Heel Europa naar rechts?

Nederland moet rekening houden met een nieuw rechts kabinet, als we op de laatste peilingen mogen afgaan. Deelname van de PVV is zelfs niet uitgesloten. Hoe staat het er voor met extreemrechts in andere landen? Wat gaat het betekenen voor een nieuw Europarlement dat volgend jaar juni wordt gekozen? 'De dominante thema’s van radicaal-rechts van de afgelopen 25 jaar – vooral immigratie – zijn nu in het hele publieke debat doorgedrongen,' schrijft het Europabrede nieuwsmedium Voxeurop. Is de opkomst van extreemrechts nog tegen te houden? In Frankrijk zien we de stijgende populariteit van RN (Rassemblement National), de partij van Marine Le Pen. Zij lijkt met succes het extreemrechtse imago van haar vaders Front National van zich af te kunnen werpen. Zondag liep ze mee in een mars tegen het antisemitisme, een breed en politiek-neutraal bedoeld initiatief tegen de vele antisemitische incidenten van de afgelopen weken. De aanwezigheid van RN leidde bij andere demonstranten tot ongemakkelijke gevoelens. President Macron had op voorhand al afgezegd. Maar Le Pen slaagt er bij dit soort gelegenheden steeds meer in geaccepteerd te worden als een 'gewone', min of meer gematigd rechtse Franse politicus. De uitsluiting van immigranten, en vooral van islamieten, blijft echter overeind. Op dat punt wordt ze geholpen door het feit dat veel Fransen de uitgesproken anti-Israëlische leuzen in recente demonstraties voor solidariteit met het onderdrukte Palestijnse volk te ver vinden gaan. Het Groene parlementslid Sandrine Rousseau ziet deelname aan deze demonstratie als een 'omslagpunt voor RN, het "witwassen" van het oorspronkelijke antisemitisme'. Bij de aanhangers van RN hopen ze dat het eindelijk afgelopen is met de demonisering van hun partij. Het voorbeeld van Le Pen De opmars van extreemrechts in Europa wordt gefaciliteerd door centrumrechtse partijen die bang zijn stemmen te verliezen en daarom neigen naar hun concurrenten op de rechterflank. In Europa vertoonde EPP-voorman Manfred Weber van de Duitse CSU deze zomer al die neiging in het debat over de klimaatopwarming en de natuurherstelwet. Het heeft de opmars van de AfD in Duitsland bij de deelstaatverkiezingen niet kunnen voorkomen. Het resultaat van de opening van VVD-leider Dilan Yeşilgöz naar de PVV moeten we afwachten. Wilders toont zich in navolging van Le Pen ook gematigder dan voorheen. In Zweden was centrum-rechts vorig jaar al toe aan de gedoogrol van de Zweden Democraten. In Finland zit extreemrechts in de regering. Italië heeft met Giorgia Meloni zelfs een premier uit een partij met onmiskenbaar fascistische roots. Portugal was een van de weinige landen waar een rechtspopulistische partij tot voor kort ontbrak. Vijftig jaar na de bevrijding van het fascisme in de Anjerrevolutie gaat Chega, een nieuwe extreemrechtse partij, komend voorjaar bij de ingelaste parlementsverkiezingen naar verwachting hoge ogen gooien. Spanje heeft een nieuwe centrum-linkse regering. Premier Sanchez heeft dat voor elkaar gekregen door zijn amnestie-deal met Catalaanse seperatisten. Maar liefst 70% van de Spaanse kiezers zou deze deal afwijzen. De gevolgen daarvan zullen waarschijnlijk zichtbaar worden bij de Europese verkiezingen. Mogelijk gaan ook andere extreemrechtse partijen bij die verkiezingen het voorbeeld van Le Pen volgen. Al dan niet gestimuleerd door centrumrechts zullen ze met min of meer gematigde geluiden proberen hun positie in het Europese Parlement te versterken. Maar het is de vraag of dat een grote wijziging gaat brengen in de koers. Marginalisering en uitsluiting  van allochtonen, op de eerste plaats van islamieten en verder van alle mensen met een andere huidskleur, zit in het DNA van het rechtspopulisme. 'Eigen volk eerst' blijft de leus. Dat geldt zeker ook voor een aantal Midden- en Oost-Europese partijen die straks in Brussel/Straatsburg de rechterflank meer invloed kunnen geven. Zoals het Poolse PiS, dat na de recente verkiezingen weliswaar geen nieuwe regering kan vormen, maar in eigen land nog steeds de grootste partij is. Net als Fidesz in Hongarije. Economische onzekerheid Kan deze trend gekeerd worden? Of is het al te laat? Al sinds de eerste tekenen van groei van rechtspopulistische partijen ligt er een uitdaging bij centrumlinkse partijen die hun traditionele kiezers naar extreemrechts zagen gaan. Het European Trade Union Institute heeft een rapport gepubliceerd met aanbevelingen voor vakbonden en sociaaldemocratische partijen. Volgens de onderzoekers speelt de economie een veel centralere rol speelt dan soms wordt aangenomen. 'Ten eerste worden veel extreemrechtse kiezers gedreven door economische of andere protestoverwegingen, zoals wantrouwen jegens instituties. Immigratie – soms gezien als een uitsluitend culturele aangelegenheid – is in feite ook een economische aangelegenheid. Ten tweede volgen extreemrechtse partijen mobilisatiestrategieën die voortbouwen op economische onzekerheid en een bepaald soort welvaarts-chauvinisme. Ten derde kan sociaal beleid de onzekerheden die de steun van extreemrechts drijven, verzachten.' Een van hun adviezen is om niet te proberen stemmen te winnen door delen van het programma van rechtspopulistische partijen over te nemen. 'Linkse regeringen en vakbonden moeten zich concentreren op het aanpakken van de economische grieven door de onzekerheid op de arbeidsmarkt te verminderen, de economische groei te bevorderen en een effectieve bescherming van de welvaart te garanderen.' Het is geen eenvoudige opgave voor politici die dagelijks vooral vragen krijgen over migratie, identiteit, versterking van de lokale gemeenschap enz.

