GroenLinks en Jolande Sap: the singer, not the song

It’s the singer, not the song, zong Mick Jagger ooit. En hij kon het weten. Maar de zanger en het liedje moeten wel bij elkaar passen. Anders wordt het niks. Nu het partijbestuur van GroenLinks Jolande Sap het ravijn in heeft geduwd en zichzelf heeft laten meesleuren, lees ik in De Spits dat GroenLinks de tijd moet nemen om het partijprogramma onder de loep te nemen. GroenLinks zou een soort D66 Light zijn geworden en een te onduidelijke koers varen om kiezers mee aan te spreken. Ik denk niet dat er zoveel mis was met het partijprogramma. Ik denk ook niet dat mensen niet op GroenLinks hebben gestemd omdat ze het partijprogramma onduidelijk vonden. Het gaat om degene die dat partijprogramma over het voetlicht moet brengen.

Foto: Arno van den Tillaart (cc)

Brief aan Femke Halsema

BRIEF - Geachte mevrouw Halsema,

Sinds u weg bent als lijsttrekker van GroenLinks is het er nog geen week rustig geweest. Kunduz, Dibi, Lenteakkoord, verkiezingen; er was constant iets aan de hand en geen van die gebeurtenissen pakte uit in het voordeel van de partij. Uiteindelijk leidde het tot het totale demasqué van GroenLinks dit weekend. Ik stel me voor dat u het allemaal met lede ogen heeft aangezien.

Toen u in 2010 wegging, duwde u Sap naar voren als uw opvolgster. Ik heb natuurlijk geen idee of dat was uit armoede, of dat u echt in haar geloofde, maar hoe dan ook bent u sindsdien wel achter haar blijven staan. Dat is klasse. Ondanks uw zwak voor Dibi, koos u voor Sap toen het tussen die twee ging. Toen vrijdag Sap en het partijbestuur rollend met elkaar over straat gingen, liet u er weer geen misverstand over bestaan aan wiens kant u stond. U twitterde: “Zo, ‘partijtop’, mij hoeven jullie voorlopig niet meer te bellen.”

Het ging vrijdagmiddag opeens allemaal heel snel. Om 13.19u schreef het NRC dat ‘bronnen’ hadden gemeld dat de positie van Jolande Sap onhoudbaar was geworden. Een uurtje later, om 14:21 zei Sap op de website van GroenLinks dat ze er inderdaad mee stopte, aangezien het partijbestuur het vertrouwen in haar had opgezegd. Een verklaring van het partijbestuur, die natuurlijk niet kon uitblijven, volgde om 15:58u. Ze hadden het liever intern opgelost, maar doordat het gekibbel via NRC naar buiten was gekomen, moest het maar op deze manier. Ze noemden ook nog het woord gremia, maar dat begreep verder niemand.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: GroenLinks (cc)

Jolande Sap ook impopulair bij kiezers

ANALYSE - De partijtop van GroenLinks moet het ontgelden, maar die heeft wel een punt. Want ook de kiezer was niet gesteld op Jolande Sap.

Sap is afgetreden. De ferme woorden net na de verkiezingen konden niet verhullen dat het niet botert tussen de partijtop en de fractievoorzitter. Het rommelt al langer en dat gerommel heeft tot een electorale ramp geleid.

Nu krijgt vooral de partijtop de wind van voren – althans op het eeuwig betrouwbare en representatieve twitter. Maar de cijfers van de Tweede Kamerverkiezingen liegen er niet om: ook bij de kiezer is Sap een omstreden fractievoorzitter.

In 2010 ging 93 procent van de stemmen op GroenLinks naar Femke Halsema. Op 12 september kreeg Sap 78 procent van de stemmen.

Dat lijkt nog steeds fors, maar vergeleken met andere partijen is het weinig. En bij geen enkele partij zijn zoveel stemmen in die twee jaar tijd naar de rest van de fractie gegaan. Blijkbaar is de kiezer dus Sap ook zat.

