Hoe de EU door marktfundamentalisten is gekidnapt

Hans van Zon betoogt dat de principes waarop de EU is gefundeerd een markt-fundamentalistisch Utopia als uitgangspunt hebben. Nu wordt door velen een versterking van de federale kern van de EU bepleit om de euro te redden. Maar dit zal leiden tot een verdere uitholling van de democratie en de welvaartsstaat, voor zover deze nog bestaan. Aanvankelijk was de nadruk in het Europese integratieproces op economische integratie, op het creëren van een gemeenschappelijke markt. Hoe ingewikkeld dit was bleek met name bij de gemeenschappelijke landbouwpolitiek omdat elk land op heel verschillende manieren de landbouw steunde en reguleerde. De landbouw werd gezien als een sector bij uitstek die niet aan de vrije markt kan worden overgelaten. Niet alleen in de landbouw was geen sprake van een vrije markt. Tot begin jaren zeventig werd het nog als vanzelfsprekend ervaren dat het kapitalisme alleen productief kan zijn als het op de juiste wijze getemd wordt en dit temmen gebeurt in elk land op geheel eigen wijze. Toen in de Europese Economische Gemeenschap een gemeenschappelijk markt gecreëerd werd, vanaf begin jaren tachtig, zag Brussel het als haar taak stap voor stap in elk land barrières voor de vrije markt weg te halen om zo tot een geharmoniseerde eenheidsmarkt te komen. Al met al betekende het, ondanks de vele Europese regels, meer markt en minder regulering. De EU regelgeving was over het algemeen minimalistisch. Het betekende negatieve integratie. Zoals Bernaciak concludeerde heeft de creatie van een Europese vrije markt ‘niet alleen het reguleringsvermogen van EU lidstaten beperkt maar ook de deur geopend voor ‘regime shopping’ en een ‘wedren naar de bodem’’

Foto: foto: nl.wikipedia.org

Kaas verenigt Cyprus

ELDERS - Op het eiland Cyprus zijn deze week nieuwe onderhandelingen gestart tussen Turken en Grieken.

Cyprus heeft bij de EU een beschermde status aangevraagd voor de geitenkaas die op het eiland wordt gemaakt. Halloumi (Grieks) of Hellim (Turks) zou volgens de Cyprioten uit beide delen van het land alleen zo mogen heten als de kaas op Cyprus is geproduceerd. Zoals de Grieken de fêta hebben geclaimd en de Italianen de Parma ham. Britse kaasfabrikanten die goede zaken doen met het merk halloumi hebben al protest aangetekend.

De gezamenlijke aanvrage van beide landsdelen is uniek. De Turkse Noord-Cypriotische republiek wordt niet eens erkend door de EU. Het is sinds jaren de eerste gezamenlijke stap van Grieken en Turken. Voorzitter Juncker van de Europese Commissie prees daarom dit initiatief en de gezamenlijke inzet van Turken en Grieken om te werken aan de hereniging van het sinds 1974 verdeelde eiland.

Dinsdag is in Nicosia op neutraal terrein onder auspiciën van de Verenigde Naties een topconferentie begonnen van de nieuwe Turkse leider Mustafa Akinci en Nicos Anastasiades, de president van het Griekse deel van Cyprus. Zij hebben elkaar de afgelopen maanden al meer dan eens ontmoet en kunnen het goed met elkaar vinden. In de officiële verklaring van de VN-bemiddelaar Espen Barth Eide wordt niet gesproken over een rol van de EU.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: foto van de auteur

Handhaaf de regels voor natuurbescherming

ELDERS - Waardevolle natuurgebieden in de Baltische landen en het natuurbeschermingsbeleid van de EU.

Het natuurpark Ķemeri, even ten westen van Riga (Letland), is een 38. 165 hectare groot gebied met bossen, meren en moerassen. Het is in 1997 als beschermd natuurgebied aangewezen en sindsdien met steun van de Europese Unie toegankelijk gemaakt voor natuurliefhebbers, vissers, vogelaars en ’s winters voor langlaufers. Kemeri is vanouds een kuuroord vanwege de daar aanwezige zwavelbronnen. In de dorpen Lapmezciems en Ragaciems aan de Golf van Riga zijn bescheiden toeristische voorzieningen.

