommige korte termijn modellen ergens de suggestie bieden van een komende horrorwinter hier in NL, zal het waarschijnlijk weer gewoon een kwakkelwinter worden. We mogen blij zijn als we nog een keer een echt pak sneeuw krijgen.
Maar goed, hier de update.
Geen klimaatnieuws verder. Oh ja, natuurlijk, er was nog de COP26. De zoveelste klimaatconferentie waar goede, maar zachte voornemens uitgesproken zijn. Als dit twintig jaar geleden zou zijn gebeurd, was er nog hoop voor enige beperking in de opwarming. Nu vind ik het wederom te weinig, te zacht en te laat.
Het is zelfs zo erg dat ik het voornemen van het nieuwe kabinet om kerncentrales te bouwen niet eens meer durf af te wijzen. Die dingen komen ook te laat, maar stoten dan in ieder geval geen co2 uit.
(En nee, ik ben geen voorstander, gebruik dat geld op een andere manier met meer resultaat graag, zonder nieuwe lange termijn shit).
DATA - Klimaattop in Glasgow, klimaatmars in Amsterdam, de opwarming gaat gewoon door. Toppen en marsen zijn nog geen maatregelen. En maatregelen hebben pas over tientallen jaren echt effect. In de tussentijd zal de trend niet significant ombuigen.
Alweer een verlate update. Dit keer niet de Britten. Die zijn nu ineens supersnel geworden met hun nieuwe HC5 dataset. Nee, dit keer waren het de Amerikanen (REMSS) die niet in de gaten hadden dat hun automatische verwerking stil was komen te vallen. Moest ze wakker schudden. Gelukkig loopt alles nu weer normaal.
Dus hier weer de update.
Met de komst van HC5 hebben de onderzoekers Cowtan and Way besloten hun maandelijkse heranalyse stil te leggen. Die is overbodig geworden omdat de overlap in data nu vrijwel 100% is.
Daarom bestaat het overzicht van de structurele trends in de diverse klimaatdatasets (het 30 jaarsgemiddelde) nu nog maar uit acht reeksen. Maar dus wel met de nieuwe HC5 erbij. Het beeld blijft uiteraard onverminderd somber.
Dan nog wat klimaatnieuws. Een studie naar klimaatstudies bevestigd nogmaals dat vrijwel alles wijst op (door de mens veroorzaakte) opwarming. Van 99% zijn we nu naar 99,9% gegaan.
En daar waar veel tegenstanders van klimaatmaatregelen roepen dat de klimaatconferentie een vrijplaats is voor de groene “maffia”, blijkt het omgekeerde het geval te zijn. Maar dat zal u als kritische lezer niet verrassen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
I wanna hear the dogs crying for water
I wanna see the fish go belly-up in the sea
And all those lemurs and all those tiny creatures
I wanna see them burn, it’s only 4 degrees
Anohni schreef het nummer ‘4 Degrees’ in 2015, het jaar van de klimaatconferentie in Parijs. Je kunt goede intenties hebben, maar het is uiteindelijk je gedrag dat medeplichtigheid aan de opwarming van de aarde verraadt, zo verklaarde ze over de tekst. Het nummer staat op het album Hopelessness.
DATA - Alweer een maand moeten overslaan met deze update vanwege haperende datasets bij de Britten. Brexit maakt meer kapot dan je lief is, ook klimaatdatasets dus….
Maar goed, hier dus weer een update. Dit keer tot en met augustus 2021. En hoewel we het hier een deel van de zomer als matig hebben ervaren (wat klopt als je alleen naar de laatste 20 jaar kijkt), waren het wereldwijd toch gewoon weer top 10 maanden. En dat ondanks de lang aanhoudende La Nina.
Hier het overzicht. En voor de trouwe en oplettende lezer mogelijk een verrassende verandering.
De verandering zit in de overschakeling op de nieuwste versie van de HadCRUT dataset. Tot voor kort gebruikten we 4.6. Inmiddels is alweer de vijfde generatie uit (5.0.1 nu). Dat was eigenlijk al zo eind vorig jaar. Alleen toen waren de maandelijkse gegevens nog niet actueel beschikbaar. Vanaf 2 maanden geleden dus wel.
Hier een uitleg over de nieuwste versie.
Geen verder klimaatnieuws dit keer. Maar ik sta wel graag even stil bij de vermelding van de Nederlander Geert Jan van Oldenborgh samen met Friederike Otto in de lijst van 100 invloedrijke mensen wereldwijd van Time. Zijn werk voor het verzamelen, beschikbaar stellen en analyseren van weer- en klimaatdata is al jaren van onschatbare waarde.
De klimaatmars begint om 13 uur op de Dam, gevolgd door een podiumprogramma om 15 uur in het Westerpark. Onder de sprekers zijn inheemse activiste Chautuileo Tranamil, VN-jongerenvertegenwoordiger Mert Kumru, Klarien Klingen van Toekomstboeren en vertegenwoordigers van de Klimaatzaak tegen Shell. Politieke partijen worden geïnterviewd over hun klimaatplannen. De livestream is te volgen via Instagram en Facebook.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.