EU maakt Brussel transparanter, maar vergeet zichzelf

De EU lost een langverwachte belofte in de transparantie te vergroten. Het is alleen jammer dat ze zelf nog steeds tekort schiet. Na jaren van overleg hebben het Europese Parlement en de Europese Commissie deze maand een register van lobby-organisaties gepubliceerd. Het is voor het eerst dat de namen en gegevens van instellingen die het beleid in Brussel proberen te beïnvloeden systematisch in één openbare lijst worden geregistreerd. Hieronder vallen pr- en consultancy bureaus, maar ook vakbonden, NGO’s en advocatenkantoren die voor hun clienten lobbyen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Meer Europa? Nog even niet

De eurocrisis woedt verder en sluipenderwijs worden bevoegdheden overgedragen naar Europa. Meer Europese aansturing van nationale economieën zou het enige remedie zijn. Niet waar, betoogt Pepijn van Houwelingen. Meer Europa betekent vooral een schuldjunk erbij op het wereldtoneel.

“Never waste a good crisis”. Dat is kort maar krachtig het motto waarmee veel politici en opinieleiders de grootste crisis in het jonge bestaan van de euro te lijf lijken te gaan. Een politieke en fiscale unie lijkt de sluitsteen te worden van het Europese project. Eurolanden staan immers meer en meer voor elkaars staatsschulden garant. Het recent opkopen van Europese staatsobligaties door de ECB draagt hier verder aan bij.

Nog meer Europese integratie is dus blijkbaar het antwoord op de huidige eurocrisis die ironisch genoeg juist is ontstaan omdat – en daar zijn de meeste economen het nu toch wel over eens – de Europese integratie te ver is doorgeschoten. Landen als Griekenland en Italië hadden immers het afgelopen decennium nooit zoveel geld kunnen lenen als ze niet met landen als Duitsland en Nederland in dezelfde monetaire unie hadden gezeten. Hoe nu verder? Het maken van nog meer regels en nog strengere afspraken met nog betere handhaving heeft ondertussen zijn geloofwaardigheid als duurzame oplossing verloren. Het recente verleden heeft al meer dan voldoende bewezen dat als het puntje bij paaltje komt landen zich hier niet veel van aantrekken of de regels met behulp van creatief boekhouden simpelweg omzeilen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duurzame bio-based productie: EU versus China

Een gastbijdrage van Bas Boterman die als trainee van het Rathenau Instituut betrokken was bij een expertmeeting over de bio-economie in Beijing.

In juli erkende de Europese Commissie zeven schema’s voor de certificering van biobrandstoffen. Dit moet leiden tot een duurzame productie van biobrandstoffen. Of deze maatregel voldoende effectief is valt te betwijfelen. China houdt er op dit gebied een rigoureuze werkwijze op na waarmee het land duidelijk laat zien waar zijn prioriteiten liggen. Bovendien heeft het niet alleen oog voor de brandstofsector, maar ook voor de biochemische industrie. Maar de vraag is of het land daarmee een groene agenda nastreeft.

De zeven certificeringschema’s zijn een reactie op de toenemende zorgen rondom de negatieve bijeffecten van biobrandstoffen. Biobrandstoffen mogen geen schade toebrengen aan kwetsbare ecosystemen en niet ten koste gaat van biodiversiteit. Daarnaast moeten biobrandstoffen bijdragen aan de reductie van CO2 emissies en mogen zij de wereldwijde voedselvoorziening niet in gevaar brengen.

Ook China maakt zich in toenemende mate zorgen om de negatieve bijeffecten van de productie van biobrandstoffen. Het land voerde al in 2006 strikte maatregelen in. De productie van biobrandstoffen mag niet meer concurreren met de productie van voedsel. Daarmee wil China voorkomen dat de voedselprijzen verder stijgen als gevolg van de productie van biobrandstoffen. Dit is voor de Chinese overheid van zeer groot belang om sociale onrust onder de bevolking te voorkomen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kan de verspreiding van de eurocrisis worden gestopt?

Een bijdrage van Philip Whyte, senior research fellow at the Centre for European Reform.

Ever since the EU and the IMF ‘bailed out’ Greece in May last year, the eurozone has fought a desperate rear-guard battle to stem contagion to other countries – with little success. Ireland and Portugal have since been bailed out, and Cyprus could be next. The most disquieting development, however, has been incipient contagion to larger economies like Spain and Italy. Unless this contagion is arrested, the eurozone could face a potentially terminal crisis. For the past year, the Spanish government has been battling valiantly to persuade financial markets that it will not be the next domino in the chain. But the change in sentiment towards Italy has been more recent – and is perhaps more alarming. What explains it?

Until early July, Italy had just about convinced the financial markets that it was not the ‘next Greece’. A cynic might justifiably wonder why. The country’s structural problems, after all, are as profound as they are well-known. It has a rapidly ageing population. Its ratio of public debt to GDP is the second highest in the eurozone (after Greece). Productivity has barely risen over the past decade. Rising wages have consequently pushed up unit labour costs, eroding the country’s trade competitiveness. Governance, moreover, is notoriously weak: because of the dysfunctional nature of the political system, few eurozone countries have done less in recent years to improve the supply-side performance of their economy.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pavlov moet zich beheersen

Een bijzonder zinnige bijdrage van Sophie in ’t Veld, europarlementariër van D66.

Enkele dagen na de aanslagen in Oslo kwamen de terrorisme experts van de lidstaten bijeen in Brussel. Zoals na elke aanslag is er een sterke reflex om nieuwe maatregelen te nemen. Dat is begrijpelijk, want na zo’n schok willen we graag gerustgesteld worden door een daadkrachtige regering die maatregelen neemt waarmee zoiets verschrikkelijks nooit meer kan gebeuren.

Begrijpelijk, maar niet verstandig. In de laatste jaren werd na elke aanslag in grote haast een nieuw pakket maatregelen doorgedrukt. New York, Madrid, Londen gaven steeds weer de aanzet voor een nieuwe ronde maatregelen waarmee terroristen met snode plannen in een vroeg stadium ontdekt zouden worden. De maatregelen bestaan voor een groot deel uit het inzamelen van zoveel mogelijk informatie over zoveel mogelijk burgers, vanuit de gedachte dat bij een visexpeditie met zo’n “sleepnet” die éne potentiële terrorist er ook bij zit.

Dat is echter veel minder logisch dan het lijkt.

Bij vrijwel alle belangrijke aanslagen van de laatste jaren bleek achteraf dat politie en inlichtingendiensten de daders al lang in het vizier hadden, en dat ze heel veel essentiële informatie al hadden. De bevoegdheden om aan die informatie te komen waren dus al voorhanden. Echter, die informatie werd niet of onvoldoende uitgewisseld tussen de verantwoordelijke diensten en tussen landen. En in sommige gevallen was de risico-inschatting verkeerd. Het “gat” zat dus vooral in het gebrek aan samenwerking en uitwisseling, en minder in een gebrek aan informatie en bevoegdheden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De zegeningen van die vervloekte euro

Deze bijdrage is van Jan Luiten van Zanden van de Universiteit Utrecht. Het stuk is overgenomen van Me Judice.

Het experiment van de euro is in het verleden bekritiseerd omdat een gemeenschappelijke munt een collectief goed is dat door gemeenschappelijke besluitvorming beheerd moet worden, terwijl binnen de EU de feitelijke macht over financiële en budgettaire kwesties gedecentraliseerd bleef. Het leek daardoor een instabiel systeem te zijn, dat alleen door soepele international coördinatie overeind kon worden gehouden. En die coördinatie werkt misschien goed in tijden van voorspoed, maar komt onder druk te staan wanneer het tegenzit.

