Red niet de krant, maar de kwaliteitsjournalistiek

Dit is een gastbijdrage van Mariko Peters. Zij is sinds eind 2006 Kamerlid van GroenLinks. Mijn ideale zaterdagochtend begint, net als die van veel andere mensen, met een kopje koffie, een croissantje en de krant. Geluk in een klein hoekje. Als het aan mij persoonlijk ligt, blijft dat zo. Helaas is dat niet wat door deskundigen wordt voorspeld. De commissie die zich onder leiding van Eelco Brinkman boog over de toekomst van de pers, stelt dat kranten nog maar maximaal tien jaar winstgevend zullen zijn. Met de komst van internet is het medialandschap radicaal veranderd. Veel jongeren lezen bijvoorbeeld nooit de krant. Toch merk ik vaak dat zij wonderwel goed geïnformeerd zijn over het nieuws van de wereld. Zij pikken dat ’s ochtends vroeg niet op van de deurmat, maar volgen het nieuws via Twitter, Nu.nl en Uitzending Gemist. Voor jongeren zijn niet kranten maar websites na de televisie het belangrijkste informatiekanaal. Is het dus erg dat de krant verdwijnt? Voor het gewoontedier in mij is het jammer. Maar het is niet aan de overheid om hen te redden. Als er op een gegeven moment onvoldoende lezers en/of adverteerders zijn die de papieren krant willen betalen, dan houdt het op. Veel erger is dat met het verdwijnen van de krant ook het nieuws dreigt te verdwijnen dat zij brengen, net als de duiding en analyses van en achtergronden bij al dat nieuws.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politiek, journalistiek en de burgers

Veel te doen deze week over het samenspel tussen de politiek en de pers. De presentatie van een boek van twee mensen die het perscircus op het binnenhof een jaartje gevolgd hebben, was de aanleiding. Kamervoorzitter Gerdi Verbeet gaf haar visie tijdens de Lunshoflezing.
Het vervolg richtte zich op het heen en weer wijzen tussen pers en politiek.
Aan de hand van de toespraak van Gerdi Verbeet wil ik duidelijk maken dat daar beide partijen een essentiële fout maken.
Maar eerst wat citaten uit de toespraak.

..Cronkite zo: “This democracy cannot function without a reasonably well-informed electorate. That´s why honest, objective and meticulous reporting is vital to our democracy.”

Als we dan kijken naar de twee partijen Parlement en Journalistiek, dan constateer ik dat de Journalistiek op het terrein van de zelfreflectie een achterstand heeft op het Parlement.

Het is jammer dat er geen medium meer is dat nog gewoon verslag doet van debatten in de Kamer. Nog voordat er één minuut spreektijd is geweest, staat de uitslag van het debat al vast – en het is al uitgezonden ook.

Sterker nog: die de burger iets heel belangrijks onthouden. Namelijk het antwoord op de vraag: wat is er vandaag nou precies gebeurd in Den Haag?

Voor het antwoord op die vraag heb je journalisten nodig die verslag doen – en dan ook nog met enig historisch besef en veel kennis van zaken. Zodat de kijker of lezer ook kan begrijpen wat er gebeurt, want dat vergt soms wel enige uitleg.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Journalistiek

“Wat de democratie dreigt aan te tasten is niet de teloorgang van de kranten, maar de teloorgang van kwaliteits- en onderzoeksjournalistiek en het grote gebrek aan lokale en buitenlandse respondenten.”

GroenLinks kamerlid Mariko Peters vindt dat minister Plasterk te sterk gefocust is op het redden van kranten in plaats van de journalistiek.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Plasterk, wij hebben al een verdienmodel

voorbeeld
Plasterk zegt op Nu.nl dat een betaalmodel van levensbelang is voor webjournalistiek. We zeiden het al eerder: popmuziek is ook niet afhankelijk van een medium, er zal altijd muziek gemaakt worden. Men verdient anders dan in 1972 aan popmuziek. De communities, de online shirtverkoop en de YouTubes van deze wereld hebben de muzikanten goed gedaan. Dus is het tijd om ook kwaliteitsjournalistiek eens om te gooien. Is die aloude journalistieke sector soms bang voor de innovaties?