Aanstaande zondagochtend hebben we een uitgebreid verhaal over hoe de lijsttrekkers het hebben gedaan en welke gemeenten het meest geneigd zijn om op de lijsttrekker te stemmen. Daar is veel interessants over te vertellen, dus kom zeker terug.

Foto: GroenLinks (cc)

GroenLinks is en blijft Modern Links

ANALYSE - Sinds de dreun voor GroenLinks buitelen de veronderstelde oorzaken van het verlies over elkaar heen. Een vermeende ‘nieuwe’ en ‘rechtse’ koers onder Femke Halsema wordt genoemd. Maar die koers past naadloos in de oude traditie, schrijft Noortje Thijssen, medewerker van Bureau De Helling (het wetenschappelijk bureau van GroenLinks).

‘Focus, focus, focus. Herhaling, herhaling, herhaling. Bereik, bereik, bereik’. Dat was het mantra waarmee Jesse Klaver, campagneleider van GroenLinks, zijn partijgenoten hoopte te bezielen de afgelopen maanden. Ondanks deze inzet waren er relatief weinig kiezers te verleiden tot een stem op het enige groene én sociale alternatief. Zo’n tegenslag vraagt om reflectie. In het publieke debat zijn al veel beschouwingen en analyses verschenen. De één herleidt het verlies tot ‘Kunduz’, een ander gooit het op ‘het gedoe’ en een derde wijt de dreun aan de ‘strategische stemmer’. Aan Andree van Es de taak om alle mogelijke oorzaken op een rijtje te zetten en op evidentie te sorteren.

Binnen de vele bespiegelingen voeren verschillende commentatoren de ‘koerswijziging Halsema’ op als begin van de electorale afrekening. Daarbij verwijzen zij dikwijls naar de nota ‘Vrijheid Eerlijk Delen’ die Femke Halsema en Ineke van Gent in 2005 schreven. In de kritische betogen klinken twee aannames door over deze periode. De eerste is dat GroenLinks destijds een nieuwe weg insloeg. De tweede is dat die nieuwe weg ‘rechts’ was of in ieder geval niet meer ‘links’. Zo vindt Laurens Buijs het ‘niet verwonderlijk dat de associatie met rechtse politiek gemaakt wordt’. Volgens Hans Sietsma heeft GroenLinks zich sindsdien ‘ongelooflijk kwetsbaar gemaakt’. Voor Hans Feddema is de sociale koers ‘niet helder’. En Brechtje Paardekooper vraagt zich hardop af of ‘we ons verhaal op sociale zekerheid niet nog eens goed moeten overdenken?’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Sap stapt op

Nadat de Brutussen in de partij de messen weer slepen, heeft Jolande Sap besloten het fractievoorzitterschap neer te leggen. Ze geeft ook haar Kamerzetel op.

Foto: GroenLinks (cc)

GroenLinks weet niet goed wat ze met macht aan moet

GroenLinks tegen GroenLinks: we hebben gebrek aan duidelijke idealen! GroenLinks terug: nee hoor, we kunnen onszelf over deze verkiezingsuitslag van alles verwijten, maar aan ons verhaal lag het niet. Kort samengevat de discussie die Camiel van Altenborg op deze plek probeerde te voeren met Anne Zeven. Beide missen het punt.

Want aan het verhaal lag het wel, maar niet omdat er geen duidelijke idealen aan ten grondslag lagen. Van Altenborg beweerde dat het verhaal van GroenLinks ging over gelijke kansen, duurzaamheid en een open samenleving. Tenminste daar had hij het een maand lang met kiezers over gehad. Maar dat was niet het verhaal dat Sap al een tijdje verkondigde. Dat luidde: GroenLinks is klaar voor macht! En dat gehengel naar macht leverde haar op het randje vier machteloze zetels op.

