Kunst op Zondag | Ad van Denderen – Go No Go

Begin jaren 90 fotografeerde Ad van Denderen migranten en vluchtelingen die onderweg waren naar Europa, en de wegen die zij namen om een nieuw leven op te bouwen. Hij verbleef wekenlang in armoedige pensions in Istanbul, waar Pakistanen zich voorbereidde op hun doorreis naar Griekenland. En zag hoe mannen en vrouwen bij Tarifa in Spanje de branding uitliepen richting een nieuw, voor hen onbekend land. Immigranten aan wal gezet door Marokkaanse smokkelaars. Punta Paloma, Spanje 2001.  © Ad van Denderen Van Denderen zag in die jaren een schaduwwereld ontstaan van misbruik, maar ook veerkracht.  Migranten die bereid waren van alles te doen voor geld om verder te reizen of een leven te beginnen. Onderbetaald, zwaar veldwerk in Griekenland, in de kassen van Spanje, als prostituee langs de wegen van Italië. Prostituee nabij Napels, Italië 1999.  © Ad van Denderen Als documentaire fotograaf ging van Denderen deze mensen volgen in een deel van hun reis, niet om ze als slachtoffer neer te zetten maar om ze een gezicht te geven in hun vaak anoniem bestaan. Koerdische en Afghaanse vluchtelingen bij het opvangcentrum van het Rode Kruis, Sangatte, Frankrijk 2002. © Ad van Denderen Deze tocht leidde hem oa naar pensions, gevangenissen, opvanglocaties, asielcentra waar hij hun verhaal vertelt in kleur en zwart wit. Opvangcentrum van het Rode Kruis, Sangatte, Frankrijk 2002. © Ad van Denderen Van vaak dynamische reizen naar ook een strategische positie in de Spaanse duinen en zo wekenlang de aankomers observeerde met zijn lens, waar oa dit meer persoonlijk verhaal uit voortkomt. https://youtu.be/67w3x0sWraw?si=eLyHguQlRMkAmDHf Vijftien jaar lang documenteert van Denderen de levens van migranten, hun werkzaamheden, verblijfplaats, hun leven vastgelegd in een moment. Weinig lijkt veranderd. Nog steeds de boten met vluchtelingen en migranten vanuit oa Marokko richting Spaanse kust. Maar ook de weerstand vanuit de lokale bevolking die onverminderd doorgaat. Duitse demonstranten zoeken de confrontatie met bewoners van asielzoekers centrum Quedlinburg 1992. © Ad van Denderen En nog steeds het misbruik, ook vanuit de politiek zoals minister Paul van de VVD liet zien door hun royale sponsor Jumeaux Holding, (een grote aanbieder van 'flexibele huisvesting' voor arbeidsmigranten), belangrijker te vinden dan een meer veilig bestaan voor deze migranten mensen. Ad van Denderen heeft wellicht een vooruitziende blik gehad in zijn observaties en keuzes om vluchtelingen en migranten af te beelden in situaties waar wij zelden een inkijk hebben of hun verhaal. Turkse gastarbeiders in een pension, Winterslag, België 1988. © Ad van Denderen Ad van Denderen (Zeist, 7 oktober 1943) is een Nederlands documentaire-fotograaf. Hij publiceert onder meer in Geo, Stern, Vrij Nederland en The Independent. In zijn indrukwekkend fotoboek Go No Go, laat van Denderen zien dat migratie van alle tijden is en bovenal over mensen gaat. Het fotoboek Go No Go is oa te koop bij Bol.com en De Slegte.

Door: Foto: © Ad van Denderen - Go No Go
Foto: Uit Relationship van Zackary Drucker en Rhys Ernst, cc: fair use

Kunst op Zondag – Transitie in Compositie

‘Relationship’ is een fotoserie die de liefde tussen Zackary Drucker en Rhys Ernst vertaalt naar beeld.

En van zelfliefde, de tijd daar naartoe. Beiden zijn transgender en in het begin van hun transitie.

In 2008 ontmoeten, herkennen zij elkaar en beginnen een relatie.
In diezelfde tijd ontwikkelen zowel Rhys als Zackary zichzelf in multidisciplinaire beeldende kunsten. Zo begint een fotoserie die de jaren samen documenteert.

In iedere ruimte van hun huis was wel ergens een camera –  transitie in licht en compositie.

Naar elkaar groeien en uiteindelijk een nostalgisch terugzien op een relatie die eindigt in 2014.

Kort daarna wordt hun fotoserie in de Whitney Biennial tentoongesteld.

Het toont de kunstwereld een nieuwe liefde in beeld tussen twee transgender mensen die deze werkelijkheid zelf visualiseren in een tijd waar de media het frame beheerst met sensationele en eenzijdige verhalen.