Bij deze een fictief voorstel (met dank aan een oplettende Sargasso-lezer van dit artikel, naar aanleiding van mijn eerdere stuk hier). Je betaalt 190 euro per jaar (een abonnement van de Volkskrant kost je nu bijna 280 en dan heb je alleen maar materiaal voor papier maché) maar dan heb je ook de nieuwste Apple Tablet om je nieuws te checken. Met goede achtergrondverhalen, video, podcasts, álles. Doet u ’t liever met een Oost-Europese variant? Ook goed. Facebooken, kopiëren, Wikiën, embedden – alles mag met het nieuws.

En de huis-tuin en keuken-websites van kranten worden niet meer dan eenvoudige rss-salons voor het actuele nieuws maar goede (gratis) archieven van het oude nieuws. Wat ‘oud’ is, is aan de eigenaars van zo’n titel zelf. Oké, één sterk merk dat journalistieke kwaliteit garandeert is tot daar aan toe, maar kan je dan ook andere abonnementen binnenslepen met zo’n apparaat? Tuurlijk. Net als nu. Voor 3 maanden. Of losse verkoop.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Foutje, bedankt!

Gisteren verscheen er op de site van Trouw een aardig artikel over hybride auto’s en dat deze minder zuinig zouden rijden dan bepaalde auto’s met dieselmotoren. De reden? De hybride auto’s zijn vooral leasebakken en die worden vaker dan gemiddeld op de snelweg gebruikt. En daar staat dan weer de relatief onzuinige benzinemotor te draaien, waardoor het milieuvoordeel van de elektromotor als sneeuw voor de zon verdwijnt.

Een interessante stelling, en ik zette het linkje apart om er vanochtend eens goed naar te kijken. Misschien zat er een artikeltje in, bijvoorbeeld in combinatie met de discussie over rekeningrijden. Maar toen ik het stuk vanochtend wilde herlezen, was het verwijderd. Google vindt het artikel nog wel, maar het artikel zelf is rücksichtslos van de site van Trouw afgegooid.

Journalisten hebben daar wel vaker een handje van. Als een artikel niet klopt, dan verwijder je die toch gewoon? Probleem opgelost, nietwaar? Nee, fout. Je creëert er juist een aantal nieuwe problemen mee. Allereerst, het artikel is al gelezen. Door het nu weg te halen verwar je lezers. Waarom is het artikel weggehaald? Bleek er verkeerd geciteerd? Stond er foute informatie in het stuk? Of was het gewoon domweg een foutje?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

VJMovement | Terrorisme in Pakistan

Sinds kort is er een nieuwe nieuwsorganisatie actief, VJ Movement. Deze nieuwsorganisatie biedt een platform voor journalisten ter plaatse om nieuws en achtergronden die vaak de grote media niet halen te presenteren. Er verschijnen nu regelmatig video’s en cartoons van inmiddels zo’n 150 journalisten en cartoonisten.
Hieronder een video over de situatie in Pakistan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Examen kamerleden onwerkbaar en onwenselijk

Bas van der Vlies (Foto: Wikimedia Commons)

Gisteren stelde Bas van der Vlies, fractievoorzitter van de SGP en langstzittend Kamerlid, voor om een toelatingsexamen voor parlementariërs en parlementair journalisten in te stellen: “een goed medicijn tegen overdrijving, overijling en overschatting. Als ze het examen met goed gevolg hebben afgelegd, mag de beveiligingsdienst ze een Kamerpasje meegeven.” Zijn voorstel haakt aan bij het breed gedragen beeld van hijgerigheid dat in de Kamer heerst. Zijn zorgen deel ik, maar een examen is zowel onwerkbaar als onwenselijk.

In 2007 constateerde CDA-kamerlid Schinkelshoek per motie “dat de positie, de reputatie en de werkwijze van het parlement al enige tijd onderwerp van publiek debat zijn”. Nu kan iedereen daar iets anders onder verstaan, maar een veelgehoord bezwaar tegen het huidige politieke discours is de hijgerigheid van parlementariërs, die onder andere tot uiting komt in gigantische hoeveelheden kamervragen (3161 vragen in 2008 tegenover 1648 in 1997), moties (2543 in 2008 tegenover 913 in 1997) en het groter gebruik van het spoeddebat (65 in 2008 tegenover 18 in 2004) als middel van informatie en verantwoording.

Een stijging van die parameters is niet per definitie slecht, het kan immers betekenen dat het parlement beter gebruik maakt van de middelen. Het beeld van de laatste jaren is echter dat kamervragen, moties en spoeddebatten niet direct leiden tot meer of betere informatie of dat er een beter beleid door ontstaat. Juist door op elk incident te reageren, verdwijnt de component van de lange termijn uit de Kamer. De sterk gegroeide aantallen kamervragen en moties maken gedegen follow-up bijna onmogelijk en spoeddebatten worden ingezet voor zaken die weliswaar op dat moment in de media spelen, maar die niet door een spoeddebat in se kunnen worden omgezet in beleid. Hierdoor worden de instrumenten op een onwenselijke manier verdund. Alles is spoed, over alles worden vragen gesteld. “U bent verontwaardigd, wij draaien,” lijken de parlementariërs te denken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marijnissen en de zorg om de ‘kwaliteitsjournalistiek’ (maar wat is dat?)

marijnissenSP-Kamerlid Jan Marijnissen maakt zich al enige tijd zorgen over de ‘onafhankelijke’ en ‘kritische’ journalistiek in Nederland. In februari van dit jaar – maar ook al eerder – benadrukte hij het belang van kwaliteitskranten. Een van de pijlers van dit artikel is de mogelijkheid tot verruiming van staatssteun (onder de nodige voorwaarden). Vandaag, 14 oktober, was Marijnissen te gast bij de Hogeschool van Amsterdam en sprak over de toekomst van de journalistiek met studenten van het profiel Nieuws en Media van de opleiding Media, Informatie en Communicatie (MIC).

Voor een docent aan de opleiding was het indrukwekkend om te zien hoe de studenten, nog nat achter de oren, de rode orkaan uit Oss voor hun kiezen kregen. Amusant was het ook. Maar welke namen en rugnummers nu écht horen bij de kwaliteitsjournalistiek volgens Marijnissen? Het werd me (nog) niet duidelijk. De Telegraaf in elk geval niet. Vol weerzin sprak de SP’er over de ‘actiekrant’ Telegraaf. ‘Maar Trouw kan er ook wat van.’ Nu.nl? Bloggers? Profiteurs van andere media. GeenStijl? ‘Tuig van de richel […] Waarom zit die Rutger bij Triana, bij één van de beste presentatoren in Nederland, Joost Karhof? Wat doet-ie daar?’ Twitter? ‘Alle twitteraars zijn losers. Twitterende kamerleden zijn ijdeltuiten’. Hij roemde wel de inzet van NRC Handelsblad en actualiteitenrubrieken als Zembla.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marco, de miljoenen en de media

jakhalzenJournalist/schrijver Menno Pot schreef onlangs voor de Volkskrant dit artikel over de financiële malaise van Marco Borsato. Ook schreef Menno Pot op zijn Hyves-pagina een bespiegeling over het verhaal achter de persconferentie. Sargasso plaatst met toestemming Pots bevindingen.

Ik was erbij woensdag, toen Marco Borsato zijn verhaal deed in de bovenzaal van Paradiso, tijdens een persconferentie. Officieel kwam hij alleen maar vertellen dat de Symphonica In Rosso-concerten met Diana Ross kunnen doorgaan, dat hij zelf twee shows gaat geven om de medewerkers te betalen en dat Mojo Concerts te hulp is geschoten.

Maar natuurlijk vertelde hij vooral over het failissement van The Entertainment Group, de financiële gevolgen voor hemzelf en – erg belangrijk – hoe hij het allemaal heeft ‘beleefd’. Ik moest verslag doen voor de Volkskrant, samen met economie-collega Peter de Waard.

Ik heb als journalist vrijwel alleen te maken met collega-popjournalisten uit binnen- en buitenland, en mensen van min of meer serieuze (cultuur)redacties en muziekbladen. Dat is een selectieve populatie binnen de mediawereld: over het algemeen redelijk kalm en integer volk, met een zeker gevoel voor decorum.

Heel soms (de Borsato-bijeenkomst was daar een voorbeeld van) doet zich in de periferie van de popmuziek een gebeurtenis voor waar ook andere soorten media op af komen: van RTL Boulevard, Shownieuws en de roddelpers tot DWDD en het NOS Journaal.

Vorige Volgende