De relevantie van het europact zit hem niet in de inhoud

Een gastbijdrage van David Nederlof, onderzoeker aan de UvA. Het stuk is ook te lezen bij het Montesquieu Instituut. Het Kamerdebat voorafgaand aan de Europese Raad van 24 en 25 maart over het zogeheten europact, dat verdergaande coördinatie en samenhang van economisch beleid beoogt, ging vooral over soevereiniteit. Premier Mark Rutte benadrukte dat Nederland wel soevereiniteit aan Europa overdraagt voor de versterking van het Stabiliteit- en Groeipact, maar niet in het kader van het europact. Daarnaast hadden Rutte en Jan-Kees de Jager moeite hun dédain voor het europact te verhullen. Volgens Rutte staat daar inhoudelijk weinig in en al helemaal niet voor Nederland, dat immers een van de voorbeeldlanden in de Unie is. Al eerder, vlak voor de bijeenkomst van de regeringsleiders van de eurolanden op 11 maart, waar het europact werd overeengekomen, bestempelde hij het voorstel al als ‘een prima stuk papier’. Inderdaad is het uiteindelijke europact ogenschijnlijk een stevig verwaterde versie van het oorspronkelijke ‘Pact for Competitiveness’ waarmee Merkel op 4 februari de Europese Raad verraste. In tegenstelling tot het voorstel van Merkel bevat het europact geen concrete maatregelen maar slechts algemene doelstellingen, namelijk het stimuleren van concurrentievermogen en werkgelegenheid, het bevorderen van duurzame overheidsfinanciën en het versterken van financiële stabiliteit. Het wordt in beginsel aan de lidstaten zelf overgelaten hoe deze doelstellingen te bereiken. Door te benadrukken dat het europact inhoudelijk niet veel voorstelt en dat van een overdracht van soevereiniteit geen sprake is, worden echter twee belangrijke aspecten aan het zicht onttrokken.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europe’s damaging obsession with competitiveness

Een bijdrage van Simon Tilford, chief economist at the Centre for European Reform.

Many European policy-makers and business leaders believe that a country’s economic growth prospects depend on its ability to capture a growing share of global markets. Indeed, European policy-makers are obsessed with national ‘competitiveness’ and genuinely appear to think that prosperity is synonymous with trade surpluses. Of course, imports have to be financed by exports. But the focus on trade competitiveness risks drawing attention away from Europe’s underlying problem, which is very weak productivity growth.

The idea of economic growth being determined by a battle for global market shares in manufactured goods is easy for politicians to grasp and to communicate to their electorates. Countries have little in common with firms, but referring to Deutschland AG, or UK plc, is conceptually attractive and seductively easy. Economies running external surpluses are regarded as ‘competitive’ irrespective of their productivity or growth performance. The trade balance is seen as a country’s ‘bottom line’, as if countries were firms. The trade balance is nothing of the sort, but is simply the difference between domestic savings and investment or more broadly, between aggregate spending and output. 

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De mythe van Merkel ontkracht: Europa betaalt voor Duitse banken

Een bijdrage van Eelke de Jong, econoom aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Het stuk is ook te lezen op Me Judice.

Op donderdag 24 maart zijn de regeringsleiders akkoord gegaan met een uitbreiding en het permanent maken van noodfonds voor eurolanden. Hiervoor is het Europees Stabilisatiemechanisme (ESM) opgericht met een kredietverleningscapaciteit van 500 miljard euro. Door velen wordt dit gezien als een manier om de euro te redden. Anderen zien het als een manier om de overheidsfinanciën van een aantal eurolanden (Griekenland, Ierland en Portugal) op te lossen. De laatste visie overheerst in Duitsland. Duitsland mag weer de betaalmeester van Europa zijn. Die Welt kopt dan ook dat dit het einde van een mythe is. Namelijk de mythe dat Duitsland niet betaalt voor andere landen. In dit artikel beweer ik het omgekeerde. De Ieren en anderen betalen voor de problemen van de Duitse banken. Nederland garandeert deze betalingen. Een mythe die Merkel blijkbaar graag geheim houdt.

Euro niet in gevaar
De term steunpakket voor de euro suggereert dat we in Europa een probleem met de euro hebben. Dat zou betekenen dat we een valutacrisis hebben. Dat is niet zo. Er is geen enkel probleem met de euro. De waarde van de euro is vrij stabiel ten opzicht van de andere munten. Ten opzichte van de dollar is ze zelfs eerder overgewaardeerd dan ondergewaardeerd. Ook de interne waarde van de euro is stabiel. De inflatie loopt wel wat op maar is nog altijd laag.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Turkey, the EU and the Mediterranean uprisings

By Katinka Barysch, deputy director of the Centre for European Reform

turkse vlagThe revolts in Tunisia, Egypt and Libya have brought home to many people that Turkey has become a force to be reckoned with in this region. Turkey enjoys lots of credibility in the Arab world. It has burgeoning trade ties and solid political relations with many Middle Eastern and Mediterranean countries. As the EU scrambles to revamp its own neighbourhood policy, it would do well to work closely with Turkey. Turkey would also gain. Sadly, there is little evidence of such co-operation to date.

Asked at a recent Aspen roundtable in Istanbul whether the EU and Turkey were co-ordinating their responses to the revolts in the Arab world, Ali Babacan, a veteran minister in the Erdogan government, said: “We work a lot with the Americans, like we do on Afghanistan, but not with Europe.” The main reason, he said, was that his country’s plan to join the EU was going nowhere.

The EU – in acknowledgement of Turkey’s growing international clout – has offered Ankara a foreign policy dialogue outside the accession process. But the dialogue has yet to start in earnest. Most of the interaction between Turkey and the EU still revolves around a largely blocked accession process. Foreign Minister Ahmet Davutoglu – at the same Aspen roundtable – added a second reason why foreign policy co-ordination had been slow to get off the ground. Turkey, he explained, did not bother to work with the EU because the EU’s own neighbourhood policy was weak and inconsistent.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waar gaat het EU structuurfondsgeld naar toe?

Je zou denken dat boekhouden eenvoudig is, zeker als het gaat om het uitdelen van geld. Je vraagt eerst een bonnetje en dan maak je het geld over. Dat voer je gelijk in een database in met wat gegevens erbij (land, soort project, bedrijf, etc…) en klaar is Kees.
Maar in Europa is niets eenvoudig. En als je het om 50 miljard euro per jaar gaat, schijnt het alleen maar moeilijker te zijn. Lees het hele verhaal over het uitzoekwerk van een groep diehards hier.

Een specifieke opmerking zette mij aan tot een kleine speurtocht:
some of the biggest corporate beneficiaries of a programme intended to support small- and medium-sized companies are multinational corporations such as IBM, Fiat and fashion retailer H&M

Hoe zou dat zitten met de Nederlandse bedrijven? Ik heb daarom als steekproef de bedrijven die momenteel een notering in de AEX hebben even door de zoekmachine van FT gehaald. Hieronder het resultaat van steun die grote Nederlandse ondernemingen kregen in de periode vanaf 2007, voor zover bekend:

Aegon € 0 Ahold € 0 Air France – KLM € 0 Akzo Nobel € 152.504 Aperam € 0 ArcelorMittal € 879.416 ASML € 0 BAM € 0 Boskalis € 0 Corio € 0 DSM € 129.766 Fugro € 0 Heineken € 30 ING € 0 KPN € 0 Philips € 416.313 Randstad € 631.836 Reed Elsevier € 0 Shell € 12.102 SBM € 0 TNT € 251.908 Tomtom € 0 Unibail-Rodamco € 87 Unilever € 965.904 Wereldhave € 1.126 Wolters Kluwer € 334.653

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eurocrisis zet EU buitenspel

Een gastbijdrage van Jan Werts van het Montesquieu Instituut.

sarkozy en merkelKanselier Angela Merkel en president Nicolas Sarkozy hebben de eurolanden compleet verrast. Met eerder onbespreekbare maatregelen dwingen zij hen in een keurslijf ter bescherming van de munt. Het Duits-Franse ‘Pact voor Concurrentiekracht’ zet de Europese instellingen in Brussel buiten spel. De andere eurolanden doen aarzelend mee. Op 11 maart verhoogt een extra topconferentie het noodfonds voor zwakke eurolanden van 560 naar 750 miljard euro.

Pact voor concurrentiekracht

De pensioenleeftijd naar 67 jaar (zoals in Duitsland). In de nationale grondwetten een substantieel begrotingstekort verbieden (zoals in Duitsland). Loonmatiging afdwingen via een verbod op indexatie voor inflatie (zoals in Duitsland). Een Europees minimumtarief voor de vennootschapsbelasting. Dat zijn enkele onderdelen van het ‘Pact voor Concurrentiekracht’ dat met Duitse inkt is geschreven. Mits het pact in enigerlei vorm realiteit wordt, betekent dit een historische wending.

Het pact maakt vitale delen van het overheidsbeleid zoals de arbeidsmarkt, de loonpolitiek, pensioenen en belastingen, tot voorwerp van Europees beleid. De ‘Europese Economische Regering’ die linkse en rechtse Franse leiders jaren bepleitten komt hier aan de horizon. Duitsland was daar altijd mordicus tegen. Nederland eveneens. Zij vreesden verlies van hun nationale autonomie. Is kanselier Merkel ineens van die vrees verlost?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Noorwegen kan in toekomst niet voldoen aan gasleveringen Europese Unie

De directeur van het Noorse Petroleum Directoraat, Bente Nyland, waarschuwt in de Noorse krant DN dat de aardgasproductie van Noorwegen fors zal dalen naar 70 miljard kubieke meter tegen 2020. De huidige productie is nu nog 100 miljard kubieke meter. Het directoraat is de instantie die sinds 1972 de officiële taak heeft de fossiele brandstofreserves van Noorwegen in kaart te brengen. De daling levert een fors probleem op omdat de landen van de Europese Unie zoals Duitsland en Nederland importcontracten hebben die uitgaan van een toename van de Noorse gasproductie naar 120 miljard kubieke meter in 2020.

De dalende productie wordt veroorzaakt door een gebrek aan grote nieuwe ontdekkingen, die waren in eerdere studies te optimistisch geschat. Ten tweede door een door de politiek ingestelde productielimiet op een aantal belangrijke Noorse velden waaronder Ormen Lange en Troll. Noorwegen heeft daarmee eenzelfde beleid als Nederland voor het Slochteren gasveld waar de productie beperkt wordt zodat langer geproduceerd kan worden.

Voor een dergelijk scenario werd al eerder gewaarschuwd door ASPO President Kjell Aleklett die een PhD student, Bengt Soderbergh, aantrok om een studie uit te voeren naar de toekomst van de Russische en Noorse aardgasproductie. Deze studie werd in Februari 2010 gepubliceerd.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The Berlin consensus

Een bijdrage van Philip Whyte, senior research fellow at the Centre for European Reform.

A broad consensus appears to have emerged across northern Europe on what ails the eurozone. The region’s current predicament, on this view, is the result of fecklessness and irresponsibility in geographically peripheral member-states. Countries in the periphery ran into difficulty because they mismanaged their public finances and lost ‘competitiveness’. The road to redemption, on this analysis, is for the peripheral countries to consolidate their public finances and embrace supply-side reforms. The task at EU level is to keep member-states on the straight and narrow by making sure that they comply with the fiscal rules and do what is required to remain ‘competitive’. This view, which is having a decisive influence on reforms to way the eurozone is run, coincides with that of the German government. Let us, then, call it the ‘Berlin consensus’.
As an analysis of what ails numerous economies across Europe, the Berlin consensus has much to commend it. There is no question that some countries have mismanaged their public finances. Greece, where governments disguised their profligacy by cooking the data, is the most egregious example. Nor is there any question that many ‘peripherals’, particularly across Southern Europe, face daunting supply-side challenges: low productivity, high drop-out rates from secondary education, inflexible labour markets, insufficient competition in services markets, rapidly ageing populations and low effective ages of retirement are a toxic brew. All these countries are on unsustainable paths and must push through thoroughgoing economic reforms. Depressingly, their reform efforts have been among the most pedestrian in the EU.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europese Unie als garantie

SaillantLOGODe Europese Commissie onderzoekt of de Nederlandse centrale database met vingerafdrukken wel mag van het internationaal recht. Als het op burgerrechten aankomt, bewijst de Europese Unie ons de laatste tijd goede diensten.

Eurocommissaris Vivian Reding gaat op verzoek van parlementariër Sophie in ’t Veld (D66) de Nederlandse centrale database voor vingerafdrukken onder de loep nemen. Iedereen die een paspoort aanvraagt, moet zijn vingers op een plaat leggen en die afdrukken worden digitaal opgeslagen in een centrale databank, zodat ook opsporings- en veiligheidsdiensten erbij kunnen. Dit alles wordt bewaard door een Frans defensiebedrijf.

Van een kilometer afstand ruik je al dat dit een onnodig, buitenproportioneel en hoogst onzalig plan is dat thuishoort in gezellige staten als Egypte en Israël. Goed dat Nederland internationaal de les wordt gelezen, want respect voor de lokale mensenrechten lijkt bij het ministerie van Justitie en Veiligheid geregeld te ontbreken.

De Europese Unie, zowel Commissie als Parlement, werpen zich de laatste tijd op als hoeders van onze burgerrechten en dat is best even wennen. De lidstaten, waaronder Nederland, vinden het prima dat de VS kan grasduinen in uw internationale overschrijvingen of uw passagiersgegevens, zonder daar enige concrete garanties voor te vragen. Het Europarlement heeft tenminste nog een paar garanties weten af te dwingen. Het resultaat is zeker niet ideaal, maar beter dan wat de lidstaten bedongen – of eigenlijk weigerden te bedingen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende