GroenLinks en Jolande Sap: the singer, not the song

It’s the singer, not the song, zong Mick Jagger ooit. En hij kon het weten. Maar de zanger en het liedje moeten wel bij elkaar passen. Anders wordt het niks. Nu het partijbestuur van GroenLinks Jolande Sap het ravijn in heeft geduwd en zichzelf heeft laten meesleuren, lees ik in De Spits dat GroenLinks de tijd moet nemen om het partijprogramma onder de loep te nemen. GroenLinks zou een soort D66 Light zijn geworden en een te onduidelijke koers varen om kiezers mee aan te spreken. Ik denk niet dat er zoveel mis was met het partijprogramma. Ik denk ook niet dat mensen niet op GroenLinks hebben gestemd omdat ze het partijprogramma onduidelijk vonden. Het gaat om degene die dat partijprogramma over het voetlicht moet brengen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Arno van den Tillaart (cc)

Brief aan Femke Halsema

BRIEF - Geachte mevrouw Halsema,

Sinds u weg bent als lijsttrekker van GroenLinks is het er nog geen week rustig geweest. Kunduz, Dibi, Lenteakkoord, verkiezingen; er was constant iets aan de hand en geen van die gebeurtenissen pakte uit in het voordeel van de partij. Uiteindelijk leidde het tot het totale demasqué van GroenLinks dit weekend. Ik stel me voor dat u het allemaal met lede ogen heeft aangezien.

Toen u in 2010 wegging, duwde u Sap naar voren als uw opvolgster. Ik heb natuurlijk geen idee of dat was uit armoede, of dat u echt in haar geloofde, maar hoe dan ook bent u sindsdien wel achter haar blijven staan. Dat is klasse. Ondanks uw zwak voor Dibi, koos u voor Sap toen het tussen die twee ging. Toen vrijdag Sap en het partijbestuur rollend met elkaar over straat gingen, liet u er weer geen misverstand over bestaan aan wiens kant u stond. U twitterde: “Zo, ‘partijtop’, mij hoeven jullie voorlopig niet meer te bellen.”

Het ging vrijdagmiddag opeens allemaal heel snel. Om 13.19u schreef het NRC dat ‘bronnen’ hadden gemeld dat de positie van Jolande Sap onhoudbaar was geworden. Een uurtje later, om 14:21 zei Sap op de website van GroenLinks dat ze er inderdaad mee stopte, aangezien het partijbestuur het vertrouwen in haar had opgezegd. Een verklaring van het partijbestuur, die natuurlijk niet kon uitblijven, volgde om 15:58u. Ze hadden het liever intern opgelost, maar doordat het gekibbel via NRC naar buiten was gekomen, moest het maar op deze manier. Ze noemden ook nog het woord gremia, maar dat begreep verder niemand.

Foto: GroenLinks (cc)

GroenLinks is en blijft Modern Links

ANALYSE - Sinds de dreun voor GroenLinks buitelen de veronderstelde oorzaken van het verlies over elkaar heen. Een vermeende ‘nieuwe’ en ‘rechtse’ koers onder Femke Halsema wordt genoemd. Maar die koers past naadloos in de oude traditie, schrijft Noortje Thijssen, medewerker van Bureau De Helling (het wetenschappelijk bureau van GroenLinks).

‘Focus, focus, focus. Herhaling, herhaling, herhaling. Bereik, bereik, bereik’. Dat was het mantra waarmee Jesse Klaver, campagneleider van GroenLinks, zijn partijgenoten hoopte te bezielen de afgelopen maanden. Ondanks deze inzet waren er relatief weinig kiezers te verleiden tot een stem op het enige groene én sociale alternatief. Zo’n tegenslag vraagt om reflectie. In het publieke debat zijn al veel beschouwingen en analyses verschenen. De één herleidt het verlies tot ‘Kunduz’, een ander gooit het op ‘het gedoe’ en een derde wijt de dreun aan de ‘strategische stemmer’. Aan Andree van Es de taak om alle mogelijke oorzaken op een rijtje te zetten en op evidentie te sorteren.

Binnen de vele bespiegelingen voeren verschillende commentatoren de ‘koerswijziging Halsema’ op als begin van de electorale afrekening. Daarbij verwijzen zij dikwijls naar de nota ‘Vrijheid Eerlijk Delen’ die Femke Halsema en Ineke van Gent in 2005 schreven. In de kritische betogen klinken twee aannames door over deze periode. De eerste is dat GroenLinks destijds een nieuwe weg insloeg. De tweede is dat die nieuwe weg ‘rechts’ was of in ieder geval niet meer ‘links’. Zo vindt Laurens Buijs het ‘niet verwonderlijk dat de associatie met rechtse politiek gemaakt wordt’. Volgens Hans Sietsma heeft GroenLinks zich sindsdien ‘ongelooflijk kwetsbaar gemaakt’. Voor Hans Feddema is de sociale koers ‘niet helder’. En Brechtje Paardekooper vraagt zich hardop af of ‘we ons verhaal op sociale zekerheid niet nog eens goed moeten overdenken?’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rioolbloggen

COLUMN - Met de komst van het bloggen kwam ook de mogelijkheid om snel evidente fouten te corrigeren. Goede bloggers doen dat. Met het starten van blogs door oude-media-journalisten raakt deze goede gewoonte snel in ongerede.

Een paar regels zijn van toepassing op bloggen en corrigeren:

  • Als je gewezen wordt op een evidente fout, corrigeer dat dan zo snel mogelijk
  • Maak expliciet melding van significante correcties door een update-mededeling toe te voegen aan het stuk
  • Indien met de foute versie een persoon of instantie onterecht onheus bejegend is, bied in het stuk je excuses aan.

  • Gewoon fatsoenlijk gedrag dus. Iets waar een aantal oudere journalisten niet mee opgegroeid zijn. De oude media hadden immers niet de directe interactie, laat staan de mogelijkheid om een reeds uitgegeven stuk dode boom bij de mensen thuis nog te corrigeren.
    Kennelijk hoort Gerard Driehuis van het niet zo Welingelichtekringen tot die categorie. Schrijven en niet meer naar omkijken. En zo schoot hij dus een heus stuk rioolblog de wereld in:

    Screenshot Wel.nl

    Artikel over Femke Halsema zoals het oorspronkelijk verscheen.

    Even los van de rest van de tekst, het gaat hier om de uitspraak “(die ruim een ton wachtgeld krijgt)“. Die krijgt ze niet. En Driehuis wordt er van verschillende kanten op gewezen.
    Duurde even, maar hij paste toch het artikel aan. Dit was het resultaat:

    Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

    Dibigate: onze eigen Twitterrevolutie

    Twitter is volwassen geworden. Dat mogen we toch wel concluderen nu Nieuwsuur een speciale vrouwenstem heeft ingevlogen om gescreendumpte tweets voor te lezen. De aftrap was (tenminste, voor zover ik weet was dit de aftrap, misschien was het wel eerder, maar was het twitterend Nederland toen niet opgevallen, omdat Twitterend Nederland toen niet massaal voor de buis zat, zoals nu, om te kijken naar) het Gesprek met Tofik Dibi.

    De stem las een tweet voor van Jolande Sap. En daarna van Femke Halsema. Sap twitterde dat ze graag de strijd aan wilde gaan. Met uitroepteken. Halsema dat ze wilde kunnen kiezen en zich niet wilde schamen. Ineke van Gent scheen ook nog wat getwitterd te hebben. Dibi zelf twitterde dat hij bezig was te vechten als een leeuw.

    De media en de politiek hebben Twitter omhelsd. Nog even en al die persconferenties en persberichten zijn verleden tijd. Weg zijn al die lappen tekst waaruit je één, hooguit twee soundbytes kunt destilleren. Honderdveertig tekens, meer moet je niet nodig hebben om te vertellen wat je te vertellen hebt.

    Dat nog niet iedereen van de macht van Twitter op de hoogte is, bewees het bestuur van GroenLinks, dat dacht in de achterkamertjes te kunnen bepalen wie de lijsttrekker van hun partij zou worden. Bleek dat Tofik Dibi had besloten het strijdperk naar Twitter te verhuizen! Waar hij uiteraard op zeer veel steun kon rekenen. Want als ze op de twitters ergens van houden, dan is het van een medetwitteraar die het systeem probeert op te blazen.

    Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

    Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Fact free politics

    Een bijdrage van Ruud Koole, verbonden aan het Montesquieu Instituut, alwaar het stuk ook te lezen is.

    Sinds de Amerikaanse oud-president Bill Clinton sprak van een ‘fact free period in politics’ is de term  fact free politics gemeengoed geworden in het publieke debat. Clinton gebruikte die woorden in een TV-show in september 2010 naar aanleiding van het politieke optreden van de voormalige Republikeinse kandidate voor het vice-presidentschap Sarah Palin.  Over Palin’s  populisme en haar verwantschap met de Tea Party wordt in zowel progressieve als traditioneel-conservatieve kringen vaak met enig dédain gesproken, maar Clinton waarschuwde haar niet te onderschatten, zeker nu we volgens hem  wellicht een feitenloze periode in de politiek in gaan.

    De term is overgewaaid naar Nederland. Femke Halsema gebruikte de term fact free politics in een debat met premier Rutte in november 2010. En Marcel van Dam schreef eind maart 2011 in zijn column in de Volkskrant: “‘Feitenloze politiek’ wordt bij ons met de komst van het kabinet-Rutte voor het eerst min of meer openlijk beleden.”  In die column betuigde hij zijn instemming met de Kohnstammlezing  die Louise Fresco kort daarvoor had gehouden. Fresco stelt daarin dat onze samenleving steeds meer worstelt met wat nu de echte bronnen van kennis zijn: de wetenschap, meningen of gevoelens? Dat zou sinds de Verlichting toch de wetenschap moeten zijn met haar onafhankelijke, empirisch toetsbare kennis. Maar Fresco constateert met leedwezen dat sinds het einde van de vorige eeuw kennis minder wordt beschouwd als objectief, maar steeds meer als ‘gereedschap in allerlei welles-nietes spelletjes, bijvoorbeeld over klimaat of gezondheid’. In een mooi betoog analyseert zij de ‘toenemende tolerantie voor onwetendheid en de toenemende intolerantie voor het rationele debat’. Dat heeft volgens haar te maken met ‘de overvloed aan feiten, de afkalvende autoriteit van kennis en het uitdijend pessimisme van burgers’. Door de door subsidiegevers opgelegde noodzaak van valorisatie van wetenschappelijk onderzoek worden te snel onderzoeksresultaten gepubliceerd, die de zelfkritische toets der wetenschap nog niet hebben doorstaan. De autoriteit van de wetenschap staat hierdoor onder druk. Sommige mensen maken hier gebruik van door de empirie gewoon te ontkennen omdat die niet past in hun (politieke) geloof. Het ontkennen van de klimaatverandering is er een voorbeeld van. Maar ook voorstanders van windmolens of biologisch vlees die hun tegenstanders wegzetten als moreel slecht, dragen bij aan het ‘feitenloze debat dat drijft op emotie en vooringenomenheid’, aldus Fresco. Populisten als Sarah Palin gaan zover om hun antipolitieke houding te koppelen aan een antiwetenschappelijke houding. De ratio wordt opzij geschoven, de feiten doen er niet meer toe.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Femke Halsema neemt (weer) afscheid

    In haar afscheidslezing als Leonardohoogleraar aan de Universiteit van Tilburg op 26 mei pleitte Femke Halsema voor grotere openbaarheid. Politici deinzen ervoor terug om ‘inzicht te geven in hun beweegredenen en in de wijze waarop zij tot een besluit zijn gekomen, met wie zij hebben gesproken en welke rol bijvoorbeeld lobbyisten hebben gespeeld. Openbaarheid van informatie kan de legitimiteit van beslissingen vergroten’, zo stelde Halsema.

    Halsema heeft, samen met Tilburgse studenten, een half jaar onderzoek gedaan naar de politieke betekenis van de jaren ’0. Het onderzoek richtte zich op drie geleidelijke veranderingen die de politiek ingrijpend hebben veranderd, waaronder ‘de globalisering van de risicomaatschappij’. Halsema ontleent deze term aan het werk van Ulrich Beck, die hiermee aangeeft dat de risico’s van de moderne technologie, zoals milieuvervuiling, zich niets aantrekken van maatschappelijke tegenstellingen. In het algemeen geldt, zegt Halsema, dat ‘globalisering en internationale crises politici in heel grote mate afhankelijk maken van deskundigen, wier achtergronden, motieven en belangen – anders dan die van politici – dikwijls slecht controleerbaar zijn’.

    In de ogen van Halsema is ‘Nederland onderdeel geworden van een internationale, globale en kwetsbare risicomaatschappij’. Eerder was globalisering een abstracte notie en ‘leek het wel mee te vallen met de aanwezigheid van onbeheersbare, wereldwijde risico’s’. Dat crises zich allang niets meer aantrekken van landsgrenzen is bijvoorbeeld duidelijk te zien aan ‘de razendsnelle verspreiding van ook voor mensen gevaarlijke dierziekten’.

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Vorige Volgende