Conferentie Decentralisaties in Nieuwspoort 8 april

De grootste hervorming van dit kabinet blijft gevuld met onzekerheden. Maar Tom van Doormaal is ook iets zorgelijkers op het spoor. De werkelijkheden in Den Haag en de provincie hebben weinig met elkaar te maken. De uitnodiging die ik voor de conferentie kreeg bevatte de volgende probleemstelling: De decentralisaties in het sociale domein zoals die per 1 januari 2015 van start moeten gaan zijn de grootste ontwikkeling in het binnenlands bestuur van de laatste decennia. Taken en middelen worden overgedragen en er wordt van gemeenten verwacht dat ze integraal gaan werken en samenwerken in het sociale domein met als doel burgers te ondersteunen en meer te laten participeren in de maatschappij. In de nieuwe rol- en taakverdeling speelt informatievoorziening en dus ICT een cruciale rol. Daarbij zijn een aantal vraagstukken actueel. Bijvoorbeeld: hoe voorkomen we (als politiek en werkveld samen) dat veel geïnvesteerd wordt in informatie-systemen terwijl besturings- en procesvragen nog niet goed zijn beantwoord? Welke informatie mag in het kader van '1 plan' worden verzameld door wie? Moet de gemeente proactief aan de slag, of wachten op duidelijkheid vanuit de centrale overheid?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Reinier Sierag (cc)

Lokale partijen missen ingang op het Binnenhof, juist nu die zo belangrijk is

OPINIE - In het licht van de toenemende overdracht van Rijks- en provinciale taken aan gemeenten, is het – vanwege hun gebrek aan ingangen in Den Haag – riskant om op een lokale partij te stemmen, meent Marianne Thieme, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren.

De laatste weken is in de media breed aandacht gegeven aan potsierlijke spotjes, posters, en stuntjes waarmee lokale politici zich in de kijker proberen te spelen. Condooms waarop de PvdA beweert ‘keihard de beste te zijn’, autostickers waarop de VVD aangeeft dat rechts per definitie voorrang zou moeten hebben, de Sosjaal van de SP die warmte had moeten bieden in de koude maartmaand, kortom de creativiteit kende nauwelijks grenzen. De echte potsierlijkheid moet echter vooral worden gezocht in de wijze waarop de landelijke politiek de gemeenteraden feitelijk alle mogelijkheden uit handen slaat om de bevolking lokaal te representeren.

Het klinkt prachtig, de Rijksoverheid die ervoor kiest de gemeenten ‘meer verantwoordelijkheden te gunnen’. Medebestuur zou zo een kerntaak worden van het lokale bestuur. Gemeenten krijgen taken toebedeeld op het gebied van werkgelegenheid en bijstand, op het gebied van sociale werkvoorzieningen, op het gebied van de jeugdzorg, en over het al dan niet toelaten van bijvoorbeeld megastallen in het landelijk gebied. Maar in plaats van meer zeggenschap, krijgt de gemeente, nadat er tal van nieuwe taken door de Rijksoverheid over de schutting zijn gegooid, vooral minder te zeggen. Het zijn vrijwel zonder uitzondering hoofdpijndossiers waarvoor het Rijk geen oplossing heeft, of die in elk geval tal van knelpunten bevatten. De gemeenten krijgen veel minder budget beschikbaar voor de uitvoering van taken dan het Rijk voor zichzelf beschikbaar stelde (en waarmee de Rijks- en provinciale overheden al niet of nauwelijks rondkwamen).

Foto: エン バルドマン (cc)

Laat je smartphone maar thuis

ANALYSE - Vanaf komend voorjaar worden gemeenten vanuit de VNG verplicht om een wethouder verantwoordelijk te maken voor informatiebeveiliging. Deze afspraak moet worden vastgelegd in het coalitieakkoord. De verwachting is dat door de toenemende mate van ketensamenwerking het aantal normen en compliancy-eisen de komende jaren verder zal toenemen.

Op het vlak van informatiebeveiliging wijken ambtenaren niet veel af van de gemiddelde consument, zo bleek in november 2013 uit een onderzoek van de inspectie SZW. Gemeenten, maar ook andere overheden, hebben echter meer nodig dan alleen een security officer.

Ondanks richtlijnen en controle bleek het gebruik van vertrouwelijke informatie binnen gemeenten niet op orde te zijn. Het Suwi-inkijk-incident in november 2013 is daar een voorbeeld van. Gemeenten, het UWV en Sociale Verzekeringsbank wisselen voor de uitkeringsverstrekking en handhaving persoonsgegevens uit via Suwinet. Daarin zijn gegevens in te zien over inkomsten, uitkeringen, autobezit, diplomagegevens en examenresultaten. Gemeenten moeten maatregelen treffen tegen het raadplegen van persoonsgegevens van burgers zonder goede reden. Uit een inspectie kwam naar voren dat slechts vier procent van de gemeenten voor het gebruik van Suwinet voldoende beveiligingsmaatregelen heeft getroffen. 13 procent van de gemeenten voldoet aan geen van de onderzochte normen voor informatiebeveiliging. De Inspectie constateerde tijdens het onderzoek dat dertien van de tachtig onderzochte gemeenten (= 18 procent) in 2012 gegevens van bekende Nederlanders hebben geraadpleegd, zonder dat hiervoor een goede reden is gegeven. In 2012 zijn via Suwinet 112 miljoen keer gegevens uitgewisseld.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Joanídea Sodret (cc)

Haal pedofilie uit taboesfeer voor leefbare stad

OPINIE - De burgemeester moet niet op de stoel van de rechter gaan zitten, vindt Jonge Democraten. Maar bovenal moet het onderwerp pedofilie uit de taboesfeer gehaald worden.

De burgemeester van Veenendaal Wouter Kolff werd afgelopen week teruggefloten door de rechter toen hij maatregelen wilde treffen tegen een pedofiel die naar zijn oude woning in de gemeente wilde terugkeren. Teleurgesteld door deze uitspraak deed Kolff vervolgens via de media een beroep op de politiek. Hij meent dat het hoog tijd is dat Den Haag zich uitspreekt over de moeilijkheden waarmee burgemeesters kampen wanneer een pedofiel zich wil vestigen in hun gemeente. Kolff staat daarin niet alleen. Volgens een enquête van KRO Brandpunt vindt een meerderheid van de burgemeesters dat zij onvoldoende maatregelen kunnen nemen bij de terugkeer van een pedofiel in de samenleving na uitzitten van zijn straf. 

Kolff vergeet dat afspraken over terugkeer naar woning en gemeente worden gemaakt in de rechtszaal en niet in het gemeentehuis. In ons rechtssysteem is het de onafhankelijke rechter die de strafmaat bepaalt. De rechter weegt een reeks aan factoren mee wanneer hij de juiste straf bepaalt. Daarbij heeft een straf in Nederland niet alleen een vergeldend karakter, maar moet de rechter met zijn of haar straf ook zorgen dat de kans op recidive sterk afneemt. Een ander belangrijk aspect van de juiste straf is dat na het uitzitten ervan de dader klaar is om terug te keren in de samenleving. De rechter wordt bij dit laatste aspect ondersteund door de reclassering, die ook na (voorwaardelijke) vrijlating een flink oogje in het zeil houdt. Zo geredeneerd is de rechter dan ook bij uitstek de figuur die voorwaarden kan stellen aan de woonsituatie van de pedofiel. De burgemeester kan uiteraard in het voortraject betrokken worden.

Foto: mooste (cc)

Toeristen en autobezitters spekken gemeentekas

DATA - Gemeenten halen sinds 2008 25 procent meer aan belastingen binnen. De grootste stijgers binnen de gemeentelijke belastingen zijn de toeristenbelasting en de parkeerbelasting. Maar de OZB blijft de belangrijkste belasting voor gemeenten. 

In 2008 haalden gemeenten in totaal 3536 miljoen euro binnen aan gemeentelijke belastingen, in 2013 verwachten zij in totaal 4449 miljoen euro binnen te halen. Dat is een stijging van 25 procent, terwijl in die periode de inflatie ongeveer 7 procent was. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. De grootste bijdrager aan die totale inkomsten is de onroerendezaakbelasting voor eigenaren (2738 miljoen in 2013). Parkeerbelasting (inclusief parkeerboetes) staat met 645 miljoen in 2013 op nummer 3, toeristenbelasting met 162 miljoen in 2013 op nummer 4.

Snelste stijger

De toeristenbelasting is van alle ‘belangrijke gemeentelijke heffingen’ het snelst gestegen de afgelopen vijf jaar, meldt het CBS. In 2013 halen gemeenten naar verwachting 36 procent meer binnen aan toeristenbelasting dan in 2008. Dat komt vooral door tariefverhogingen, maar ook doordat méér gemeenten toeristenbelasting zijn gaan heffen. Toename van hotelovernachtingen door toeristen speelt slechts een beperkte rol in de toename van de gemeentelijke inkomsten, volgens het CBS.

Amsterdam heeft van alle gemeenten de hoogste inkomsten uit toeristenbelasting, bijna 37 miljoen euro in 2013. Dat is ook niet zo gek, want van Amsterdam heeft ook de grootste toeristenstroom van Nederland. Jaarlijks bezoeken zo’n 5 miljoen toeristen de stad.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Decentralisatie taken van Rijk naar gemeenten: dat wordt straks een parlementaire enquête!

Follow the Money:

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de decentralisatie van taken van het rijk naar gemeentes. De grootste operatie van het kabinet Rutte is zeer slecht voorbereid, maar Plasterk zet door. […]

De lijst van criticasters is ellenlang. Het Centraal Planbureau, de Raad van State, de Kinderombudsman, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de OESO; allemaal waarschuwen zij voor het te hoge tempo waarmee minister Ronald Plasterk de decentralisatie wil doorvoeren, die een bezuiniging zal moeten opleveren van 1,5 miljard euro voor het Rijk. De minister van Binnenlandse Zaken slaat echter alle kritieken in de wind en lijkt maar een doel voor ogen te hebben: de eindstreep van 1 januari 2015 halen.

Aan deze lange lijst werd vorige week nog de kritiek van De Algemene Rekenkamer toegevoegd. […] Het advies van de Algemene Rekenkamer om in oktober nog eens te evalueren of de zogenoemde decentralisatie van zorg en werk wel ‘haalbaar en verantwoord’ is, werd door de minister niet ter harte genomen. ‘Ik voel daar niets voor’, antwoordde minister Plasterk in een reactie zonder opgaaf van redenen.

Foto: WOVOX Team (cc)

Decentralisatie meer dan verplaatsing loket

ANALYSE - Een resultaat van de formatie zal zijn dat gemeenten meer taken krijgen op het vlak van het sociale beleid. Maar is dat wel realistisch nu Rijk en gemeenten moeten bezuinigen? Het is vooral voor de PvdA risicovol. Tom van Doormaal denkt toch dat het de goede weg is.

De formatie verloopt in stilte. Raar eigenlijk: radiostilte werd in acht genomen als de bommenwerpers van de RAF boven bezet gebied kwamen om de aandacht van jagers en afweergeschut te vermijden.  Het is een metafoor waar niks van klopt: Rutte en Samsom zijn door ons gekozen om te doen wat ze doen, dus werken ze niet in vijandelijk gebied. We weten ook dat ze bezig zijn, dus voor verhulling is geen plaats. Waarom drukken ze de zendknop niet in? Daar zijn politici voor: ze moeten tot vervelens toe meningen ventileren.

Liberalen en socialisten: het is ongemakkelijke ménage. Het onderhandelen kan verstoord worden door gestook van de media , de achterban, de gefrustreerde oppositie. De stilte is daar een verdediging tegen, ik erken het. Maar het blijft raar: de Kamer zou wel eens voor een transparante formatie zorgen, in tegenstelling tot het gekruip rond het koninklijk paleis. Bij de huidige geheimzinnigheid zou ook onderkoning Beel zich nog prima op zijn gemak voelen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende