Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Wie is de baas in Ecuador?
“Beste broer, als president van dit land kan ik niet toestaan dat jouw Panamese bedrijven overheidscontracten in Ecuador binnenhalen. Dat is ethisch niet verantwoord.”
“Ja maar, ik heb persoonlijk een paar van je naaste medewerkers omgekocht. Hoe kun je nou doen alsof je van niks wist?”
En toen had Rafael Correa, president van Ecuador, knallende ruzie met zijn broer Fabricio, die eigenaar is van een constructiebedrijf dat al zaken deed met de regering lang voordat Rafael president werd. Fabricio eist nu dan ook een schadevergoeding van 25 miljoen euro. Ook zijn critici zijn nog wel bereid te geloven dat Rafael echt van niks wist, maar in dat geval heeft hij toch foute medewerkers die hij niet onder controle heeft.
Zo zijn er wel meer tekenen dat Rafael Correa binnen een half jaar na zijn herverkiezing grip op het land aan het verliezen is.
Vorig jaar kwam het bijna tot een oorlog met Colombia, dat een FARC-basis net binnen Ecuador bombardeerde. Inmiddels zijn verzoenende besprekingen gaande, maar die werden vorige week op een wel heel ongelukkig moment doorkruist door een Ecuadoraanse rechter die een arrestatiebevel uitvaardigde tegen de chef-staf van Colombia. Daar is van regeringszijde op zijn minst enigzins gebrekkig gecoördineerd.
Guerra fria, de koude oorlog herleeft
In Zuid-Amerika groeit iets nieuws. Er is op de noordelijke helft van het continent een ‘triple-entente’ ontstaan, samenwerkend op socialistische grondslag. Venezuela, Bolivia en Ecuador omarmen de nieuwe politiek van het ‘Bolivarianisme’ , dat Latijns-Amerika weerbaar en onafhankelijk moet maken. In de praktijk kent de politiek drie elementen:
-het nationaliseren van bedrijven.
-het inperken van de vrije media
-het gezamenlijk aangaan van conflicten
Om met het nationaliseren te beginnen: Hugo Chavez nationaliseerde reeds de olie-industrie en heeft het plan alles dat te maken heeft met het leven van de gewone man onder zijn directe invloed te brengen. Dat gaat dan om de elektriciteit, telefonie, de productie van bouwmaterialen als staal en cement en ga zo maar door. Nu heeft hij zijn oog op de lokale branche van bank Santander (Banco de Venezuela) laten vallen. Die bank moet, aldus Chavez “een socialistische bank zijn”.
Evo Morales, de Boliviaanse president van indiaanse komaf probeert in Bolivia eveneens alles te nationaliseren wat los en vastzit: de oliehandel, de tinmijnen, industrieën, zelfs de vakbonden. In Ecuador draagt President Rafael Correa zijn steentje bij met het confisqueren van liefst 195 ondernemingen in branches uiteenlopend van landbouw tot verzekeringen, handel en bouwbedrijven.
Vrije media hebben het vaak moeilijk in Zuid-Amerika, maar in de Bolivarianistische landen wordt het inperken van de vrije media serieus aangepakt. Daar waar Chavez en Morales reeds ingrepen bij TV-zenders en kranten, werd in Ecuador onlangs een poging om drie televisiezenders ‘publiek’ eigendom te maken getorpedeerd door de volksvertegenwoordiging. President Correa was woedend en de oppositie, de banken en de drugshandel werden op een hoop geveegd en moesten het ontgelden:
“De oppositie zoekt altijd kwaad achter de acties van de regering. Gevolg is nu dat het in beslag nemen van eigendommen van bankiers die het land failliet doen gaan terwijl ze zelf in voorspoed leven indruist tegen de vrijheid van meningsuiting. De heren criminelen en drugshandelaren en de roofzuchtige bankiers kunnen wel massamedia kopen”. (vertaling Hanedop)
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Modern verkeer
Latijns-Amerika wil wat met zijn verkeer. Het aantal auto’s neemt ieder jaar fors toe en om de grote binnensteden leefbaar en toegankelijk te houden zijn drastische maatregelen nodig. Dankzij de soms wat ondemocratische besluitvorming worden die dan ook genomen. Bogota en Sao Paolo kennen gedeeltelijk autovrije zondagen. En veel grote steden kennen een systeem van beperkte verkeerscirculatie.
Over het algemeen houdt dat in dat mensen met een bepaald nummerbord op bepaalde dagen of op bepaalde tijden niet mogen rijden. Sao Paolo begon al in 1997 met dit systeem van ‘rodizio veicular’ en intussen werken vergelijkbare systemen in Mexico, Colombia, Bolivia, Chili, Honduras en Costa Rica. Het systeem met de nummerborden is eenvoudig uitvoerbaar en wordt gehandhaafd door oplettende politiemensen. Met de politie wil je niks te maken hebben en de boetes zijn fors, dus neem je het risico niet. Er zijn geen peperdure camerasystemen voor nodig, geen controlelussen of tolpoorten. Er zijn geen registratie-issues en ook geen vertragingen in de aanbestedingen. Het is de Zuid-Amerikaanse aanpak: het is er, het is weinig geavanceerd en het werkt!
Een ander probleem van het steeds drukkere verkeer zijn de ongelukken, vaak met fatale afloop. Berucht zijn de massale ongelukken op de bergroutes in Peru, Bolivia, Ecuador en Colombia. Bussen slingeren dag en nacht langs diepe ravijnen over wegen die in voortdurende staat van ontbinding lijken en bij regen veranderen in halve rivieren. Inhalen is op die onoverzichtelijke, bochtige trajecten geen optie. Het gebeurt veel.
Oorlog in Zuid-Amerika?
De spanning loopt op tussen Colombia enerzijds, en Venezuela en Ecuador anderzijds. Het begon allemaal op 1 maart, toen Colombia een belangrijke FARC-rebellenleider doodde op het grondgebied van Ecuador. President Chávez van Venezuela, die recent nog bemiddelde tussen de Colombiaanse overheid en de rebellen, noemde de gedode leider een ‘goede revolutionair’ en de Colombiaanse president een crimineel. Vervolgens stuurde hij troepen naar het grensgebied en maakte hij Colombia duidelijk dat een actie van hun leger op Venezolaans grondgebied niet zal worden getolereerd.
Maar ook Colombia liet zich verder niet onbetuigd. Het land beschuldigde president Correa van Ecuador ervan banden te onderhouden met FARC, iets wat het buurland met klem ontkent. Gisteren deed Colombia er nog een schepje bovenop door naar buiten te brengen dat Chávez 300 miljoen dollar zou hebben geschonken aan de rebellen.
De huidige situatie lijkt in grote mate veroorzaakt door Chávez. Sinds jaar en dag staat hij de rebellen, die hij duidelijk symphatiek vindt, toe om te terug te vallen op Venezolaans grondgebied als de grond hen te heet onder de voeten wordt. Het lijkt er daarbij steeds meer op dat de rebellen het land niet alleen meer als zodanig gebruiken, maar nu ook in standaard in Venezuela opereren. De bevolking van Venezuela is daarvan de dupe, maar vooralsnog onderneemt Chávez geen actie. Er wordt zelfs gezegd dat Venezuela en de rebellen een ‘non-agressie’-pact hebben gesloten.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.