Crisis als lakmoesproef
De afgelopen jaren vormden een goede testcase van deze fundamentele kritiek op de euro. In feite ontwikkelde zich een nachtmerriescenario waarvan het eind nog niet in zicht is. Het wordt in de discussie van de laatste jaren nog wel eens over het hoofd gezien dat juist landen als Duitsland en Frankrijk als eerste begonnen te knagen aan de grondslagen van het systeem. Dit uitte zich in verzet tegen te rechtlijnige uitvoering van het Stabilisatiepact, waarin de regels van het spel vastgelegd waren. Vooral Duitsland had er problemen mee dat de tekorten die sterk waren opgelopen na de hereniging van het land, en opnieuw groeiden na de recessie van 2002-2003, conform de regels van het spel zouden worden bestraft met het opleggen van boetes. Aldus werd het boetesysteem in feite al in een vroeg stadium buiten werking gezet, tot frustratie van toenmalig Minister van Financiën Zalm. Deze verwikkelingen in die jaren vormden nog maar een bescheiden voorspel van het echte drama dat zich de afgelopen jaren aan het ontvouwen is.  Maar het is de moeite waard om deze fase even te memoreren – te vaak wordt in de recente discussies gedaan alsof het overtreden, ondermijnen of ontlopen van regels een typisch Zuid-Europese aangelegenheid zou zijn.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Persvrijheid als EU-toelatingscriterium?

Een bijdrage van Katinka Barysch, deputy director of the Centre for European Reform.

Countries that want to join the EU need to show that their democracies work well. However, press freedom – a key ingredient of any pluralist democracy – is under threat in most of the countries that are now queuing for accession. Independent newspapers and broadcasters are being squeezed out of the market. Critical journalists are being sacked, beaten or locked up. Without curious and courageous journalists, crime and cronyism flourish, public debate is stunted and politicians feel unaccountable. The EU could do more to protect media freedom in the Western Balkans and Turkey.

The erosion of press freedom has been most striking in Turkey recently. A shocking 50-60 journalists are now in jail (depending on who does the counting), mostly accused of plotting to overthrow the government or split the country. Some 10,000 lawsuits are pending against writers and broadcasters. Many journalists suspect that their phones are tapped and their e-mails read. Fear and suspicion pervade the media. In the press freedom ranking of Reporters without Borders, a Paris-based NGO, Turkey has dropped to 138th place, behind Iraq and only just ahead of Russia.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Virtuele valuta als antwoord op eurocrisis

Een gastbijdrage van Henk van Arkel, directeur van STRO, Social Trade Organisation.

‘Als Europa niet één wordt komt de vrede en veiligheid in Europa in gevaar. Daarom is de Euro noodzakelijk’. Dit was een van de argumenten voor invoering van de Euro. Social TRade Organisation STRO, specialist in regionale en sociaal duurzame geldsystemen, zette daar toen al vraagtekens bij. Ons belangrijkste argument toen: bij een economische crisis belemmert de Euro het economisch herstel in landen waar het slecht gaat en geeft andere landen het idee dat ze daarvoor moeten opdraaien. Onze oplossing nu: regionale handelssystemen die met een eigen munt náást de Euro de koopkracht behouden voor een regio en daar de werkgelegenheid stimuleren.

Onze argumenten in de jaren negentig werden weggehoond: crises waren iets uit het verleden. Ook over de grote verschillen binnen Europa werd makkelijk heengestapt: in de VS zijn de staten toch ook bij elkaar gekomen? Het argument dat Europa bestaat uit verschillende culturen met volken die ook nog verschillende talen spreken, telde niet voor de Euro-optimisten. Inmiddels verkeren we nu dan werkelijk in het soort crisis waar we 14 jaar terug alleen nog maar bang voor waren. Daarom moeten we alsnog de discussie gaan voeren die toen gevoerd had moeten worden. Alleen is de Euro nu het uitgangspunt en moeten we ontdekken hoe we om kunnen gaan met economische verschillen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende