Ergerlijke goedheid

Als u zich mocht afvragen wat er is geworden van Marc van Oostendorp, die lange tijd op maandag over boeken schreef op Sargasso: die schrijft nu op Neerlandistiek.nl, elke dag, en schrijft elke zaterdag over Multatuli. Hij neemt diens hele oeuvre, dat sinds kort volledig gedigitaliseerd staat op de DBNL, systematisch door. Soms attendeert Marc op de wrevel die Multatuli oproept met zijn demonstratieve goedheid. Eduard Douwes Dekker, zoals Multatuli eigenlijk heette, is niet alleen de man die met de koloniale autoriteiten in Batavia op ramkoers ging omdat ze de Javaan uitbuitten en die daar zijn leven lang over is blijven roeptoeteren, maar is ook degene die de betrekkelijke kleinigheid rondbazuinde dat hij een keer alle kinderen op een speelplaats had getrakteerd op een ijsje.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Boetes en het schuldgevoel van de agent

Mijn vader zat vol vernieuwende ideeën voor de publieke ruimte. Een daarvan was het invoeren van absurd hoge boetes voor afval op straat of asociaal gedrag in het verkeer. “Gewoon 100.000 euro boete. 100.000. Dan is het meteen afgelopen. Heb je ook minder agenten nodig.”

Als economie-student leerde ik dat de combinatie van twee variabelen van belang: de pakkans en de hoogte van de boete. 10% pakkans en 100 euro boete zou het zelfde moeten opleveren (of kosten) als een pakkans van 1% en 1000 euro boete. In de les kwam dan natuurlijk de vraag op: waarom dan de boetes niet flink omhoog doen? Waarom niet 100.000 euro? Dan kun je toch met minder agenten toe en ontzie je toch de staatskas?

De laatste jaren vinden we deze gedachte terug in beleid. In 2008 gingen de boetes al met gemiddeld 20% omhoog, in 2011 komt daar nog eens 15% bij. Door rood licht rijden kost nu 186 euro. Afval op straat kost 104 euro. Zo haalt dit kabinet 50 miljoen euro binnen (en compenseert het misschien het afschaffen van de bonnenquota en het niet leveren van die 3000 beloofde agenten). Maar de oppositie kan er ook wat van: voor de PvdA mag de boete voor het op straat gooien van een leeg patatbakje of colablikje best naar 150 euro. Het gaat al aardig richting de 1000 dollar die je er in Singapore voor neer mag tellen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Supermodel promoot neushoorn stroperij

Ontmoet de Trut du Jour : Elle Macpherson. Dit (ex-)supermodel, rolmodel, ondernemer, gidsgriet en presentatrice van Britain’s Next Top Model gebruikt graag een snufje gemalen neushoornpoeder om zich beter in haar 47-jarige vel te voelen, zo onthulde ze in een twitter-interview. Wie denkt dat kwakzalverij waarvoor bedreigde diersoorten worden uitgemoord alleen is besteed aan ethisch onverschillige consumenten in Azië heeft het mis. Ook in potentie goed geïnformeerde Australiërs als Macpherson alias “The Body” verlagen zich blijkbaar tot deze kwalijke archaïsche praktijken? Hebben de alarmerende berichten over de neushoorn-stroperij Macpherson dan nooit bereikt? Ze kan zich moeilijk verschuilen achter haar blonde lokken, want deze beelden begrijpt zelfs een kind van vijf. Er zijn bloggers die denken dat ze het allemaal niet zo heeft bedoeld. Maar als je de smaak van de capsules: “a little bit like crushed bone and fungus” kan omschrijven weet je dondersgoed waar je het over hebt.

Natuurorganisaties sturen soms acteurs en artiesten de jungle in om kennis te maken met bedreigde natuur (zie: Carice, Julia). Ik zou Elle Macpherson wel eens willen zien grienen naast een stervende Javaanse neushoorn [grafisch beeld]. Mooie emotionele televee zou dat zijn. Catwalk Conscience soort van, Reinout Oerlemans weet er vast een internationaal verkoopbaar format van te maken. (bron: mongabay)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het hoort bij het systeem

Hieronder volgt een gastbijdrage van Marcel Meijer: docent economie en wiskunde en blogger op economische onderwerpen. Dit artikel werd ook gepubliceerd op zijn eigen blog.

Ik had laatst een discussie over oorlog. Het is duidelijk dat ik tegen ben en mijn gesprekspartner was ook tegen. Daarom ging ik een stap verder. Daarbij stelde ik dat het voor mij niet mogelijk is om afzijdig te blijven. Als ik niet mee wil betalen aan de oorlog dan komt de belastinginspecteur toch echt even langs. Werk ik dan nog niet mee dan volgen boetes, nog hogere boetes en uiteindelijk gevangenisstraf. De geweren zijn ineens niet meer gericht op de tegenstander, maar op mij. Maar ik heb niemand kwaad gedaan. Het enige dat ik wilde is dat er geen geweld gepleegd werd. En daar werkte ik niet aan mee. Het uiteindelijke gevolg is dat mijn vrijheid wordt beroofd.

De onrechtvaardigheid hiervan wordt vaak niet gezien. En ook mijn gesprekspartner wilde er niet aan dat er iets mis is. Hij kwam met een aantal tegenargumenten die tekenend zijn voor dergelijke discussies.

Ten eerste gaf hij aan dat dit bij het systeem hoort. Je betaalt belasting voor alles tegelijk. Je kan er niet een bepaald ding uithalen en zeggen dat je daarvoor niet wil betalen. Maar waarom eigenlijk niet vroeg ik me af. Door niet te betalen doe ik niemand geweld aan. Toch kom ik door een geheel geweldsloze actie in het gevang terecht.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.