Een van de meest waardevolle delen van het natuurpark is het Lielais Ķemeru tīrelis moeras, een hoogveengebied met talloze vennetjes waar op houten vlonders een wandelpad is uitgezet van drie kilometer. Er groeien bijzondere soorten mossen en orchideeën. In het Kanieris meer is ook zo’n wandelpad op vlonders gemaakt met een uitkijktoren voor vogelaars. De roerdomp en de zeearend moeten er te vinden zijn. Mensen kom je er nauwelijks tegen.

zilverreiger

Er zijn meer waardevolle natuurparken in de Baltische landen.  In Litouwen is de Koerse Schoorwal, Kuršių Nerija National Park, een door de UNESCO beschermd natuurgebied, de moeite waard. Het is een bos- en duingebied op een smalle, honderd kilometer lange strook tussen de Oostzee en een binnenwater. Een deel van de strook ligt op het grondgebied van de Russische enclave Kaliningrad, het voormalige Oost-Pruisische Koningsbergen. Het vissersdorp Nida (Nidden) is bekend vanwege het voormalige zomerverblijf van de Duitse schrijver Thomas Mann.

Foto: Enric Borràs (cc)

Israel dreigt Bedoeïenendorp Susiya te gaan slopen

ACHTERGROND - Israel wil het volledige Bedoeïenendorpje Susiya ten zuiden van Hebron op de Westoever slopen. Dat is gezegd op een vergadering die heeft plaatsgevonden tussen een 50-tal inwoners van Susiya en de militaire instanties die over de Westoever heersen, te weten het ”Burgerbestuur”, en COGAT, het  ”Bureau van de Coördinator van (Israelische) Regeringsactiviteiten in de Gebieden”.  De mensenrechtenorganisatie B’tselem meldt dat de inwoners op deze bijeenkomst te horen kregen dat druk van de organisatie van kolonisten ”Regavim” en van de kolonisten in de buurt van Susiya hadden geleid tot een beslissing het dorp te ontmantelen nog voor het Israelische hooggerechtshof zich heeft uitgesproken over een verzoekschrift dat de bewoners van Susiya hebben ingediend en dat op 3 augustus wordt behandeld.


Volgens een functionaris van de NGO ”Rabbis for Human Rights” die de vergadering van 12 juli bijwoonde, was de mededeling van de militaire bezetters om het dorp nog voor de rechtszitting van de kaart te vegen, een ”onacceptabel manier” om de bewoners onder druk te zetten in de hoop dat ze zullen vertrekken voordat de petitie zelfs maar aan de orde is geweest.
Er is echter een grote kans dat de visie van deze functionaris iets te optimistisch is. Het Israelische hooggerechtshof heeft namelijk in mei al de vrij opzienbarende uitspraak gedaan dat Susiya (350 inwoners) mag worden afgebroken ten gunste van de dichtbij gelegen Israelische nederzetting met dezelfde naam. De kans dat Susiya daadwerkelijk snel zal worden afgebroken lijkt daarom niet denkbeeldig. Susiya (of Khirbet Susiya) is in kringen van mensenrechtenbewegingen geen onbekende naam. Het dorp bestaat al sinds op zijn minst de jaren ’30 van de 19e eeuw, maar waarschijnlijk nog veel langer. Maar in 1983 werd op een deel van hun land, dat Israel had onteigend, de nederzetting Susiya opgericht en sindsdien zijn de inwoners van het oorspronkelijke Bedoeïenendorp al tot twee keer toe uit hun oorspronkelijke woningen verjaagd. Nu dreigen ze zelfs helemaal van hun land te worden verbannen. Israel wil ze onderbrengen in een stedelijke behuizing bij de plaats Yatta.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour | Prepare for a two-speed Europe

Europeans should draw the consequences: prepare for a two-speed Europe, because this will inevitably be the result of further integration. They should create a constitutional arrangement for the EU that can accommodate one highly integrated core, the eurozone, and one less integrated group without the euro, ideally led by the UK. And they should expect that not all eurozone members will want to take that step, so some will leave the group even before the new setup emerges.

Within the eurozone, consequences will again follow. If the EU establishes a political union—the core of which will be a fiscal union, a unified budgetary process, a transfer union, and partly harmonized tax regimes—this entity will require new ways of legitimizing itself. Indirect mandates (such as those that national governments bring to the European Council when they legislate there) or half-baked ones (such as the European Parliament claims for itself) will no longer suffice to root legislative and executive action in the will of the people.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dan nog liever een Grexit?

COLUMN - De oorzaak van de vernietiging van de natiestaat binnen de EU is cynisch genoeg het nationalisme, dat de Eurolanden tegen elkaar uitspeelt. 

“Een catalogus van wreedheden”, zo omschrijft het Duitse ‘Der Spiegel’ de draconische maatregelen die Griekenland krijgt opgelegd in de ruil voor het vermijden van de gevreesde Grexit. “De lijst met eisen van de Eurogroep is waanzin.” schrijft de New York Times. “Dit is pure wraakzucht, totale verwoesting van de nationale soevereiniteit, zonder enige hoop op verbetering.”

Griekenland is aan het eind van deze week wellicht geen land meer”, schrijft Tine Peeters in de Morgen. Het opheffen van de Griekse autonomie is volgens haar totaal: ze geldt voor de politiek, de economie en de financiën van het failliete land. Wat gaat er gebeuren?

Griekenland wordt onder curatele gesteld, en gedwongen haar staatskapitaal in de uitverkoop te zetten om zo snel mogelijk geld te genereren voor de schuldeisers: havens, vliegvelden en hele eilanden zullen voor een appel en een ei in handen vallen van private ondernemers of vreemde overheden. 

Deze instanties zullen vervolgens gemakkelijk gebruik kunnen maken van het globale systeem van belastingontwijking dat het Westen voor grote bedrijven heeft opgezet. De kleine Griek mag betalen, want voor hem worden de belastingen verhoogd en het sociale stelsel verder afgebroken.

Grexit komt gevaarlijk dichtbij

Het schuldenakkoord voor Griekenland is in de problemen. Het akkoord zou mogelijk wel standhouden in het Griekse parlement, de Noord Europese parlementen en misschien zouden de ministers van financiën wel een innovatief financieel instrument boven tafel halen waarmee noodzakelijke overbruggingsfinanciering mogelijk zou kunnen worden gemaakt. Maar niemand blijkt te hebben gerekend op het IMF.

Volgens eigen regels mag het IMF niet deelnemen aan financieringsacties als die niet als “sustainable” worden gezien.

Quote du Jour | Try talking economics in the Eurogroup

It is well known that Varoufakis was taken off Greece’s negotiating team shortly after Syriza took office; he was still in charge of the country’s finances but no longer in the room. It’s long been unclear why. In April, he said vaguely that it was because “I try and talk economics in the Eurogroup” – the club of 19 finance ministers whose countries use the Euro – “which nobody does.” I asked him what happened when he did.

“It’s not that it didn’t go down well – there was point blank refusal to engage in economic arguments. Point blank. You put forward an argument that you’ve really worked on, to make sure it’s logically coherent, and you’re just faced with blank stares. It is as if you haven’t spoken. What you say is independent of what they say. You might as well have sung the Swedish national anthem – you’d have got the same reply.”

Grexit of geen Grexit, that’s the question

Dit weekend zal het er van moeten komen, een oplossing of niet voor de Griekse schulden problematiek.

Nadat het Griekse parlement afgelopen nacht instemde met een voorstel dat verregaande bezuinigingen omhelst en het voorstel is goed bevonden door de belangrijkste crediteuren zijn sinds deze middag in Brussel de Ministers van Financiën van de Eurogroep bijeen. Het zal er om gaan spannen omdat het wantrouwen zeer groot is.

De signalen uit de vergadering zijn somber. Duitsland dat mogelijk een voorstel heeft gedaan om Griekenland voor vijf jaar uit de Eurozone te zetten, de Finse delegatie die tegen een nieuwe overeenkomst is omdat de Finse PVV gedoogpartner anders het kabinet naar huis stuurt en de Italianen die uitvaren tegen de Duitsers dat het vernederen van Griekenland maar eens moet ophouden. Oh ja, en Berlijn dat zeer kwaad was op het Elysée “hoe ze het in hun hoofd hebben gehaald de Grieken te helpen bij het formuleren van de bezuinigingsvoorstellen”.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende