‘Elite weet geen antwoord op populisme’

Volgens een TNS Nipo enquête in opdracht van de Volkskrant onder vierhonderd invloedrijke Nederlanders 'heeft de elite geen antwoord op het populisme'. Wel ziet ruim driekwart van deze groep -die bestaat uit CEO's, wetenschappers, topambtenaren, bankiers, (oud-)politici en cultuurpausen- de opkomst van het populisme als een groot probleem. Zo schaadt de beweging van Wilders de reputatie van Nederland in het buitenland. Maar een antwoord op dit gevaarlijke populisme heeft de elite niet, aldus de Volksrant. Persoonlijk vind ik het gebruik van het woord 'elite' in de Nederlandse poldercontext nogal overdreven. Wilders creëert zelf maar al te graag het beeld van een onbereikbare kliek die de zaakjes onderling verdeelt. Maar wie naar de lijst Invloedrijkste Nederlanders kijkt (waaronder de enquête is gehouden) ziet ook genoeg mensen die gewoon met hard werken en een goed stel hersenen de top hebben bereikt. Daar komt bij dat tot nu toe niemand de oplossing voor de opkomst van het populisme heeft gevonden. Dat komt mijns inziens omdat het zo uitgekauwde causale verband met mogelijke oorzaken: immigratie, onveiligheid op straat en regenteske politiek in feite veel minder belangrijk is. Het merendeel van de PVV aanhang woont immers niet tussen de allochtonen, Nederland is geen onveilig land en de PVV fractie heeft zelf aangetoond dat iedereen ongeacht competentie en achtergrond mag meebesturen. Door mee te gaan in het polariserende spelletje van Wilders en de elite te verwijten dat ze geen oplossing voor het populisme weet wordt dit populisme alleen maar gesterkt. Op notoir populistische hangplekken maakt men zich inmiddels al op om na de verwijdering van de huidige elite straks doorrrr te pakken. Waarop dan wel? Een ding is zeker: zodra de elite wordt gevormd door mensen die lak hebben aan mensenrechten en internationale verdragen kan je pas écht spreken van een elite.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote du Jour | Kunstobject Geert W.

“Kunstenaars zien volgens mij Wilders en zijn manier van doen anders dan de ‘gewone man’. Dat maakt mij nieuwsgierig” (kunstenaar Rolf Mulder)

Kunstenaar, oud-CDA’er en anti-PVV’er Rolf Mulder roept beroepsbroeders uit heel Nederland op zich te laten inspireren door Geert Wilders. Het doel is een expositie, die (kleine kans) geopend wordt door Wilders zelf. Onze vraag is nu: hoe valt van Wilders en zijn partij kunst te maken? Een bak drijfzand met een PVV-vlaggetje erin? Fantaseren over hoe kunstenaars fantaseren over Geert Wilders is best nog moeilijk. Online werd hij al afgebeeld als aap, Napoleon en nazi. Maar dat was geen kunst. Dit schilderij zou uw Sargast echter niet aan de muur willen hangen. Valt dit beeldje verder in de categorie kunst? Of Geert als een pakje sigaretten? Moeilijk hoor!

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: De woorden Van Wilders

[qvdd]

Maar hij zei dus “Het zal mij worst zijn.” Ik hoorde het en wist zeker dat hij die uitdrukking niet zomaar gebruikte. Hij had erover nagedacht. “Het zal mij worst zijn.” Het is direct, grof, maar ook weer niet té. Het is iets dat Dik Trom zou kunnen hebben gezegd, of Bartje. De taal van het Land van Ooit, dat is het. Het Nederland van de veldwachter en de kolenboer. Het bleekveldje voor de kookwas. Toen Nederland Nederland nog was. Wilders werd geboren in 1963. Dé televisieserie voor kinderen in die jaren was Swiebertje, Wilders moet ermee zijn opgegroeid. Daar liggen de wortels van zijn idioom, in de keuken van Juffrouw Saartje, de huishoudster in Swiebertje.

Jan Kuitenbrouwer, ‘De Woorden van Wilders & hoe ze werken’, p16.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bedenken politici plots zelf de grappen?!

Wat voor eer valt er aan dit Kabinet voor een blogger nog te halen? Je hoeft niets grappigs meer te bedenken, dat doen de politici tegenwoordig zelf. Moet je een grappig stukje schrijven over de dubbele moraal van de PVV? De machtshonger van de CDA collaborateurs? Of een lollig stukje over Mark Rutte die keihard op weg is naar nergens? Mij lukt het niet. Wat Balkenende na 8 jaar voor elkaar had, is deze gedoogcoalitie na enkele weken gelukt: ik ben hele zooitje nu al spuugzat. Sharpe blijkt de zoveelste PVV mislukkeling. Hij is veroordeeld voor oplichting van eenzame debielen. Knap hoor. Of wat te denken van crimefighter Teeven? In de Kamer nog fel tegenstander van de sluiting van jeugdgevangenissen. Ik hoor het ‘m nog zeggen: “Zolang dat straattuig vrij rondloopt, gaat er geen gevangenis dicht.” Verkiezingen voorbij, meninkje verandert.

