Duitse coalitie vecht door

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz verscheen deze week in de Bondsdag met een ooglapje en beschadigd gezicht ten gevolge van een val tijdens het joggen. 'Ik kijk uit naar de memes' zei hij. Het beeld past goed bij alle verhalen over de moeizame verhoudingen binnen zijn coalitie van sociaaldemocraten, groenen en liberalen halverwege de rit. Scholz heeft het niet makkelijk als scheidsrechter tussen zijn groene en liberale ministers. Het ene conflict volgt op het andere. Maar Scholz blijft positief gestemd. Na de 'heidagen' van zijn kabinet op een kasteel bij Berlijn, vorige week, wees hij op de behaalde resultaten zoals het voordelige treinkaartje voor regionaal vervoer en de snelle installatie van LPG-terminals na het wegvallen van Russisch aardgas. Bij de begrotingsbehandeling presenteerde hij woensdag zijn Pakt für Deutschland, een plan om de bureaucratie te verminderen en urgente projecten zoals de woningbouw te kunnen versnellen. Scholz vindt het de hoogste tijd om Duitsland wendbaarder en moderner te maken en bureaucratie te bestrijden. Het idee is dat de verschillende overheidsorganisaties beter op elkaar afgestemd worden en sneller gaan werken. Wetgeving rond ruimtelijke ordening moet vereenvoudigd worden. Ook wil hij meer digitaliseren. Bouwvergunningen moeten online aangevraagd kunnen worden. “Burgers zijn deze stilstand beu. En dat ben ik ook,” zei Scholz. Opvallend was zijn uitval naar de AfD: “De grote meerderheid van burgers weet dat het zelfverklaarde ‘alternatief’ in feite een sloopploeg is - een sloopploeg voor ons land.” Onvrede over immigratie De coalitie, maar ook de christendemocratische oppositie, heeft nog geen goed antwoord gevonden op de gestegen populariteit van de rechtse Alternative für Deutschland. De partij is in de peilingen groter dan de SPD. In de oostelijke deelstaten stijgen de cijfers tot boven eenderde. De vrees voor invloed van extreem-rechts is groot. Inlichtingendiensten houden de partij in het vizier. Maar de AfD profiteert van het afnemend vertrouwen van burgers in de overheid. Het gevaar, schrijft Springer directeur Mathias Döpfner, zit er in dat 'de partij zich met wrok en angst voedt, woede, haat en afgunst exploiteert en samenzweringstheorieën stimuleert  niet alleen om de top aan te vallen, maar ook buitenlanders, Joden, de LGTBQ+-gemeenschap of zo ongeveer iedereen die als anders kan worden beschouwd.' Pogingen om potentiële AfD-stemmers er van te overtuigen dat zij nieuwe nazi's binnenhalen zijn tot nu toe mislukt. Het wordt tijd om hun ongenoegen eindelijk eens serieus te nemen, schrijft Döpfner. Het grootste probleem is het immigratiebeleid. Duitsland heeft immigranten nodig, maar op de eerste plaats mensen die iets voor de economie van het land kunnen betekenen. Asielzoekers uit oorlogsgebieden moeten worden opgevangen. Maar de opvang moet volgens hem anders. Zet mensen meteen aan het werk, adviseert hij, leer ze de taal en de lokale waarden en normen - en wie niet wil moet zo snel mogelijk worden uitgezet 'Het huidige immigratiebeleid van Duitsland is disfunctioneel. De meeste politici en journalisten zijn zich hiervan volledig bewust, maar ze zullen het gewoon niet hardop zeggen. En het enige wat dit doet is de AfD versterken, evenals andere groepen links en rechts die geen echt respect voor de democratie hebben.' Döpfner raakt een gevoelige snaar met dit laatste punt. Het publieke debat in Duitsland is nog steeds uiterst voorzichtig, en angstig politiek correct. Wie daar niet in mee gaat voelt zich al snel buitengesloten. Dat voedt extreemrechtse groepen op het internet waarin kritische geluiden langzaam maar zeker worden omgevormd tot AfD standpunten, of erger. Een effectief antwoord op deze ontwikkeling blijft uit, de polarisatie groeit. Döpfners agenda Opmerkelijk in dit verband is de oppositie van Springer directeur Döpfner tegen Europese wetgeving inzake vrijheid van de media. Het oorspronkelijk wetsontwerp is sterk afgezwakt onder invloed van Duitsland. De Duitse delegatie zou zijn gezwicht voor bezwaren van Döpfner die de lobby van Europese uitgevers tegen de wet aanvoerde. Het bezwaar zou zijn dat deze wetgeving de beslissingsruimte voor uitgevers te veel beperkt, onder meer ten gunste van de inbreng van journalisten. Directeur Schröder van de Europese van Journalisten: ‘Media-eigenaren lijken nogal bang te zijn dat journalisten het zullen overnemen, of iets dergelijks.’ Daarnaast hebben de lidstaten bij de behandeling van het wetsontwerp in juni aangegeven dat zij een algemene uitzondering willen behouden voor het gebruik van toezicht op journalisten voor ‘nationale veiligheidsdoeleinden’. De invloed van Springer's directeur op de standpunten van de Duitse delegatie zou te maken kunnen hebben met de vrees in politieke kringen voor de macht van Springer's roddelblad Bild. 'Hem niet tot vijand willen maken is, volgens velen, een kwestie van gezond politiek instinct', schrijft FTM. Döpfner heeft een eigen politieke agenda, zoals Die Zeit openbaarde. Bij de verkiezingen van 2021 gaf hij met Bild de liberale FDP een steuntje in de rug. Nu remt de kleinste coalitiepartner van de regering-Scholz steevast het groene en sociale beleid dat SDP en Groenen voorstaan. En blijft de coalitie alleen in stand dankzij het bemiddelend werk van de scheidsrechter met het lapje. 

Foto: Jos @ FPS-Groningen (cc)

Zweedse verkiezingscampagne brandt los

ELDERS - Op 9 september gaan de Zweden naar de stembus voor een nieuw parlement. De autobranden van begin deze week in Göteborg en andere steden dragen extra splijtstof aan voor de Zweedse politiek.

In een waarschijnlijk via sociale media georganiseerde actie staken gemaskerde jongeren met zwarte capuchons in de nacht van maandag op dinsdag meer dan honderd auto’s in de brand in verschillende Zweedse steden. Twee jongens van 16 en 21 zijn gearresteerd. Een derde verdachte is woensdag op de vlucht naar Turkije aangehouden.

Premier Stefan Löfven (Sociaaldemocraten) reageerde boos en verontwaardigd. Zweden heeft wel vaker te maken gehad met relletjes aan het eind van de zomervakantie. Maar een dergelijke gecoördineerde actie leek volgens de premier meer op een militaire operatie. ‘Waar zijn jullie in ’s hemelsnaam mee bezig?’ riep hij dinsdagmorgen voor de Zweedse radio tegen de vandalen. Hij kondigde meteen extra middelen aan voor de politie. Maar op termijn moeten volgens hem dit soort wandaden voorkomen worden door bestrijding van de werkloosheid en beter onderwijs. Pijnlijk voor hem is dat hij daar zelf na de verkiezingen waarschijnlijk geen rol meer bij zal spelen. Zijn partij staat in de polls op een dieptepunt van 24%, nauwelijks hoger dan de voorspellingen voor de populistische Sverigedemokraterna.

Foto: Bron rechtenvrije foto'sTweede Kamer. copyright ok. Gecheckt 25-08-2022

De kabinetten Rutte I, II en III over immigratie en integratie

ACHTERGROND - Door Ewoud Butter

Net als dat bij Rutte I en Rutte II het geval was, bevat het regeerakkoord van Rutte III op het terrein van immigratie en integratie veel maatregelen waarvan het de vraag is of ze politiek of juridisch haalbaar zijn. Een overzicht.

CDA en VVD bepalend voor het Nederlandse immigratie en integratiebeleid

Het CDA en de VVD, de twee grootste partijen die Rutte III vormen, hebben sinds de regering De Quay, die begin jaren 60 de eerste wervingsakkoorden sloot met Italië en Spanje, de grootste stempel op het Nederlandse immigratie- en integratiebeleid gedrukt.

