Het Regeerakkoord | Over Europa en de normen

In een nieuwe serie behandelt Sargasso enkele thema's die in het regeerakkoord zouden moeten staan. Redacteur Tom van Doormaal kijkt naar Europa en de begrotingsnormen. Maar hij weet het zelf ook nog niet helemaal. Wie het verlossende antwoord biedt, krijgt een fles wijn. De politiek heeft een uitermate mager verhaal over Europa. Daar heb ik me wel vaker druk over gemaakt. De gulden moet terug, de bureaucratie in Brussel moet teruggedrongen, het democratisch tekort moet kleiner. Het is op het randje van onzin. Waar is het verhaal? Is er een constructiefout geslopen in de euro? Wie is daar verantwoordelijk voor? Hoe repareren we die fout? Is er een probleem met de financiële markten? Of is het een manifestatie van dezelfde constructiefout? Moet het begrotingstekort overal onder de 3% zijn? Of leidt juist dat tot een diepere en langere recessie?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Saillant | Handschoenen uit, het is verkiezingstijd!

SaillantLOGOOf hij nou een goede directeur van ABN Amro is of niet, Wouter Bos moet op hoge toon het hoofd van Gerrit Zalm eisen. Als je ergens een mooie recht-links tegenstelling kan uitmelken, is het wel in het door vvd-ers gedomineerde Nederlandse bankwezen. Het is verkiezingstijd, potdorie!

Als de opkomst van Geert Wilders en Pim Fortuyn iets duidelijk hebben gemaakt, is het wel dat politiek niet meer over de inhoud gaat. Het gaat om imago en beeldvorming. Dus zoek je stemmenwinst, dan probeer je een politiek probleem te versimpelen en geef je een oplossing die in één zin beschreven kan worden. En, het allerbelangrijkst: je beledigt daarbij je politieke opponent door zijn oplossing als elitair, draaikonterig of onnozel weg te zetten, en hemzelf als corrupt.

Rechtse jongens en meisjes beheersen dat metier al heel lang. Hans Wiegel was er goed in, en Wilders, Verhagen en -in mindere mate- Rutte maken er gebruik van. Je hoeft als PvdA-bestuurder maar een partijgenoot voor te dragen voor een post, en het oorverdovende gekras uit de rechtse bankjes begint al.

Vreemd genoeg hebben linkse politici geen antwoord. De PvdA wil zo graag een verstandig, regeringswaardig imago neerzetten, dat het belerende vingertje wordt gevreesd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Zalm moet opstappen

SaillantLOGO
Het feit dat uit de onderzoeken van DNB en AFM twijfel rondom de integriteit én deskundigheid van Gerrit Zalm is ontstaan zou voor hem reden moeten zijn om op te stappen.

Het is wonderlijk dat er tegenstrijdige conclusies over het functioneren van Zalm bij de DSB worden getrokken door de AFM en DNB. Nog wonderlijker is echter dat staatssecretaris de Jager op advies van de jurist Scheltema zonder voorbehoud het onderzoek van DnB onderschrijft en het onderzoek van de AFM van tafel veegt. Scheltema noemt de AFM een jonge agressieve toezichthouder en DNB zou meer overredingskracht hebben. Mij lijkt dat we, juist gezien de ellende die het onvoldoende toezicht op de banksector heeft opgeleverd, een jonge agressieve toezichthouder moeten toejuichen en volgen.

Volgens het onderzoek van de AFM heeft Zalm zich onvoldoende deskundig opgesteld en had hij onvoldoende oog voor het risico op claims. Bovendien heeft niet genoeg ingezet om een wel levensvatbaar businessmodel op te stellen. Dit terwijl deze problematiek niet zomaar uit de lucht kwam vallen, maar duidelijk wel urgent was.

Bovendien heeft DNB Zalm gewaarschuwd voor het omstreden incassobeleid van de DSB, vóórdat hij er in dienst trad. Hij heeft met dit advies hoegenaamd niets gedaan. Sterker nog, hij vond het wel goed voor de winstgevendheid. Dat was het natuurlijk ook, maar fatsoenlijk was het niet om bij mensen in financiële problemen looncessies ‘af te dwingen’.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Vertrouwen cruciaal

“De conclusies van AFM en DNB zijn zorgvuldig tot stand gekomen. Via het rapport van Scheltema liggen hun meningen nu op straat. Dus nu is zichtbaar dat de mening van de AFM en DNB tegengesteld zijn. Zuiver juridisch kun je dan zeggen dat DNB het eindoordeel moet vellen. Maar praktisch is in de financiële sector de vertrouwensvraag cruciaal. Je kunt als bankbestuurder gewoon niet verder als een toezichthouder geen vertrouwen meer in je heeft.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wat moeten we met Zalm?

In de Volkskrant van vandaag staat een uitgebreid artikel (openbare versie) over de rol van Gerrit Zalm in het DSB verhaal. Kort samengevat: Hij wist van de wankele financiële situatie, bagatelliseerde naar de buitenwereld de stand van zaken en zag een leegloop op gang komen van mensen met gewetensbezwaren onder het kader van de bank. En deed niets.

Er van uitgaande dat deze beweringen kloppen: Is het wenselijk dat hij op dit moment topman van ABN Amro is als hij zo duidelijk de andere kant uit heeft gekeken bij misstanden, of deze niet als zodanig heeft herkend?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Gerrit Zalm deed niet moeilijk

“Hij kwam volledig blanco binnen. Als minister krijg je alles aangereikt van een heel ambtenarenapparaat. Bij DSB bleek dat hij gewoon niet wist hoe het werkt bij een bank.”

(oud-collega’s bij de DSB Bank over Gerrit Zalm in de Volkskrant)

Er was van alles mis bij de DSB Bank, daar wist hij van, maar toch verdedigde Gerrit Zalm het gevoerde beleid tegenover de Autoriteit Financiële Markten, notabene onder aanvoering van een andere oud-VVD-minister Hans Hoogervorst. Hiermee kreeg Dirk Scheringa natuurlijk wel waar voor zijn geld, op de korte termijn gezien. Waarschuwingen van collega’s bij de DSB Bank sloeg Zalm in de wind.

Zelfs het vertrek van financieel directeur Jaap van Dijk, enkele maanden na Zalms aantreden, deed geen bellen rinkelen. In een emotionele bestuursvergadering wees Van Dijk op de kredietcrisis in de Verenigde Staten. De bank was bovendien afhankelijker geworden van spaargeld dat met een paar muisklikken weggehaald kon worden. Veel klanten konden zich de leningen eigenlijk niet veroorloven; de kans op wanbetaling was dus groter geworden. En daar bovenop haalde de baas zelf geld uit het bedrijf om zijn kostbare hobby’s – voetbalclub, museum – te bekostigen. Gerrit Zalm bleef lekker zitten waar hij zat.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.