Nee, het zijn zware tijden voor boze bloggers.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nexus, het fascisme en de ratten

In Tilburg confereerde Nexus over de stelling van Rob Riemen, dat de PVV de belichaming van het hedendaags fascisme zou zijn. Vargas Llosa sprak over de terugkeer van de “monsters”, terwijl het congres toch echt “the return of the ghosts” als titel had. Het leek me beter het over “ghosts” te hebben, want “monsters” zijn realiteit, terwijl een ghost vooral in je eigen hoofd wordt gevormd.

Die spanning blijft; na een middag aan mijn bureau om online te kijken, blijf ik met veel vragen zitten. Natuurlijk, de grote schrijver hoor je met genoegen aan, Frits Bolkestein is spaarzaam met woorden, maar zeer doeltreffend, Paul Frissen, hooggeleerd bestuurskundige, provoceert als altijd. De onderwerpen zijn ook de moeite waard: wat is integratie precies, wat zijn de problemen van migratie, maar wat ook de voordelen, waarom is het multi-culturalisme een dwaalspoor en waarom is het zolang overheersend geweest, wat is bedreigend aan het populisme? Het zijn allemaal geesten, in hevige onderlinge strijd. Maar zijn het ook bruine monsters? Nou, nee.

Vargas Llosa had mooie relativeringen en doorkijkjes uit zijn ervaring in de politiek van Peru. Uiteindelijk kwam hij, als verhalenverteller, met de geschiedenis van een nijlpaardjong, dat wees werd door de tsunami, maar werd opgenomen in een geïmproviseerde dierentuin. Daar vond het jonge dier een pleegmoeder in een schilpad van ruim een eeuw oud. Hoezo verschillen, in cultuur, huidskleur en geloof? Als dieren zulke verschillen overbruggen, waarom mensen niet? In de paneldiscussie kwam het verschil tussen angst voor de Islam en Islamofobie op: de angst is rationeel, de fobie irrationeel. Maar waarvoor je precies rationeel bang moet zijn? Lijkt die angst op de angst voor het communisme? Neen, zei Vargas Llosa, want de Islam is veel meer dan een ideologie, dus die vergelijking gaat mank. Maar ik denk aan de ontregeling van veel communisten, in de jaren negentig, die hun ideologie, hun geloof en sociaal systeem zagen verkruimelen; het communisme is ook meer geweest dan ‘alleen’ een ideologie. Maar daarover had Meindert Fennema, hoogleraar politicologie en ooit communist, het niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nog maar eens: PVV en geweld

Eric Lucassen (publiciteitsfoto PVV)

Je kijkt er nauwelijks meer van op: weer een kamerlid van de PVV in opspraak. Deze keer is het Eric Lucassen, die door buren beschuldigd wordt van intimidatie en bedreiging. Het is natuurlijk mogelijk de beschuldigingen meteen uit te leggen als onderdeel van een linkse hetze tegen de PVV (het staat tenslotte in de media), maar het patroon begint zich zo onderhand wel erg op te dringen.

Des te saillanter is het natuurlijk dat daags te voren Afshin Ellian, u kent hem wel, een vlammend stuk in de papieren NRC schreef waarin hij uitlegde dat de PVV niet fascistisch genoemd mocht worden, omdat Mussolini zich vanaf het begin gewelddadig opstelde, terwijl Geert Wilders nadrukkelijk alle geweld verwerpt. Daar heeft Ellian absoluut een punt. Ook nu met Lucassen belooft Wilders de zaak tot de bodem uit te zoeken. Aangezien de PVV geen democratische partij is en Wilders’ wil dus wet, mag je zijn woorden dus als norm nemen voor de ideologie van de partij (even aannemend dat hij er niet zijn eigen soort taqiyya op nahoudt als het om geweld gaat).

Toch zou Wilders zich eens kunnen afvragen waarom het juist zijn partij is die kennelijk agressieve lieden aantrekt. Het kan aan de zwakke partijstructuur liggen, waardoor meer rotte vissen door de mazen van het net glippen. Maar je kunt niet uitsluiten dat het Wilders’ ideologie is, die een grote aantrekkingskracht uitoefent op mensen die graag andere middelen dan argumenten inzetten bij het beslechten van onenigheid. Dan is de PVV misschien geen gewelddadige partij in origine, maar loopt ze wel het risico dat te worden als Wilders’ onderdanen meer voor het zeggen krijgen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Gerd en Geert

‘We zullen Leers afrekenen op resultaten. Laten we hopen dat die verbeteren en dat hij wat meer ruggengraat toont.’ (Volkskrant)

De Kalief van Venlo trapt zijn puntpantoffel stevig op de wang van de oud burgermeester van Maastricht die als verstijfd op de grond ligt. Gerd Leers is zijn favoriete heisje waarmee hij het Volk zijn totaalhegemonie kan tonen. De Kalief heeft het niet zo op moslims en zeker niet op armlastige moslims uit Albosnië die visumloos afreizen naar zijn rijke Kalifaat aan de Noordzee. Dus als heisje Leers in Brussel niet het onmogelijke voor elkaar heeft gekregen dan geeft hij hem ostatentatief een aframmeling op het Plein. Want feiten, wetten en nuances tellen niet voor de Kalief van Venlo en tegenspraak wordt evenmin getolereerd. Heisje Leers strompelt ondertussen het Plein weer af met een gloeiende wang en een pijnlijke ruggengraat. Hoe lang kunnen zijn wervels de trappen van de Kalief nog weerstaan?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilders-interview: ‘Merkel is bang’ en ‘Europa moet opstaan’

Geert Wilders (Foto: Flickr/pietplaat)

In een interview met het weekblad Der Spiegel zegt PVV-leider Geert Wilders dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel angst heeft voor een Duitse variant van hemzelf. ‘Een charismatische persoon zonder rechts-extremistisch verleden’ zou in Duitsland inmiddels op twintig procent van de stemmen kunnen rekenen. Wilders zegt verder dat “Europa moet opstaan en de islamitische wereld moet zeggen: genoeg is genoeg, wij zullen ons weren, met democratische middelen.” Ook herhaalt hij zijn roep om een verbod op de Koran.

“Wat we in Nederland al hebben beleefd, gebeurt nu in Duitsland. Ook in Duitsland zijn de dingen in beweging gekomen,” constateert Wilders volgens de vooraankondiging van het interview dat gisteren verscheen. Wilders doelt daarmee op het debat dat op gang is gekomen na de publicatie van het boek Deutschland schafft sich ab van de SPD-politicus Thilo Sarrazin en de oprichting van een ‘Duitse variant van de PVV’, de partij Die Freiheit. Wilders sprak begin vorige maand in Berlijn bij een bijeenkomst van die partij.

Merkels angst
Wilders toont de laatste weken opvallend veel interesse in de uitspraken van de Duitse bondskanselier. Beschuldigen en lofuitingen wisselen elkaar in rap tempo af en steeds volgen er weer reacties uit Duitsland.

Merkel baarde recent wereldwijd opzien met haar uitspraken dat de multiculturele-methode heeft gefaald. Ze zei dat kort nadat Wilders, tijdens zijn toespraak in Berlijn, haar had beschuldigd blind te zijn voor de gevaren van de Islam. Wilders sprak over Merkels vermeende ommezwaai zijn lof uit, waarop Merkel zich genoodzaakt voelde duidelijk te maken met Wilders niets te maken te willen hebben.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het onervaren Kamerlid, over de dalende zittingsduur van parlementsleden

De Tweede Kamer (Foto : Flickr/Jackie Kever)

Politici zijn eigenlijk maar amateurs. Er is geen opleiding tot Tweede Kamerlid of minister. Niemand heeft een diploma nodig om verkozen te worden: de kiezers beslissen uiteindelijk of ze iemand een geschikte vertegenwoordiger vinden. Natuurlijk, partijen kijken naar de kwaliteiten van hun kandidaat-politici. Maar actief zijn in het bedrijfsleven, maatschappelijke organisatie, als ambtenaar of zelfs als politicus op lokaal niveau is geen garantie dat je ook zult slagen als Tweede Kamerlid. Hoewel er veel wordt gesproken over de professionalisering van de politiek, zijn onze volksvertegenwoordiger meestal relatief onervaren.

Het Kamerlidmaatschap wordt steeds meer een carrièrestap in plaats van een roeping. Het is een opstapje naar een ministerschap, staatssecretariaat, lokaal bestuurder of een andere functie binnen of buiten de overheid. Nu is het niet zo slecht dat Tweede Kamerleden geen enorme plucheklevers zijn, maar enige balans tussen doorstroom en ervaring is wel belangrijk. De Kamer vormt immers de tegenmacht tegen regering en ambtenarij; om die controlerende taak uit de voeren is ervaring belangrijk.

In de huidige Tweede Kamer zitten 65 nieuw verkozen leden. Nog eens 47 personen zitten maximaal vier jaar in de Kamer (die zijn dus voor het eerst verkozen in of na 2006). Slechts 14 Kamerleden hebben meer dan tien jaar ervaring. Sharon Dijksma (PvdA) en André Rouvoet (ChristenUnie) zijn het meest ervaren: zij kwamen in 1994 voor het eerst in de Tweede Kamer. Tot de lichting uit 1998 behoorden onder andere GroenLinks-fractievoorzitter Femke Halsema en PVV-fractievoorzitter Geert Wilders. Gemiddeld genomen is de parlementaire ervaring nu iets minder dan 4 jaar. Voor de verkiezingen was dit nog zes jaar. Ter vergelijking: in Engeland was de gemiddelde zittingsduur kort voor de verkiezingen in mei bijna vijftien jaar. Ministers zijn daar ook parlementslid, wat de cijfers iets vertekent, maar zelfs dan: een groot verschil.

Vorige Volgende