Het derde kabinet Rutte wordt het 23e kabinet na 1959. Hiervan nam het CDA (of haar voorgangers) zitting in 20 kabinetten en de VVD in 16 kabinetten. Op grote afstand volgen de PvdA (8 kabinetten) en D66 (7 kabinetten). Het CDA leverde 17 keer de premier, de PvdA drie keer (Den Uyl en twee keer Kok) net als de VVD (drie keer Rutte).

Wat waren de belangrijkste maatregelen uit de regeerakkoorden van deze drie kabinetten Rutte?

Rutte I (VVD, CDA met gedoogsteun PVV, 2010- 2012)

In het gedoogakkoord ‘Vrijheid en verantwoordelijkheid’ werd onder andere fors bezuinigd op het integratiebeleid, werd aangekondigd dat diversiteitsbeleid zou worden stopgezet evenals de export van kinderbijslag naar landen buiten de EU. Aan de aanpak van discriminatie, in het regeerakkoord van het laatste kabinet Balkenende (CDA, PvdA, ChristenUnie) nog een speerpunt, werd geen woord meer gewijd en ook voor het tegengaan van radicalisering was geen aandacht meer. Wel werden onder andere de volgende maatregelen aangekondigd:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sahar’s thuis

Three cheers for Gerd Leers. Het slimme Afgaanse meisje Sahar mag blijven en haar familie ook. Na enige aarzeling stemt zelfs de PVV in, al is de voorspelbare “frame” dat de regering de linkse rotzooi moet opruimen. Daar kun je, gegeven de situatie maar het beste over lachen: de PVV merkt dat het lastig is verantwoordelijkheid te dragen en heeft daar zelfs electoraal al last van.

Maar als je een slagje dieper kijkt: welke linkse rotzooi precies? Voor een beetje advokaat is het kennelijk mogelijk procedures rond de verblijfsstatus meer dan tien jaar te rekken. De wettelijke grondslagen daarvoor zijn in het parlement met brede steun gelegd. Dus of de politieke verantwoordelijkheid voor die realiteit exclusief bij links moet worden gelegd?

Als links de exclusieve verdediger is van mensenrechten misschien wel. Maar ook CDA en VVD hebben toch wel iets met mensenrechten? Misschien was het listig van Leers om met een ambtsbericht te komen, waarin de spanning tussen de xenofobie en de vrouwvriendelijkheid werd uiteengezet en geëxploiteerd. Van mij mag het: de wereld is ingewikkeld.

Maar het moet ook, in de redenering van Havel, omdat de beleving van “thuis” een existentiële basiservaring is, waar ieder mens recht op heeft. Het “thuis” kun je zien als een verzameling concentrische cirkels, met het “ik” in het centrum. Mijn thuis is het huis waarin ik woon, het dorp of de stad waar ik geboren ben of de meeste tijd verblijf. Mijn thuis is mijn familie, de wereld van mijn vrienden, het sociale en intellectuele milieu waarin ik leef, mijn beroep, mijn bedrijf. Mijn thuis is ook het land waarin ik leef, de taal die ik spreek, het geestelijke klimaat dat in die taal zijn uitdrukking vindt. (Vaclav Havel, “On Home”, NYReview of Books, p. 49, december 5, 1991)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Snelle verblijfsvergunning voor rijken

NIEUWS - Buitenlanders die ten minste 1,25 miljoen euro in het Nederlandse bedrijfsleven investeren, kunnen vanaf 1 oktober van dit jaar een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen. Staatssecretaris Teeven wil op die manier de economie een impuls geven

Naar Grieks voorbeeld? Griekenland trekt flink wat investeerders die, na het investeren van 250.000 euro in onroerend goed, een verblijfsvergunning voor 5 jaar krijgen.

Quote du Jour | Gedwongen vrijwillig

“Ik heb de afgelopen donderdag moeten tekenen voor vrijwillige terugkeer naar Angola.”

Uit de door het NRC (€) deels afgedrukte brief van Mauro Manuel, een Angolese jongen die sinds z’n tiende bij pleegouders in Limburg woont en een brief stuurde naar minister Leers, met de vraag of hij toch mag blijven. Nu op z’n achttiende tekent hij ongewild voor vrijwillige, of gedwongen, of eigenlijk dus voor ongewilde vrijwillig gedwongen terugkeer.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.