Een bal op TV | Verleidingen

Waarom zijn mensen nooit tevreden? Zijn wij zo slecht, altijd zoekend naar meer? Het waren mooie moralistische vragen voor de avond van Tweede Kerstdag. Jort Kelder, radde prater over het milieu dat in de PC Hooftstraat koopt wat het niet nodig heeft, ging met lichte tred op zoek naar de verleidingen in het zakenleven. Model stond de vastgoedfraude van Bouwfonds. De hoofdpersonen waren verhinderd, omdat zij lange tijd logeren bij Justitie, maar de acteurs van Vlijm en Vijs vervingen hen overtuigend. Vooral Pierre Bokma schitterde als malicieus adviseur en profeet. De combinatie van toneelfragmenten en gesprekken met genodigden op de tribune werkte uitstekend. Waarom ga je voor 100 miljoen, als je maar 10 miljoen met vrolijkheid kunt uitgeven? De oud-rechter op de tribune begreep het niet, waarom zou je? Maar u kunt, moet en mag niet kruipen in het hoofd van de ondernemer, zei Eric de Vlieger, oud-ondernemer, want het ondernemen gaat nu eenmaal over meer en groter.

Door: Foto: *USB* (cc)
Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Samenleving snakt naar correctie van hebzucht aan top

, door

ANALYSE - Voor het eerst sinds begin 2008 worden Nederlanders meer in beslag genomen door economische problemen dan door de problemen van het samenleven ofwel de omgangsvormen. Hoe weten we dat en wat betekent het? Paul Dekker en Josje den Ridder van het Sociaal Cultureel Planbureau onderzochten het.

Begin 2008 startten we ons Continu Onderzoek burgerperspectieven. Sindsdien wordt elk kwartaal aan een representatieve steekproef van Nederlandstaligen gevraagd: ‘Wat vindt u op dit moment de grootste problemen in ons land? Waar bent u zeer negatief of boos over of waar schaamt u zich voor als het om de Nederlandse samenleving gaat? Wilt u met enkele trefwoorden de belangrijkste problemen aangeven?’ Door te verwijzen naar boosheid en schaamte vermijden we dat mensen de vraag als een kennisvraag gaan beantwoorden (‘wat was ook alweer het grootste probleem?’).

Negen op de tien ondervraagden kan minstens één onderwerp bedenken op de vraag naar wat goed gaat in het land. Dat lukt minder goed als de respondenten gevraagd wordt waar ze trots of blij over zijn; ongeveer twee derde geeft dan één of meer onderwerpen aan. De zorgen over omgangsvormen en samenleven groeperen we in één categorie, hetzelfde doen we met zorgen over economie en inkomen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Hebzucht in 52 tinten

, door

52 Shades of Greed (hebzucht in 52 tinten): Een educatief kaartspel over de oorzaken en daders van de economische crisis. De makers willen zich echter niet alleen richten op de negatieve kanten van de crisis. Ze hebben al het volgende kaartspel aangekondigd: ‘52 Shades of Progress‘.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Leve de hebzucht, moraal is voor sukkels

, door
Zeven Hoofdzonden (Foto: Flickr/Ben Murphy)

“Zeker, ook hebzucht heeft enige regulering nodig. Maar hebzucht heeft meer voor deze wereld gedaan dan al het medelijden bij elkaar.”

Arnon Grunberg spreekt ons toe in zijn mini-column (Volkskrant 1 september). Het is lastig om de exacte bedoeling van Grunberg te doorgronden, want de mini-column is te kort voor nuance. Je kunt menen dat er ironie in het spel is, maar afgaande op eerdere Volkskrant-schrijfsels van Grunberg lijkt dat ijdele hoop: Grunberg heeft niet veel op met opgeheven vingertjes en vindt moraal iets voor zielige wereldverbeteraars. Zo schrijft hij:

“Moraal is weinig meer dan de voortzetting van religie zonder God, waarbij de moraalridder met ternauwernood onderdrukte wellust de plaats van God inneemt.”


Het rare is dat de column van Grunberg zelf niets anders is dan een opgeheven vingertje. Arnon vertelt ons wat wij wel en niet moeten vinden: volgens hem stellen we ons aan als we denken dat de moraal een leidend kenmerk van onze beschaving is. Het is een prachtige paradox: Grunberg geeft een waardeoordeel over moreel gedrag. Maar elk waardeoordeel over gedrag is per definitie zelf een vorm van moreel gedrag. Sterker nog: het is verrekte moeilijk om totaal a-moreel te zijn. Het beoordelen van gebeurtenissen en gedragingen om ons heen, in termen van goed of slecht, is een automatisme. Het zit in ons ingebakken, het maakt ons tot wie we zijn. De mens is een moreel wezen, tegen wil en dank.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour

Quote du Jour | Adelbert & Shania

, door

Goed nieuws in deze vreselijke tijden: “De rijke Belgen zijn de afgelopen tien jaar steeds rijker geworden, terwijl het inkomen van de armen er stelselmatig op achteruit is gegaan. Tussen 1997 en 2007 is de kloof tussen arm en rijk daardoor met een kwart gestegen.”
Waar u voor vreesde in de afgelopen jaren is dan gelukkig toch niet bewaarheid geworden. (ik ga er voor het gamak van uit dat de situatie in Nederland dezelfde is.)
Men wijt de stijging gedeeltelijk aan de toemame van eenoudergezinnen: belasting op één inkomen is lager dan dat van tweeverdieners. Maar is dat dan niet voor de Hebzuchtcrisis, merkt u op? Nee hoor, wees gerust. Business IS usual.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.