De serie is intiem, kwetsbaar gelaagd en doet bij tijden denken aan het werk van Nan Goldin. Reflecties – soms letterlijk, van Goldins leven gedeeld met anderen.

In de fotoserie Relationship symboliseren de reflecties soms de uiterlijke eerste afwijzing, alswel het innerlijk verlangen om de ware gender te kunnen zien. Vervorming van verleden en toekomst.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Mnemonic (vader) 2010-2011 video still © Meiro Koizumi © foto's Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag: de drie van Tilburg

RECENSIE - In Tilburg vind je enkele mooie kunst- en cultuurlocaties. Voor Kunst op Zondag bezocht ik hier drie tentoonstellingen. De grote fabriekshal van de Pont Museum is het podium voor Pair Field 1991 van  de Amerikaanse Roni Horn. De Japanse kunstenaar Meiro Koizumi heeft zijn eerste solotentoonstelling in Nederland in De Pont met Theaters of Life. De derde tentoonstelling is de Poolse artiest Magdalena Abakanowicz in het Textielmuseum.

Tilburg_Roni Horn Pair Field in De Pont © foto's Wilma Lankhorst.

Roni Horn, Pair Field in De Pont © foto’s Wilma Lankhorst.

Pair Field van Roni Horn

De Amerikaanse kunstenaar Roni Horn (New York, 1955) is een graag geziene gast in De Pont in Tilburg. Tijdens de openingstentoonstelling in 1992 was al werk van haar te zien. Deze zomer is ze terug in Tilburg met Pair Field. In de grote zaal staan 36 objecten (18 paren) van koper en roestvrijstaal. Je ziet verschillende vormen maar de inhoud van elke sculptuur is gelijk, volgens de tekst in het boek. In 1992 bij de opening van De Pont had Horn twee zalen voor de 36 sculpturen. “Al vroeg besefte ik dat één enkel object niet de relatie met de toeschouwer die ik zocht. De unieke aanwezigheid ervan, zorgde juist voor de afstand. Een paar doorbreekt die afstand,” aldus Horn. Alle zesendertig objecten staan nu samen in één ruimte, wat zorgt voor een geheel nieuwe ervaring.

Foto: Between Us © Pixy Liao Museum MORE © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag ontdekt Pixy Liao

Pixy_Liao Bed-Wrestling (2019_2024) © Pixy Liao © foto Wilma_Lankhorst

Bed Wrestling (2019-2024) © Pixy Liao © foto Wilma Lankhorst.

VERSLAG - De Chinese fotograaf Pixy Liao heeft de lachers op haar hand in haar eerste solotentoonstelling in ons land. In de Tuinzaal van Museum MORE in Gorssel maak je in de expositie Between Us kennis met Pixy Liao en haar partner Moro. Haar Liefdesrelatie met Moro is al jaren een vast thema in Liao’s werk. In haar beelden ontdek je een flinke dosis humor, spel, intimiteit en erotiek. Liao bevraagt in haar werk bestaande genderrollen, relatiedynamieken en verwachtingspatronen. Je hebt nog tot en met 30 maart 2025 om Between Us zelf te ontdekken.

Pixy_Liao coll Sfeerbeeld Between Us © foto Wilma_Lankhorst.jpg

Between Us © Pixy Liao © fotocollage Wilma Lankhorst

Wie is Pixy Liao?

Pixy Liao is in 1979 in Shanghai, de grootste stad van China geboren. Na de middelbare school studeert ze grafische vormgeving in haar geboortestad. Nadat ze enkele jaren werkt als grafisch ontwerper raakt ze gedesillusioneerd door het werkveld. Na het zien van de film Blow-Up (uit 1966) van de Italiaanse regisseur Michelangelo Antonio gooit ze het roer om. Ze verhuist naar de Verenigde Staten. In Memphis/Tennesse begint ze in 2005 aan de Master of Fine Art in fotografie. Aan de universiteit van Memphis ontmoet ze de vijf jaar jongere Moro, hij studeert er muziek. In de korte film in de tentoonstelling vertelt ze hier meer over.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Ars Electronica (cc)

Kunst op Zondag | ‘Darlings’ reanimeren

‘Kill your darlings’ is een vast ritueel bij de totstandkoming van Kunst op Zondag. De weg van idee naar artikel is erg leuk, maar soms worden er heel wat schatten om zeep geholpen. Die halen de definitieve publicatie niet, simpelweg omdat het anders veel te lange stukken zouden worden. We moeten tenslotte rekening houden met de moorddadige spanningsboog van de lezers.