GroenLinks en macht

Die – machtswellust drukt het misschien te sterk uit, dus vooruit – flirt met waar het in de politiek toch om gaat, macht, begon met Kunduz. GroenLinks bevond zich in de voor haar unieke positie dat haar stem er toe deed. Van schrik verslikte ze zich in haar verhaal. Machtig zo’n missie in een land in burgeroorlog, maar politietraining is voor ons wel genoeg. De pacifistische achterban zag de Afghanen na hun opleiding het liefst fietsverlichting controleren. Nederland maakte deel uit van een vijftig landen tellende militaire macht van 130.000 militairen, maar het was natuurlijk niet de bedoeling dat het vechten zou worden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Interne kritiek is nieuw mes in rug van Sap

 “Van Gent: GroenLinks heeft al een jaar geen leiding”, kopte de voorpagina van de Volkskrant afgelopen maandag. In een interview geeft vertrekkend Kamerlid Ineke van Gent kritiek op onder andere het bestuur van haar partij. Binnen het GroenLinks-bestuur zou er niet de “juiste chemie” zijn. Ook op het verloop van de lijsttrekkersverkiezing van GroenLinks heeft Van Gent kritiek.

Door Carina Jacobi.

Interne kritiek is de slechtste vorm van publiciteit voor een politieke partij en kan grote gevolgen hebben voor de partij in de peilingen en voor de positie van de lijsttrekker. In de recente parlementaire geschiedenis liep het slecht af met Jan Peter Balkenende, Job Cohen en Rita Verdonk, mede door interne strijd. Het vertrek van Cohen leek het gevolg te zijn van een negatieve spiraal van negatieve publiciteit en dalende peilingen, in een stroomversnelling gebracht door het uitlekken van een interne brief vol kritiek van Frans Timmermans. Bij het CDA kwam er kritiek op Balkenende van binnen de partij tijdens de verkiezingscampagne van 2010, wat samenviel met kritiek op Balkenende vanuit de media. Uiteindelijk verloor het CDA 20 zetels tijdens de verkiezingen, bijna de helft van de fractie. Voor Verdonk was het met name de breuk met haar twee belangrijkste adviseurs Kay van de Linde en Ed Sinke die voor de ondergang van Trots Op Nederland zorgden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Groene thee met Sap

Deze zomer drinkt Apparadsjik, schrijver van de zowel ongeschreven als onvolprezen roman Papa Pinda, nu en dan thee op locatie. Als de Knevel & Van den Brink van de zojuist gestopte Ernest van der Kwast, probeert hij de zomerprogrammering een beetje overeind te houden.

In de zithoek van de Groenlinks wandelgang neemt Jolande plaats, in gedachte verzonken. ‘Groene thee neem ik aan?’, zeg ik terwijl ik haar inschenk. Knikkend vervolgt ze haar gedachte, hardop tegen zichzelf pratend. ‘Strategisch gezien staan we er goed voor. Met de veranderingsgezinde partijen van het Lenteakkoord bewezen we regeringsmacht te kunnen dragen. En met de behoudende PvdA en SP hebben we een lijstverbinding, dus we zijn goed aangesloten.’

‘Toch ben ik er niet gerust op.’ Ze zet de naar haar mond gebrachte thee weer neer. ‘Stel dat Geert het voor elkaar krijgt met CDA en VVD om tafel te gaan en achterlangs de steun van Emile te krijgen.’ Achterlangs, hoe bedoelt ze dat? ‘De uiterste raken elkaar zeggen ze toch? De SP en de PVV staan dichter bij elkaar dan je denkt.’ Met licht paniekerige blik kijkt ze me aan, ‘Dan zitten we er dus mooi niet bij!’

We worden afgeleid door een dichtslaande deur. Met ferme stappen beent Tof Thissen, voorzitter van de selectiecommissie van de partij, richting uitgang. ‘We hebben zojuist besloten ook het oordeel over de commissieleden naar buiten te brengen’, zegt ze verontschuldigend. Hoe de partij over hem denkt? Ze pakt de papieren erbij en citeert: ‘Tof Thissen. De partij sluit niet uit dat hij kan groeien naar een succesvol voorzitterschap indien zijn politieke gevoel zich verder ontwikkeld, waaronder ook het innemen van een meer luisterende houding wordt verstaan.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende