Premierswissel in Ierland

In Ierland treedt Leo Varadkar aan als nieuwe premier. Geheel volgens de afspraak bij de coalitieonderhandelingen van zijn partij Fine Gael met Fianna Fáil van Micheál Martin, die tot nu toe premier was. Dat deze beide centrum-rechtse partijen het eens konden worden over een coalitie (waar ook de Ierse Groenen aan deelnemen) was een unieke gebeurtenis in de Ierse politiek. Tot dan toe hadden ze elkaar sinds de Ierse onafhankelijkheid honderd jaar geleden altijd de rug toegekeerd. Micheál Martin bij zijn afscheid: 'Het onderscheidende kenmerk van centrumdemocraten is het vermogen om verschillen te respecteren, punten van overeenstemming te vinden en samen te werken. Dit is wat we hebben gedaan.' Varadkar stelde zich na zijn verkiezing als opvolger van Martin voorzichtig optimistisch op over een oplossing voor de handelscrisis rond Noord-Ierland. We moeten nu, bijna vijfentwintig jaar na het Goede Vrijdagakkoord, de kans niet verspelen om de vrede te behouden, schreef hij  in een open brief in de Belfast Telegraph. 'Een hele generatie jonge mensen in Noord-Ierland is gezegend met de vrede en politieke regeling van het Goede Vrijdag-akkoord (...) Met alle partijen, de VS en de EU, moeten we zorgen voor een betere toekomst voor iedereen'. De kersverse Taoiseach (de Ierse naam voor de eerste minister) kondigde aan Noord-Ierland te willen bezoeken voor een gesprek met alle leiders. Hij wil ook snel contact opnemen met zijn Britse ambtgenoot Rishi Sunak. Unionisten noemden de stellingname van Varadkar 'tealeurstellend'. Vasthouden aan het protocol over de handel tussen Engeland en Noord-Ierland lost niets op, verklaarde John Stewart van de Ulster Unionist Party. Mooie woorden Het bestuur in Noord-Ierland zit sinds de verkiezingen dit voorjaar nog steeds in een impasse. Er is geen regering en het parlement functioneert niet, vanwege de blokkade van de Noord-Ierse Unionistische DUP. De Unionisten eisen dat het protocol van de EU en het VK  van tafel gaat. De DUP (Democratic Unionist Party) zou samen met de Noord-Ierse Sinn Féin die bij de verkiezingen de grootste werd een nieuwe regering, de Executive, moeten vormen. Als het verzet van de Unionisten nog langer voortduurt moeten er waaarschijnlijk nieuwe verkiezingen komen, wellicht samen met de al geplande gemeenteraadsverkiezingen. De mooie woorden van Varadkar over de toekomst van Noord-Ierland komen wel in een vreemd daglicht te staan als hij tegelijkertijd laat weten dat hij in de Ierse politiek geen samenwerking ziet tussen zijn partij en de Ierse Sinn Féin van Mary Lou McDonald die ook daar bij de laatste verkiezingen een grote winst behaalde. Hij reageerde daarmee op een uitspraak van zijn voorganger Martin die had gesuggereerd dat een coalitie van Fianna Fáil en Sinn Féin weliswaar moeilijk zou worden maar dat hij op voorhand niemand zou willen uitsluiten. 'Ik ben er totaal tegen', zei Varadkar, als Fine Gael in zee zou gaan met Sinn Féin. 'Ik zou mijn lidmaatschap opzeggen.' Biden stuurt Kennedy Kan hulp uit de VS de Noord-Ierse crisis misschien oplossen? De Amerikaanse president Joe Biden zou op het punt staan Joe Kennedy aan te stellen als speciaal gezant voor Noord-Ierland. Het voormalige Congreslid Kennedy is de kleinzoon van Robert Kennedy. De familienaam staat zeker in Ierland nog in hoog aanzien. Maar of dat bij de Noord-Ierse Unionisten het geval is staat nog te bezien. Vorige week was er in Brussel op hoog niveau overleg tussen de Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly en Vice President Maroš Šefčovič van de Europese Commissie. Er zou in februari een deal gesloten kunnen worden. Maar het is afwachten of de DUP dan overstag gaat. Voorlopig is het Verenigd Koninkrijk nog druk met andere problemen. De hele maand december zijn er al stakingen van postbestellers, zorgpersoneel en andere groepen ontevreden werkers. In Engeland en Wales staken duizenden ambulancemedewerkers voor een beter salaris. Dat moet volgens drie vakbonden op zijn minst meestijgen met de inflatie. Die bedroeg vorige maand 10,7 procent. Het Britse CBS meldt dat de economie in het VK zwakker is dan tot nu toe werd aangenomen en dat de voorspelde geringe groei lager uitkomt dan verwacht. Reuters concludeert op basis van een ander onderzoek dat de Brexit een nachtmerrie is geworden voor het Britse midden- en kleinbedrijf. Ongeveer 56% van de bedrijven heeft moeite zich aan te passen aan de nieuwe regels voor het verhandelen van goederen, zo bleek uit de enquête, terwijl ongeveer 44% van de bedrijven ook melding maakte van problemen bij het verkrijgen van visa voor hun personeel. 'Brexit is de grootste bureaucratie waar bedrijven ooit mee te maken hebben gehad' zo citeert het rapport van de Kamer van Koophandel een Britse ondernemer. 'Het eenvoudig importeren van onderdelen om kapotte machines te repareren of van grondstoffen uit de EU, is een grote tijdrovende nachtmerrie geworden voor kleine bedrijven.' Het zou een aansporing kunnen zijn om in elk geval de problemen in de Brits-Britse handel van en naar Noord-Ierland zo snel mogelijk op te lossen.

Foto: The Green Party of Ireland Comhaontas Glas (cc)

Ierse boeren moeten CO2 uitstoot reduceren

Ook de Ierse boeren worden door hun regering onder druk gezet. Het gaat daar niet over stikstof maar over CO2. Het Klimaatactieplan 2021 van de Ierse coalitieregering heeft voor 2030 een reductie aangekondigd van 22-30 procent in de uitstoot van broeikasgassen door de landbouw. De precisering van dat doel leidde in de laatste kabinetszitting voor het zomerreces tot een conflict binnen de coalitie van twee centrumrechtse partijen en de Groenen, in Ierland Comhaontas Glas geheten. Minister van Landbouw Charlie McConalogue (Fianna Fáil) zou vasthouden aan een doelstelling van 24 procent reductie, terwijl de minister voor Milieu Eamon Ryan van de Groenen (foto) aanvankelijk niet bereid was om onder de 26 procent te komen. Gisteren werd verder onderhandeld en, jawel, de partijen zijn overeen gekomen de reductie vast te leggen op 25%.

Milieuminister Eamon Ryan had wel redenen om niet te snel akkoord te gaan. Deze week werd ook bekend dat nog niet de helft van de voor april, mei en juni voorgenomen maatregelen uit het klimaatactieplan geïmplementeerd zijn. Het zal ongetwijfeld leiden tot flink gemor in zijn partij. Eerder deze week dreigde senator Pauline O’Reilly regeringsdeelname ter discussie te stellen als het doel voor de reductie van de CO2 uitstoot zou blijven steken op 22%. Dat was de eis van enkele rechtse parlementsleden die de boerenlobby volgden. Meer zou onhaalbaar zijn voor de Ierse boeren. De Ierse Groenen zijn twee jaar geleden met de nodige scepsis akkoord gegaan met regeringsdeelname. Een eerste ervaring met het nemen van regeringsverantwoordelijkheid, in 2007, was de partij slecht bekomen. De Groenen verloren in 2011 al hun zetels. Er was te weinig bereikt. Maar nu zouden ze echt zaken kunnen doen met de twee centrumrechtse partijen, Fianna Fáil en Fine Gael, die bij de verkiezingen in het voorjaar van 2020 samen net geen meerderheid kregen. Comhaontas Glas was in tegenstelling tot de vorige keer nu onmisbaar voor de regeringsvorming. Maar dan moeten er nu wel resultaten behaald worden om straks niet weer te verliezen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Whiskey In The Jar

Onzinteksten heb ik altijd leuk gevonden, leuk en raadselachtig, het prikkelt de fantasie: Oote oote oote boe.

Dus als een band met zo’n tekst komt  dan luister ik wel verder. En als zo’n band dat nummer live brengt, tijdens een festival, dan hoor je zo’n hele weide ‘Musha ring dumb a do dumb a da’ meebrullen – en niemand die weet wat het betekent, maar er is ook niemand die daar dan ook erg mee zit.

Foto: William Murphy (cc)

Ierland honderd jaar onafhankelijk

John Costelloe, gemeenteraadslid voor Sinn Féin in het Ierse Limerick heeft zich de kritiek van zijn collega’s op de hals gehaald met een opmerkelijk voorstel. Hij wil het Britse koninklijke wapen van de postbussen in Ierland afslijpen. Costelloe: ‘Waarom hebben we nog steeds die Britse tekens langs onze wegen? We kunnen ze eraf slijpen. Laten we het logo van ons eigen Postbedrijf erop zetten, niet het koninklijke wapen. We zijn een onafhankelijk land. We begrijpen allemaal onze geschiedenis, maar we hoeven er niet elke dag van de week aan herinnerd te worden.’ 

Costelloe’s collega Conor Sheehan (Labour) reageerde geschokt op het beeld van de slijpmachine. ‘Je gaat toch ook niet met een voorhamer het St. Johns Castle te lijf’, zei hij met verwijzing naar een van de belangrijkste toeristische attracties van de stad. Fine Gael raadslid McSweeney maakte er meteen een politiek punt van tegen Sinn Féin:  ‘We kunnen ons verleden niet uitwissen, maar ik geloof wel dat er hier enkele partijen zijn die een heel duister verleden hebben en niet willen dat dit herinnerd wordt. Helaas zal een slijpmachine deze geschiedenis niet verwijderen.’ 

Vrijstaat

Maandag is het honderd jaar geleden dat de Ierse Vrijstaat tot stand kwam. De nationalisten gingen akkoord met het Anglo-Ierse Verdrag waarin de onafhankelijkheid van Ierland met uitzondering van zes Noord-Ierse graafschappen werd erkend. Het betekende het einde van de onafhankelijkheidsoorlog. De Britse troepen trokken zich terug, maar de constitutionele band met het Britse Koninkrijk bleef bestaan. Ierland kreeg de status van een dominion zoals Canada en Australië met de Britse koning aan het hoofd.

Foto: Ewan McIntosh (cc)

Hoe lang blijft het Britse koninkrijk nog verenigd?

Veel Britten mochten gisteren naar de stembus. Als de uitslagen vandaag en morgen binnenkomen (er zijn geen exitpolls) zal de aandacht vooral uitgaan naar Schotland, waar de nationalisten op een absolute meerderheid afstevenen. Ook als ze die niet krijgen gaan ze alles op alles zetten om een nieuw referendum voor de onafhankelijkheid te organiseren. Eens moet het er toch van komen. En als het aan de Ieren ligt komt die breuk met het Verenigd Koninkrijk er ook ooit voor hun hele eiland.

Nicola Sturgeon (foto), leider van de Schotse nationalisten (SNP), geeft het niet op. In 2014 verloor de partij het referendum over de onafhankelijkheid met 55% tegenstemmen. Dat was volgens Londen een ‘once-in-a-generation event’ dat na zo korte tijd niet herhaald kan worden. Maar de SNP heeft sterke argumenten. Sinds het vorige referendum is het Verenigd Koninkrijk door de Brexit totaal veranderd. In het referendum van 2016 over de uittreding uit de EU stemden de Schotten in meerderheid tegen. En dat was niets voor niets. Schotland hecht om economische en politieke redenen aan het Europese continent. Onafhankelijkheid, met het uitzicht om weer deel uit te kunnen maken van de EU, is juist nu urgent volgens de SNP. Ook al is de publieke opinie daar nog niet in meerderheid van overtuigd.

Closing Time | Her Mercy

Glen Hansard ken ik van…. Closing Time. Ik had nog nooit van hem gehoord, tot die keer dus dat ik dat clipje van hem zag en geïnteresseerd raakte.

En jaren later zat ik in de auto, radio aan, en toen kwam er ineens een soulnummer voorbij dat spetterde, dat gloedvol gebracht werd, Her Mercy. En dat bleek ook van Glen Hansard te zijn. Met blazers, dit keer, drie stuks.  Nou, en als dan die rossige zanger de soul uit zijn bleke Ierse tenen haalt, op een bedje van drie toetertjes, dan val ik stil.

Foto: William Murphy (cc)

Nieuwe controverses tussen Brussel en Londen

Is Boris Johnson wel te vertrouwen? In Brussel zijn de eerste stappen gezet voor een juridische procedure over Brexit-afspraken die het Verenigd Koninkrijk nog niet wil nakomen. Maatregelen voor controle van het vrachtverkeer tussen Engeland en Noord-Ierland zijn door Brandon Lewis, de Britse secretaris voor Noord-Ierland eenzijdig uitgesteld tot 1 oktober. Het is de tweede keer dat er problemen zijn over dit heikele deel van het Brexit-akkoord. Eerder was er al gedoe over een Britse wet die in strijd was met de oorspronkelijke overeenkomsten. Johnson hoeft in eigen land niet te vrezen voor veel tegenstand. Maar, schrijft The Guardian, ‘hij onderschat met zijn arrogante houding de schade die wordt toegebracht aan de wereldwijde reputatie van Groot-Brittannië en de bedreiging voor de stabiliteit van Noord-Ierland.’ 

Volgens de voorwaarden waaronder het Verenigd Koninkrijk de EU op 31 januari 2020 heeft verlaten blijft Noord-Ierland binnen de douane-unie met de EU waardoor vrij verkeer op het Ierse eiland mogelijk blijft. Producten die vanuit Groot-Brittannië Noord-Ierland binnenkomen, moeten wél gecontroleerd worden. De nieuwe situatie heeft onder meer geleid tot lege schappen in Noord-Ierse supermarkten, waardoor het VK zich genoodzaakt voelde de grenscontroles verder uit te stellen. Aldus voormalig Brexit-onderhandelaar David Frost die vorige week de schuld legde bij de EU. Brussel zou gehint hebben op het sluiten van de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek en dat heeft volgens Frost het vertrouwen geschaad. Het uitstel van de controlemaatregelen was nodig “om het dagelijks leven van Noord-Ieren te beschermen, zodat ze pakketjes kunnen blijven ontvangen en boodschappen kunnen blijven doen”, schrijft Frost.

Foto: Sinn Féin (cc)

Engeland op weg naar een ‘splendid isolation’?

ELDERS - Met de beste wensen voor een nieuw jaar waarin we eindelijk verlost zijn van Brexit-gedoe. Hopen we.

Vandaag treedt het op 24 december gesloten handelsverdrag tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk in werking. Uit het Britse parlement werd dit keer geen grote tegenstand verwacht. Nationale parlementen komen er nauwelijks aan te pas. Zweden raadpleegde het parlement wel voordat de positieve conclusie van de EU-ambassadeurs kon worden bevestigd.

Het Europarlement praat er later over. Tot 28 februari heet het daarom een tijdelijke deal. Los daarvan is er nog zoveel onduidelijk dat we de Britten nog wel een keer terug zullen zien in Brussel. ‘Er zijn nauwelijks afspraken over de dienstensector, 80 procent van de Britse economie. De cruciale financiële sector verliest de vrije toegang die het nu heeft tot de EU-markt. Ook over samenwerking op het gebied van buitenlands beleid zwijgt het akkoord.’ En hoe zal die ‘onafhankelijke arbitrage’ over handelsgeschillen gaan werken?

Noord-Ierland

Het belangrijkste resultaat van het akkoord is misschien wel dát er een akkoord is, dat een no-deal is voorkomen en daarmee een harde grens tussen Noord-Ierland en de Ierse republiek. Noord-Ierland blijft in de douane-unie en de interne markt van de EU. De grens tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland ligt qua handel voortaan in de Ierse Zee. Dat brengt een hoop extra bureaucratie met zich mee. Grote bedragen cash geld moeten vooraf worden aangegeven. Reizigers zullen rekening moeten houden met beperkingen en controles. Van Engeland naar Noord-Ierland reizend kan dat zelfs betekenen dat je problemen krijgt met een broodje ham of kaas vanwege de regels voor vlees en melkproducten. In omgekeerde richting zijn er geen problemen. Noord-Ieren die ook een Iers paspoort hebben zullen ook weinig last hebben. De ‘roaming’ afspraken voor mobiele telefoons binnen de EU zijn niet meegenomen in de deal. Britse telecombedrijven zijn niet van plan nieuwe tarieven te gaan heffen,  al kunnen ze dat in detoekomst wel gaan doen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Opmerkelijke klimaatzaken

De Amerikaanse Climate Change Litigation database telt inmiddels 1224 Amerikaanse klimaatzaken en 368 niet Amerikaanse klimaatzaken. Waarbij een klimaatzaak breder gaat dan enkel rechtszaken, het kan ook gaan om dagvaardingen of dreigingen met een rechtszaak. De database is een initiatief van het Sabin Center for Climate Change Law van de Columbia Law School en Arnold & Porter. De afgelopen weken zijn er een aantal ontwikkelingen die de komende jaren grote gevolgen kunnen hebben.

Uitspraak in Ierse klimaatzaak: klimaatbeleid te vaag

De Ierse milieuorganisatie Friends of the Irish Environment (FIE) had een zaak aangespannen tegen de Ierse overheid. FIE stelde dat de Ierse overheid niet voldoet aan verplichtingen uit de Climate Action and Low Carbon Development Act, een wet uit 2015 die zegt dat de overheid plannen moet maken om de transitie naar een klimaatneutrale economie in 2050 te realiseren. Een panel van zeven Ierse opperrechters gaf de milieuorganisatie unaniem gelijk.

Zij bevestigden afgelopen vrijdag dat uit de huidige plannen niet valt af te leiden dat Ierland op weg is om zijn doelen te behalen. De rechter heeft de overheid daarom opgedragen op om een nieuw, gedetailleerd plan te maken. Daarbij moet een redelijk geïnformeerd persoon kunnen beoordelen of het plan realistisch is en of ze het eens zijn met de in het plan gemaakte beleidskeuzes. Het plan moet ook de volle periode tot 2050 beslaan, de latere jaren mogen wel minder gedetailleerd zijn dan de periode tot 2030. De Ierse Hoge Raad is in haar uitspraak niet ingegaan op grondwettelijke of mensenrechten zaken, aangezien de zaak niet door een individu was aangespannen. Dit kan in toekomstige rechtszaken nog wel een rol gaan spelen.

Foto: Cernunnos (Musée de Cluny, Parijs) copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Keltische verhalen

RECENSIE - Als de Vlaamse auteur Herman Clerinx in zijn nieuwe boek Het oudste geheugen op aarde. Verhalen uit de Keltische wereld de La Tène-cultuur moet typeren, de tweede grote fase van de Keltische beschaving, schrijft hij:

deze kunstenaars leefden gelijktijdig met de meesters van de klassieke Griekse kunst. Maar terwijl de Grieken bedreven waren in het realistisch afbeelden van mensen, hadden de Keltische kunstenaars een andere belangstelling. De dagelijkse werkelijkheid boeide hen niet; zij toonden liever hun dromen, hun angsten, hun fantasie en hun mythen. Ook dat herkennen we in de verhalen uit de Keltische wereld. Realistisch kunnen we die moeilijk noemen, fantasierijk des te meer.

Ineens dacht ik: ja, dát is het. Wonderlijke goden met hertengeweien of drie gezichten, toverketels waar allerlei goeds in zit en dat in oneindige hoeveelheden, mensen die ingeklemd zijn in bomen: het zijn droomgezichten, fantasieën en soms ook angsten. Clerinx is een goede docent die vaak precies de juiste formulering weet te vinden.

Navertellen? Niet doen!

Het oudste geheugen op aarde bevat, zoals de ondertitel al aangeeft, verhalen uit de wereld van de Kelten en ik beken dat ik een zekere scepsis voelde toen Clerinx, met wie ik graag lunch als ik in Limburg ben, me vertelde van dit project. Ieder verhaal bestaat uit een plot die je kunt navertellen en uit de woorden waarin de plot is gegoten, en er gaat iets cruciaals verloren als je het een geeft zonder het ander. Het is ook helemaal niet nodig. Je kunt Homeros’ verhaal van Bellerofon moeiteloos (in een vertaling) voorlezen aan een kind van zes. In het Grieks beluisteren zou vermoedelijk nog beter zijn, maar zolang dit niet mogelijk is, zou ik de vertaalde woorden verkiezen boven de navertelling.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende