Mijn vader zat vol vernieuwende ideeën voor de publieke ruimte. Een daarvan was het invoeren van absurd hoge boetes voor afval op straat of asociaal gedrag in het verkeer. “Gewoon 100.000 euro boete. 100.000. Dan is het meteen afgelopen. Heb je ook minder agenten nodig.”
Als economie-student leerde ik dat de combinatie van twee variabelen van belang: de pakkans en de hoogte van de boete. 10% pakkans en 100 euro boete zou het zelfde moeten opleveren (of kosten) als een pakkans van 1% en 1000 euro boete. In de les kwam dan natuurlijk de vraag op: waarom dan de boetes niet flink omhoog doen? Waarom niet 100.000 euro? Dan kun je toch met minder agenten toe en ontzie je toch de staatskas?
De laatste jaren vinden we deze gedachte terug in beleid. In 2008 gingen de boetes al met gemiddeld 20% omhoog, in 2011 komt daar nog eens 15% bij. Door rood licht rijden kost nu 186 euro. Afval op straat kost 104 euro. Zo haalt dit kabinet 50 miljoen euro binnen (en compenseert het misschien het afschaffen van de bonnenquota en het niet leveren van die 3000 beloofde agenten). Maar de oppositie kan er ook wat van: voor de PvdA mag de boete voor het op straat gooien van een leeg patatbakje of colablikje best naar 150 euro. Het gaat al aardig richting de 1000 dollar die je er in Singapore voor neer mag tellen.
Maar de trend stuit op het gevoelsleven van de agent. Veel agenten schijnen zich te schamen om bonnen uit te schrijven. “Minima zijn een week huishoudgeld kwijt als ze een eenvoudige overtreding begaan. Daar hebben agenten erg veel moeite mee,” aldus een woordvoerder van de politievakbond ANPV. Ook is de verhouding tussen een overtreding in het verkeer en een misdrijf te klein. “De boete voor rijden door rood licht is hoger dan die voor een winkeldiefstal.”
Het gaat de agenten dus niet om de hoogte zelf, maar om de verhoudingen. En daar is natuurlijk wat aan te doen. Gewoon de straf op winkeldiefstal omhoog, en verder alle boetes inkomensafhankelijk. Dat doen ze in Finland ook. Bijkomend voordeel is dat je dan eindelijk ook eens verkeersboetes hoger dan 100.000 euro kan opleggen.
Reacties (39)
“Als economie-student leerde ik dat de combinatie van twee variabelen van belang: de pakkans en de hoogte van de boete. 10% pakkans en 100 euro boete zou het zelfde moeten opleveren (of kosten) als een pakkans van 1% en 1000 euro boete.”
Oei, dat is pijnlijk. In werkelijkheid blijkt pakkans namelijk van veel grotere invloed dan de hoogte van de boete. In termen van bereikt effect levert 10% pakkans en €100 boete dus veel meer op dan 1% en €1000. In inkomsten voor de overheid is dat uiteraard omgekeerd (omdat de tweede situatie tot meer beboetbaar gedrag leidt).
“Minima zijn een week huishoudgeld kwijt als ze een eenvoudige overtreding begaan. Daar hebben agenten erg veel moeite mee,” aldus een woordvoerder van de politievakbond ANPV. [..]
Het gaat de agenten dus niet om de hoogte zelf, maar om de verhoudingen.
Jij weet blijkbaar een stuk beter wat de agenten vinden dan de woordvoerder van de agenten zelf.
@anoniem
nee hoor. Het gaat om de verhouding boete en inkomen, toch? Sowieso is elke prijs (incl de boete) een verhouding
Ja en die is volgens die agenten te hoog, waarop jij zegt, dan gooien we de boetes voor diefstal toch nog verder omhoog? Dat klinkt niet alsof je de boetes voor minima voor het gooien van afval op straat wilt verlagen, in het hele artikel is de lijn juist dat hogere boetes beter zijn.
Nog mooier zou zijn, de bijstand voor de minima te verhogen, zodat zij de keuze krijgen: braaf zijn en een redelijk comfortabel leven leiden, of de bonnen betalen en net zo arm blijven als zij nu zijn.
@4 die voor diefstal kunnen omhoog, althans relatief, volgens ‘de’ agent.
Hogere boetes zijn beter, maar de verhouding tussen inkomsten van de beboetten is gewoon te groot. Een boete roodrijden is voor een minimuminkomen bijna een vijfde maandsalaris, terwijl het voor de Egbert Hennens van deze wereld een fooitje is. Kan je zeggen, rijd dan niet door rood, maar we weten ook allemaal dat oom agent altijd in het holst van de nacht als een struikrover ligt te wachten tot je door rood die verlaten weg oversteekt. Vind een progressief boetestelsel dus wel een goed plan.
@6 Wat moet er nou volgens jouw gebeuren met die boete voor het op straat gooien van een frietbakje door een bijstandsmoeder?
Want als ik je artikel nu lees lijkt het alsof je wilt dat deze gelijk blijft, terwijl die agenten juist willen dat deze omlaag gaat.
“De boete voor rijden door rood licht is hoger dan die voor een winkeldiefstal.”
Gezien het feit dat een winkeldiefstal (zonder geweld uiteraard) enkel economische schade aanricht en door rood rijden (nee dat gebeurt echt niet alleen des nacht op een verlaten weg, echt niet) neem je bewust het risico iemand aan (blijvend) lichamelijk letsel te helpen of erger…(dood en familie voor jaren psychisch in de knup) omdat je al die verkeersregels maar betuttelend vind, gewoon door rijdt omdat het kan moet kunnen toch?
Typisch voor deze tijd dat economische belangen en verlies zwaarder wegen dan menselijke
Eigenlijk moet de oplossing voor het op straat gooien van troep ook niet alleen van de politie komen. Dan hebben we 10000+ agenten nodig. Ik wil niet de CDA-er uithangen ofzo, maar dat moet toch meer komen van iets als “fatsoen moet je doen”, “wormen en maden kruipen in waarden en normen”, “de maatschappij dat ben jij”, of good old sociale controle (op niet lucasiaanse wijze).
Voor het verkeer geldt dat grotendeels helaas niet en zal de overheid wat mij betreft het hele land mogen trajectcontroleren. =100% pakkans en volgens de reaguurders hier werkt dat het best.
Ik denk dat oom agent niet echt een voorstander is van inkomensafhankelijke boete’s wanneer hij die in person oplegt. Voor automatisch geregistreerde verkeersovertredingen wellicht wel …
@6 niet omhoog
@9 Ik ben met je eens dat mensen die dat op drukke momenten doen absoluut beboet en bestraft moeten worden. Ik zeg alleen dat ik nooit eens hoor dat ze iemand op een druk moment pakken, maar al meerdere malen heb gehoord dat mensen ’s nachts op de fiets bijna omver gesprongen werden door agenten die, nadat ze door rood over een verlaten weg reden, ineens uit bosjes opdoemden.
Die boetes voor door rood rijden zijn inderdaad nogal pijnlijk. Winkeldiefstal of afval op straat gooien is altijd een bewuste keuze, maar de beslissing om nog net door oranje te willen rijden of niet neem je in een flits (pun intended), en je kunt er nog wel eens naast zitten.
Natuurlijk, je moet eigenlijk stoppen voor oranje, en ja, de boete is volkomen terecht, maar 186 euro is wel grof. Oom agent wil een grensgevalletje misschien nog door de vingers zien, maar zo’n flitser is onverbiddelijk.
@12, dat zijn niet de agenten die zich schamen een boete uit te delen en op die agenten heeft dit nieuws wel betrekking.
Agent kan zelf afweging maken. Maar de stelling dat door roodrijden een zwaardere misdrijf kan zijn dan een winkeldiefstal is geheel terrecht.
BTW ik gooi nooit afval op straat. Met een minima die dat wel doet, voel ik niet heel erg mee. Gewoon niet doen, zeker niet als je het niet kan betalen.
#9
Typisch voor deze tijd dat allerlei mensen maar menen dat ze een samenleving zonder risico’s kunnen creëren.
@12: ja duh..als je des nachts gepakt wordt met 129 op een 120km snelweg die leeg is of door rood rijdt om 3:00 maandag nacht ergens op een verlaten provincie weg dan snap ik je verontwaardiging wel en dan heb je een mooi verhaal dat je kan rondbazuinen omdat velen met je verontwaardiging mee zullen gaan. Als je wordt gepakt omdat je in een woonwijk door rood rijdt tijdens de middag op het moment dat veel basis schoolleerlingen onderweg zijn zou ik het ook niet gaan rondbazuinen bij je 30+ vrienden die zelf 1 a 2,4 kids hebben. Net zo min als je zal rondbazuinen dat je gepakt bent om 8:30 terwijl je met 90km/u over de vluchtstrook reed om langs de file ff snel die afslag 500 meter verder op te komen terwijl je weet dat je maten dat asociaal vinden (Uiteraard is het in bepaalde groepen wel heel cool en vet en geheel sociaal geaccepteerd, zelfs wenselijk om dit soort gedrag te vertonen).
Maar belangrijker dan deze flauwe argumenten van mij en jou waarbij we extreme voorbeelden hanteren is het feit dat het vaak om dubieuze randgevallen gaat en dat de interpretatie van kwalificaties als “druk”, “laat” etc subjectief zijn. Wat de een heel druk vind, noemt de ander lekker rustig. Wat de een veel te hard vindt, vindt de ander weer een luizegangetje. Hoewel je regels en wetten altijd in de context moet zien, zijn ze er toch ook voor gemaakt om dit soort oeverloze discussies te vermijden.
@ 15, als je met een SUV door roodrijd terwijl het voetgangers/fietserlicht al op groen staat ben je gewoon levensgevaarlijk bezig!!
Feitelijk is dat gevaarlijk dan wanneer ik met een geladen geweer op een kruispunt ga rondzwaaien.
Eigenlijk zou het gewoon poging tot doodslag en celstraf moeten zijn.
Mensen beseffen zich dat niet en verkeersdoden lijkt maatschappelijk geaccepteerd.
Kortom: Ja zonder risico!!! Als jij mij fysieke gesteldheid in gevaar brengt dan kun je hem terug verwacht!
@6: “boete voor het op straat gooien van een frietbakje”. Gebeurt dat echt?
Overigens zouden bijstandsmoeders geen friet moeten eten. Mensen met lage inkomens eten al vaak zo ongezond met alle klachten van dien. Daarbij gooi je frietbakjes niet op straat, tenzij je een tokkie bent.
Het is nog veel erger. Vorige jaar zomer deed mijn achterlicht het niet, batterij leeg had ik nog niet door. Door maar liefst vier agenten werd mij een bon gegeven ongeveer 200 meter van mijn woning en 250 meter van de schuur waar hij gestald was. Zes dagen later wordt de schuur opengebroken en werd onder andere de fiets gestolen. Blijkt de politie te bedonderd om je aangifte op te nemen, doe maar via internet. Moet u niet even langskomen voor een sporenonderzoek? Nee meneer, zegt een melkmuiltje van het vmbo, daar doen wij toch niets mee, dat heeft geen prioriteit. U begrijpt sindsdien ben ik vol respect voor de Nederlandse politie. Het zou eens tijd worden dat ze zich gaan schamen.
@ 15 (Tjerk): Daar heb je 100% gelijk in. 100% risicoloos bestaat niet en gaat nooit lukken. Ik verbaas me vaak aan mensen die zich voor alles en nog wat verzekeren en van alles proberen om zich in te dekken. Hopeloos. Maar ik hoop niet dat ik je de impressie geef dat ik de illusie heb dat je risicoloze maatschappij kan creëren omdat ik door rood rijden, met 120km/u bumper kleven, met 90 langs een stilstaande file rijden etc niet netjes vindt omdat je dan bewust een risico neemt niet alleen voor je zelf maar ook om andere in gevaar te brengen. Ik geef toe deze discussie kan je heel lang rekken en zeggen dat je dan helemaal niet aan het verkeer moet deel nemen. Maar om het risico enigszins in te perken bedenken we regeltjes, vervelend maar met een goed doel. Als iedereen zich aan de regeltjes houdt is er nog steeds een risico, maar als enkele zich boven die regels stellen vergoten ze dus doelbewust het risico om andere schade toe te brengen. Over die regels kan je twisten en aanpassen aan de tijd en situatie maar als ieder zelf de regels gaat maken…
En om het helemaal eerlijk te maken, maken we de celstraf dan natuurlijk ook inkomensafhankelijk, iemand die een tientje per uur verdient gaat dan 10 keer zo lang in de bak in als iemand die honderd euro per uur verdient. het gaat immers om verhoudingen volgens de schrijver en iemmand die 10 keer zo veel verdient voelt het dus ook 10 keer zoveel in zijn portemonnee.
Iedereen gaat wel eens in de fout. Ik vraag me af waarom er geen systeem is dat mensen straft die niet willen leren.
Bij een zware straf wordt ook rekening gehouden met een eventueel strafblad.
Waarom niet bijhouden hoe vaak iemand door rood heeft gereden? De 1e keer de standaard boete (wel veel lager dan nu het geval is) daarna het voorgaande bedrag maal een factor (groter dan 1). Eventueel kan deze teller na een x aantal jaar worden gereset naar 0.
Maar de oppositie kan er ook wat van: voor de PvdA mag de boete voor het op straat gooien van een leeg patatbakje of colablikje best naar 150 euro.
Je moet je rommel volgens mij bij oom agent in het gezicht gooien wil je hier een boete voor krijgen.
Noot #1: *haalt minstens 2 volle vuilniszakken vol rommel per jaar uit zijn 15m2 voortuin*
Sommige dingen kunnen je zo nu en dan overkomen. Net door rood rijden bijvoorbeeld. Of “per ongeluk” de hele dag op je politiemotor over het fietspad rijden. Maar frietbakjes op straat gooien, van mij mag er gevangenisstraf op. Verbanning, kielhalen of vierendelen is eventueel ook goed. Hoewel dat wel jammer zou zijn, want ik geniet er mateloos van om die gore troep snoeihard terug te gooien naar de vervuiler.
Noot #2: Tijdens grootschalige evenementen is het vaak milieuvriendelijker om uw rommel gewoon op de grond te gooien.
Ongetwijfeld dat oom agent zich zo nu en dan schaamt voor de hoogte van de boetes, ik mag toch hopen dat ze zich oneindig veel meer en vaker schamen voor hun volstrekte ineffectiviteit.
@21 wow, wat ben je dom :)
Maarehhm, zouden liberalen juist niet voor lagere boetes moeten zijn? Principieel, zeg maar?
@17 Doe eens niet zo dramatisch man. Verkeersdoden “lijkt” helemaal niet maatschappelijk geaccepteerd. Het aantal is al bijzonder laag in Nederland door ons extreem gereguleerde verkeer.
@19
Het is niet nog veel erger. Wat u daar opnoemt is gewoon een normale gang van zaken, u overtreedt de regels en krijgt een boete. Ja, pech dat u het niet doorhad en dicht bij huis was, doet er echter niet toe.
Wat betreft de inbraak, het is helaas niet anders dan dat er geen capaciteit beschikbaar is, en de pakkans extreem laag is. Kwalijke zaak, maar u wilt ook niet 10x zoveel betalen voor de politie of wel (via de belasting)?
Maar je moet wel relativeren, ik ben een keer een nacht in de cel gezet vanwege een persoonsverwisseling, ik had alle verdenkingen tegen me helaas. Ik neem het ze wel kwalijk dat ze geen excuus hebben gemaakt, maar niet dat ik ben opgepakt.
Ontopic: het is idd van de zotte dat een misdrijf uberhaupt lager beboet kán worden dan een overtreding…
@26 goeie genade wat mis jij het punt zeg. Je vindt het dus oké dat ze met vier man sterk bekeuren voor een flutovertreding en niets doen bij serieuze misdaad omdat het één geld oplevert en het andere geld kost. Daar is een term voor; afpersing. Dit is nu precies waar het mis is met de politie in Nederland en waarvoor de agenten met beroepseer zich heel terecht gaan schamen.
Ook een voorbeeld. Station Best, fietsenstalling met camerabewaking. Fiets wordt gesloopt. Aangifte. Gebeurt niets mee. Vraag: kunt u de beelden niet terug kijken. Is op die datum gebeurt. Antwoord: mits u het exacte tijdstip aan kunt geven, anders kijken we niet terug. Dat is te duur.
Als je dat per case bekijkt klopt dat. Maar als het vandalen zijn halen ze echt wel meer shit uit. Met terug kijken los je dan veel meer zaken op, en voorkom je toekomstige overlast. Maar dat snapt men niet. Overigens zit er daar een beheerder overdag tv te kijken. Laat hem dan gewoon terug kijken, vang je 2 vliegen in 1 klap. En ook de video heeft een fast forward knop. Maar goed, lui zijn is ook een kunst.
Overigens hadden ze dan de camera’s beter niet kunnen aanschaffen, want ze doen toch niets met de beelden, en ze kosten dus alleen maar geld.
Merk anders nooit iets van het schuldgevoel dat een agent heeft als hij mij een bon uitschrijft.
Ze wachten kennelijk met uithuilen tot ze weer verdekt langs de weg staan opgesteld.
Tjonge, wat een utilistisch gebabbel over geld, africhten en reguleren.
Overigens, was er niet een Friese gemeente die heeft besloten juist alle verkeersborden weg te halen?
Schijnt effectiever qua verkeersveiligheid te zijn.
Minder is meer.
@27 Nou ja, afpersing gaat me wel een beetje ver. Dat de politie in dit geval werk had gemaakt van de inbraak was wel juist geweest, maar die boete voor fietsen zonder licht is gewoon iets waar je rekening mee kunt houden. Bovendien, betalen doe je toch wel. Als ze het niet uit de verkeersboetes halen gaat je belasting wel omhoog.
Het enige argument dat ik tegen inkomens-afhankelijke boetes kan verzinnen, is dat we dan niet meer voor de wet gelijk zijn. Plus dat de gedacht ‘ja maar voor een minimumloon-gezin is een boete weekgeld’-gedachte impliceert dat we ‘allemaal wel eens iets fouts doen.’ Dat hoort niet zo te zijn. Wetten horen naleefbaar te zijn en als je minimumloon hebt, moet je dus gewoon extra op je tellen passen. Maar dat zijn allemaal niet heel erg sterke argumenten.
KJ, voor mijn gevoel worden we door inkomensafhankelijke boetes juist méér gelijk voor de wet.
De bedoeling van een boetestraf is toch dat het pijn doet. Nu doet het dat niet, voor mensen die het makkelijk kunnen betalen.
Mijn Finse collega laat de boete’s voor te snel rijden, die hij incidenteel weleens heeft, op naam zetten van zijn vrouw. Die heeft geen inkomen.
Overigens ben ik het er wel mee eens dat naarmate je maatschappelijke status hoger is, je ook wat meer de consequenties van je daden moet aanvaarden.
Ik vind ook de veelplegers ook onder deze regel moeten vallen.
@Harry ik ga dat eens navragen (heb in Finland nog geen enkele boete gehad), want deels kan dat niet kloppen. Flitspalen worden nog niet zo lang en ook niet op zo’n grote schaal gebruikt als in Nederland. Radarcontroles veel meer en daarop volgt meteen een aanhouding. De bestuurder wordt dan beboet en de agent krijgt via een sms te weten wat hij op moet schrijven. Knappe collega heb je, die elke keer kan shape-shiften in z’n vrouw…
In Finland is ook gewoon respect voor de pliesie. Het zijn arrogante hufters met behoorlijk veel macht om je aan te houden, gevangen te zetten of je huis te doorzoeken. Misschien komt daar wel dat gevoel vandaan, omdat de agent daar je oom niet kan zijn.
Ik vind dit wel een case voor JSK.
@Olav; Dat hangt ervan af of je je vereenzelvigt met je geld, maar ja, dat kun je ook zo stellen. En vergeet niet: sommige mensen verdienen het ene jaar meer dan het andere; boetes kunnen alleen gebaseerd zijn op de belasting-aangifte van het jaar ervoor.
Als we dan toch bezig zijn met het invoeren van Scandinavica: ik wil ook publieke inkomsten-belastingen.
@27
Je moet je niet zo aanstellen. Als er 4 man rondlopen, wat moeten ze dan? Niet bekeuren omdat ze met teveel zijn?
Of wellicht was er een controle, en dan zijn 4 man wel handig als er een hele groep schoolkinderen aan komt fietsen zonder licht.
Aangezien je de situatie niet hebt uitgelegd verder kan ik daar toch niks zinnigs over zeggen joh?
En je opmerking over afpersing mist sowieso elke vorm van intelligentie, dus daar ga ik verder niet op in.
@32: “als je minimumloon hebt, moet je dus gewoon extra op je tellen passen” vind ik dan juist weer niet te rijmen met “voor de wet gelijk zijn”. Juist door niet inkomensafhankelijk te beboeten creëer je ongelijkheid voor de wet.
@38: Als je je fietslichtcontrole op een strategische plek neerzet, moet je zelfs met veel personeel zijn, om één en ander vlot te laten verlopen. Laatst kwam iemand een kwartier te laat op de afspraak, omdat ze bijna 20 minuten moest wachten voor ze haar bekeuring konden uitschrijven.