Ierland kiest vandaag een nieuwe president. De kiezers mogen tevens hun oordeel geven over het voorstel om godslastering uit de strafwet te halen. Het Ierse verbod op godslastering dat in de grondwet van 1937 is vastgelegd sloeg aanvankelijk alleen op de christelijke religie. Omdat dit niet in overeenstemming was met het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel is in 2009 een meer neutrale formulering aangenomen. De wet verbiedt de uiting van "grove beledigingen of belediging van zaken die door een religie als heilig worden beschouwd, waardoor verontwaardiging wordt veroorzaakt door een aanzienlijk aantal aanhangers van die religie". In Europa bestaat elders ook nog steeds in een of andere vorm een verbod op godslastering, zoals in Duitsland, Oostenrijk, Finland, Spanje en Italië. Vanwege de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst bleef in Ierland een apart artikel dat godslastering verbiedt omstreden. In de afgelopen jaren is er slechts een keer sprake geweest van toepassing van het nieuwe wetsartikel. Dat was vanwege een klacht tegen de Engelse komiek Stephen Fry. Hem werd in een interview op de Ierse televisie gevraagd wat hij tegen God zou zeggen aan de hemelpoort. 'Als God zou bestaan', zou hij hem flink de les lezen, zei Fry: 'Bone cancer in children, what's that about? How dare you? How dare you create a world in which there is such misery that is not our fault? It's not right. It's utterly, utterly evil. Vervolging van Fry bleef uit toen bleek dat er slechts één klacht was ingediend en dat de klager zich bovendien niet persoonlijk beledigd voelde door het interview. Hij vond wel dat er sprake was van godslastering en wilde als oplettende burger alleen maar een misdaad aangeven.
‘Met deze kwestie kan de naam van de SGP door de modder worden gehaald. De naam van God is daarmee onlosmakelijk verbonden. Het gaat ons om gerechtigheid, en de eer van God.’
De SGP worstelt met een klokkenluidersaffaire, waarvan de ernst hierboven treffend verwoord wordt door Arie Rijneveld, voorzitter van de jongerenafdeling. Maar straalt gedoe binnen de SGP werkelijk op God af?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
OPINIE - Probeert de PvdA nu in navolging van de VVD ook de christelijke partijen te paaien?
De Eerste Kamer behandelde dinsdag het wetsontwerp dat het verbod op godslastering uit de strafwet moet halen. Het was een initiatief van de Tweede Kamerleden De Wit (SP) en Van der Ham, nu vervangen door Schouw (D66). Het moet een einde maken aan de jarenlange slepende discussie over een obsoleet strafrechtartikel dat na de moord op Theo van Gogh weer van stal werd gehaald door Donner, toenmalig minister van Justitie en kleinzoon van de indiener in 1931. Gevoeligheden van moslims zowel als christenen gaven sindsdien meerdere malen aanleiding om een besluit over het schrappen van het zelden en sinds 1966 nooit meer toegepaste artikel 147 uit de Strafwet op de lange baan te schuiven.
De Tweede Kamer heeft nu eindelijk de knoop doorgehakt en dus is het laatste woord aan de Eerste Kamer, die naar verwachting volgende week het definitieve vonnis gaat vellen. Maar van harte gaat het niet, zo blijkt uit de bijdragen van diverse senatoren. De partijen die in de Tweede Kamer tegen het schrappen van het verbod stemden, CDA, ChristenUnie en SGP, maakten ook aan de overkant bezwaren tegen ‘dit verkeerde signaal’ dat onvoldoende tegemoet komt aan het feit dat er de binnen een multireligieuze samenleving juist behoefte is aan onderling respect en tolerantie (Kuiper, CU). Door het schrappen van het verbod van godslastering wordt volgens senator Kuiper de sluis open gezet voor zware zielsbeledigingen van gelovige medeburgers. Dat het artikel niet meer gebruikt werd was volgens hem en ook volgens Franken (CDA) geen argument. Senator Holdijk (SGP) probeerde in een niet te volgen kronkelredenering een belangrijk motief van de indieners van het wetsontwerp, dat de strafwet gelovigen niet meer moet beschermen tegen beledigingen dan niet-gelovigen, onderuit te halen.
COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Klokwerk, die blij is dat godslastering eindelijk legaal wordt en nog een stap verder wil gaan.
Verdomd. De kogel lijkt nu eindelijk door de kerk te gaan. Er is een kamermeerderheid voor het schrappen van het verbod op “smalende godslastering”.
Natuurlijk was die meerderheid er al lang. Maar tot voor kort had de VVD de christenen nog even nodig bij het vingerlikken. Nu lijkt het er echter toch van te komen dat dit belachelijke verbod uit de wetboeken gaat verdwijnen. Met dank aan D66 en de SP. Ere wie ere toekomt.
Niet dat dit verder enige praktische consequentie heeft. Sinds het beroemde ezelsproces was al duidelijk dat we het in praktijk toch al niet meer zo nauw nemen met godslastering. Het wetsartikel was waarschijnlijk ook al lang vergeten, ware het niet dat Donner in 2004 op het “briljante” idee kwam dit produkt van zijn eigen opa weer af te stoffen. Nota bene naar aanleiding van de moord op Van Gogh. Alleen “God” weet wat Donner in zijn hoofd had toen hij het voorstelde. Waarschijnlijk dezelfde erwtensoep als waarmee hij laatst adviseerde vooral geen openheid van boeken te geven in overheidszaken: men hoeft immers niet te weten hoe wetten gemaakt worden. Volgens de Don dan. Hou hem in de gaten.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Omdat hij zei dat de Koran niet verbiedt om op niet-moslims te stemmen. Geen goede zaak voor de democratie en mensenrechten daar.
Lange tijd heeft het verbod op godslastering in Nederland in de juridische wachtkamer gestaan. Omdat in de meeste Westerse landen nog nauwelijks tegen wordt opgetreden, is de gedachte ontstaan dat het wel geschrapt zou worden. Maar eergisteren vernamen we van D66-er Boris van der Ham, die het van de VVD vernomen had, dat het verbod op godslastering niet uit het wetboek wordt geschrapt. Met dank aan de SGP.
Nog een paar jaar geleden leek Nederland een van die weinige landen te gaan worden waar de vrijheid van meningsuiting een absolute status zou krijgen. De liberalen richtten speciaal daarvoor een zaaltje in. Columnisten en cartoonisten moesten vooral blijven melden wat ze te melden hadden, en op de wijze die ze daarvoor nodig vonden. In 2009 werd door niemand minder dan toenmalig VVD-leider Rutte zelfs de suggestie gedaan om ook Holocaustontkenning toe te staan. Ach, waar een overmoedig land groot in kan zijn: proefballonnen blazen.
Ik ben blij en verheugd dat de SGP het gekoesterde verbod op de godslastering heeft weten te behouden. Voor hoelang is maar de vraag, maar ik hoop voor zolang als nodig is. En daar heb ik twee goede redenen voor.
De eerste reden is van principiële aard en vloeit voort uit het besef dat alle mensen voor de wet gelijk zijn. Je kunt niet de kwetsbaarheid van de ene groep boven die van de andere plaatsen. Meten met twee maten, weet u wel? Ik bedoel dat we het loochenen van de Holocaust niet anders moeten wegen dan het loochenen van God.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
De vooraanstaande Jordaanse schrijver Nahed Hattar is vandaag meermaals door het hoofd geschoten op de trappen van het hooggerechtshof in Amman. De dader werd ingerekend door vrienden en familie van de auteur en overgedragen aan de autoriteiten.
Hattar, een christen, zou daar terecht staan omdat hij op Facebook een spotprent had gedeeld van een anonieme tekenaar die als godslasterlijk en beledigend voor de islam werd aangemerkt.
Kennelijk heeft een of andere fanaticus het recht in eigen hand genomen. Volgens de correspondent van Al Jazeera is het land in shock over de moorddaad.
Maar:
Tegelijkertijd nam de senaat een motie aan die de regering opdracht geeft om te onderzoeken of de wet zodanig kan worden aangepast dat gelovigen afdoende worden beschermd tegen belediging van hun geloof, zonder dat dit de vrijheid van meningsuiting onnodig beperkt.
Wat moeten we daar nou mee?
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