Door: Foto: Blandine Le Cain (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Woorden met gevolgen

, door

OPINIE - Onieuw is er ophef in de Tweede Kamer over uitspraken van Wilders. Eind december schreef hij over de nieuwe minister van Justitie Dilan Yeşilgöz: ‘Een VVD-er van Turkse afkomst op Justitie. En nu maar hopen dat ze mijn beveiliging niet opheft want het liefste zien ze me natuurlijk onder het gras verdwijnen.’ In het Kamerdebat over de regeringsverklaring weigerde hij dit terug te nemen. Met ‘ze’ was de VVD bedoeld, zei hij. Die partij probeert hem al jaren ‘kapot te maken’.  Vervolgens kwam er in zijn betoog over het coalitieakkoord opnieuw een aanval op de pers ‘die zich gedraagt als lakei van de macht’. Toen hij daarna ook nog eens D66 Kamerlid Fonda Sahla aanviel op haar hoofddoekje met de uitspraak “We zijn het Nederlandse parlement. Met een hoofddoekje ga je maar in Saudi-Arabië in het parlement zitten” was de maat vol. Kamerleden vroegen Kamervoorzitter Vera Bergkamp dringend om in te grijpen. Bergkamp vond de opmerking van Wilders over de hoofddoek van hun collega ‘niet respectvol’, maar verder ging zij niet (vandaag schijnt ze toch wat strenger op te treden).

Sleets

Wilders leeft van ophef. Zijn populariteit is voor een groot deel te danken aan zijn ‘recht-voor-zijn-raap’ taalgebruik. Hij is niet vies van scheldpartijen tegen gevestigde partijen, integendeel. Het is zijn handelsmerk. En het vermoeden is dat hij nu een tandje bijzet omdat hij vreest voor de concurrentie van FvD. Zijn islamofobie begint ook een beetje sleets te worden.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: James Cridland (cc)

Fleur Agema en het recht op democratie

, door

OPINIE - Fleur Agema heeft een pagina met factchecks over haar uitspraken uit de zoekresultaten van Google laten verwijderen. De verwijdering legt een breder probleem bloot op internet, waarbij de belangen van het individu het soms onterecht winnen van de belangen van de samenleving.

Zo af en toe komt er een mailtje binnen met het onheilspellende onderwerp ‘Kennisgeving van verwijdering uit Google Zoeken wegens Europese gegevensbescherming’. Het is een mailtje dat me vertelt dat er weer eens een pagina op een van de sites die ik beheer uit de zoekresultaten van Google wordt gehaald. Meestal is dat Sargasso, maar deze keer ging het over StellingChecker en het onderwerp was PVV-er Fleur Agema. Zij wil blijkbaar niet dat mensen deze pagina met verzamelde factchecks over haar kunnen vinden op het internet.

Ze kan dat doen met een beroep op het door het Europees Hof van Justitite ingestelde ‘recht op vergetelheid’,  een recht om bepaalde verouderde of onjuiste privacygevoelige informatie te laten verwijderen door verwerkers van persoonsgegevens, zoals ook Google.

Actieve politici

De zoekmachine legt dit recht vrij ruim uit, en dat is ook begrijpelijk. Mensen die een misstap hebben begaan in het verleden hoeven daar niet de rest van hun leven mee geconfronteerd te worden. Het probleem ontstaat echter als actieve politici als Agema besluiten dat bepaalde informatie die wel relevant is moet worden verwijderd, omdat hen dat beter uitkomt. Zoals hier dus een verzameling factchecks. Want hoe vaak een politicus in het verleden een loopje nam met de waarheid is wel degelijk relevant voor de toekomst.

Foto: Frederick Dennstedt (cc)

Grenzen trekken

, door

COLUMN - Het blijft lastig, als het om de uitingsvrijheid gaat.

Ian Buruma, de onfortuinlijke hoofdredacteur van de The New York Review of Books, zag zich al na korte tijd gedwongen ontslag te nemen nadat hij een artikel had geplaatst van een man die beschreef hoe hij door een #MeToo affaire plots als paria werd behandeld. Voor veel lezers bleek het een brug te ver om deze paria een podium te geven. Bij zijn aftreden schreef Buruma een commentaar en daarin maakte hij het onderscheid tussen insult (belediging) en offense (aanstoot).

Het eerste is bewust, het tweede afhankelijk van de ontvanger. ‘Aanstoot wordt genomen, belediging uitgedeeld.’ Aanstoot geven moet kunnen, beledigen is een moedwillige poging om iemand kwaad te doen en dat gaat volgens Buruma over de grens. Coen van de Ven schrijft er over in De Groene.  Hij levert terecht kritiek op het besluit van de The New York Times om, na alle ophef over een spotprent van Trump met een keppeltje achter een blindengeleidehond met davidster die de Israëlische premier Netanyahu moet voorstellen, nu maar helemaal geen cartoons meer te plaatsen. Redactionele luiheid, vindt hij. Cartoons moeten het hebben van scherpte, ze zullen altijd wel bij iemand voor aanstoot zorgen. En hij citeert cartoonist Joep Bertrams: ‘Door volledig te stoppen met het genre zeg je eigenlijk: ik heb geen zin in dat gehannes’.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Bezorgde burgers

, door

Bezorgde burgers in Pakistan zouden graag een klopjacht op Geert Wilders en Hollanders in het algemeen organiseren, omdat ze zich in de kern van hun identiteit aangetast voelen en de regering weigert naar hen te luisteren. Ik vind dat een verwerpelijk plan, maar er is ook een stemmetje in mijn achterhoofd dat zegt: kom uit je bubbel, bezorgde burgers hebben recht op hun gelijk.

Ik ging dus piekeren: wie ben ik dat ik anderen de maat neem? Het piekeren sloeg om in een lichte nervositeit, die weer uitgroeide tot een stevige bezorgdheid. Waarmee ik zelf een bezorgde burger was geworden en het probleem uit de wereld had geholpen. Burgers met andere zorgen dan de mijne zijn geen echte bezorgde burgers. Ze kunnen in de stront zakken.

Foto: nizz7 (cc)

Kamervragen over de martelaar

, door

ACHTERGROND - Wie online een beetje bekend is, is het vast opgevallen dat Tommy Robinson op 25 mei jongstleden gearresteerd is. Alweer? Ja, alweer. Maar wel serieus: niet langs start en rechtstreeks naar de gevangenis om een straf van 13 maanden uit te zitten.

Al snel werd de hashtag #FreeTommyRobinson trending en er kwamen zelfs mensen op de been, niet alleen in Groot-Brittanië, maar ook elders in de wereld, zoals Texas en Tel Aviv. Het kwam zelfs zo ver, dat onze eigen Geert Wilders er Kamervragen over stelde en een korte speech hield voor de Britse ambassade. Er was een aanval op de vrije pers, op de vrijheid van meningsuiting gepleegd! Dat verdient ophef!

Tommy wie?

Voor sommigen verdient Robinson misschien wat introductie. De echte naam van Tommy Robinson is Stephen Yaxley, hij is op 20-jarige leeftijd een jaartje lid geweest van de British National Party (BNP), een extreemrechtse en fascistische politieke partij. De BNP was openlijk antisemitisch en richt haar pijlen inmiddels ook op islam en moslims. Eigenlijk tegen iedereen die niet blank is.

Later richtte Robinson de English Defence League (EDL) op, een groep die niet bepaald bekend stond om haar vreedzame demonstraties tegen de islam. Volgens eigen zeggen is de EDL niet racistisch, het Britse publiek denkt daar anders over. Er zijn verschillende individuele leden gearresteerd wegens geweld tegen moslims en ook de pers en politie moeten het regelmatig ontgelden. In 2014 moest Robinson de gevangenis is wegens hypotheekfraude, zijn vervroegde vrijlating had onder andere als voorwaarde dat hij geen contact mocht zoeken met de EDL. Robinson heeft een behoorlijke historie van vechten, arrestaties en gevangenisstraf.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Moslimmomentje

, door

In Den Haag woont een imam die ‘ga eens deaud’ gezegd heeft tegen Theo van Gogh en Ayaan Hirsi Ali. Aan zijn repertoire voegde hij onlangs toe ‘uw partij verkracht kinderen’ – o wacht, nee, dat was iemand anders, ik bedoelde: – ‘uw partij bestrijdt moslims’. Dat zei hij tegen de burgemeester van Rotterdam. Die haalde zijn schouders op. Hij wordt aan de lopende band door schertsfiguren beledigd en bedreigd, dus het zal allemaal wel.

De Tweede Kamer voerde er een debat over. Het zal eens een keer niet. Het hoogste woord werd gevoerd door een advocaat-parlementariër die onlangs nog alle vormen van haatzaaien wilde toestaan. Een partijgenoot van de kinderverkrachthitser haalde zijn lijfwoord ‘knettergek’ van stal. De minister had heel veel woorden nodig om ‘fuck you’ te zeggen. En toen had iedereen zijn moslimmomentje weer gepakt en ging verheugd uitkijken naar het volgende.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Nee, Thierry Baudet is het ook niet

, door

COLUMN - Misschien was het niet de insteek van de interviewers. Misschien wilden ze echt helemaal niks weten over de inhoudelijke standpunten van Thierry Baudet. Misschien had Baudet daar ook niets bijzonders over te melden – afgezien van de overtuiging dat het bindend referendum een einde zal maken aan alle politieke kwesties.

Hoe dan ook, het NRC Handelsblad publiceerde afgelopen zaterdag twee volle pagina’s interview met Baudet, uitsluitend over bijzaken. Doet u het voor het geld? Waarom bent u zo weinig in de Kamer? Had u in de formatie mee willen praten? Waarom was u (na die sketch met het camouflagepak) niet bij het debat over defensie? En ga zo maar door. Iedereen kon de antwoorden voorspellen.

Toch leren we nog iets. Baudet wil het land redden; de Tweede Kamer is ‘nog oppervlakkiger dan ik dacht’ en ‘het linkse blok heeft de media in handen’. En dan zijn er een aantal uitspraken over ‘de beschaving’. Hij raakt dat thema vier keer aan. Ik citeer volledig:

Ik heb echt het idee dat er iets fundamenteel aan het ontsporen is en het heel erg snel bergafwaarts gaat met onze beschaving. Lange tijd dacht ik dat ik dat van buiten kon bijsturen. Maar zelfs toen we [het Oekraïnereferendum hielden] kregen we niks gedaan. Dus waren er twee opties: of dit loslaten, of de Rubicon oversteken en echt de politiek proberen te veranderen. Ik wist vanaf het begin dat ik de enige zou zijn die dat zou kunnen. Ander talent zie ik op dit moment niet in Nederland. …

… Wat wij nu aan moderne kunst en stedenbouw tot stand brengen komt voort uit dezelfde mindset als ons migratie-  en multiculturalismebeleid. Er is een knak gekomen in het grote beschavingsproject van het Westen; de destructie van de afgelopen honderd jaar. Maar ik sta in de traditie van de drieduizend jaar daarvoor. De tijd van Homerus tot James Joyce, van Odysseus tot Ulysses. Die wil ik behouden, beschermen. …

… Er is sprake van een enorme schizofrenie bij onze “gegoede burgerij”. Die mensen wonen in deftige wijken waarin ze niet geconfronteerd worden met de effecten van massale immigratie, ze hebben figuratieve kunst aan de muur en luisteren naar klassieke muziek. Maar met hun mond belijden ze dat immigratie goed is, dat moderne kunst goed is. Het is een schijnwereld waardoor de universiteiten zijn ontspoord en de kranten zijn gekaapt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende