Kies met wijsheid

Na de doodse stilte van GroenLinks de afgelopen week over het voor de zoveelste keer geschonden demonstratierecht of de nauwgezette achtervolging door extreemrechts van Zwarte Piet-protesteerders, krijg ik redelijk mijn bekomst van de partij die zolang de mijne was. Waar Klaver dezer dagen wel druk mee was: hengelen naar het ‘gewone’ volk. ‘Als het alleen maar gaat over identiteit, migratie en andere sociaal-culturele thema’s, wint rechts. Wij willen vanaf nu de nadruk leggen op geld, werk en de macht van het bedrijfsleven,’ zei hij, en kondigde een ‘kantinetoernee langs fabrieken, voetbalclubs en schaftketens’ aan. O hemel, GroenLinks gaat de strijd met de SP aan, compleet met nauw verholen mannelijkheidsideologie. (De werksters in de thuiszorg en de schoonmaak beschikken zelden over kantines.) Kies je opponenten met wijsheid, Klaver.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Kiezen in het kwadraat

COLUMN - Veel beslissingen, zij het in organisaties of in het parlement, worden genomen door meerderheidsstemming, waarbij iedereen precies één stem heeft. Een probleem van dit systeem is dat 51% van de mensen hun wil kan opleggen aan de overige 49%, ook bekend als de “tirannie van de meerderheid”. Als het aan de jonge econoom Glen Weyl ligt, zijn we daarom toe aan een radicaal nieuw systeem: kwadratisch stemmen.

Kwadratisch stemmen, een idee dat Weyl promoot met zijn intellectuele compaan Eric Posner, werkt als volgt. Iedereen die gemachtigd is om te kiezen kan stemmen kopen, waarbij de prijs het kwadraat is van het aantal gekochte stemmen. Dus, 1 stem kost een euro, 2 stemmen kosten 4 euro, en 1,000 stemmen kosten 1 miljoen euro. Het voorstel met de meeste stemmen wint, en het opgehaalde geld wordt vervolgens onder alle voor- en tegenstemmers gelijk verdeeld.

Het idee achter dit systeem is dat het mensen toestaat om de intensiteit van hun preferenties tot uitdrukking te brengen. Als voorbeeld geven de auteurs de aanleg van een park. Stel dat er 1000 mensen zijn die er 4 euro voor over hebben om het park niet te hebben, en 800 mensen die er 100 euro voor over hebben om het juist wel aan te leggen. Onder gewone meerderheidsbesluitvorming zou het park er niet komen, zonder compensatie voor de voorstanders. Onder kwadratisch stemmen komt het park er wel, omdat de ja-stemmers meer stemmen zullen kopen dan de nee stemmers. De nee-stemmers krijgen daarnaast compensatie omdat een deel van de uitgaven van de ja-stemmers aan hen toekomt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: De paradox van het stemmen

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

rood potlood (foto Flickr/Martijn Nijenhuis)

U, als GeenCommentaar bezoeker, heeft vandaag natuurlijk allang gestemd op uw favoriete lokale zuurlinkse partij. Maar bij het ter perse gaan van dit stukje lijken we ons op te gaan maken voor een historisch lage opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2010. Het lijkt er zelfs op dat minder dan de helft van de kiesgerechtigden zijn stem uit gaat brengen. Politiek en sociaal gezien is dit uiteraard allemaal zeer laakbaar, maar wetenschappelijk gezien hebben de thuisblijvers een goed punt: het heeft paradoxaal genoeg geen zin om je stem uit te brengen.

In 1957 publiceerde Anthony Downs zijn invloedrijke werk ‘An economic theory of democracy‘. Hierin beschrijft Downs met behulp van een economisch model de democratische praktijk. In dit werk wordt bijvoorbeeld de ideologische links-rechts tegenstelling en hoe deze de politieke stabiliteit beinvloed beschreven. Vanuit een rationeel perspectief kan bijvoorbeeld ook het verwachte aantal politieke partijen en de ‘gemiddelde stemmer’ geïdentificeerd worden.

Maar misschien wel het schokkendst is de zogenaamde Paradox of Voting of ‘Downs Paradox’ die zegt dat voor een rationele, zelf-geinteresseerde kiezer de kosten van het gaan stemmen groter zullen zijn dan de verwachte baten. Nu zijn er niet zo heel veel kosten aan stemmen verbonden, je moet naar het stembureau lopen en een krabbeltje zetten. Maar doordat de baten over zoveel verschillende mensen verdeeld worden, zijn de verwachte baten voor jezelf dusdanig klein dat ze niet opwegen tegen de minieme kosten, aldus Downs.

Het feit dat veel mensen toch gaan stemmen is een groot probleem voor strikt economische modellen die uitgaan van de rationele mens en tot op de dag vandaag zoeken wetenschappers naar uitwegen uit deze paradox. Onze evolutionaire neiging tot samenwerking kan bijvoorbeeld een gedeelte verklaren, en we weten ook dat mensen heel slecht zijn in het inschatten van verwachte winst/verlies.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Als de wereld mocht kiezen…

Globe (Foto: Flickr/rogiro)

Dan werd het Obama. Punt. Niets schokkends aan. Maar de mate waarin de wereld kiest voor Obama mag wel opmerkelijk genoemd worden. Als je de drie willekeurige online peilingen pakt (Economist, iftheworldcouldvote.com, foreignpolicy) is het erg moeilijk om daar landen te vinden die pro McCain zijn. Als ik de drie polls combineer en deze bij elkaar optel zijn dat alleen Macedonië, Albanië, Cuba (?), Algerije, Congo en Irak.

Ik denk dat niets het failliet van het buitenlandse beleid van de VS de afgelopen acht jaar zo goed illustreert als de bovenstaande voorbeelden. Zo goed als de gehele wereld heeft het gehad met het beleid zoals gevoerd door Bush jr.

De wereld schreeuwt om een verandering, en gaat die waarschijnlijk ook krijgen, aangezien Obama in de peilingen in de VS ook voor ligt. Maar of hij de gewenste veranderingen ook zal gaan brengen, dat blijft de vraag.