Selectie aan de poort van het leven

Claartje Doorenbos verbaast zich over wat er allemaal al mogelijk is met embryoselectie. ‘Embryoselectie is toegestaan op medische gronden’, staat er in het nieuwe regeerakkoord. Maar ben ik nou gek, of gebeurt dat allang? Paren met een ernstige erfelijke ziekte in de familie kunnen al zeventien jaar terecht bij het academisch ziekenhuis Maastricht voor PGD, preïmplantatie genetische diagnostiek. Van een aantal embryo’s, verkregen met ivf (in-vitro fertilisatie), nemen ze twee cellen weg, die ze testen op de erfelijke aandoening. Het gezonde embryo plaatsen ze in de baarmoeder terug.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Sta embryoselectie in sommige gevallen toe

Preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD), ook wel bekend als embryoselectie is al een tijd mogelijk. Sommige toepassingen ervan zijn echter verboden in Nederland. Zo is het bijvoorbeeld verboden om PGD te gebruiken om het krijgen van een zgn. ‘donorbaby’ mogelijk te maken. Virgil Rerimassie vindt dat ouders zelf moeten kunnen beslissen of zij PGD om deze reden willen gebruiken, zeker omdat het over leven en dood kan gaan. Een nieuwe aflevering in de serie Intieme Technologie van het Rathenau Instituut.

Een paar jaar geleden, toen ik nog rechten studeerde, bedacht ik mij dat het misschien interessant was om mijn bachelorscriptie te schrijven over ‘humane genetica en het recht’. Uiteindelijk kwam ik terecht bij het onderwerp preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD), ook wel bekend als embryoselectie. PGD is een techniek waarbij diagnostiek voor geboorte mogelijk is voordat een door middel van in vitro fertilisatie (IVF) tot stand gekomen embryo in de baarmoeder van de vrouw wordt geplaatst. Het toestaan van PGD om embryo’s te selecteren die geen drager zijn van het gen voor (erfelijke) borstkanker, leidde in 2008 nog tot stevig debat. Andere toepassingen ervan zijn echter nog steeds verboden in Nederland. Zo is het bijvoorbeeld niet toegestaan om PGD te gebruiken om het krijgen van een zgn. ‘donorbaby’ mogelijk te maken.

Ik had niet kunnen voorspellen dat mijn bescheiden scriptieonderzoekje zo’n grote impact op mij zou hebben. Door dit thema besloot ik immers om mijn professionele leven te willen leiden op het snijvlak van technologie, recht en samenleving. PGD is immers exemplarisch voor de lastige dynamiek tussen deze krachtenvelden. Maar uiteindelijk gaat het natuurlijk om mensen. Mensen die voor hele lastige situaties en keuzes komen te staan. Tijdens het schrijven van mijn scriptie zag ik ze vaak voor me:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Scoop: PvdA staat ergens voor

Terwijl één ziekenhuisje in Limburgië moedig stand houdt tegen het embryo-fundamentalisme uit Den Haag kijkt iedereen halsreikend uit naar de opstelling van de coalitiepartners CDA en PvdA. Van het CDA hoeven we traditiegetrouw weinig te verwachten, die leunen als vanouds naar achter en laten hun coalitiepartner de klappen opvangen. Maar bijna niemand in Nederland gelooft nog dat de PvdA in staat is om haar rug recht te houden. ECHTER…

Onze Deep Throat op het Binnenhof heeft zojuist vernomen dat Diederik Samsom, tegenwoordig ook Secretaris Campagne & Strategie van de PvdA fractie, zijn rug recht gaat houden in de embryo-zaak. “Wij staan voor deze zaak” aldus het energieke Kamerlid van de PvdA.

Het belooft nog een spannende week te worden…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Voorkomen is beter dan genezen

Sargasso biedt ruimte voor gastbijdragen. Hieronder plaatsen wij een gastbijdrage van Frank Sleutels, werkzaam aan het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam. Frank vatte zijn toekomstvisie op embryoselectie in een kort filmpje.

In de toekomst zal ieders persoonlijke DNA profiel bekend zijn. Dan zal selectie geen drempel meer vormen om voor uw toekomstige kind een levensweg uit te stippelen met een lang en gelukkig leven?

Embryoselecte na preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD) is eindelijk toegestaan! Daarmee is de weg vrij voor een toekomst zonder dragers van erfelijke borstkanker. Het wegselecteren van negatieve eigenschappen, zoals een defect borstkanker BRCA1 gen, is de eerste stap die voortvloeit uit de genetische profilering. Die genetische profilering dwz de ontrafeling van ieders gehele DNA zal het hoogtepunt van de genetische revolutie vormen. Door snelle vooruitgang in de DNA-ontrafelings-technieken gaan we dit hoogtepunt binnenkort bereiken (denk aan het nieuws dat van de eerste vrouw afgelopen week in Leiden een volledig DNA profiel gemaakt is).

Wat wordt de impact als iedereen straks zijn/haar eigen DNA profiel kent. Daaruit kunnen we ziekten voorspellen en dus een risicoprofiel opmaken. Wat als we een DNA profiel van onze nog ongeboren kinderen maken en aan de hand daarvan een embryoselectie toepassen?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.