Het ziet er naar uit dat sommige van die ‘darlings’ tot eeuwigheid liggen te verstoffen. Om dat te voorkomen zullen we zo nu en dan enkele van die omgekomen ‘darlings’ reanimeren. Opdat u er toch van kunt genieten.

Petri Damstén

In Tot op het bot ging over het skelet. In de kunsten vaak symbool voor de dood. Tijdens onze research kwamen we een kunstwerk tegen van de Finse fotograaf Petri Damstén.
Flickr CC BY-NC-ND 2.0 Petri Damstén Skeleton in the Closet

‘Skeleton in the Closet’ is een van de werken in de ‘death series’. Het is ook een zelfportret. Damstén figureert zelf in bijna al zijn werk. Met interesse voor de donkere kanten van het leven en dus afficheert hij zich als ‘dark art’ fotograaf.

Kunst op Zondag is er eigenlijk nooit bij als kunstenaars in hun ateliers aan het werk zijn.  Gelukkig geven kunstenaars sosm een blik in hun keuken en leggen het maakproces van een werk uit. Petri Damstén deed dat bij zijn ‘Skeleton in the Closet’.

Foto: Maria Willems (cc)

Kunst op Zondag | Ik ben van de oppervlakkige contacten

Ik ben van de oppervlakkige contacten

Ik ben van de oppervlakkige contacten,
niet van die diepgaande, ik ben van het vluchtige,
ik hou afstand, ik kom niet dichtbij.
Mij moet je niet hebben voor het duurzame, de lange baan.
Ik wijs ernaar, ik raak het even aan –
maar ik hou afstand, ik ben van het voorbijgaan.
Ik blijf een kennis, sluit geen vriendschap.
Ik blijf niet te peilen, ik blijf die vage gast.
Ik ben de man tegen wie je praat, in de trein,
In de wachtkamer, langs de lijn.
Ik ben biechtvader, klaagmuur tegelijk.
Ik ben een spiegel, een bodemloze put.
Ik ben de taxichauffeur, ik ben de invalkracht,
ik ben die collega van die andere afdeling.
Ik ben die barman, ik ben die nachtportier.
Ik ben van dat praatje op die ouderavond.
Ik was dat, op dat feest, om drie uur ’s nachts,
toen je het over je ex had. En ik was dat,
toen je het, nog later, over je jeugd had.

Ik sta op zaterdag naast je langs de lijn.
Ik hoor het aan, ik knik, ik herhaal een woord.
Mijn mimiek is in orde. Ik lach en schud een hand.
En beloof tot ziens. Maar ik hou afstand,
Ik kom niet dichtbij. Ik trek me terug.
Ik zou het soms graag anders zien,
maar dit is wat ik ben, ik ben van het voorbij.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Maria Willems (eigen foto - met toestemming) / Lille Fantastic - 2012 Børre Saethre (Untitled - The Tarkin Doctrine)

Kunst op zondag | Besmette wereld

In de zomer van 1920 verwerkte de Belgische dichter Paul van Ostaijen zijn ervaringen uit de Eerste Wereld Oorlog tot de dichtbundel Bezette Stad. Een bundel die ik nog elke keer als ik ‘m opensla als modern beschouw. De bundel is nu nog steeds aanwezig: op T-Shirts is het Boem Paukeslag nog elke zomer weer te lezen. De aantrekkingskracht van deze bundel zat ‘m vooral in het typografische aspect. Er zijn geen saaie bladspiegels in Bezette Stad te vinden, je bladert daar van de ene verrassing naar de andere. Dan bestaat een enkel gedicht uit vijf verschillende lettersoorten, dan weer danst en buitelt een gedicht over de bladzijde. Dan weer staat er een ode aan de toen erg populaire actrice Asta Nielsen, dan weer een lofrede aan de Singer naaimasjien. Als je iemand in je omgeving hebt die zegt niet van gedichten te houden deze bundel geeft, dan zou zij wellicht een uitzondering kunnen maken voor Bezette Stad. En tot besluit een financieel feitje: het originele manuscript van Bezette Stad (‘de Heilige Graal van de Vlaamse Literatuur’) is dit jaar aangekocht door Vlaanderen voor 725.000 euro. Letterlijk een waardevolle dichtbundel.

In 2020 werden we geconfronteerd met het coronavirus. Dat besmette niet alleen de stad maar inmiddels de hele wereld. Het culturele Vlaams-Nederlands Huis deBuren, een forum voor cultuur en samenleving, nodige Vlaamse en Nederlandse dichters en kunstenaars uit om artistiek te reflecteren op de dichtbundel van Paul van Ostaijen. En dat is gelukt. En hoe. Het is een magnifieke bundel geworden. Kloek ook. Een plezier om te lezen. Of om gewoon te kijken naar het feest van typografische aspecten, want ja, Van Ostaijen inspireert nog steeds. Ook mij.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Foto’s

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

Thonetstoelen en bosje bloemen - foto Maria Willems

Je maakt foto’s met die loodzware, lompe spiegelreflex.
Je fotografeerde de stoel aan de tafel, de deur, je maakte
een foto van de koelkast. Flitsen deed je nooit, want
je had geen flits. Je fotografeerde je broer, die balanceerde
op een drijvend oliedrum. Je fotografeerde de hond erbij,
rolletje vol.

Achter het dorp woonde de dorpsgek in een haveloos kraakpand.
Gekke Evert, jij praatte met hem. Er stak een diepvriesmaaltijd
uit de zak van zijn colbert. Hij had zo’n uiterlijk: wilde haren,
bonte kleren, haveloos en onverzorgd. Jij wilde zijn portret.
Zijn karakteristieke kop. Dat mocht. De week daarna klopte je aan,
deed hij open: net in het pak, haren gekamd, glad geschoren,
hij ging immers op de foto. Daar ging je portret.

Je verliet het dorp, ’s ochtends vroeg, de wieltjes van je rolkoffer
maakte iedereen in buurt wakker. Je gang was richting station,
je ging de wereld in. Je wist genoeg, je had het allemaal al
wel gezien: Je had postzegels gespaard in albums, schelpen
en alle knipsels van de maanlanding. Je had de avondvierdaagse
met het meisje van de bakker gelopen, je had er foto’s van.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Alter ego

Het zelfportret als kritische beschouwing van identiteit, het zegt natuurlijk veel over de kunstenaar én over ‘de ander’. Vandaag vier kunstenaars/fotografen wiens zelfportretten geen letterlijke weergave van zichzelf zijn, maar waar ze iets of iemand anders zijn geworden.

Een ‘andere ik’ waardoor een ander aan het denken kan worden gezet over identiteit, kracht of kwetsbaarheid, rol- en gedragspatronen en onderlinge menselijke verhoudingen.

In Londen viert de National Portrait Gallery de 65e verjaardag van Cindy Sherman met een retrospectief van haar vroege jaren-70 werk tot haar huidige werk. Vrijwel vanaf het begin van haar carrière acteerde ze zelf op haar foto’s.

Al haar werken die  ‘Untitled’ heten laten alleen daardoor al ruimte voor interpretatie, bijna allemaal suggereren ze in ieder geval een of ander drama. Dat geldt zeker voor de serie fictieve filmscènes.

Iemand die geen keukenprinses wil zijn?
Untitled Film Still #10, 1978.
cc Flickr bswise photostream Untitled Film Still #10 Cindy Sherman, 1978

Op punt om een geliefde te verlaten, verlaten te worden of een verwende die niet weet wat aan te trekken?
Untitled Film Still #12, 1978.
cc Flickr bswise photostream Untitled Film Still #12 Cindy Sherman, 1978

Bang voor de stad of een toerist die naar iets vreselijks kijkt?
Untitled Film Still #21, 1978.
cc Flickr bswise photostream Untitled Film Still #21 Cindy Sherman, 1978

Zo zag Cindy Sherman er in 2000 uit. Hoe ze er nu uitziet kun je in dit artikel zien.
cc Flickr Cliff photostream Cindy Sherman

Foto: Daniel X. O'Neil (cc)

Kunst op Zondag | Ego pretpark

Musea denken jonge bezoekers te trekken door meer Instagramwaardige kunst te exposeren.

Jonge bezoekers worden voor musea steeds belangrijker. Zo belangrijk zelfs dat tentoonstellingen zo worden ingericht dat je er de ideale foto voor Instagram kunt maken.

Raar bericht van de NOS, want je zou denken dat alle kunst de moeite van het fotograferen waard is. Zou er verschil zijn tussen wat jonge en oudere museumbezoekers graag fotograferen? Geen idee.

Dat musea al jaren zich in allerlei bochten wringen om meer publiek trekken is vooral sinds de economische crisis van 2007- 2009 een gegeven. Overheden verminderden de toch al schamele financiële ondersteuning maar musea behielden de plicht kunst toegankelijk te houden voor een breed publiek.

En toen kregen we meer museale attracties.

Pardon, we bedoelen: meer beleving. Bijvoorbeeld glijbanen die we al kenden van o.a. zwempretbaden. Je zou zeggen dat zo´n glijbanenwerk prima past op het terrein van een design museum…..

… maar wat doet zoiets in een museum voor moderne kunst?

U zag de glijbanen van kunstenaar Carsten Höller, die volgens een van onze trouwe lezers gezegd heeft dat  de kermiservaring volledig wordt onderschat en dat een glijbaan een sculptuur is waarin je kunt reizen.

Volgende